Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 45, 10 November 1877 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XVI. HELU 45, HONOLULU, POAONO, NOVEMABA 10, 1877.  NA HELU  A PAU 832.

 

MAIKAI KA  HOI KA PAPA!

--A ME--

Ka Laau o kou Hale  !

No Hea la?

KA INO HOI NO KAHIO

WAILA MA!

 

Nana aku no hoi ia la,

OHI KAIO @ KALAAU @ MAKAWAO

i ka ua mea o ka nani o

Na  Papa,  Na  Laau.

--A ME--

Na PONO KUKULU HALE

O NA ANO NO A PAU,

--MA KE KIHI O--

Na ALANUI PAPU a me MOIWAHINE,

......Honolulu......

MALAILA E LOAA AI E LIKE ME KA

makemake. no ke

Kumukuai make pono loa

 

PAPA,  PAPA,  PAPA

Na PAPA huluhulu,

      Na PAPA manoanoa,

            Na PAPA i kahiia,

                  Na PAPA kepa,

                        PAPA hole keokeo.

                             PAPA hole ulaula

NA LAAU! LAAU!

NA KUA,

         NA KAOLA,

                 AAHO,

                            MOLINA,

                                     PEAPEA,

  PINE HULUHULU.

                            PINE I KAHIIA,

  Na Papa a me na Laau Ulaula !

PILI ULAULA

      PILI KEOKEO,

            PANI PUKA,

                   PANI PUKA ANIANI

                          IPUKA ANIANI,

                                 OLEPELEPE!

 

PENA O NA ANO  A PAU

HULU PENA MAI KA LIILII A KE NUI

AILA PENA!

AILA HOOMALOO

                      WANIKI,      PATE.

NA LAKO

O KELA A E KEIA ANO.

NA AMI-PUKA HALE,

NA AMI-PUKA PA

ANIANI!

Pepa hale me na lihilihi.

E LOAA NO MALILA

Paakai Helu 1.

O KAKAAKO a me PUULOA

 

  No ke Dala kuike, e loaa ao na mea a pau i haiia ae la no ke kamukuai emi loa

  O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, loaa'ku ana ia lakou, e houko koke ae mai aoa no ia me kal lawa pouo.

E kipa nui ilaila, i ike I ka olaio

               837  3m  839

HE

IWAKALUA TAUSANI LEGUE

MALALO O KE KAI!

--NA MEA--

KUPANAHA O KA MOANA!

KE ALA O KA MEA HUNA,

-- A O KA MEA --

POHIHIHI O KA 1866!

 

MAHELE II.

MOKUNA XV.

 

NELE I KA EA.

A PELA i hoopuniia ai ka Nautilo maluna a malalo, e na papaa haupaa, hiki ole ke hou aku, a ua lilo makou

i poe pio na ka moku haupaa.  A hookahi a'u hana nui ia wa, o ka makaala loa i ko ke Kapena mau heleheleua, i ke ano kaumaha mai, alaila. he mea ia e maopopo ai ia'u, ua pilikia io ka moku, a pela hoi e papapau pu ai makou i ka make.

  Aka. oiai au e haka pono aku aua i ke Kapena, pane mai la kela, E na Keonimana, he elua wale no alanui e pau ai kakou i ka make; o ka mua, oia ka opa pu ia o ka moku a okaoka liilii ; ao ka lua, o ka hemo pu wale iho no o na ola kino.  Aole o ka hemo pu no ka pololi i ka nele i na mea ai, no ka mea, ua lawa kakou i ka ai no ka manawa loihi, a nolaila, e noonoo nui kaua i ko kakou pono i keia wa.

  Ma keia @noi ana mai a ke  Kapena ia'u, ua loaa iho la ka hanohano ia'u ma ka hui pu ana aku me ia e noonoo pu i ka mea e pono ai, nolaila, i aku la au, No ka hemo pu anei o kakou i ke ea ole ea?  Ua piba hoi ka waihona ea o ka moku nei, a pehea iho la hoi e pilikia ai ma ia mea?

  I mai ke Kapena, Pela io no aka, ua lawa wale no ia no ua la elua.  Ano, no na hora he 36 i paa ai kakou malalo o ka haupaa, a ke makaukau mai nei ke ea kaumaha o ka Nautilo, e hoomaemae hou ia e pono ai, no ka mea,  ina e hala na hora he 48, alaila,  o ka pau no ia o ko kakou mea e ola ai.

