Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 10, 9 March 1878 — Page 3
This text was transcribed by: | Rob Escuadro |
This work is dedicated to: | makuahine Lydia Portia Escuadro |
Ka Nupepa Kookier
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
OLELO HOOLAHA.
HENE IKI KA AKA I KA OLU.
OLU O KE AHA?
Olu ke Kumukuai o na Lole Hou o
KA HALEKUAI
GOO KIM.
MALUNA mai @ @ na mokuahi Hawaii "Likelike" a me ka mokuahi @ o Na leia."
E hoonaia ana ke @! @ me keia Poaono, a pela mau aku ma na Poaono a pau. Nolaila e hele mai @ @ @ @ mau @ maikai @ @ @ @ @ @ @ i ka @ @ @ @ @ @ @ a e @ no na holoko @ @ @ @ a me na @ @ @ i ike ole ia mamua @ @ Hawaii nei, na @ holoholo a me na @ o keia a me keia @, na kihei holoholo nani loa akahi a ike ia, na makalena @ @ liilii. @ @ @, @ uliuli a me ka @, na @ liilii. na Lakeke Keiki a me na @ @ @ @ @ kaikamahine liiliia me na mea @ @ @ @ lehulehu wale. E hele mai i ike i ka mai o @.
GOO KIM
Alanui Nuuanu, @ @ @}
ma @ o ka hale Palapala.} @
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hoolaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Aohu.
Helu 8. Alanui Kaahumanu Honolulu, H.P.A. 2y
S.B.DOLE,
HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA ma ke kanawai. E hiki no iaia ke lawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahooko okolo a pau o keia Aupuni.
keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini.
Honolulu, Oahu, Januari 19, 187@ 3 ly
J.L HANCHETTE,
MEA HANA PIANO.
Ma ka Halekuai @ o H.M.Wini e waiho ai i na kauoha pili ma ia hana.
Honolulu, Jan 31, 1878 814 tf
A. McWAYNE,
HALE KUAI LAAU LAPAAU. A ME NA WAIALA o na ano a pau, me na SOPA ALA o na ano @ @. @ @ @ o Alanui Papu me Kalepa.
840 ly
Castle a me Hatch.
O KAKELA OPIO A ME F.M. HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio. Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina. La hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoaie Dala ana.
W.R. CASTLE, Luna Hooiaio Kope.
Keena Hana, ma Alanui Kalepa, Honolulu. 3 puka manae aku o Alanui Papu. 3 6ms
E. STREHZ,
(AILUENE.)
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. (845 ly)
DR T.P. TISDALE,
HOMEOPATIKA, (Kuluwai Liilii.)
HALE OIHANA A ME KAHI NOHO AIA ma ke alanui Beritania, mawaena o ka Luakini o Kaukeano a me ka pa hale o Kaleleona'ani.
Na hora hana, mai ka hora 8 a hiki i ka hora 9 A.M., a mai ka hora 1 a hiki i ka hora 3 P.M., a mai ka hora 6 1/2 a hiki hora 8 o ku po.
He 20 makahiki kona lawelawe ana i na mai o ka Ihu, Puu, Akemama, Maka a me ka Pepeiao. Na mai o ka Puupaa a me ka Opumimi, a me na mai ano Lolo a me ia mea aku. He eleu no hoi ma ka lawelawe ana i na mai o na wahine me na keiki.
Honolulu, Jan.31, 1878. 844 tf
DILLINGHAM & CO
HARDWARE & GENERAL MERCHANDISE
KE NONOI AKU NEI NA MEA NONA NA imua @ @ ino i ko lakou mau makamaka Hawaii, e naue mai e kuai i na mea kuai hou i loaa mai nei i keia mau pule i hala, a hiki mai ana ma na moku e ku mai ana, oia na
Palau Pipi Hou Palika!
A me ka Pahi Pokaakau,
K Palau Molina Nui a Liilii,
Ka Palau Lio Kila,
(no Lio pa kahi a pa lua,)
Ka Palau Lio Aeko,
(n ka Lio pa kahi a palua,)
HE EONO DALA WALE NO!
Ka Palau Pipi Aeko,
(Helu 2 a 20.)
Ka Hapuku,
Maile Pipi,
Ho a me ka O-o,
O-o Kopala,
O o Kope manamana,
Kipukua, a me
Na mea a pau e pili ana i ka waele aina,
Na Kaa Liilii, hao a me laau,
Pahi Oki Ko, Pahi Oki Laiki,
Pahi Kila Nui, Pahi Kila Liilii,
Koi Lipi, Koi Kalai,
Koi Hamate, Koi Kahi,
Au Koi, Ho, O-o, Kipikua, &c.,
Laka Puka, Pahu, Holoaa, &c.,
Pahiolo, Hamare, Kila, a me
Na mea a pau e pili ana i ka oihana kamana,
Na Pahi Umiumi a me na
Pahi Maoli o na ano a pau,
Na Ipukakui Aniani,
Me na Aniani makepono loa.
Na Pa-palai me na Ipu-ti,
Arana Lole, a me
NA PENA O KELA A ME KEIA ANO!
Aila Vaniki,
Hulu Pena o na ano a pau,
Ahikoe Kaleponi
Ekolu Pena i ka Hapaha!
Pauda, &c., Lu, &c., Kukaepele Pu, &c.
