Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 4, 26 Ianuali 1878 — HE 20,000 LEGUE MALALO O KE KAI. NA MEA KUPANAHA O KA MOANA KE ALA O KA MEA HUNA! A o ka mea POHIHIHI O KA 1866. [ARTICLE]

HE 20,000 LEGUE MALALO O KE KAI. NA MEA KUPANAHA O KA MOANA KE ALA O KA MEA HUNA! A o ka mea POHIHIHI O KA 1866.

I >lahele 11---Moknna XIX. j Ka Wiliau Kaikuono. &ULK pono o ka manao no kela uhane i lilo nku la ; a aole hoi e hiki ke hoomaha ae ka hakaka ana, orai, ua nui na hee e ae e puliki ana i ka Nautilo, nolaila, ua hooikaika na mea a pau o luna o ka moku i ke oki me na koi. He hapaha hora ka loihi o ka manawa i lilo ma ia kaua ana me na pilikua o ka moana. la pau ana ae oia hana, nana alu la au i kela a me keia mea o makou, aa paumaele i ke koko a me kukaeuli. A nana aku la o Kapena Nimo iloko o ke kai kahi 1 lilo aku ai kekahi o kona mau sela, a kulu iho la kona mau waimaka no ka nui 0 ke aloha i ka mea i pio i ka pilikua. Aole hookahi o makou e poina ana i na ouli weliweli o ka la 20 o Aperila. A ua kakau au īa mau mea mamuli o ka ohi lia ana o ka io i ka īkaika lua ole o na hee pi» likua no lakou na awe nui me he kia moku la ke nana aku ; a i ka paa ana ua heluhelu aku au imua o Kosila me Nede Lana, mai mua a fiiki i ka hope; a ua hooia mai laua 1 na mea i kaknu ia ; oiai ua like loa me na mea i hana ia. Ina e makemake ana kekahi e kaha i na kii o keia mau inea, e loaa no ia mai ka peni mai u ka mea nuna i kakau " Na hana Inea o ka Hohonu. " G hakoi mau ana ko Kapena Nimo mau waimaka me ka mokumokuahua o ka naau, ī kona wa e nana aku ai i na ale kawahawalaa o ka moana, kahi i nalo aku ai ka elua o kona mau hoa alo o ka moana kai lipolipo, ma ka make ana i na hawele wilinau a ka awe kakauha o ka pilikua o ka moana, j mai ko niakou kau ana iluna o ka Nautilo. j Da iji pu m;\i no lioi keia haawina iluna ou me ka hoomanao mau i kona uwi ia ana e na awe hooweliweli o ka hee. Ma keia make i ili mai maluna ona, e moe pu ole ai oia me kona mau hoa aio kai iioko o ka ilina akoakoa maiuhia a Kapena Nimo i koho ai iloko o kona manao. O keia kanaka i malee aku la he kanaka ia no kuu aina hanau; o ke kumu o kuu ike ana, ma leona ieo hope ioa i kahea mai ai " e kokua" ma ka olelo Farani. Ua poina loa oia i ka olelo a kona makuahine i na wa i hiki ole mai ai ka pilikia; a i ka loaa ana i ka pilikia make, hu ae la paha ke aloha o ka makuahine a puana ae ai oia ma ka olelo hanau " e kokua mai oukou ia'u. " Nokeialeo, ua hoao aku makou ine ka ikaika i loaa ia makou ; aka he mea ole ia i ka mana o na liina o ka piiikua, ua hoio aku*oia me kana luahi iloko o kona lima hookahi i koe aku mai ka makou hakoko ana me na koi. O Nede Lana no hoi kekahi i aneane loa e lilo iloko o ka mana o keia mau kupuino o ka moana ; i ku ae no ka hoi ka i ka hapa o na lima, ī halawai ka hana me ka mea lehulehu o na lima, ua hiki ole \ ke o a Nede Lana ke lanakiia. Pahu aku ma ke poo, haweie mai kahi awe paa ae la ka wawae, a lilo i laila e kalakala ni, o wehe mai la ke a luna me ke a ialo e nahu a o ka pau poo no ia ia pau hiu o Nede Lana ; e ole no o Kapena Nimo e haaiele koke i kana koi ma ka waha, pakele ai o Nede Lana, ia pakele ana, e haalele aku ana hoi keia i ka aiana iloko o ka waha a pepani iloko o ka puuwai. A hoi aku la o Kapena Nimo iioko o kon& rumi, aole ike hou ia mai oia no kekahi mau ia. Hoomau ia aku la no ka holo ana o ka Nauti!o iluna o ka ilikai, me he wahi paukulaau la e owalawala wale ia ana e na ale kawahawaha i o ia nei. He umi la i hoio ai ka Nauiilo ma ka ilikai nie ka luu ole iloko o ke kai i make ai kekahi o kona mau kanaka. l\la ka la 1 o Mei, akahi no a kau hou ia ka ihu i ka akau, oia hoi ka wa mahope iho o ka ike ia ana o na mokupuni o Bahama ma ka nuku o ke kowa o Bahama. Mai laila aku makou i holo aku ai ma wiliau mai na muliwai nui a iloko o ke kai he mau kapakai kona, he mau ia a he ea kupono. O keia wiliau, oia no ka Wiliau Kaikuono. He muliwai io no keia e kahe ana iloko o ka Moana Atelanika, aole hoi hui kona mau wai me na wai ka moana. He muliwai wai kai no keia, ī oi ae ka liu o ke kai i ko ke kai e hoopuni ana. A kona hohonu maoli he 1,500 anana, ka iaula he 10 mile. Ma kekahi mau wahi o ka ikaika o ke kahe ana o ka wiliau he eiua ine akahi hapalua mile i ka hora hookahi. Ua oiaku no keia muliwai i ko na inuliwi i a pau o ka honua nei,- a oia muliwai moana ka ka Nautilo e eku nei. Nui wale na mea ola a keia wiliau i hiipoi ai, oia hoi na aregonauta ; na turebata he 25 kapuai ka loihi; a me na mano niho wakawaka; na gobi; na koripena hauliuli; na be!ena me na poo huinakolu; na kamano;

