Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 31, 4 August 1877 — Page 4
This text was transcribed by: | Kelly Murray |
This work is dedicated to: | Kililea Kehaumalie Pili Murray |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
FAIR EVENING STAR.
Golden Sunbeams p 146.
1
Aloha me ka po,
Hoku lailai;
Pa mai kou lama ia'u,
Hoku lailai.
Pii ae a kaa a mau
Iluna ma ke ao,
Iluna ma ke ao,
Hoku maikai.
Cho. -Pii maikai, pii Ies'u
Kuu mele ihi i ka lani,
I ke ao i lohe ae
U Hoku lailai nei.
2
Pomaikai e lakou,
Hoku lailai,
I paa ma kahi ou,
Hoku lailai,
Ka Lama o ke ao,
Alohi no a mau,
Alohi no a mau,
Hoku maikai.
Cho. -Pii maikai, pii Ius'e, &c.
3
leau ua Hoku nei,
Hoku lailai,
Hoku olino e,
Hoku lailai;
Ko kakou Alakai
Mai nei a iluna'e,
I kahi e maha'i,
Hoku maikai
Cho. -Pii maikai, pii lea'e, &c.
Hawaii.
HAAWINA KULA SABATI.
HELU 8 - SABATI, AUG. 19
KUMUHANA. -Ko Tesalonika me ko Berea. PAUKU BAIBALA. -Oihana 17:1-1.
A KAAHELE laua ma Amepipoli, a ma Apolonia, hele ae la laua i Tesalonike, a malaila kekahi hale halawai o ka poe Iudaio.
2 Komo aku la o Paulo io lakou la, e like me kona aoao mau, a ekolu Sabati ana i kamailio aku ai ia lakou, ma ka palapala heolele;
3 E wehewehe ana a e hooiaio ana, he pono ke make ka Mesia, a e ala hou ae mai ka make mai; a o Iesu nei, ka mea a'u e hai aku nei ia oukou, oia no ka Mesia.
4 A ae aku la kekahi poe o lakou, a hoopili aku la me Paulo laua me Sila, a me kekahi poe Helene haipule he nui loa, a me na wahine koikoi a le kakaikahi.
5 Lili nae na Iudaio manaoio ole, a kii aku la i mau kanaka ino o ka poe pal ualelo, a hoakoakoa iho la i poe nui, a hoohaunaele iho la i ke kulanakauhale, lele aku la i ka hale o Iasona, imi iho la ia laua e alako i kanaka.
6 A i ka loaa ole o laua, kauo mai la lakou ia Iasona, a me kekahi poe hoahanau i na luna o ua kulanakauhale la, uwauwa mai la lakou, O keia poe nana i hoohaunaele i ko na aina a pau, ua hele mai hoi lakou ia nei;
7 Na Iasona i hookipa ia lakou. Ua hana lakou a pau ma ke ku e i ke kanawai o Kaisara; no ka mea, ke olelo mai nei lakou, he alii e o Iesu.
8 Pioloke iho la ka ahakanaka, a me na luna o ke kulanakauhale i keia mau mea, i ko lakou lohe ana.
9 A lawe lakou i uku panai no Iasona, a no kekahi poe e ae, alaila hookuu aku la ia lakou.
10 Hoouna koke ae la na hoahanau ia Paulo laua me Sila i Beroia i ka po Ahi ku laua ilaila, komo ae la iloko o ka halehalawai o ka poe Iudaio.
11 Oi aku ko lakou nei maikai, i ko Tesalonike, no ka mea, ua apo mai lakou i ka olelo me ka manao koke, huli no hoi lakou i kela la i keia la ma ka palapala hemolele, ina paha he oiaio keia mau mea.
12 No ia mea, nui no lakou i manao mai, a me na wahine Helene koikoi, a me na kane aole uuku.
13 A ike ka poe Iudaio no Tesalonike ua haiia ka olelo a ke Akua ma Beroia e Paulo, hele mai no hoi lakou ilaila, a hoohaunaele i kanaka.