Nui loa ke uaku
DILLINGHAM & CO.
2 6ms} Alanui Alii, Helu 96 me 97.
OLELO HOOLAHA.
HAULE.
He Kauia Guia lei A-i me ka Puuwai, i ke la 12 o Febeuari. ma ke Akamai @ @ koeke paha ma aia wahi E @ @ ka uku makana i ka @ @ e @ mai make Keena o ke @ @
@ @
HAI KA OIAIO UA MEA HE KUAI MANUAHI!
OWAU @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ . Koolauloa, Oahu. ke kahea @ @ aku nei au ia oukou, e hele mai ma ko'u kalek@ @. E kuai aku ana au ia oukou i @ @ ma ke @ makepono a emi ka i kana lawa ai ko oukou makapehu, a @ @ ia e paki haalele wale aku, a ia wa oukou e ike iho ai i na @ @. a e ka @ ka @ @ ka haawe ke @, ka ua mea he @,
APANA, Pake
@, Koolauloa, Feb. @ 1878. @ @
Eike auanei na kanaka a pau. owau o ka mea @ ka @ malalo nei. ie koike aku nei au ma ke akea, na haalele kumu ole mai kuu wahine mare ia'u oia o Laie @, a me ko mana wahi moe, a ke poho nei oia ma kahi o kona mau maku a i keia wa. ua kii @ aku au iaia e hoi mai mana e noho pa he kane a he wahine, aka, e like me kona ano mak@, pela no oia i malia ole mai ai Nolaila. mai keia la aku. ke papa aku nei au i na kanaka a pau aole e hookopa mai iaia ma kekahi ano, o hoopiiia auanei e a'u. Aole hoi e hoaie iaia, no ka mea, @ au e hookaa ana ia mau aie, a maluna o ka poe hoaie na poho o lakou iho.
KUNO SHA.
Honolulu, Maraki @, 1878. 848 @*
KEENA o ka Lunakanawai Kaaponi, apana ei na o ko Hawaii Paeaina. E ike auanei na kanaka a pau ke pili, o na hooponopono waiwai i hoolaha ia no ka la 30 o Ianuari i hala, a au hoopaneeia, no ka hiki ole mai o ka lunakanawai kaapuni mai Mookai mai, ke koolaha houia o au mau hana la no ka Poaha, ola ka la 14 o Maraki 1878, ma ka hale hookolokolo ma Lahaina koki e hoolohe ia ai, a eia na hana:
1 Waiwai o Keamo k, no Lanai. 2 Waiwai o Makaenaena w, no Waikapu. 3 Waiwai o Malo k, a me Kuapaa w, no Lahaina.
ABR. FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.
Lahaina Feb. 16, 1878. 847 3t
OLELO HOOLAHA.
UA hoonoho ia mai au e ka mea hanohano Lawrence McCully i lunahooponopono no na waiwai a pau o Noa Keikenui k., a me Kapehe w., i make ai laua e elua ma ka A.D. 1877: nolaila, o ka poe i pili ma ka waiwai, e hoike mai imua o'u, a o ka poe i aie ia laua, a o laua hoi i kekahi poe i aie ai e hele mai me na bila kupono i kakauia e laua iloko o na malama eono mai keia la aku, a i hala ia manawa, alaila e hoole mau loa ia aku. E loaa no au ma ka Pa Alii ma Honolulu, Oahu.
J. AALAIOA,
Lunahooponopono Waiwai.
Honolulu, Feb. 20, 1878. 847 2ms*
WAI! WAI!!
O NA poe a pau no ka piula mai ko lakou wai, ke haawi ia aku nei ka lohe, mai keia la aku a hiki i ka hoolaha hou ia ana aku e hookuuia ana ka wai no ka hoomau mea kanu mai ka hora 6 a hiki i ka hora 8 a.m., a mai ka hora 4 a hiki i ka hora 6 pm o kela a me keia la.
No ka laumaki ioa o na kumu wai i keia wa, nolaila, he pono e malama loa ia na rula. Ua kauohaia na makai e hoike mai i na poe a pau e kue ana i keia hooponopono ana, a e malama loa ia ia kauoha mai keia la aku.
O ka mea e nae ana i keia hoolaha, e nele ana oia i kona pomaikai wai.
R LISHMAN
Luna Nui o ka Oihana Wai.
Keena o a Oihana Wai o Honolulu.
Aponoia: J. MOTT SMITH,
Kuhina Kalaiaina
847 4ts
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAEAINA, Oahu, @. Kau o January, A.D. 1875. Makakoa w., ka mea hoopii oki mare, kue ia Kahaiola k, ka mea i hoopiiia. Hoopii oki mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolele o ka Aha, mamuli o ka aoao o Makakoa w., no ke kumu o ka moekolohe me ka haalele mau a haalele loa o Kahaloa k., i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hanaia elike me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kuma kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai kela olelo kauoha; i mea e hiki aii na mea, a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he ku mu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa,
NA KA AHA. JNO. E. BARNARD, Kakauolelo
Hanaia i keia la 7 o Januaryu A D 1878. 845 6t*
Ke hoike aku nei au me ka olaio, o na olelo a pau maluna ae oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke keena o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Paeaina, Feb 1, 1878.
