Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 45, 4 Nowemapa 1876 — Page 4
KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.
SEEK AND FIND.
Crown of Life 84.
1
Imi kahi i ke gula,
I ke dala i waiwai, Imi wale, loaa ole,
Loaa paha, lilo nae Imi i ka waiwai lani,
Waiwai paa, waiwai paa. E lohea ke kauoha,
Imi a loaa.
Cho. I — mi i — ka Ha — ku e Imi e, Loaa mai ; Imi i ka waiwai paa, Waiwai nani, waiwai lani, Imi a loaa.
2
Imi kahi i na lea,
Lea kino helelei, Imi i na oli lani,
I na lei mae ole e — Imi me ka uhane mihi,
Imi me ka hoohaaahaa, E lohea ke kauoha,
Imi a loaa. Cho. Imi i ka Haku e, &c
3 Imi koke ia Iesu la,
Imi ma ka wa maikai, Imi me ke mele pu la, Imi pono a mau ae. Imi e na lawehala
I paapu i na kina, Paipai olu ke kauoha,
Imi a loaa. Cho. Imi i ka Haku e, &c.
HAWAII.
HAAWINA KULA SABATI.
HELU 8, SABATI NOV. 19.
KUMUHANA.— Ke ola hou ana o Doreka.
PAUKU BAIBALA. Oih. 9 : 31 — 43, 31 A maluhia iho la na ekalesia ma Iudea a pau, a me Galilaia, a me Samaria hoi. Haokupaaia iho la lakou, e hele ana me ka makau i ka Haku, a me ka olioli o ka Uhane Hemolele, a mahuahua iho la lakou.
32 A i ko Petero kaahele ana ma na wahi a pau, hiki ae la ia i ka poe haipule e noho ana ma Luda.
33 Loaa aku la iaia ilaila kekahi kanaka o Ainea kona inoa, ua moe ma ka moe no na makahiki ewalu, no ka mai lalo.
34 Imai la o Petero iaia, E Ainea, ke hooia mai nei o Iesu Kristo ia oe e ku, a nau no e holahola i kou wahi moe. Ku koke ae la ia.
35 O ka poe a pau e noho ana ma Iuda a me Sarona, ike aku la lakou iaia, a huli iho la i ka Haku.
36 Aia ma Iobe kekahi haumana wahine, o Tabita ka inoa, ma ka hoohalike ana hoi, ua iia o Doreka, ua nui na hana maikai, a me na manawalea ana i hana'i.
37 Ia mau la, mai iho la ia a make. Holoi aku la lakou iaia, a waiho iho la ma ke keena maluna.
38 Ua kokoke no o Luda ma Iope, a lohe ae la na haumana i ko Petero hiki ana malaila, e hoouna aku la lakou elua kanaka iaia, nonoi aku la ia laoa aole e hookaulua i kona hele ana i o lakou la.
39 Ku ae la o Petero iluna, a hele pu me laua ; a hiki aku la ia, alakai aku la lakou iaia i ua keena la maluna ; a ku pu me ia na wahinekanemake a pau e uwe ana, a e hoike ana i na palule, a me na kapa komo a Doreka i hana'i i kona wa i noho pu ai me lakou.
40 Kipaku aku la o Petero ia lakou a pau iwaho, kukuli iho la a pule akula ; alaila, haliu ae la ia ma ke kino, i aku la, E Tabita, e ala mai oe ; oaka ae la kona mau maka, a ike ae la oia ia Petero, ala ae la oia iluna.
41 Haawi aku la o Petero i ka lima ia ia, hooku ae la iaia iluna ; kii aku la ia i ka poe haipule, a me na wahinekanemake, a hoike aku la iaia e ola'na.
42 A ikea ae la ia mea ma Iope a pau ; a nui na mea i manaoio aku ; ka Haku.
43 A noho iho la ia ma Iope i kekahi mau la, me Simona ka hana ili.
Paliku Gula, " E hoomanao mau loa ia no noi ka poe pono." Halelu 112 : 6.