14 Alaila hoouna koke ae la na hoahanau ia Paulo e hele'i kai; aka, noho iho la o Sila laua me Timoteo malaila.
Pauku Gula. Pauku 11. Pauku Hoopaa naau p10-14
Iopika (Iopie). Ka olelo a ke Akua.
Mahele 1. Ka wehewehe ana, p1-3.
" 2. Ka manaoio ana p4
" 3. Ke keaka ana p5-9
" 4. Ka huli ana p10-14
Mele. -Him. 322, 6-8. Leo.
1
Ke hea nei Iesu,
Ka Haku o kakou,
E hele a e launa pu,
I like ka manao.
2
He mana ko Iesu
E lawe aku ai
I na kaumaha o kakou,
A kala wale mai.
Pule i huli nai ia ka olelo a ke Akua, a malamaia hoi.
Na ninau a na Kumu.
I ka lohe ana o na luna aupuni he mau kanaka Paulo me Sila malalo ae o ke kanawai o Roma, makau loa lakou no ka hahau wale ia laua me ka hookolokolo ole ia, a kii a lawe ia laua mawaho o ka halepaahao, a nonoi ia laua e haalele ia kulanakauhale. Ke ku ae no ia o laua a hele e ike ia Ludia a e hooikaika i na hoahanau e kupaa a hele aku la laua, 16:35-41.
P 1-3. Haalele Paulo me Sila ia Pilipi, a hele i Amepipoli, a i Apolonia, a hiki i Tesalonika. Tesalonika he kulanakauhale nui ia, 100 mile ma ke Komohana ae o Pilipi Nui na Indaio malaila, 70,000 kanaka malaila i keia wa. A o kekahi hapalua, he poe Indaio lakou. Salonika ka inoa o ia kulanakauhale i keia wa. Amepipoli me Apolonia he mau kulanakauhale laua mawaena o Pilipi me Tesalonika.
He halehalawai (Sunegoga) aha malaila? Heaha ka hana mua a Paulo? E ao i na Iudaio. Ehia pule i wehewehe ai oia i ka Palapala Hemolele i na Iudaio? Heai ha kana i wehewehe ai a hooiaio ae no ka Mesia? A owai hoi ka Mesia? Me ia hoi ka wa hana mamua? Luka 24:26, 27, 44, 45, 46, 47. Oih. 2:22,32,36. 9:20, 22. Ma keaha e hooiaio ai kakou i na mea e pili ana i ke ola? I Pet 4:11.
Mahale II. P 4. Heaha keia mahele? Owai ka i ae a manaoia i ka Paulo olelo? Ua aha lakou ia Paulo ma? Pehea na Helene, me na wahine koikoi? Nui ka poe huli. Akahi no a lohe i ka ke Akua olelo no Iesu ka Mesia. O ka huli koke no ia. Pela anei maanei? A aha Iesu no ka poe i malama i kana olelo? Luka 8:21.
Mahele III. P 5-9. Heaha keia mahele? Owai ka poe i manaoio ole, a keakea a hana ino? Lili lakou a kii i kanaka aha? A aha i poe nui? A aha i ke kulanakauhale? A lele i ka hale owai? No keaha? Loaa anei Paulo me Sila? A loaa ole, aha lakou ia Iasona ma? Pehea ko lakou uwauwa ana? Pela anei mamua? Mok 16:20. Oiaio anei na Paulo ma i hoohaunaele i ko na aina a pau? I na hele ua misionari i na aina e heaha na olelo hooino a ka poe hoomaloka? heaha ke kumu i hoopii ai lakou ia Iasona? He oiaio anei ia kumu? Aole anei pela ka hoopii ana ia Iesu mamua, a ia Setepano? owai ka i hoopilikia i ka Iseraela, wahi a Ahaba? Heaha ka Iesu olelo no ka poe malama ole i kana olelo? Io. 12:48. Ma keaha i hookuuia'i Iasona?