JNO. E BARNARD,
845 6ts* Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
AHA KIEKIE o ko Hawaii
AHA KIEKIE o ko hawaii Padaina, Oahu SS. Kau o January A D 1878. Kane w., ka mea hoopii no ke Oki Mare, kue ia Lauahii k., ka mea i hoopiiia. Hoopii Oki Mare.
Ma ka palapa'a hoopii i eloloia maluna no ke oki mare ano ua kauohaia o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kane w, no ke kumu o ka moekolohe o Lauahi k. i oleloia. e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo, ke hanaiua e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke komu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii, e hoolaha i ke kopo i hooiaioia o keia olelo kauoha, ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa, i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai kela olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia oelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha: JNO. E. BARNARD. Kakauolelo.
Hanaia i keia la 7 o January, A.d. 1878.
Honolulu Oahu, ss.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope oiaio keia maluna, o ka palapala hoopii oki mare i kukauia ma ke keena oihana o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
I hoike ia e ko'u lima i keia la 31 o January, A.D. 1878.
JNO. E. BARNARD,
845 6ts Kakauolelo o ka Ahe Kiekie.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAEAINA, Oahu, ss., Kau o Januari, A.D. 1878. January 11 1878. Kapoluhi w, mea hoopii no ke oki mare, kue ia Kue k, ka mea hoopiia.
Ma ka hoolohe ana i ka hihia hooopii oki mare i oleloia maluna ae, ua kauohaia e ka Aha, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha.mamuli o ka aoao o Kapoluhi w, no ke kumu o ka haalele mau a haalele loa o Kui kei oleloia, no ka manawa ekolu makahiki a oi, e lilo i mea paa mahope o na malama eoai mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hoohoo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o kela olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha aua ana iloko o ka melama hookah mai ka la aku i hoopuka ia ai la oelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha,
JNO. E. BARNARTD, Kakauolelo
Honolulu, Oahu, ss.
Ke Loike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna'e oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo maluna a e waiho nei ma ke ke keena o ka /aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 24 o January, A.D. 1878.
JNO. D. BARNARD,
844 6ts Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
- O KA -
MOKUAHI HAWAII
LIKELIKE!
KAPENA, : : : : SHEPHERD.
Psoalua, Feb 23, 5 p m Hilo
Poalua, Mar 5, 5 p m Kaalualu
Poalua, Mar 12, 5 p m Hilo
Poalua, Mar 19, 5 p m Kaalualu
Poalua, Mar 26, 5 pm Kawaihae
Poalua, Mar 29, 5 p m Nawiliwili
AOLE AIE NO NA UKU OHUA!
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na Palapala.
Aole keen o hope e lilo, ala wale no a aka mua mai ka uku moku. Aole e ia ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakaula ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
SAMUEL G WILDER,
(WAILA) Agena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila Na, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine. 840 2ms
WM. O. SMITH,
LOIO.
WAILUKU, MAUI.
Ua waiho oia i na Oihana Aupuni a pau a ua makaukau e lawelawe i ka Oihana
Loio me ke kuokoa. 840 6m
E. O. HALL & SON.
(E. O. HOLO MA.)
NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI, Na Lole, Na Pena, Na Aila, a me Na ano Lako e ae a pau he lehulehu wale.
846 Kihi o Alanui Papu me Moi. ly
AHA KAAPUI o ka Hawaii @, @ @ @. @ @ Hawaii. Hawaii @ @ ma ka hoopoopono waiwai ma ka @ @ @@ @ Hawaii i make. No ka mea, ma ka @ @ o Februari N H 1878 ua waihoia mai imua o ka Aha. kekahi Palapala i @ @ @ no ke kauoha hope @ a@ @ @ @ @ @ @ ka palapala hoopii e @ ana e @ @ keia palapala kamoha a e hoopaka hoi ka palapala luna @ @ @ @ mai e @ @. Nolaila, au @ @ o ka @ oia ka ia @ @ Aperila. M.H. 1878, ma ka hora @ o kakahiaka ma ka rumi hookolokolo o ia Aha ma @ @ @ @ @ @ @ @@ @ @ @ @ @ @ @ @@ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ . A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala kena no na hoike no ia palapala kauoha, a me na @ o ka mea make, e hele mai a e kue i kela palapala kauoha i ka wa i oleloiia.
Kakaula ma Kohala, Hawaii. ko Hawaii Paeaina. Feb. 18, 1878. 848 @ CHARLES F. HART,
Lunakanawai o ka Aha Kaapuni Apana Ekela.
AHA KIEKIE o ko Hawaii Paeaina, Oahu, ss. Kau o January, A.D. 1878. Kawainui k, ka mea hoopii oki mare, kue ia Kailipio w, ka mea i hoopiia. Hoopii oki mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hoohelo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kawainui k, no ke kumu o ka moekolohe, a no ka haalele mao a haalele loa o Kahipiko w, i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo, ke hanaia elike me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai.
A ua kauohara ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooia@ o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; a o ka hoolaha mine ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he k. ma ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
NA KA AHA:
Kakau inoaia JNO. E. BARNARD, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 7 o January, A.D. 1878,
Honolulu, Oahu, ss
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope oiaio keia maluna o ka palapala hoopii oki mare i kakauia ma ke keena oihana o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Pae Aina.