Hoopaa p. 30 — 40
Mele; Robina Gula, Mele 35. 1 Na kamaiki makamae, Ka ke kahu mau hanai, Kai malie ia lakou, Ma na kula omaomao, Ma na kahawai maemae,
Ma na mala pua maikai ; Pale oia i ka la ; Malu oia i kona pa, Cho.— Na kamaiki makamae, Ka ke kahu mau hanai, Kai malie ia lakou Ma na kula omaomao. Pule no ke kula, i hele na kumu me na haumana me ka makau i ke Akua, a me ka hahai mau mamuli o Iesu.
Na Ninau a na Kumu. P 81. Pehea na ekaleia? Maluhia mahea ? Mahea ia mau aina ? No keaha ka maluhia ? No ke ano e paha o Saulo. Ua pau kona hoomaau ana. Ua aha ia hoi na ekalesia ? E hele ana me na mea maikai ehia maloko ? a ma keaha mawaho ? P 32. Mahea ko Petero kaahele ana ?
No keaha ? A hiki aku oia i ka poe haipule mahea ? Heaha Luda ? Mahea hoi ? He kulanakauhale ia ma ke komohana o Ierusalema.
P 33, 34. Owai kai loaa ia Petero ma Luda ? Heaha kona pilikia ? Ehia makahiki ? Ua aha o Petero iaia ? Nowai ka mana i ola'i ? Oia koke anei ? Ma ke aha i maopopo ai, ua ola ?
P 35. Owai na hoike na ke ola o Ainea ? A pehea iho la lakou ? Heaha a mahea Sarona ? He papu palahalaha ia mawaena o Cesarea me Iopa, e pili ana i ke Kaiwaenahonua. Nui hoi na kulanakauhale malaila ; Sarona paha ka inoa o o kekahi.
P 36, 37. Heaha, a mahea Iope ? He kulanakauhale ia ma ke komohana o Ierusalema, e pili ana ma ke Kaiwaenahonua. Owai ka wahine malaila ? Ehia ona mau inoa ? Heaha kona ano ? Ua aha oia ma ia mau la ? Pehea lakou iaia ? A waiho i kona kino mahea ?
P 38. Owai ka i kokoke i Iope ? Owai ma Luda ? Ua ana lakou ia Petero ? Ua kii aku.
P 39. Ua ae anei Petero e hele pu me na kanaka elua ? A hiki Petero ilaila, alakai lakou iaia i hea ? Owai ka i ku pu ? e aha ana ? A e hoike ana i ke aha ? No ke aha ?
P 40. Aha aku la Petero ia lakou ? no ke aha ? Owai ka i hana pela mamua ? Mat. 9 : 25. Heaha ka Petero hana, me kana olelo ? Pehea hoi Tabita ? Ehia mea i ala hou mai ai oia ?
P 41. Heaha kekahi hana a Petero ia Tabita ? A kii oia ia wai ? A hoike oia i ke aha ia lakou ?
P 42, 43. Pehea lakou ma Iope, i ko lakou ike ana ua ola hou Doreka ? Pela anei mamua ia Iesu i hoala hou ai ia Lazaro ? Ioane 11 : 45 ; 12 : 11 A pehea Petero, haalele koke anei ia Iope ? Noho oia me wai ilaila ? He kanaka maikai anei oia ? Ae, he haipule io.
Mele Robina Gula, Mele 78.
1
E aloha ia Iesu la,
Na pokii e kula nei, Imi e i kona aloha,
Kulou ae a hoomaikai. Cho.— Huipu e na kamaiki, Mele pono ia Iesu ; Ano no e lilo nona Na naau, me ke kino pu.
(Me ka pauku 5). Na Ninau a ke Kahu. Na makua. He maluhia ko na ekal. i ke kahi manawa, heaha ke kumu o ia maluhia ? Heaha ke kumu o ka pilikia a me ka maluhia ole o na ekalesia ? Pehea na ekalesia ma Hawaii nei i keia wa ? Ka maluhia, ka palaka, ua like anei ? No ka palaka anei kekahi maluhia ? Ina i ikaika loa na hoahanau i na hewa a pau i ike maka ia, i ka inu rama, ka manuahi, ka hula, ka pepa piliwaiwai, &c. Maluhia anei ? hoomaauia paha ? Hoao paha i maopopo. He mea makau loa kekahi maluhia.