  Auwe! e Kapena Nimo, aole la hoi e pono ia kakou ke hoopuka i ka ilikai, mamua o ka pau ana o na hora he 48?

  Pane mai ke Kapena,  O ka hoao no paha ka mea e ike ia ai, ma ka hou ana aku iloko o ka manoanoa o ka paakiki o ka hau e hoopuui nei ia kakou.

  I aku la au, ma ka aoao hea?

  I mai la kela, Aia no paha ma kahi e huli aku ai a loaa kahi lahilahi iki o ka hau, a malaila e hou aku ai.  A ke manao nei no hoi au, e hookele i ka Nantilo ma ke kapakai lalo, a ili maoli, a na na kanaka ia e wawahi i na pali paa o ka hau, ma kahi lahilahi.

  A ku ae la nae oia, a puka aku la mawaho o ka rumi nui, a aole no hoi i  liuliu iho, owe ana ka wai iloko o ka waihona ea, a emi malie iho la ka Nautilo ilalo, a ili iluna o ka papa haupaa, he 350 iwilei ka hohonu ; a ma keia hohonu, i nalo ai ke kapakai lalo iloko o ka hohonu.

  Pane ae la hoi au i kuu mau ho@, O ko kakou kulana i keia wa, ua komo iloko o ka pilikia loa, a ua pau ko ke Kapena manaolaua no ka pono. a ke hoao wale nei no oi. ma kahi e hiki ai, nolaila, ke ui uku nei au ia olua, pehea la ko olua manao?

  Pane mai la o Nede Lana, Ua makaukau loa au e imi i ko kakou mea e pakele ai.

  I aku la au, Nani! e Nede Lana.

  Pane hou mai o Nede Lana, Ma na mea a pau a ke Kapena e pane mai ai ia'u, e kuupau ana au me ko'u ikaika, e like me ko'u makaukau i ke o ana i ka ia, pela no au e lawelawe ai i ke kipikua, ma ke kua aua aku i na pali haupaakiki.

  Pane aku nae au iaia, E abo e haele kaua i ke Kapena, aka, i ko'u manao, aole no paha kela e hoole mai ana i kou kokoa aku.

  O ko'u alakai aku la no ia ia Nede Lana, ma kahi a oa sela e komo aua i na kapa lua pililakeke panihuewai, a na'u no i hai aku i ke Kapena no koua manao.  Ua ae mai la uo ke Kapeua, a o ko Nede Lana komo koke iho la no ia i kona kapa lu@, a paa like me ko na sela e ae.  Puka like aku la lakou iwaho, a hele aku la e kupa i ka haupaa. A o ka ke Kapena hana hoi, o ka hele e ana me ke kaula, i maopopo kahi lahilahi iki ; aka, aole nae he loaa iki o kahi lahilahi, ua manoanoa wale no ka hau ma ua wahi a pau.

  Owau hoi a me Kosia, o maua wale no koe iluna o ka moku, me ko'u kuhihewa aku i kahi i paa ai ka Nautilo, oia la ka hao malalo ae o ka moku, no ka mea, ua waiho wale ae ia no ia mau mea a pau, no ka hemo ano o na pukaaniani.

  A oioi nae maua e nana ana i ka hau, maalo ana he 12 sela mawaho o ka moku a me Nede Lana pu, a o ke Kapena no hoi kekahi e hele pu ana me kana mea ana, i ike ia kahi kupono e kupa aku ai i ka haupaakiki, no ka mea, he mea makehewa wale no ke kupa wale aku, me ka maopopo ole o kahi lahilahi iki mai, oiai he 400 ke kiekie o na pali haupaa a oi aku.

  Mamuli no o ka hoomanawanui a me ka hoomau no o ke Kapena i ke ana hele ana, ua loaa kahi kupono iki, he umi iwilei ke kaawale o makou mai ka wai ae, oia hoi ka manoanoa o ka hau.  Nolaila, i ke kupa ana, e hana ia no ia a like me ka loihi o ka wai o ka Nautilo e lana ana, a ua like hoi ia me ka 6,000 iwilei paailiono, a pela iho la ka nui o ka puka e kupa ai, a malaila e emi ai ka Nautilo ilalo ma ke kula haupaa.