' na mugilome he ia waliwali o ka io, »li«ili maikai kona kino. -a oia hoi ka ia n LeeepeIde i hoolaa ai no kana wahine; a o ka meu : hope loa, oia no na ia i kapa ia ka uuita Amenka i lawa pono me na kapalapala nani o na kea hoohanohano a me na lipine, ua īke pinepine ia no ma nn kapakai o keia Lahui nui ka poe e lia ana i na kea hoohanohano. Ika po ana iho, hele mai la ka moana a malamalama i kekaakea o ke kai, i ka ka mea o ka nui o ka makani; a oia mea makau okoa aku ia au i ka uhai pu ia ae o ka NauI tilo. j Ma ka la 8 o Mei, hiki makou ma ka Lae 0 Haterafia. Ao ke akea oka Wiliau Kaikuono malaila, he 75 mile, a o ka hohonu he 210 iwilei. ( No keia hanina loa o makou ia uka i Iho !a au, maikai loa keia wahi no ka holomalu ana. Noi na mokuahi, na moku pea, kiakolu, kialua a me na kiakahi e holoholo ana mai Nu loka, Bosetona, a i ke Kaikuono o Mesiko, i ka po a me' ke ao. A hookahi wale no mea nana i hookaulua mai ko makou holo ana o ka ikaika launa ole o ka moana. No ka pio ole o keia manao iloko o Nede Lana, i mai la oia ia'u. «« E ke kumu, ua kena au i ke anu o ka we!au,aole o'u makemake iki e ike houau i ke anu oka welau; oiai ke holo nei kakou ika akau, a o ka holo no paha auanei keia a hiki hou i ka welau, a. halawai hou no me na inea oia wahi, a o ka hana ana aku la pau kakou ika make. Nolaila, e aho no kakou, e hou ae iloko o keia makani nui. " I aku la au " pehea auanei e hiki ai, oiai ke pinapina mai nei ka makani, hele mai nei ke kai a ooloku. " lna pela, u e hele aku oe e hai ia Kapena Nimo o wau o Nede Lana, aole makemake e holo hou me ia ma kana huakai i ka akau." No keia mea, ua hele au e noi i ke Kapena. I ko'u hiki ana i kona rumi, nana mai la kela īa'u me na maka huhu a ninau mai la : " E ia oe ! a heaha hoi kou makemake ? " Pane aku la au, •• i hele mai nei au e noi aku ia oe, e hookuu ia o Nede Lana mai kona noho pio ana iloko o ka moku nei. " Pane mai la o Kapena Nimo, heaha la kana noi ia'u, uole na'u oia i olelo aku e holo mai, na kona makemake no a pela no hoi oe. Ua lohe no oe i kuu hai ana ia oe, o ko'u hele no keia a me na mea a pau o kuu moku nei a waiho na kino iloko o Norewai. Hoi nele mai la au a hiki i o'u mau hoa, hahai aku la au i na mea a pau i hai ia mai ia'u e ke Kapena. Pane mai la o Nede Lana, " ke ike nei I kakou i keia wa i ka manao o ke Kapena, e pau pu kakou i ka make iloko o kana wahi 1 makemake ai. Aole o'u makemuke iki ia mea, a eia no ka'u ia olua, holo kakou, oiai ua lihi launa kakou mawaho o Mokupuni Loihi, ina no he ino a he maikai paha ka makani, holo no kakou, mai hopohopo a makau hoi. " la wa kiei aku la au i ka barometa, aia hoi e kuu ana ka hoailona iluna o ka hailona makani nui ikaika e pakele ole ai kekahi mea e maalo ana imua o na onohi o ka makani. Aole i liuliu iho nou mai la ka makani, aole o ka ikaika a lohe mai i ke ao, ke hele la ka ale o ka moana, a he 15 kapuai Uc kiekie, he 170 iwilei ka loihi o ka nalu ke haki mai, a o ka pinapina o ke poi ana he 30 kapuai ike sekona hookahi. Ma ka hoohalike. ae i keia makapi, ua like no me ka makani nui i luku ia ai ke kulanakauhale o ledo, ma lapana, iloko A. D. 1864 23 o Dekemaba. A mahope iho, oia luku ana, ua hoonee ia he 8,400 paona ke kaumaha o kekahi pohaku o Heberoide e na ale owalawala.a ka makani. Nakolo ae la ka lewa i ka halulu o ka leo o na ale a me ka hihio hakui o ka makani. No keia mea, kaukau aku la au i na lani: " E hoonam ia ka Mea nana i hana kn ma» kani eia makou malalo o kona inau eheu ke upai ia nei me ka ikaika lua ole, n ma kou kokua e ola makou. " A akakuu iki mai la ka makani, oia paha ka hora 12 o ka po. la wa koke no oka hooluu ia aku la no ia o ka Nautilo iloko o ke kai. la emi ana iho īke aku la au ma ka puka aniani, he ia nui launa ole a ku no hoi ika weliweli ika ike aku. Ano ka nui oloi o ke kai, ua nulo loa aku la ua ia la. (Aole i pau.)