I hoike ia e ko'u lima i keia la 1 o Feberuari, A.D. 1878.
JNO. E. BARNARD,
@ 6t* Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
AHA KIEKIE o ko HAWAII PAEAINA, Oahu, ss. Ma ke kau o January, A.D. 1878. January 9, 1878. Apana (k), (Pake), mea hoopii oki mare kue ia Kanakaole w., ka mea hoopii ia.
Ma ka hoolohe ana i ka hihia hoopii oki mare maluna, ua kauoha ia e ka Aha o ka olelo hooholo e oki mai ka berita male aku e hookomoia mamuli o ka aoao o Apana Pake mea hoopii ka pono, no ke kumu he moekalohe o Kanakaole w., i oleloia, e lilo i mea paa mahope o ka hala ana o na malama eono mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo hooholo, ke hanaia elike me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai.
A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope o keia olelo hooholo i hooiaioio iloko o na nupepa Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa no na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia kauoha, i hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he mau kumu ka lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea ole.
Na ka Aha,
JNO. E. BARNART, Kakauolelo
Ko Hawaii Paeaina, Honolulu, Oahu, ss.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waihao anei ma ke keona o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Hoikeia e ko'u lima a me ke Sila o ka Ahakiekie ma Honolulu, I keia la 24 o Januari, A.D. 1878.
JNO. E. BARNARD,
844 6ts Kakauolelo o ka Ahakiekie.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAEAINA, Oahu, ss., Kau o Ianuari, A.D. 1878. Kaluahine k, ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Panaewa w, ka mea hoopii ia. Hoopii oki mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kaluaine k., no ke kumu o ka haalel mau a haalele loa o Panaewa w., i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka ia i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hoolaiola o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoea; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai la olelo hooholo i mea paa.
Na ka Aha,
A. ROSA, Hope Kakauolelo.
Hanaia i keia ia 7 o Ianuari, A.D. 1878.
Honolulu, Oahu, ss.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna'e, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo maluna, a o waiho nei ma ke keena o ka Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 28 o Ianuari, A.D. 1878.
844 6ts A. ROSA, Hope Kakauolelo.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAEAINA. Oahu, ss., Kau o Ianuari, A.D. 1878. Malia K. Pahu w, ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia George W. Pahu k, ka mea i hoopiiia. Hoopii oki mare.
Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Malia K. Pahu w, no ke kumu o ka haalele mau a haalele loa o George W. Pahu k, i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nai i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolana i ke kope i hooiaioia o kela olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ka Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana i loko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eona, ina ha kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa. Na ka Aha,
JNO. E BARNARD, Kakauolelo.
Honolulu, Oahu, ss.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo maluna, a e waiho nei ma ke keena o ka Aha Hookolokolo Kiekie e ko Hawaii Paeaina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 25 o Ianuari, A.D. 1878.
JNO. E. BARNARD.
844 6ts Kakauolelo o k Aha Kiekie.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA, Kau o Ianuari, 1878. Ianuari 9, 1878. Kekane k, ka mea hoopii oki mare kue ia Pau w, ka mea i hoopiiia.
Ma ka hoolohe ana i ka hihia hoopii oki mare maluna, ua kauohala e ka Aha o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kekane k, no ke kumu o ka haalele mau a haalele loa o Pau w, i oleloia no na makahiki ekolu, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i i ke ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooialoia o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha,
JNO, E. BARNARD, Kakauolelo..
Honolulu, Oahu, ss.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo maluna, a e waiho nei ma ke keena o ke Kakauolelo o ka Aha Eiekie o ko Hawaii Paeaina.
Hoikeia e ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie i keia la 24 o Ianuari, A.D. 1878. A. ROSA,
844 61 Hope kakauolelo.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA, Oahu, ss. Kau o January A.D. 1878. Akula k, ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia likia w, ka mea i hoopiiia. Hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamli o ka aoao o Akula k, no ke kumu o ka moekolohe a no ka haalele mau a haalele loa o Likia w, i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo mai=loko nei, ke ola nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Hawaiian Gazette a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukala ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
JNO. E. BARNARD, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 8 o January, A.D. 1878.
Hoinolulu, Oahu, ss.
ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope oiaio keia maluna o ka palapala hoopii oki mare i kakauia ma ke keena o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina.
I hoikeia e ko'u lima i keia la 1 o February, 1878.
JNO. E. BARNARD.
845 6t* Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
AHA KIEKIE o ko Hawaii Pae Aina, Oahu, ss., Kau o January A.D. 1878. Kamai k, ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Awahua w, ka mea i hoopii ia. Hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oli ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamli o ka aoao o Kamai k, no ke kumu o ka moekolohe a no ka haalele mau a haalele loa o Awahua w, i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ikeia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaieia o keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau pili ke hoike mai iloko o ua malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa. Na ka Aha:
JNO. E BARNARD, Kakauolelo
Hanaia i keia la 8 o Januaryu, A.D. 1878.
Honolulu, Oahu, ss.
Ke hoike aku nei au me ka oiaio, he kope oiaio keia maluna, o ka palapala hoopii oki mare i kakauia ma ke keena o ka Aha Kiekie o Hawaii Paeaina.
I hoikeia e ko'u lima i keia la 31 o January, 1878. JNA. E. BARNARD
843 6@ Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
OLELO HOOLAHA.