  Ma ia wa, ua hoomaka koke ke kupa ana o na sela a pau a me ko maua wahi hoa no hoi.

  Aia nae iloko o ia hooikaika ana, ua mohole iki aku ke kauwahi o ka moku haupaa.  A mamuli hoi o ke kaumaha anoe o keia apoke haupaa, i mahinu mai ma ke kupaia ana, na haule mai la ia ilalo a lana hele aku la.

  I ka luhi ana o ka poe mua, hoi mai la lakou e hoomaha, a ku aku la kekahi poe sela hou, a me a'u hoia me Kosila, a o ka malamamoku ko makou luna hana ia wa.

  Ia hoao ana aku no hoi, aone no hoi he anu a koe aku, aka, ma ka haanoke ana i ke ku-pa me ke hipikoa, ua loaa iki mai la kahi mehana.  UUa holo iki no ko'u lawelawe ana, aka, na kaa nae ia mau lawelawe ana malalo o ke kaomi ana a na paona e he 30.

 

  Eia hoi, ma ko'u komo hou ana aku iloko o ka moku, mahope o ka hala ana o na hora hana elua, ua ike iho la au i ka like ole o ke ea maemae o ka enegini hana ea a Roukowairola, i hanaia ai no'u me kela kaomi ana, a kokoke loa ka ea maoli o ka Nautilo, e lilo i ea awaawa nahi lanahu.  Oiai hoi. aole i hoomaemae iki ia ka ea no ke 48 hora, a ma ia mea, ua emi mai la ka ikaika o makou.

  A mahope iho nae o ka hala ana o na hora he 12, he hookahi iwilei wale no ka manoanoa o ka hau hiki ia makou ke hapai, oia hoi he 600 iwilei paailiono.  No keia mea, ua like me elima po a me eha la makou e hana ai i ka hana, e like me keia ka nui.  Aka, eia nae ka mea kaumaha, he ea ko makou no na la elua wale no.

  Aia nae iloko o kela wa, i mai la hoi o Nede Lana, E hana wale no kakou, a aohe mea e hemo ai, no ka mea, ina e hemo ana kakou mai keia paa aku, alaila, ina aku no na wahi e paa ai, e loaa ole ai no ia kakou he ea hou.

  Aohe mea o kakou i ike i ko kakou puka, aia wale no ia i ka Mea Maua. A ina e make e ana kakou mamua o ka puka ana o ka Nautilo i ka ilikai oia iho la no.  Nolaila, e hana o kela mea keia mea e like mo kona ikaika a hiki i ka hopena, oiai ke ike like nei kakou ia pilikia!

  I mai la o Nede Lana, Ua oi aku ka pono, na Kapena Nimo wale no e hooikaika ma ke kupa ana, i ike ai oia i ka luhi o kana mea o ka hookele ana mai i ka moku ma keia wahi, a ke hoole nei au i kona akamai.

                                       (Aole i pau).

 

No ka honi aloha ana.

 

  Ma Europa a puni, koe o Enelani, o na kanaka he mau hoaaloha ko lakou, ua honi aku lakoou kekahi me kekahi, aka, ma Beritania Amerika a me Amerika Huipuia. o na wahine wale no ka mea aloha aku i kona hoa'leha ma ka honi ana, ina he hoa'loha ka mea ana i honi aku ai a he enemi paha.

  Ma na pae aina o ka Pakipika, ua hanai ke aloha ma ke kuai ia ana o na ihu, ko kekahi me ko kekahi, e like me ka hana ana o na lio keiki liilii a ua hoihoi hou ia mai ke aloha e ka hoa'loha, ma ka paa ana mai i ka lima o kona hoa, a kukai mai me ka ihu a me ka waha ma ka muki ana.

  Ma ka pae aina o Pelew, na maa loa lakou ma ka halawai ana o na wawae, a oia iho la ke ano o ko lakou aloha ; a oia iho la ke ano o ko lakou aloha ; a ma Burema, ua hana lakou ma ke ano ihiihi,  ua hoopili aku kela a me keia kanaka i kona  waha a me kona ihu a pili  ma ka  papalina o kekahi, a omo mai i ka hanu iloko, me he mea la hoi e omo mai ana i ke ala, me ka pane ana aku, "Aole e haawi mai ia'u i ka honi, aka, e haawi mai ia'u i ke ala."