Na Keiki. Elua hana kupanaha ma keia haawina ; heaha ia mau hana ? Mahea ka mua ? Mahea ka lua ? Ehia makahiki i moe lolo ai Ainea ? Ehia makahiki i moe oopa ai kekahi kanaka a Petero ma i hoola'i ? He wahine maikai kekahi a hana manawalea, ua mai, a make ; nawai ia i hoola hou ? Owai kona mau inoa ? Owai ka poe i uwe nui no kona make ana ? No ke aha ko lakou uwe ana ? Ina make oukou, owai ka poe e uwe ana no ko oukou make ana ? Nui anei na Doreka iwaena o na wahine a me na kaikamahine ma Hawaii nei ? Ua loaa no ka inoa Doreka i na wahine he nui — aka — o ka hana, ka humuhumu no na wahinekanemake, a no na wahine ilihune, kakaikahi paha ia. Nui no na kapa apana i humuhumuia e na wahine. Ina komoia na hale, aia no na wahine, na kaikamahine e humuhumu ana i na kapa apana, ma na hale he nui. Maikai ia, eia nae ka hewa, aole paha i hoomanao ia ka poe ilihune, palupalu, nawaliwali, wahinekanemake. Aole hoi e hana ana i kapa apana, i mea kuai aku i loaa kahi dala no na aina naaupo, i ike ole i ke Akua.
Ke Kula a pau. Hai mai i na aina ekolu me na kulanakauhale elua, ekolu paha ma keia haawina. Hai mai hoi i kahi mau mea no Iope, a oukou i lohe ai mamua. Owai ke kaula hookuli a holo i Iope ? owai ka i kiiia e hele i Iope ? No ke aha ? Ma ke aha e huli nui ai na haumana ma ka pono ?
Hai mai i ka pauku gula me na pauku hoopaa.
Mele, Robina Gula, Mele 61. 1 Na kamaiki, aia uhi
Ka pouli ma na puu, Ma na kula, ma na awawa,
A po mai e hoomanao, Mamua o ka moe ana,
Kulou e a hoomaikai ; Pule aku i ka Haku Nana oukou i hanai mai,
Cho.— Na kamaiki, aia uhi, &c. Pule i ala na wahine a me na kaikamahine, a hoohalike me Doreka, &c.
Haawina 9, no Nov 26 — Oih 10 ; 1 — 20.
Ua nele loa ke kulanakauhale i ka hau paa ole i keia mau pule, aka, ke hana hou ia nei nae ka huila mahu nana e hooniniu aku, a loaa mai ka hau.
Na Kanawai a 1876.
HE KANAWAI
E kokua ai i ka Hoeueu ana i na oihana
kuloko o ke Aupuni.
No ka mea, He mau apana aina nui iloko o keia aupuni i kupono i ka mahi ana i ke ko, laiki, kofe, a me na mea ulu e ae, i hiki ole ke mahi ia no ka nele i na wahi e pae ai na waapa a me na wahi kupono e hooili ai i na ukana, a me na alanui mai ia mau wahi pae aku a hiki i ua mau aina nei, a maluna o ia mau aina.
A no ka mea, He mau apana aina hou aku kekahi iloko o keia aupuni i hiki ke hooulu ia ke ko a me na mea kanu e ae, ina e lawe ia ka wai maluna oia mau aina, i mea e hoopulu ai, a i loaa hoi ka mea nana e hookaa i na wili a me na hana e ae i pili me ka mahiai i ka aina, a no ka hoomakaukau ana i na mea ulu no ka makeke.