OWAU o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoolaha aku nei au ma ke akea. eia ma kuu lima e paa nei kekahi hoki (w) hauliuli he hapaka ka hao kuni ma ka uha hope akau, aole hao ma ka aoao hema. Ua komohewa keia hoki ma ka aina o Maraea Boyd, ma Maunawili, Koolaupoko, Oahu, ma ka la 8 o keia malama. Nolaila, kekahemia aku nei ka mea nona keia hoki e kii koke mai iloko o na la he 15 mai ka la aku i kakouia ai keia hoolaha, me ka uku kula $200 a me ka hoolaha ana e $350, a o ka uku no ka malama ana, e kuka pu ia no mawaena o ka mea holoholona a me ka mea aina, o @ loa i ka mea aina ke hala keia manawa.
WAIALEALE.
Kailua, Koolaupoko, feb. 16, 1878. @ @
KA NUPEPA.
Kuokoa me ke Au Okoe.
i Huila.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1. Dala Kuike ka Rula.
MARAKI 9, 1878.
Hoolaha Mau.
E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha. @ ole e kaukai ia aku a kekahi pale ae.
NU HOU KULOKO.
Ua lono mai makou e haawi ana o Levy i Aha mele nui hou, aole nae i ikeia kahi e mele ai.
Ma ka Poalua la 30 o Aperila, e weheia ana ka Ahaolelo maloko o Aliiolani Hale ma ka hora 12 o ke awakea.
E nana i ka olelo hoolaha a Capt. Joseph West (Keo) o Hauhaukoi Kapalama, e i ana au kapa loa ke komo ana ma kona pa i hai'aae la.
E HOOMAEMAE HOU IA ANA. - Aole e holo ana ka mokuahi Likelike no Kawaihae ma ka ka Poalua la 26 o keia malama, aka e noho iki ana no ka hoomaemae hou, a holo no Nawiliwili ma ka la 29.
HOOHUA NUI. - Ua hoike ia mai nei, aia ma ka ahiko o Lidgate ma, o Laupahoehoe Hilo Hawaii, ua loaa na tona kopaa he 6 a oi aku no ka eka hookahi. He hoohua nui io ana mai keia e haawi mai ai i ka hauoli.
PAKELE MA KA APUA. - Ua loaa mai ka lohe mai Kapalakiko mai no ka ili ana a nahaha liilii e ka moku okohola Roman, Kapena Kelly, ma ke Kapakai o Kalefonia Lalo. Ua pakele mahunehune aku ke kapena me kono mau luina a pae i ka aina, a aia nui ae la i Kapalaiko i keia mau la.
HAKAKA MA KA MOKU. - Ma ke ahiahi Poalua nei i ka moku W.H. Allen e hoomakaukau ana e haalele mai i ke awa nei, ua ulu ae la kekahi haunaele manawa o Kamalau a me ka malamamoku, a ua hoikeia ko laua mau ikaika, ma ka hoolei ana i na puupuu.
UA waiho mai la o M.B. Beckwith i kona noho kumu ana no ke kula Aupuni o Alanui Papu, a ua hoopiha ia aku la ia makalua, e Mr A.T. Atkinson o ke kula nui o St. Albans.
NA makamaka i ka palapala a J. Haole e pili ana no kekahi mea a makou hoi e hoolaha aku nei ma kekahi kolamu e ae o keia pepa. Ua aie pu makou me na hoa heluhelu i ka lokamaikai o Mr. Haole no kona palapala.
HUA WEHE KA HUI. - Ua mawehe ae nei ka "Hui" mawaena o Ake a me Kamua (Smithies) aole hoi e kapa hou ia ka "Hui o Ake ma," ma keia hope aku, aka o "Ake" waie no, a iaia wale no ka hooponopono hookaa ana o na aie a pau ma keia hope aku.
UA hiki mai nei kau leta e Wakaina o Niulii, Kohala Akau, Hawaii, e hoohalahala ana no ka malama pono @ ole ia o na kula aupuni e na kumuao. Ina ua ike oe ia hemahem, e hoike ae i na Poo oiu oihana, na lakou e hoopololei ma ia mau hemahema.
MAKE HIWAWE PAHA. - Ma ke Sabati la 3 o keia malama, ma Wailuku Maui ua hele aku la kekahi haole e paina ma hale aina o Akana Liilii (pake,) a iaia i hoi aku ai i kona hale, o kona make aku la no ia. Ua lohe mai makou ua'ola hou mai nei manuli o ka hooikaika ana a ke kauka.
UA loaa mai nei he leta na Sam. Paki o Honokawai, maui, nona ke poo. "Ua kolekole ka noa." E ka makamaka ina ua ike oe a me ka lehulehu ia mau hana kue i ke kanawai a kaua a me ka poe hahai mamuli one, waiho ia ae i kahi nana e hooponopono mai ia mau kekee, oia no noi ka mana kanawai.
HE LIO AUKAI - Iloko o kekahi mau mahina i hala aku nei ua hookuu kekahi makamaka o makou i kona lio ma kai o Mokapu, Koolaupoko; iloko no nae o ia mau la koke no i imi i ua lio nei i ala e hoi ai iuka o Kaneohe, haaleleia iho la ke alanui i kamaaina i ka holoholona mauka o ka aina a au pololei ma la ua lio nei maloko o ke kai, a mahope o kekahi mau hora o ka noho ana iloko o ke kai au pae iuka o Kaneohe au hele a poholehole na wawae i na akoakoa.