Mahele IV. P 10-14. Heaha keia mahele? owai ia poe i huli i ka Palapala Hemolele? Ma keaha i hiki ai Paulo ma i Berea? he kulanakauhale ia ma ke Komahana hema o Tesalonika, he 60 paha mile ka loihi malaila aku. Ma ka hale aha i komo ai Paulo ma? Ma ka hoohalike ana i ko Berea me ko Tesalonika ko wai kai oi ma ke apo ana a huli ana i ka ke Akua olelo? No keaha ka huli ana? Heaha ka Iesu kuoha, ma Ioane 5:39? Heaha ka hua maikai no ko Berea huli ana i ka Palapala Hemolele? Ka hua anei ia ke huli oukou i ka Baibala? Owai ka i hele mai e hoohaunaele i ko Berea poe? A pehea na hoahanau ia Paulo? Owai nae ka i noho ma Berea?
Mele, Hae Hoonanai mele 16. Kuu Baibala maikai wale. Pauku akahi me ka lua.
Na Ninau a ke Kahu.
Na makua. Mai hea aku Paulo ma a i Tesalonika? No keaha ka haalele ana ia Pilipi? Owai ka i nonoi ia laua e haalele i ko lakou aina? No keaha hoi? Heaha Tesalonika? Aia mahea? Ehia kanaka malaila i keia wa? He poe aha ka hapalua? Owai ka inoa oia wahi i keia wa? No keaha ka noho ole Paulo ma me Amepipoli, a ma Apolonia? No ka mea paha, aole he halehalawai Iudaio malaila. Aia mahea ka halehalawai? Heaha ka Paula hana maloko? Ua ae a huli mai anei kekahi hapa o na Iudaio me na kanaka e? Ua loaa anei ka ekalesia ma Tesalonika? Ehia mau palapala a Paulo ia ekalesia?
Na keiki. Heaha ka hana ino a no Iudaio hoom@loka ia Paulo ma? Heaha na olelo wahahee no laua? He poe hoohaunaele anei Paulo ma me na kahunapule? Heaha ka hana nui a na kahuapule? Ma keaha e hoohuli ia'i ko na aina e ma ka pono?
Ke kula a pau. Aia mahea na pauku i maopopo ai o Iesu ka Mesia, a oia wale no ke kalahala e ola'i? heaha ke kaulana o ko Berea poe? heaha ke kauoha a Iesu ma Ioane 5:39? Ke huli mau nei anei oukou i ka Baibala? Heaha ka palapala hemolele i loaa i ko Berea poe? Ua pau loa anei ka baibala ia oukou? Ina hoolohe ole oukou heaha ka hoopai?
Mele-Robins Gula, mele 7. E paa mau ka Baibala. Pauku akahi me ka lua. Pule i hoolahaia'ku ka Baibala a malama ponoia ma na wahi a pau. Haawina no Aug 26. Oih. 17:22-34.
MAKE WALOHIA. -I ka Poakahi aku nei i hala, ma Sweet Home, Maemae, Honolulu nei; make iho la o Miss Hattie Ellis, he kaikamahine i noho mai ka wa uuku mai, a i aloha nui ia e ka ohana o Ka ka G.P. Judd.
NO KA LUNA MAKAI O KAU. -Ua hiki hou mai nei he palapala ia makou, mai kekahi makamaka mai o Kuu. E pili ana no na hana a keia Luna Makai, no kona hookolokolo i na hihia ma na alaloa a ma na papa alanui, a i @ loa ka manao nui me ka Wainaukepoo i hoopuka ai ma ka helu 30 o ko kakou pepa. No ko makou manao, ua lawa na hoahewa ana ma ia palapala, nolaila, ke kapae aenei makou mawaho.
Haiolelo o na Laia o ka Ahahui Hawaii Kalakaua ma Tacoma WASH TERR. MEI 28, 1877.
[Hakuia e P. Samuela]
Imua o ka hanohano palena ole o keia Ahahui, a me na hoa hanohano i mahalo @. No oukou ka waihona waipahe o ku'u aloha pumehana.
Ma ka lokomaikai o ke Akua mana loa ma ka lani, ko kakou Makue, ko kakou puuhonua, ko kakou Kalahola e loaa ae ka pomaikai o ko kakou mau uhane i kela ao, ua hooloihi ia mai ko kakou ola a loaa ka piha ana o ka makahiki o ka malama ia ana o ka maluhia o ka kakou Ahanui.