A, no ka mea hoi, He mea pono na ke aupuni e kokua i ka hoohoihoi a me ka hoeueu ana i na oihana mahiai o ke aupuni. Nolaila,
E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa
iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke
Aupuni :
Pauku 1. Na ka Moi iloko o ka Ahakukamalu e hoonoho i mau komisina, ekolu mau kanaka kupono, a o ka lakou hana, e hele e nana i kekahi, a o na apana a pau o na Mokupuni o keia Pae Aina, i manao ia he mau wahi kupono i ka oihana mahiai, i mahi ole ia mamua, a ua mahi hapa ia paha, a mahope iho o ka nana akahele ana, e hoike aku ma ka palapala i ke Kuhina Kalaiaina, i ka nui o ka aina i manao ia he kupono ke mahi ia me ka pomaikai, a me ke ano o na mea kanu i hiki ke hooulu ia malaila, a me ka hiki o ka hana ana i na wahi pae, ma ia mau wahi, a me na mea e ae no ka hooili ana i na ukana, a me na alanui e hiki aku ai malaila, a me ka hana ana i na auwai maluna, o ia mau aina, no ka hoopulu ana, a no ka hoolako ana i ka mea e hookaa ai i na wili, a me na hana hou e ae a lakou i ike ai ua hiki, a he kupono hoi i mea e hoakea ia ai na pono mahiai o kahi a lakou i nana ai, a e hoomakaukau ua mau komisina la, a e kauoha paha e hoomakaukau ia, me ke akahele, i hoike o na lilo i manao ia o ia mau hana hou, na palapala ana aina kupono a me na mea e ae, a lakou i manao ai he pono ke hoike.
Pauku 2. I mea e hiki ai ke hooko pono ia na mea i hoakaka ia ma ka Pauku mamua iho nei e loaa no i ua mau komisina nei ke kokua kupono ia ana i ka wa i makemake ia, e ka Luna o na Hana Hou, ka Luna Ana Aina a me kona mau kokua, a me ka Luna Awa o Honolulu ma ka hoomakaukau ana i na hoike o na lilo i manao ia, na ana aina, a me na hoike e ae, a e hana lakou me ka uku hou ole ia aku.
Pauku 3. Ma ka waiho ia ana mai o kekahi o ia mau hoike, na ke Kuhina Kalaiaina e waiho aku ia mea no ka noonoo ia ana e ka Moi iloko o ka Ahakukamalu, a ina e aponoia ia mea, alaila e hoomaka aku ke Kuhina i olelo ia i ka hana ana i na wahi pae, ka hoomoe ana i na mouo, na alanui, na auwai, a me na hana hou e ae, e like me ka hoike i waiho ia aku a e like paha me ia i hooponopono ia iloko o ka Ahakukamalu, a ma keia ua haawi ia ka mana i ke Kuhina i olelo ia e hoohana i na paahao i hiki ke hoohana ia ma ka hana ana o ia mau hana hou, a e hana i na aelike no ka hana ana o ia mau mea e like me kona manao he pono. Aka hoi, aole e hoomaka ia kekahi o ia mau hana hou, aia a mahope o ke noi ia ana ma kekahi palapala noi i waiho ia imua o ke Kuhina Kalaiaina i kakau inoa ia e kekahi poe mea aina ekolu a oi ae paha maloko o ia Apana.
Pauku 4. I mea e loaa ai ke dala no ka hooko ia ana o na manao o keia kanawai, ma keia ua hoomana ia ke Kuhina Waiwai i kela a me keia manawa e like me ka holo mua ana o na hana hou, e hoopuka aku i na bona me na kupona i hui ia no ka puu dala aole e oi aku ana mamau o ka huina Elua Haneri Tausani Dala, a e kau ia ka uku panee ma na bona i olelo ia aole e oi aku ana mamua o ka eiwa keneta no ka makahiki, e uku ia i kela a me keia hapalua makahiki ; e kakau inoa ia na bona i olelo ia e ke Kuhina Waiwai a e kakau inoa ia no hoi e ka Luna Buke Helu, a e kau ia maluna o ia mau bona keia mau huaolelo " Na Bona o na Hana Hou, Kanawai o 1876" a e hookaa ia ua mau bona la i ka manawa i hoakaka ia ma ke alo, aka hoi, aole e oi aku mamua o iwakaluakumamalima makahiki mai ka la aku o ka hoopuka ia ana o ia mau bona.