AHAAINA LULU DALA - Ma ke awakea Poalua iho nei i hapai ai ko Kamoiliili poe i ahaina lulu dala no ka hana hou ana i ko laila Halepule. Ua maikai na hana a pau. Ua lawa pono na mea ai; a a piha hauoli ka poe i hiki ae. Mahope o ka paina ana au haawi ia he mau hai olelo e James Keau, Kaiki a me T. Puuuohau me ka paipai lima ia no ka mahalo. Ua mahalo piha ia ko Kamoiliili poe a me na makamaka pu i hele ae e kokua i ka hana. A keia pule ae e hopuka aku makou i ka hoike a ke Komite o ia hana.
Ma ka po Po kahi aku nei, ua loaa aku la i ka maikai he haole luina no ka mokukaua Pensacola, e waiho ana mao aku o kahi alanai e moe la mai ka uwapo aku a Kamika a hiki i Aala, a i ka nana pono ia ana, ua ikeia na palapu ma kona mau helehelena, a he mau ouili o ka hoeha malu ia e kekahi mea lima menemene ole ma ia wahi pouliuli. He mau minute pokole wale no nae mamua iho, ua ikeia aku no ua haole nei e kekahi mau kanaka elua, e iho ana ma ka uwapo a Kamika, a ua koho kokeia e ka lehulehu, na laua no i hana i kela hana hilahila. Aole nae i maopopo ko laua mau ano.
Nuhou o ko na Aina e!
Kaua Nui ma Europa.
Ma ke ko ana mai o ka mokuahi lawe leta Sana Paula ma ka po Poalua nei mai Kapalakiko mai, ua loaa mai ia makou na mea hou o ke kaua ma Europa, a oia ka makou e pahoia aku nei imua no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu.
HOOLE O TUREKE.
Ma na lono mua i loaa mai, e hoouna aku ana o Enelani i kona aumoku kaua i Konatinopela, no ka hoomalu ana i na kristiano, aka, o ka oieio, no ke akeakea aku ia Rusia. Hiki mai nei hoi ka lono hope, ua hoole loa aku nei na mana Tureke, i ke komo ana mai o na aumoku kaua o Beritania iloko o Konatinopela. Aole loa no hoi e hiki ia Enelani ke komo aku ilaila, ke ole e kapae i ke kuikahi i hoakakaia, a ma ka nana aku e lilo ana o Rusia, Geremania a me Tureke i mau enemi nona.
Ua alapahi loa o Enelani ia Tureke, nolaila ua huli hou ae nei kona manao, e imi ponoi aku i malumalu nona malalo o ka lokomaikai o kona enemi lanakila, e aho ia mamua ae o ka hoolohe ana aku i ka Enelani apuhi mau, Ua maopopo loa i na aole i hookokonoia o Tureke e Enelani, ina no aole loa oia e komohia iloko o keia kaua me Rusia, a loohia maila kona mau pala-pu. Iloko nae o na hora o ka popilikia a me ka ehaeha, ua haalele maiia ua makamaka kahiko nei iaia, a ano la ke panai maopopo aku nei o Tureke ma ke pa-iwakalua.
Ina e komo aku o Enelani me kona mau aumoku kaua, me ke kapae ae i na aelike i hanaia no ke kuikahi, alaiila e hoolaha ae auanei o Rusia, e hookahua iho ana oia ma na wahi e komo mai ai, a me ke Kulanakauhale o Konatinopela. O na aumoku kaua hoi o Tureke, aia malalo o kona mana, a e hoohui mai auanei oRusia i kona mau pualikaua, me na pomaikai a pau a Tureke e hoolako mai ai i keia wa, e hiki ai hoi ke kue aku i kekahi aumoku kaua, e hookomo mai ana ma ke kowa o Dadenale. I kela a me keia wa ke pii mai nei ke ano nui o au kulana in. Ke ano kaalo ae nei ke kaua mawaena o Rusia a me Tureke. aka aohe i molaelae loa ka huina aouli.
Ua maopopo loa ko Tureke komo aku e hui me Rusia, a me ka hilinai aku hoi i kono mau pomaikai ma ka hoomalu ana mai a ia mana. Ua hilinai oia ia Enelani, a ano hoi ua pau. Aole loa he ino e ulia mai maluna ona, mamuli o ka hilinai ana aku ia Rusia, Geremania a me Auseturia ma ia aoao hookahi.
Iloko o ka Ahakuka e hiki mai ana, aole e kanalua ana o Rusia i ke koi aku e weheia ke kai Eleele no na mokukaua o na lahui a pau, elike la me ke kai Baletika - e hele lanakila hoi na mea a pau ma ke Dadenela, elike me ko lakou maalo ana ae ma na kowa o @ @ @ @ @ @ @ @ e kaua me Rusia, aole ona hoa. E hana mai auani o Auseturia, Geremania a me Tureke i ke kumu aa mau e kue mai iaia.