Nolaila, he hoike ana ia i ko ke Akua aloha ana mai i ka kakou hana; a me Kona hilinai ana mai maluna o keia Ahahui Aole no hoi ne mau mea i hanaia i mea e keakea ai i ka noho ana malu o keia Ahahui, ua hana no hoi kakou i ke Kumukanawai a me na Rula i mea e maluhia ai ka hanohano o ke kakou Ahanui; me ka noonoo maikai ana, me ka awili puia hoi me ka kokua ana mai o ko kakou me@ ma ka lani. Nolaila, ke noi aku nei au i ko oukou mau puuwai holookoa, e nana kakou iko kakou makua ma ka lani, ka mea nana i hooloihi mai a loaa ka la 28 o Mei, ka la hui a kakou i i ha ai e ike, a e halawai hou me ia; oia hoi ka la i lawe ae ai na puuwai opiopio e houluulu i puu dala i mea e kokua ai i kou mau pilikia ke hiki mai kou mau la nele.
Nolaila, he hoike ana ia i ko ke Akua hoouna ana mai i kona Uhane Hemolele iwaena o kakou a pau; ua pulumi ia'ku ua hana uso ole o na wa i hala, he au hou keia, i ka wa mamua, ua pilikia mau kakou, ua uhauha aku i ko kakou mau kenikeni; e hele auana ana io ai anei me ka hana rula ole. A! mahope iho i ka pau ana oia mau hana uso ole, hoi mai hookahi hana o ka hamohamo i ka laau a ke 'lii "Kekuokalani."
Nolaila, e na pokii e: aloha oukou a nui. Na kaikuaana, na kaikaina, na kaikuahine, na makua i loko o ka ahahai. O kakou a pau i loko o ka Haku, ma ka inoa o ka makua, o ke keiki, a me ka Uhane Hemolele. Ke kono aku nei au i ko oukou @ puuwai, e hui aloha pu kakou a pau i keia la a mau aku, me ka hoomaikai aku i ka mana o na lani. O ka la keia i kukulu a ai keia ahahui, he la hanohano keia, ke welo nei ka Hae o ko kakou Aupuni, a ke k@pa lili nei oia me ka hanohano loa ole, a ke H@ro ia mai la e na keonimana me na lede Amerika.
Ua ku ma kahi kiekie, ma ka lua o ka Ainapuuiole o ka honua nei. E hoike ana i ka hana a kona poe makaainana ma na aina e. E kalani Kalakaua e, e ola i na lani.
E na hoa a ka Ahahui, e hoolana i ko kakou mau manao ma @ hana pono e ola'i, i loaa hou ia kakou he makahiki hou.
O ko'u la no hoi keia e lawe ae ai oukou a hoonoho ma ka noho hanohano Peresidena o ka Ahanui, ua hala na malama @ me ka maluhia, e nee ana imua wa na hana kupono no ka Ahahui, mamuli o ko'u hooponopono ana, a me ke kuhikuhi ana i ke ala e hele ai me ka maluhia.
Nolaila, ua hala ko'u manawa, a me ko'u au, ia kakou i koho aku ai @ W.H. Kahou mahope o ko'u noho ana, ua hoohuli hou ia na Kumukanawai a me na rula, a noi aku nei kela i ka Moi i mau Kumukanawai hou a me na rula; me ka hai aku ua hemahema kakou. A mamuli o kana hooponopono ana, ua emi mai, aole e like me ko'u au, pela kakou e ike nei. I keia la hoi, ke koho nei kakou ia P.D. Wahiawa i Peresidena no kakou, a maluna ona ke alakai ana i na hana e pili ana i ka p@i o ka Aha hui ma na hana maikai, a hele aku imua a hiki i ka pahu hopu o ka mahaloia. Nolaila imua o ka Peresidena a me na hoa o ke a Ahahui. E pule nui kakou i ke akua, e alakai ia kakou ma ke ala ololi, i o'e e hele ma ke ala @; e waiho aku i na hana uso ole o na au i hale, e haalele i ka malama ana i na puolo hoopunipuni a kahune, he kumu no ia e loaa ai kakou i kela olelo ma ka Baibala, e aai ana ka lakou olelo me he mai aai la, o ai mai ia mau hana a lilo aku ua uhane i ka lua ahi o Gehena.