Pauku 5. Ma keia ua haawiia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina e komo aku a e lawe, a e paa no ke aupuni Hawaii i ka aina a me ka wai, i ka waiwai paa a waiwai i kupono no ka hana a me ka malama ana o na hana hou i kauoha ia e hana ia ma ka Pauka 3 o keia kanawai. Ina e hoomaopopoia ka uku o ka poe nona ka aina a wai paha i lawe ia, a i hoopoino ia paha e like me ia i hoakaka ia ma na Pauku 2, 3, 4, 5, 6, a me 7, o ke kanawai i aponoia ma ka la 18 o Augate 1860, i kapaia " He Kanawai e haawi ana i ka mana i ke Kuhina Kalaiaina e lawe i ka aina a me ka wai i manaoia no ka Oihana Wai o Honolulu" a ina no ke Aupuni Hawaii ka aina a me ka
wai i kupono ke lawe ia a me ka hoohana ia no ua mau hana hou nei, ma keia ua haawiia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina e lawe a e hoohana aku ia mau mea no ia mau hana, me ka hana hou ole aku mahope o keia, a me ka uku ole i ke aupuni.
Pauku 6. Ma ka pau ana o kekahi o na hana hou i haawi ia ka mana e hana mamuli o keia kanawai, e auhau ia a ohi ia no ka pomaikai, o ka Waihona Aupuni he auhau maluna o na aina a pau i hoopomaikai ia mamuli o na hana hou i olelo ia, e kau ia ka auhau i olelo ia ma ke ano kaulike no ka eka aina i mahi ia, aka hoi aole e oi aku i na dala elua no ka eka hookahi no ka makahiki, a ina o ka lawe ia ana mai o ka wai oia ka hana hou i hana ia, no na hana hoopulu, alaila, aole e oi aku i na dala ewalu no ka makahiki no kela me keia eka i mahi ia, a no na hana e ae e kau ia ka auhau e like me ka mea i kupono a kaulike i ka manao o ke Kuhina i olelo ia.
Pauku 7. Ma keia ua haawi ia ka mana i ke Kuhina Waiwai e uku aku i na lilo ka hele kupono o ua mau komisina ala a me na Luna i hele pu me lakou, oiai lakou e hana ana ia hana, a o keia mau lilo, a me na uku poho i hooholo ia paha mamuli o ka Pauku 5 o keia kanawai e uku ia maloko mai o na loaa o na bona i haawi ia ka mana e hoopuka ma ka Pauku 4 o keia kanawai, a ma keia ke kauoha ia nei ke Kuhina Waiwai e malama i Buke Helu kaawale o na luna o na bona i hoopuka ia no kela a me keia hana hou i h hana ia, a no na lilo a pau i hoolilo ia no ka hana ana o na hana hou i kauoha ia e hana mamuli o keia kanawai, a me na lilo e ae e pili ana ia mau mea i kauoha ia ma keia Pauku a e hoike aku ia mau mea i kela a me keia kau o ka Ahaolelo, a ina ua oi aku na loaa mamua o na lilo, alaila e lilo ia no ka pomaikai o ka Waihona Aupuni.
Pauku 8. Ma keia ua haawi ia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina e hana i na rula kupono a pau e pili ana i ka lawelawe ana o na wahi pae a me na alanui a mea e ae, no ka hooili ana i na ukana, i hana ia mamuli o na olelo o keia kanawai, a ina ua hana ia he auwai no ka hoopulu ana a me na hana e ae, e hooponopono i ka nui o ka wai i hiki i na ona o na aina i kokoke ia auwai ke lawe, a me ka manawa a me ke ano o ia lawe ana a me na rula a me na hooponopono e ae i manao ia he pono.