  Aka, ma ke ano o ka honi ana a kanaka, ua laweia ma ke ano he makana manawalea wale ana aku i ka hoa'loha, a he hoailona makamua hoi ia, e hoike ana i ka mea e hana ia aoa me ka nana ole ana i kona hopena.

  O ka honi ana, he mea nui a uuku no ia, e like me ka mea e hanaia ana no ia manawa ma kona mau makemake a me kana mau hana ana.  E ahewa ole ia ka mea e honi ana i kona makuahine kolea me kona uhane a pau, e like me ia i hoohiki ai me  ka oiaio, e honi iho i ka Baibala, iloko o ka Aha Hookolokolo. Aka, aole o keia hoike ana, he hiki i kekahi ke honi aku i kona makuahine kolea, aka, ha mea hiki no iaia ke hana, ke ike nae oia ho pono.  Ma ia wa hookahi no, e honi aku ai oia i kona mau kupunawahine, a i ole  paha o kona mau makamaka, ina oia e malama me ka pololei a me ka haahaa.

  E honi aku no oia i na hoalauna wahine he nui wale ona, a me kona wahine hii keiki mua, a e honi aku no h@i ia i kana wahine hoopalau ; aka maanei. na oki pokole ia ka papa o ka poe e honi ana.

  Aole e hiki iaia ke honi aku i ka mea ana i aloha ai--aia wale no a hooholo oia e mare iaia, a ua aponoia.  O kekahi kaikamahine ni, he keiki makua ole ia, ke honi aku oia i kana popoki, aka. e haawi oia iaia iho no ka aoao o ke kane me ka makaoa ma kona mau lehelehe i oi aku i ko ke gula.

  Mawaena o ka poe hooipoipo, he mea kamahao ka honi ana. he manao ia i hunaia, a he nanaina kupanaha ; a ina kakou e hoomaopopo pono, o ke koko malihini, he muliwai ia e kaheana me ka moakaka, i ko laua wa e halawai ai kekahi me kekahi; ua nalohia na hiohiona nani o ko laua mau papalina mawaena o laua.

  Ke lawe nei ke ao i ka honi i mea kumukuai haahaa loa, no ka mea, ke nana aku, ua loaa wale no i kela a me keia ma ka hana ana, aka, he mea waiwai ole nae ke malama; nolaila, e na kaika wahine, ina ua hauoli oukou no ka honi, e pono no ke honi, aka, e akahele nae i kau mea e hana ana, e haawi i na mahalo oi kelakela ana mal@ua o ka mea i aponoia nau wale no.

 

  Ke ku nei he ekolu mau hale pa@ ki@ ma keia kulanakauhale, malalo o ka hookele ana a na lahui like ole, he haole, Maori a me ka Pake. Aka, ke maalo ae oe mawaho o ka hale pai kii o ka Maori, e @k oe i ke hewa i ka wai i ka na mea o ka nani a me ka mikioi o na @ii hookele aka

 

He apuka Kiekie

  Ma ka la 2 o Oct i hala, na w@iho aku ka Hui o Henry Talmage ma, i kek@hi Banako o ke kuiauakauhale o Nu Ioka he hoolimalima, me ka waiho aku he elua. mau hila kikoo i kakaulima ia e ki Hui Panihakahaka o ka Atelanika no $10,000 pakahi.  Ua apouo koke ia mai la keia mea e ua luna B@nako.  Mahope koke iho, u@ hoike ia mai la ka lohe ia lakou mai ka Hui Panihakahaka mai, o na bila kikoo aole ia o ka huina pololei, aka, ua hookiekie ia ae mai ka $100 pakahi o ko laua waiwai io, o ka huina ia i ha@wiia e lakou ia Wm C Gilimana i ka 1876; he mau @l a kikoo kakaolima panihakahaka ia  Ma ke kakehiaka ane ae o kekahi la ae, ua hoomaka koke ia ke huli aua, a o na bi@ko kahi a Gilimana i noho hana ai, ua hoopihaia me ka pihoihoi nu.  Ua huhia na poopoo a'pau o kona mau wahi huna.