HE MAU MANAO HOOLANA NA KEKAHI LALA.
Imua o kakou ua Lila o ke Ahahui Hawaii Kalakaua, ua akoakoa kakou me na kimo maikai mawaho, ua kahiko piha o ka Ahahui, me na maka hoihoi, na manaolana. Ua hahuia he mau himeni maikai me na leo kupono, ua nani uamea a kakou i ike maka ai, o na la i hala, ua halaia, o na la e kau mai ana, aole i maopopo kona ano. Nolaila, ke akoakoa nei kakou e @ ana i na kumu e paa ai o ka kakou Ahahui, a e holo ai ke hana, ua lohe ae la kakou i na olelo a ko kakou hoa hanohano o keia Ahahui. Ma ka lana o ko'u Lunaikehala, @ he kumu e ae e hiki ae ke hoonee imua, ke huala aku a kiekie. Hookahi wale au o ka Makua mana ma ka lani.
Nui na la i hala i kekahi poe o kakou ma keia aina, ke i mai nei kahi poe, ua like ole ka wa i hala me keia @, o ka Baibala no ia, he wa no na mea apau.
Pela kakou e noonoo ai i na haina o na olelo ao a ko kakou hoa o keia Ahahui, ina he Ahahui haipule i ke Akua, me ka haawi aku a pau poo pau hiu nana, alaila, e mau @ kona kulana a hiki i ka hopena o kona mau la, pela ka imi a loko e au aenei.
E na hua na @ o ka "Ahahui Hawaii Kalakaua," ma keia aina makamaka ole, ma ka inoa o keia Ahahui, ke lawe nei kakou i ka inoa o ko kakou M@, ka makua @ o ko kakou Pae Aina mai Hawaii a Niihau, i lei @, noi ala a me a'u nei, a hiki i kou hopena. Pela hoi kakou e lawe ai i ka inoa o na lani, Ka Moi o na Moi, i lei no kakou ka pomaikai, e loaa no hoi na mea a pau au e manao ai. Eia hoi e na hoa. E noho kakou me ka haahaa, mamuli oia alanui kakou e hele ai me ka haahaa, akahai, akahele, pela kau mau hana ana, kau kamailio ana, kou noho ana, a me kou hookipa ana mai i na malihini e kipa mai ana i kahi i ku ai o kela Ahahui. Alaila heaha ka hopena? aia no ia i ke au o ka manawa. aka, o ka noho ana kiekie he hookiekie no ia, e like me na au i @ iho nei, ua kiekie ma ka olelo ana, kalai ana i na manao i na nupepa, a me na leta kakau. Nolaila, loaa mai no kakou i na olelo o ka Baibala. O ka mea hookiekie e hoohaahaa ia oia. Ina he kiekie no ka pono, oia pono ka mea nana e hapai aku a kau iluna o kaupoku o na hale kiekie, no keia ao paha aole paha. Ena hoa, ua loaa ia kakou ka noho ana maemae; ua peku ia'ku, ua keku ia na hana lapuwale a kahi poe e no ke mai nei i ka pule @ akua wahahee, e malama kakou ia kakou ino, e k@, e makaala, aole ia mea wale no, ina ano wahahee a pau, e malama i kau mea e makemake ai, e kokua ia ia, i kahi mea kupono no kona kino iho. Aole hoi ka lealea kalakalai a pule ae i n@, a @ i ka iini a kou puuwai, e hoo@ e like me ka Baibala. Oia iho ia na @ a ko'u puuwai ia oukou e na Lala o ka Ahahui, e like me na olelo maloko o ko kakou wahi manao. "He mau manao hoolana." Ina e lana io ko kakou mau manao e like me ka mea i @, alaila, e loaa ana ia kakou ka mahaloia i @ ae i ka makahiki i hala. No ka mea, eia kakou a pau iloko o ka noho ana kaumana, e na hoa, a luuluu no hoi, ke kiu nei ia kakou ke kanikai kamakena, walohia, ehaeha welina, a me ka anoai. A pehea e pau ai ia @? a na wai e kala ae a hoonana ia luuluu? Ina he wa pono, na ka makua ma ka lani paha. E aho no e noi aku @, a i @ mai; pomaikai kakou.