Aole loa he wahi hihiona e hoike ai ana, no ke kmo aku o Italia a me Farani iloko o ke kaua ma ko Beritania aoao. O ko Enelani io no na aumoku kaua mana nui ma ke ao nei, aka aole oa e oi nui aku kona ikaika imua o na aumoku kaua hui, ana e paio aku ai.
KUIKAHI MAWAENA O AMERIKA A ME SAMOA.
E panana ana na hooiaio ana o ke kuikahi noho aloha a me ke Kalepa awaena o Amerika a me ke Aupuni o Samoa, e ke Kakauolelo Evarts a me Mr. Le Mamea ka Elele Samoa. E halele ana au o Le Mamea a me Mr. Colmesnil kona alakai ia Wasinetona i keia mau la iho, no ka huli hoi ana aku i ka Paeaina o Samoa. Ma Kapalakiko e kau aku ai laua maluna o kekahi mokukaua o ka Pakipika akau a na ia moku e hoihoi loa aku i laua i ko laua home, oiai ma ke Kuikahi au hoohuiia aku la me ka manao lokahi o ka lahui Samoa, ke awa ku moku o Pagopago, no Amerika Huipuia, i wahi hoolulu mokukaua a hoahu lanahu hoi.
Mamuli o na mea i hoike mua loaia e Komodoa Wilkes, o keia ka oi aku o ke awa kumoku maikai loa ma ka Moana Pakipika Hema. O ka Paeaina Hawaii a me Amerika Hoopuia wale no, na Aupuni i ike aku nei i ka lahui Samoa ma ke abno he Lahui Kuokoa, aka ua manaoia e ukali mai ana kekahi mau Aupuni e ae a ka laua mau kumu hoohalike. O na loaa Aupuni o Samoa i keia wa, he aneane $100,000 i ka makahiki, a me ke kau ana uku i ke kau ana aku i ke kanawai no ke dute i na waiwai, e hoomahuahuaia auanei na loaa Aupuni a hiki i ka $400,000. Ua hookuuia nae o Amerika mai ia mau dute ae.
Eia o Samoa ma ka laina pololei mai Kapalakiko a hiki i ke kapakai o Auseteralia, a e kaalo mai ana hoi na mokuahi laweleta o ka Pakipika me ka ikeia aku no oia mau mokupuni. Anoai paha, o hanaia aku no aelike, no ka lawe ana aku a lawe mai i na leta mai Samoa mai.
Ua hoouna telegarapa aku la ka Elele Beritania e noho ana m a Konaitnopela ia Haku Derby, e hoike aku ana, au loaa n'ai i ke Suletana he palapala mai ka Emepera mai, e hoike mai ana, e noho no kona mau puaiikaua, ma na kaiaulu o Konatinopela ma ke ano makamaka, a no ka hoomalu ana hoi i kona poe ponoi, elike la me ke ano i hoouniia mai ai na aumoku Beritania. No ke ala hou ana mai nei o na hana uku hoomainoino, ma na apana aina Helene o Tureke, a me ke komo ana hoi o na aumoku Beritania iloko o ke Dadenale, nolaila ua hoapona iho la ke Aupuni o Helene. i ko lakou komo ana ae, a noho hou maloko o Tesale a me Epirusa. Ua kaa aku la ke alakai ana i na pualikaua o helene Komohana malalo o Kenela Gerivasa, a o Kanela Koroneasa hoi ke alakai o ka puali o na Keretana kipi, Aia hoi he uni tausani o na kanaka Garade Mobile, ua makakau i na mea kaua maloko o Atenai. Ua hoike hou ae nei ka Akaoleleo Lahui o Kerete i ka manao, no ka hoohui hou ana aku me ke Aupuni o Helene. Ua hala aku nei hoi ka poe kipi i Venetasa no ka hooili kaua aku maluna o na Tureke. O na puali pukaa hoi ua haalele iho ia la kou ia Karea, no ka hele ana aku e hoopuipui i na koa o na pakaua ma Venetasa.
Ua hooiaia mai nei ka oiaio o na mea malalo nei, mai Konstinopela mai penei: I mea e kipoka ole aku ai na Tureke i na aumoku o Beritania, ua konoia o Enelani e hooiaio mai, e hele mai ana oia no ka malu i ko Tureke mau pono, elike me kona mau pomaikai ponoi iho.
Me he mea la ua kue na Mana Aupuni o Tureke i ka hoikea ana aku o ka apana Aina o Rusia e makemake nei, e hoohui aku iloko o Balagaia.
Ua hoike ae ka nupepa o Saua Peteroboro ua waiho mai nei o Osemana Pasha i kona hoike aole loa he wahi hopuna oleio oiaio no na mea i hoolahaia, no kona hana aloha ole i na pio iloko o ke kaua.
Ua hoolahaia ae nei ko ka Haku Derby kue, no ka noho ana ae o na Rukini iloko o Konatinopela. Ua hoikeia mai, o ke komo ana o na Rukini iloko, he uhaki maoli ana no ia i ka aelike no ke kapae kaua, a he hoonaukiuki ana mai hoi, e hoala hou ae ai i ka uluaoa, a he kumu hoi ia e loohia ai ka poino oi loa maluna o na Kristiano, a ke Aupuni Rusia hoi e koi nei.
Ua hiki aela kekahi aumoku Tureke, ma Pear mai Sulina mai, me ka piha i na waiwai a me na topedoes (mea pahu) i haalele muaia malaila.