Pauku 9. Ma ka aponoia ana o kekahi hoike e ka Moi iloko o ka Ahakukamalu, e like me ia i hoakakaia ma ka Pauku 3 o keia kanawai, ina ua pili ia hoike i ka hana ana o kekahi auwai no na hana hoopulu, a i mea paha e loaa ai ka mea nana e hana i na mea ulu, alaila na ke Kuhina Kalaiaina e hoolaha aku ma kekahi mau nupepa elua a oi aku paha i pai ia ma Honolulu, no ka manawa ana i manao ai he pono, no na koho iloko o na wahi i sila ia mai kekahi poe a mau hui paha e hana i ka hana i manao ia ma ka auwai i manao ia ma ko lakou lilo ponoi, A no ko lakou hana ana i ua hana la, ma keia ua haawi ia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina, a ua kauoha ia oia e haawi aku i ka mea koho i ka ae no ka hoolimalima o ka auwai i manao ia no ka manawa aole e oi i na makahiki he kanakolu, me ka mana e lawe i na puka a pau i loaa mai ma ia auwai mai. A e hoi hou ia auwai a me na hana hou e pili ana i ke Aupuni, ma ka pau ana o ka manawa i olelo ia, a e hoopaa ke aupuni e uku ia he uku panee ma ke kumu lilo o ia mau auwai, aole e oi aku i na keneta eono. E manao ia, o ke koho ana no ka manawa pokole o ka hoolimalima ana a me ka uku panee haahaa loa ma ke kumu lilo o ke aupuni e hoopaa ai, oia ke koho maikai ; aka hoi, na ka mea koho i ae ia e haawi i ke Kuhina Kalaiaina i palapala hoopaa maikai a kupono malalo o kekahi hoopai i hoakaka ia ma ia palapala hoopaa, no ka hana o ka auwai i olelo ia iloko o kekahi manawa i hoakakaia ma ia palapala hoopaa. Ina aole i waiho ia mai kekahi koho kupono, alaila ua haawi ia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina e hana aku i ka hana me ka nana ole i kekahi olelo iloko o keia Pauku e papa ana, a ina ua hana ia kekahi hoolimalima, alaila ua haawi ia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina i olelo ia e hana aku e like me ia i kauoha ia ma ka Pauku 5, o keia kanawai no ka lawe ana i ka aina a me ka wai i kupono, a e pili no na olelo o ia Pauku 5 i kekahi hana o keia ano.
Aponoia i keia la 25 o Sept. M. H. 1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI
E kauoha ana, ina i manao ia e kuai a hoohoolimalima paha i kekahi aina aupuni alaila ma ke kudala e hana'i. E hooholoia ia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku l. E kudala ia na aina aupuni i pau i manao ia e kuai a hoolimalima aku paha, mahope iho o ka hoolaha ia ana aole emi malalo o na la he kanakolu, koe nae na aina, a apana aina paha i hiki ole aku kona kumukuai i na dala Ekolu Haneri, a aole nae e mahele liilii ia ina he aina nui, a apana aina nui paha i oi aku kona kumukuai mamua o Ekolu Haneri, malalo o kekahi mau nupepa, elua a oi ae paha i pai ia ma Honolulu ma ka olelo Hawaii a me ka olelo Beritania. Oia mau kuai ana e kudala ia ma ka puka o ka Hale Aupuni ma Honolulu e ke Kuhina Kalaiaina a ma kana
kauoha paha i kona Kakauolelo, a e hana oia i keia hana me ka uku ole ; Maloko o na hoolaha i olelo ia maluna, e hoakaka pono ia ke ano o ka aina i manao ia e kudala, kahi i waiho ai, ka nui o na eke, ke ano me ka hoakaka ana i ke kii o ia aina, a e malama ia ma ke Keena o ke Kuhina i na manawa a pau, a ua hiki kela mea keia mea e makemake ana e nana, e hele malaila e nana ai. Ina ua noi ia mai kekahi aina aupuni e kuai, a ua koho ia mai ke kumukuai, alaila e hookomo ia iloko o ka Olelo Hoolaha ke kumukuai a ka mea nui i haawi mai ai, a ma ia kumukuai e hoomaka ai ke koho ana ke hiki i ka wa e Kudala ia ia.
Pauku 2. Aole i pili na olelo o kei kanawai i kekahi aina o ke aupuni, ma na hihia kaulike mawaena o ke aupuni a me kekahi kanaka ina ua hoopaapaa na aoao elua i ka mea nona ia aina, aole no hoi e pili i na aina i hoolilo ia ma ke ano panai, a me ke kuai ana aku i kekahi Aina Aupuni, i loaa mai kekahi apana aina, i makemake ia no kekahi alanui, kahua hale aupuni a hana e ae paha no ke aupuni.