"E ko makou Makui mana loa,
E a makou ua kau nana,
Luuluu i na haawe o keia ao,
Na kumakena, na kauikau,
Pulu elo i na waimake,
Haloi mau a @ aku,
E @ ana, e u ana,
E kala ae, e wehe ae,
Ina @ o makou,
E hoolana mai i nei wa kupilikii,
Mana e H@ ia Iehova"
E o'u hoa inea o na la pololi ai ole o ua aina nei, hoa kulolia maka poniuniu, eia kakou a pau ke akoakoa nei, o ka wa @ io no keia e kamailio pu, oiai ke aloha ua pumehana iwaena o kakou a pau. E huli a e nana i na mea i wehewehe ia e ko kakou hoa, me ka hilinai ana maluna oka makua ma ka lani; a o ka hoomaopopo ana aku i kana mau kauoha, e i ana. O ka mea hana pono, he uku oia'o kona, ma keia mau kumu kakou a pau e hahai ai, e loaa ia kakou ka Home maikai ma ka lani. Ua ike no kakou ia kakou e noho nei, e hana nei i ka hana o ka Hale-olopapa. O ka mea hoomau i ka hana a nui aku, a loihi ka manawa, e loaa ana ia ia ka uk mahuahua. O ka mea moiowa a hoopalaleha, hahai ka nele ia ia ma na wehi a pau ana e hele ai, aia no ia ke ukali la mahope ona. Ina kakou a pau e hahai mamuli o Kristo, a hana aku a loihi ka manawa; a laila, e loaa no ia kakou he mau waiwai no nei ao a he mau waiwai maemae no kela ao, e kau mai ana. Ua lako kakou i keia wa no ia kumu hana, ke ku nei hale halawai, ke malama nei kakou i na hana no ka wa @ no ko kakou mau uhane, ke paipai nei ko kakou makamaka ma ke alakai ana i na hana pono a pau, e hana i na hana o ke kino oi kau @ la, e hana i na hana o ka uhane oi kau kea. E na hoa, e nana i keia mau Ialani hana, a e hoomaopopo iho. E hana i ka hana o ke kino oi kau ka la, ma na hana kupono no kou kino iho me ka maemae, a me ka maluhia o kou kino a me kou ohana. E hana i ka hana o ka ohane oi kau kea, aole he pohihihi hou ke hana oe ina mea e pili ana no kou uhane. Pelaka ulumahiehie o ko'u puuwai e na hoa. Ma keia mau manao hoolana a me na kuhikuhi ana, ke lana nei ko'u manao, ina kakou a pau e hoomaopopo, e loaa no ka uku o aio @ a me a'u, kakou a pau loa. Ua ike no kakou ma Hawaii ko kakou aupuni, o ka poe malama i na kuhikuhi a na makua Misionari, ua loaa ia lakou ka noho ana maemae, kiekie no ka pono ma keia ao, a pela ma keia ao pau ole. A oia pono, e ili mai ana ia maluna o na mea a pau, e hahai aku mamuli oia ala.
" E ka Halu no makou,
Ka makua no makou,
Ke alakai no makou,
Pailaka o na wahi @,
Ua kuli na pepeiao,
Na lima i @ e ne,
Na maka ua ponalo,
E pono e hookaakaa mai,
Ohia ae i na @kuli,
I lono na pepeiao,
O makou nei a pau."
No na hua heluhelu aupepa a me na keiki o ka Hale Pai ko'u walohia.
J.W. KALEHUANUI. Tacoma, Wash. Terr. Iune 20, 1877.
He amama: He amama !!
E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe: -
E oluolu paha oe a me ne keiki hoonoho hua @ o ka Papa-pai o ke Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii, i na kukulu manao malalo nei, no keia mau huaolelo e kau ae la maluna.
Ma ka noonoo maikai ana o kekahi mau Akeakamai e noho nei ma keia aina maka@ Molokai nie, oia o F.W. Beckley, a me kona wahine E Beckley.