  Ma ka B@nako Kukai Waiw io Amerika, he umi mau bila kikoo o ka Hui Panihakahaka Atelauika i loaa e hoakaka ana i ka huiua waiwai he $87,300.  a ma ka ike ia ana, ua hoou@a koke ia ka elele e ninau i ua Hui Panihakahaka la, e hoike mai i ko lakou kumu waiwai io.  Ma ka noii pono ana i na la, na inoa a me ka huina, ua akaka lea, o keia mau bila kikoo, ua hana akamaiia e Gilmana ma ua wa like ole, iloko o na makahiki 1875--76 a noe 1877, no ka huina nui hewahewa, nona hoi ke kumu waiwai io he $1260 wa'e no. Ma keia mau bila kikoo i kikoo ia aku i ka Banako Kukai Waiwaio Amerika, ua hiki aku ka hoina i manaoia e apuke, ma kahi o ke $86,000  Ua waihoia aku keia mau bila kikoo i ka Banako, i hooiaio ia hoi e Gilimaua ponoi.  No kona ano he keonimana maikai a kamaaina i kekahi o na luna o ka banako, aole oia i ninau iki ia nolaila, o ka huina ana i kikoo uke ai i ka banako, ua uku koke in mai la no iaia. O keia huina ua haawiia mai e kekahi o na kakauolelo mawaena o ke $50,000 a me ke $60,000.

  Ua loaa hou mai no he mau bila kikoo hou mahope mai, a ua manaoia ua kikou ia no ka huiua he $25,000, oiai o ka bila kikoo i haawiia aku ia Gilimana, he $380 wale no ka waiwai maoli.  O kekahi Hui Hoaie, i maopopo ole ka inoa, ua hoike ia mai he papa inoa loihi o k@ pue hoolimali@u malama waiwai no kekahi huina nui.  He 15 bila kikoo mailoko ae o ke 24 ka nui @ paa ia e keia poe, aole i hookiekie ia ae, aka, o ke kuena iho o na bila kikoo ua hookiekie ia ae mai ka $1460 ka waiwai io a i ke $74,000.  Aole he mau @lakai nana i hoike mai i ka haoa a ka mea apuka. Ma kek@hi manawa, ua pakui hou iho oia i ka bila kikoo $30 a i ka $10,000.  Ua hiki laia ke waiho aku i ke kakaulima pololai ole i ka wa e lana ae ai kona manao e hana, ma ka hoohalike ana e like me ka hana ana a ka banako e apono mai ai.

  O ka mea aua i apuka ni, he man wahi bila k@koo uuku wale iho no ia, nona ka uuina mai ke $30 a hiki i ka $100.  Elike me ka loihi o ka Hui Panihakahaka Atelanika i hoomoopopoia ai, he ekolu wale no mau bila kikoo  i haawiia aku ia Gilimana  i hoaponoia, no lakou ka huina he $100 pakahi.

  Ua manao wale ia, o keia kekahii pakui hou ia iho e like me kekahi mau bila kikoo e aku nona ka huina waiwai he $10,000 pakahi, naua hoi e hoike mai nei i ka huina waiwai i apukaia penei:  Banako Lahui Helu ekolu--Waiwai io, $200; huina i apuka ia $20,000.  Banako Kukai Wai wai o Amerika--Waiwai io, 1260; huina i @puka ia, $87,000  Hui o Henere Talmage, Waiwai io, $380; huina i apukaia $25,000. Hui Hoaie--Waiwai io, $1460; huina i apuka ia, $74,000. M u bila kikoo ku kaawale--Waiwai io, $300; huina i apuka i@, $30,000.  Huina nui o na dala o ua Hui @ me na bila kikoo, $3,600; huina i apukaia $60,370.

  Ua hai hou ia mai no hoi, he elua mau mabele waiwai Banako i apuka ia, ma keia mea hope he $1100, ua pakui hou ia iho a hiki i ka $11,000.

  Ma ke keena hana no o Gilimana a hiki i ka Poaono, a iaia i olelo ai e hele ao@ oia no Norewika, a hu i hoi mai i k kakahiak, Poakahi.  Hoi mai la oia i ke kulanakauhile i ua la 'la me kona ohana, aka, aole oia i hele aku i koua keena hana.  Ua hoouoa ia ako  ka poe imi mohope ona, oka aole oia i loa@ aku.  Ua hoopuka @oke ia l@ @e he olelo kanooha io@i ke kia@ina Lo pikana @ona,  i hopu kike ia ai oia ma kekahi o us mokuaina e loaa ai o'@.