Aponoia i keia la 25 o Sept. M. H. 1876 KALAKAUA R.
HE KANAWAI
E hoomaopopo ai no ka waiho ana mai i ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina, e na Komisina Palena Aina, o na kope o na Palapala Hooia Palena Aina a pau i hoopuka ia e lakou.
No ka mea he mea kupono e waiho ia mai i ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina na kope o na Palapala Hooia Palena Aina a pau i hoopuka ia e na Komisina Palena Aina, no ka nana ia ana : Nolaila. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke
Aupuni :
Pauku 1. E ili ka hana maluna o kela a me keia Komisina Palena Aina e waiho i ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina i kekahi kope hooiaia o na Palapala Hooia Palena Aina e hoopuka ia ana e lakou ma keia hope aku iloko o na la he kanakolu mahope oia hoopuka ia ana, a o na kope, hooiaia hoi kekahi o na Palapala Hooia Palena Aina i hoopuka ia e lakou a e ko lakou mua paha ma ia oihana, mamua aku, iloko o na malama eono mai ka la aku o ka aponoia ana o keia kanawai
Pauku 2 He kupono e uku ia ia poe komisina a e uku ia no hoi e ua Kuhina la, he 25 keneta, no kela a me keia hookahi haneri hopunaolelo iloko oia mau kope pakahi.
Pauku 3. E lilo keia i kanawai mai ka la aku o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 25 o Sept. M H 1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI E hoololi ai i ka Pauku 1420 o ke Kanawai Kivila i hoololiia e ke kanawai i kapa ia He kanawai e hoololi ai i ke kanawai e pili ana i na Haku a me na kauwa i hooponoia ma ka la 5 o Iulai A. D. 1860.
E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauka 1. O ka Pauku 1420, o ke kanawai kivila i hoololiia e ke kanawai i kapaia " He kanawai e hoololi ai i ke kanawai e pili ana i na Haku a me na kauwa, i aponoia ma ka la elima o Iulai 1860, ke hoololi hou ia'ku nei ma ke kapae ana ae i na huaolelo a pau mahope iho o ka huaolelo " na Lunakanawai Apana, a Hoomalu papa " ma ka lalani eha o ua hoololi nei, i olelo mua ia, a ma ka hookomo ana ma ia wahi i na huaolelo penei " e hiki ke hoopai i ua mea hewa nei, aole e oi aku mamua o elima dala no ka hewa mua, a no ka hewa a pau mahope mai, aole e oi aku mamua o na dala he umi, a i hookaa ole ia ua hoopai nei e hoopaahao ia ua mea hewa nei ma ka hana oolea a hiki i ke kaa ana o ua hoopai nei me na koina pu. A i ka pau ana o ua hoopaahao ia ana nei, na ua Lunakanawai la e kauoha e hoihoi hou ia ua mea hewa nei i kona Haku, e hana ai no ke koena o ka manawa o kona hoopaa aelike mua ia ana.
Pauku 2 O na kanawai a me na hapa kanawai e kue ana i keia ua hoopau loa ia no.
Aponoia i keia la 25 o Sept M. H. 1876. KALAKAUA R.
HE KANAWAI
E hoololi ai i ka Pauku 3 a e hoopau loa ai i ka Pauku 9 o ka Mokuna 48 o ke kanawai Hoopai Karaima. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni :
Pauku 1. Ma keia ua hoololi ia ka Pauku 3 o ka Mokuna 48 o ke Kanawai Hoopai Karaima, ma ke kapae ana ae i ka huaolelo " Karaima" mahope loa oia pauku, e e hookomo ana ma ia wahi i ka huaolelo " hewa."
Pauku 2. Ma keia ua hoopau loa ia ka Pauka 9 o ka Mokuna 48 o ke Kanawai Hoopai Karaima.
Aponoia i keia la 25 o Sept M H 1876. KALAKAUA R
KA HUNT'S LAAU OLA
(HUNT'S REMEDY)
HE LAAU LAPAAU HOU, MAI AMERIKA MAI !