Ke hana nei laua i kekahi palapala nei imua o ke Kuhine Kalaiaina, a o ia palapala hoi, ke kakau inoa nei na kanaka i @ palapala a waiho aku imua o ke Kuhina Kalaiainad, he amana e @ i ka mokuahi Hawaii hou o kakou, i make ia makou.
Ua ikeia ko makou pilikia i kahi mau manawa i hele aku nei no ka moku ole, ua hala elua pule a ekolu a eha i kahi mau mahina i @ aku nei. Nolaila, ua hoohoka ia makou, a i na pela mau aku ke ano e hoohoka mau ai. alaila, e haule pinepine ana ka manawa o na mea e hooili ana i Kaleponi, a i na wehi e ae paha ona Aupuni Nui o ka Honua nei, a ona poino ulia wale o na haie wiliko o Molokai nei, e hakalia wale ana.
A no ia mea, na noonoo nui keia mau Akeakamai, e noi aku ko Molokai mau makaainana i ke Kuhina Kalaiaina, oiai, oia mokuahi, he alanui moana ia no ka lehulehu mai o a o o keia Pae Aina.
A @ mea hoi e holo mua ai ka oihana @ ma Molokai nei i keia mau makahiki ehiku o ke Kuikahi Panei@ a ke Kanawai i hoakaka'i, a o ka makemake hoi o ke Aupuni, e pii ae keia lahui ma ka oihana mahiai, a e ike ia kona mau loaa ma ka hoike a ke Kuhina Waiwai iloko o ka Ahaolelo o keia Aupuni.
Ke wawalo e aku nei makou ma na kihi eha o keia Pae-moku. O ua kanaka a pau mai o a o, e kokua mai i keia leo, a e hapai like i keia amana.
Ke puhipuhi laau aku nei makou i na Lunamakaainana @ i Hawaii a Niihau, e kokua mai i ka makou amana.
I na poo Aupuni, e hoolei mai i ka oukou mau momi imua o ko Molokai mau kaana.
I ke Moi Kalakaua R, a me ka Hooilina o ke Kalauau o Hawaii nei. E nana i ko Molokai mau makaainana, a e huko ae i ka Hae o ka lanakila o ka olua mau hana maikai.
Ea, ka amana ke nokea nei, oia hoi he palapala hoi i ka mokuahi hou o Hawaii nei. E kipi mai i kahi awa a mau awa paha o Molokai nei, oiai, ke nome nei na Palau i na aina pahoa no ka oihana mahi ko ma Molokai nei, a, i na e hoi pu mai ana e kokua i keia amana, alaila, e make ana o mokuahi hou ia makou, a pela no kakou e kokua like ai ma na wahi kupono a pau e make ai o Molokai Hawaii hou ia kakou, a e ike ana kakou, e holomua ana na loaa kuloko, a, aole no nei e nalowale iho ana na meheu o na uapo o Ainahou a hiki. Ua @. Me na keiki @ hoa kepau o ka hanu lau a-e ka pali ko'u welina. J.W.M. POOHEA. Wawaia Molokai, Iulai 21, 1877.
Papa ! Papa !
NO ALLEN A ME ROBINSON,
Ua wehe ae nei maua i PA KUAI PAPA !
MA KA UWAO O PAKAKA.
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula.
Na Pili Hale Keokeo.
Na Pepa Hoonani Hale.
Na Pepa Molina.
Na Pena a me na Aila Pena !
NA KUI O NA ANO A PAU !
Na Pani Puka a me
Na Pani Puka Aniani.
Na Pani Puka a me
Na Olepelepe.
Na lako kukulu Hale
O NA ANO A PAU
E kuaiia ma ke
Kumukuai Haahaa Loa !
o keia Makeke.
ALLEN & ROBINSON. Honolulu, Aper 18, 1876.
J.M. Davidson,
Lolo a Kokua !
HALE oihana, maluna ae o ka Hale Kuai Buke o Wini, ma ke keena i noho mua ia iho nei e JW Aukina. Ua makaukau oia e lawelawe i na hihia o keia ia me keia ano, imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. @
Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.