Ua emi hope mail na Rukini mai ka palekaua mai o Samidie, o ka laina hoopale o Konatinopela i noho muaia e lakou. O na kauoha i hoopukaia aku imua o na pualikaua Rukini, mai ko lakou Pooo aku, aole e hele aku maluna o na laina i kaupalenaia, oiai ka wa no ke kapae kaua.
Ua hai mai nei na Mana Aupuni o Tureke imua o na mana e ae o Europa, no ka hele ana ae o na pualikaua Helena ma ka palena e kokoke la i Areta Alebania.
E olelo ana ka mea kakau nupepa o Vienna penei: Ua hiki mai ka lono mai Konatinpela mai e olelo ana, na haawi aku la na Mana Aupuni o Tureke i na olelo ao ia Safeveta Pasha, e wikiwiki i ke kuka ana no ke kuikahi, a e hoopau ia ma ka hopena o Feberuari, ina he mea hiki.
Ua hui ao nei o M. Tissea ke Poo o ka Aha Kuhina o Hunageri, me ka Emepera Feraneciso Iosepa a me ke Kauna Anederasse, no ke kuka ana i ka ninau o ka Hikina, a e hoike aku ana hoi i ka Aba Kuka Kiekie, ua paa ka manao o ke aupuni Hunageri me ke Kauna Anederasse. Ua hooholo hoi o Auseturo - Hunageri, e hoopale @ @ @ @ @ @ nehe ole ia aku la na puali pukaa ma ka palena o Teranesulevaniia, a e hoouna ia aku ana au mau puali hou. Ua hoomakaukau iho nei
ke kuhina kaua, i kana mau hooponopoo ana, i hiki ai iaia ke ohi mai i na koa he 600,000 iloko o na pule elua, a hoouna aku imua ma na palena o ka aina.
Ua hoopuka ae ne hoi o Rusia i kana hoolaha akea, ua hoole hou oia i ka noho ana aku iloko o Konatinopela, mamuli o ke noi a ka Emepera Wiliama o Geremania.
Ua hoike ae ka nupepa Taribiuna Kuikawa o Ladana penei: Oiai na ouli a pau e hoike ai ana i ke kulana maluhia no ka ninau o ka Hikina, aole nae he mea kuihe ke olelo ae, ke hoomakaukau nei o Auseturia no ke kaua, ke haule wale na kuka ana, e like hoi me Enelani e liuliu nei. Aia ae la ma Peseta kahi akoakoa'i na koa Auseturia he 80,000, a ua hana ia hoi na palapala hoopaa, no ka hoouna ana aku i ai na lakou, ina e komo io mai ana lakou e kokua. Elua hoi mau wahi hoomoana hou i kukulu ia. aia ma Paperida a me Palusa, e kokoke ana ma na palena o Gailikiana, ma ka 20,000 na koa o kela a me keie aia mau wahi hoomoana. Ke manaoia aku nei hoi, he mau hoike ano nui maloko o na Ahaolelo o Enelani, Auseturia a me Geremania.
Ua pakui hou ia 'ku nei kekahi mau moku palanaiki iho iloko o ka heluna o na aumoku o Beritania, ma ke Kaikouno o Monedania, oia hoi ke Torch, Antelope, Flamingo, Basilisk, a me ka Cygnet, a aia ae la lakou nei ma ke kowa o Bosporusa, a ma ka puka paha e komo aku ai i ke kai eleele, e paa a kiai ma au mau wahi la, malalo o ke kauoha a na elele a me na Kanikkle.
Ua waiho mai nei hoi o Mr. Ristics, ke Kuhina Nui o Serevia, i kana papa hoomanao imua o ka Emepera e koi mai ana ia Serevia Kahiko hoolookoa a pau. Ua hooholo ka lahui Serevia, aole e haalele i ka aina i lilo pio mai ia lakou, a hiki i ko lakou kaiehuia ana mai ma ka ikaika. Ua hoikeia mai hoi ua hooholo o Rusia, e hoohui aku i ka Pasenaleka o Niseha no Bulugeria. E loaa paha auanei he wahi kukahalake awaena o Serevia a me Rusia.
U loaa mai ka hoike mai Ezerouma mai a penei: Ke ano pahola maila ka mai iwaena o na pualikaua Rukini malaila, a ua hapa mai hoi ka ai.. Ke mau nei na kuka ana no ka haawi pioia mai o Ezerouma. a au manaoia e hiki mai ana ka hopena,. Ke mau mai nei no nae ka paa i ka hooopuniia e na Rukini. He 3,000 na ohana e noho nei ma Ezerouma i keia wa, aia lakou iloko o ke kulana pilikia loa. Ua maopopo e pahola mai ana ka make a ka ai, ke hiki mai ka wa kupulau, aole no hoi oi kaemai ke ano i keia wa.
Ua hoike ae ka mea kakau nupepa o Berelina, aia ke kaheawai la na koa Rukini he 300,000 iloko o Roumania, a ua hoomaopopo nuiia no ia mea e Auseturia, ua manaoia nae aohe mau kumu kupono a ke Keiki Alii Gotekahofa, e hoopili ae ai, i hiki ke hooiaia, aole e komo ae na Rukini a noho iho ma Galipolli.
.