  Ua hoopoloke nui i@ ke kulanakauhale o Nu Ioka no na hana hoopilikia apuka waiwai a Wm. C Gilimana i hana ai; o na Banako Kukai Waiwai o Amerika a me ka Bioako o ke kulau@kauhale kekahi i apuka kolobeia, a he lehulehu wale o na nui waiwai nui i ili uku ke kau uahi a ke poho.

  E like me ka mea i hoomaopopoia no na waiwai i apuk@ koioheia e keia h@ole, no na ka huina he $352,000, i pakui hou n iho hui e Gilimana maluna he $247,900.  Ua manao wale ia, ua pepehi iho o gilimana iaia iho, no ka mea, aole oia i ike ia iki ma na wahi a pau ins in m@ua@a mai @ ua manao wale is, ua hoomaka ia keid haua -puka waiwai ma ka malams  o Iauari 1876.

 

Ka halein-i o Napoliona III.

  O ka halelua o ka Emepera Napoliona III., ke ku nei oia iloko o kekahi wahi luakini uuku i kukuluia nona, e ka Emepera wahine Eugenie, ma kahi aoao o ke kuaha ; ua hoowehiwehiia me na pua nani o kela ano keia ano, me ka huna ole ia aku o ka nani o kahi pa keleawe e waiho ana ma ke kumu, me na huaolelo i kahakahaia maluna iho, penei, "O keia pahu pohaku, ua makana ia aku i ka Emepera Eugenie, he hoailona no ko ka Moiwahine Victoria R., aloha: i ka makahiki 1873."

  No ku halelua wale no, na h@naia me ka maiau loa, i anaiia a hulali, a me na hoailona wale no o ka Emepera e kau ana, oia ka R. I. P., e kau ana hoi ka hae o ka lanakila, me kona mau waihooluu like ole, e hoike ana he koa oia no ka papa Naita, i laweia mai, mai ka luakini o St. George a me ka Halealii mai o Windsor, e kuuwelu ana maluna iho.

  Ua malamaia keia mau mea no ka hoohiwahiwa ana ia loko o ua wahi luakiui la, no ka hoike ana i na lanakila i loaa ia Cadinale Bonebate ma Roma, na ihoiho kukui i laweia e ka Emepera wahine a me ke Keiki Alii Imiperiela, ma na la e hoomaikaiia ai ka Viregine Hemolele a me na mohai he lehulehu wale o kela a me keia ano pua hoonani i hanaia ma Farani ; a mawaena o kekahi o keia mau mea hoonani me na huaolelo i kakauia ma ka olelo Litioa, a i hooliihiia aku me na pua i kela a @e keia la.  A malaila no hoi ka Emepera wahine e hoomana mau ai i na wa a pau loa.

 

Kauaka i hele i kona hoolewaiho.

  Wahi a kekahi i kona hoa, "Ua ike anei oe i kela kanaka e noho mai la? Ua hele oia i kona hoolewa ponoi." Pane mai nae kona hoa, "Aole paha oia i hana pela?"

  Pane hou aku ka mua, "Ina ua makemake oe e lohe, e hoike aku no au ia oe i ka oiaio, penei: "I kekahi la, ua hoike ae kela kanaka i kana wahine, e hele ana oia e hoomake iaia iho iloko o ka muliwai.  A ma ia la hookahi no, ua loaa ae kekahi kino make mailoko ae o ka muliwai i manaoia o ko ua kanaka la, no ka mea, no na la ekolu mahope iho, aole i lohe hou ia kekahi mea nona, a nolaila, na manaoio ka oh@a na make oia."

  "A ma ka la hoi i hoolewaia ai ke kino ma e i manaoia o kona, ua ikeia aku oia e hoo ele ae ana i kona kaa ponoi, ma na huina alanui, oiai hoi oia e hakilo mai ana i kona ohana a me kana wahine, e ukali ana mahope o ka manele. He mea e ke kanmaha, wahi ana iaia iho, aia kuu hoahanau ke laweia la e kanu, nolaila, e komo pu ana au iloko o kona huakai holewa.

  "A iaia nae e kai pu ana me ka huakai, me ka manao na make io kona hoahanau ; aia nae, huli mai la kona hoahanau a kamailio mai la iaia; nolaila, o keia mau kanaka i manaoia ua make, kamailio iho la laua, a kuiho la ka huakai hoolewa; a pela oia i hui hanoli hou ia me kona ohana."---Aui nanea.