MA ka Waiwai e Mulihele Kapiho I make, no Kaakopua. Honolulu, Oahu, na kohola mai ka mea aona ka inoa malalo iho, e ka Mea Hanohano Abr. Fernander, Lunakanawai Kaapuni Apana @ HPA holaila, ke hoike aku nei ka loke i ka poe a Mulihele Kapiho Hale ai, e hoike moi lakou i ko lakou mau @ me na hoolulu kupono, a o ka poe a pau i @ mai i ka mea i make, e hookaa koke mai akua. MOSAS KAPIHE.
Imua Hooponopono Waiwai o Mulihele Kapiho. Makawao, Maui, Iulai 9, 1877. 813 4ts 813
ANOAI I KA LEHULEHU,
E kipa mai ae nana, i kumaka ai ka ike i na waiwai nani i loaa mai nei iloko o na La Kulaia iho nei.
Penei ke ano o ma mau waiwai la:
Na Wati a me na kaula Gula,
a na Lede a me na Keonimana !
NA KAULA OPELE A NA LEDE
MA KOMO GULA NANI O KELA A ME KEIA ano o na Lede a me na Keonimana !
NA KUPEE GULA,
NA LIPINE GULA
Na gula pepeiao o na wahine !
e oaka ai i na pepeiao, a e hulali ai hoi na manamana lima, a e kilipohe ae hoi na a-i.
Na komo humuhumu gula a me ke kala,
Na pihi pulima gula wahine a kane,
Na lakeia gula lei wahine nani,
Na komo daimana o na Lede.
Na kaula laketa,
Na pine omau kihei,
Na laketa aniani,
Na huka gula wahine.
NA LAKO HALE.
NA PUNA,
NA PAHI,
NA KIAHA, KALA,
NA APO KALA
NA KAWELE holoi lima,
NA O DALA o kela a me keia ano, a me na mea nani e ae no he nui wale.
E kuaiia aku ana no ma ke kumukuai haahaa loa i ko na wahi e ae o ke taona nei.
UA MAKAUKAU NO HOINA
mea nani no kanaka makua a me na kamalii.
Na kamaa Paa Loa, e loaa no maanei e like me ka makemake; a ina e loaa koke ka ino, he hiki no ke hoihoi mai.
M. MCINERNY. Kihi o na Alanui Papu a me Kalepa. 814 3m 326
Lole Makepono ke Kuike !
E LOAA NO IA MA KAHI O KAKELA ME KUKE,
E LAA NA
AHINAHINA,
KALAKOA,
KEOKEO,
LEPONALO
Pena, Aila, Aniani,
Na Mea Piula,
Kopa, Aila Honua,
Aila Hoomaloo
Kui Kakia, Pakeke,
Tabu, Kaula, Noho lio,
Hulu-nalaki, na Pulumi.
A he Agena no hoi no na Mokupuni o Hawaii nei no na
LAINAKINI-NAO,
LAINAKINI-MAOLI,
PALULE KALAKOA,
ALAPIA, KELEPA, KILISA,
Na Lole kupono i ka wawae,
Palule Huluhulu,
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipine, lihilihi, a me ia mea'ku
A HE
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kopaa,
Raiki, Pia, Hoohu,
Paakai, Huaala,
Pia Kulina &c.
A HE
LAAU LAPAAU KAULANA LOA
A Dr. JAYNES.
Laau Kunu,
Laau Hoomaemae Koko,
Laau hoopau naio,
Penikila, Huaale,
A me na Laau Hamo, a pei'ku 814 3m 826
E.T. Halolani. LOIO !
EIA HE $20,000 E MAKEMAKE ANA E hoaie aku ma ka ukupanee haahaa loa mai ka $200 aku a pii ae ma ka moraki ana i na aina. Ua hoomakaukau e no oia i na palapala aelike, hoolimalima, moraki a me na hooilina, a he hiki iaia ke hoomaikai i na aina loaa ole na Palapala Sila Nui.
Hale Oihana, aie ma ka "Real Estate Exchange" helu 31. Alanui Papa, Honolulu, @ oia e loaa ai i na kanaka a pau, ina he mau ai ka kuai a holimalima ko lakou, a e hoopa ia me na uku ole. 815 6m