He Laau Maikai keia no
Na mai pehu o ka opu,
Na mai o ka puupaa a me ka opu mimi,
Mimi-paa, Mimi-eha, Mimi-helelei,
Ka lepo gravel iloko o ka opu-mimi,
Ka mana ole, kapalili, hui ono ole ka ai.
Na Mai Wahine,
NAWALIWALI O KE KINO,
LEPO ULA ILOKO O KA WAI MIMI,
MANOANOA PAHA KA WAI E like me keokeo o ka huamoa,
Like paha me na kaula silika keokeo, eleele, lenalena paha ; a i ole ua like paha me
ka lepo i anaiia i na iwi keokeo, a i ka mimi ana, ua wela oioi ka
mai, me ka eha nui o ke kikala a me ka puhaka.
HE NUI NA HOIKE e ola nei, ka poe i loohia i keia mau mai i haiia maluna ae,
ua pau lakou i ke ola maikai, no ka inu ana i ka
HUNT LAAU OLA. ("HUNT REMEDY)!"
UA HAAWI mua ia keia laau, e kekahi kahuna lapaau naauao, i ke kanaka mai
pehu o ka opu, e noho ana me ka ohana a Mr. Hunt ; John Hunt kona inoa, he 45 kona
mau makahiki, he kanaka nui poepoe, ua loohia i ka mai pehu. Ua haawiia kela me
keia laau no keia mai, aole nae oluolu ; ua mahuahua mau kona pilikia, ua pau loa ke
kino a me na wawae i ka pehu ; ua kokoke paa loa ka mimi ; kokoke pau loa ka hanu
ana ; a ua mahuahua loa ka wai iloko o ke kino. Aole hiki iaia ke moe ilalo ma ka
moe, nolaila, ua noho wale no iluna i ka po a me ke ao. Pela mau kona popilikia a hi-
ki i kona hoao ana i keia laau, a ke kahuna i kuhikuhi mai ai. A i kona inu ana i ke-
ia laau, ua hoomaka koke ka oluolu. Ua paipai koke ia ka puupaa i ka laua oihana ;
ua puka hou ka wai mimi a nui wale ; ua emi koke mai la ka pehu o na waewae ; a ua
oluolu hou ke ake-mama i ka hanu ana ; ua oluolu a maikai ka io o na lala, a e hoi nui
mai ana ke ola maikai, alaila, me ke kuhihewa, ua waiho oia i ka laau i kekahi mau
la. Ua pono ole nae ka waiho ana ia manawa, no ka mea, aole i ola io maoli kona mai
pehu. Ua molowa hou na puupaa i ka laua oihana, a ua mahuahua hou ka wai iloko o
ka opu, a ua popilikia hou e like me mamua. Alaila, ua inu hou oia i ua laau la, a ma
ka hoomanawanui ana, ua lanakila hou auanei maluna o ka mai, a ua ola io maoli, a
ua hoomaka hou oia i kana oihana mawaho o ka hale.
Oia ka lapaau mua ana me keia laau ; a mai ia wa mai, (he 25 makahiki) ua ha-
hanaia keia laau e like me ka hana ana o Mr. Hunt, a ua haawi na kahuna lapaau i ke-
ia laau i ka poe mai pehu a me na mai like.
Mai ia manawa mai, ua ikeia, e mahaloia hoi keia laau, mai o a o, e na kana-
ka, a ua inu ia hoi ma ke ao ana a me ke ao ole ana mai o na kahuna lapaau ; oia ka
mea i hoola mai i na kanaka he nui, ka poe pilikia i ka mai pehu, a kokoke i ka make.
Na kuhikuhi no ka inu ana :
E INU I KE PUNA TI PIHA, a hala na hora 4, alaila, e inu hou. E mahuahua
liilii nae a hiki i elua puna ti piha — a hiki hoi auanei i puna nui piha.
NO KE KEIKI hookahi makahiki a hiki i na makahiki eono, e haawi 5 kulu, a hi-
ki i na kulu 20 ; eha hora nae mawaena o ka haawi ana.
KUMUKUAI, he - - $1.50 no ka omole.
DILLINGHAM & CO.,
762 3m 774 Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.