Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 35, 26 ʻAukake 1876 — Page 2
KA NUPEPA KUOKOA. ME KEAUOKOA I HUIIA.
" " " Hilo 400
Noi o Mr Kaina 500
" Pilipo e pakui mahope i na haawina no na hale kukui a pau. Aole e hoolilo ia no kekahi hana e ae. Noi o Mr Birch 300
Hooholoia 400 Hale Lamalama ma Kawaihae, hooholoia 300.
Noi o Mr Preston e hapai hou ia ka noonoo ana no ka haawina no na lilo o ka hooholo ana o ka mokumahu Pele, i hooholoia iho nei. Hooholoia a ua waiho ia i ke komite wae.
Hoopaa ia ke komite me ke noi aku i ka Hale, ua noonoo ia kekahi mau haawina Aponoia.
Hoike mai ka Peresidena i na lala o ke komite wae no ka noonoo ana no ka haawina no ka hana hou ana i na uapo. Aholo. Halstead, Birch, Waterhouse, Moehonua, a me Ake. A o ke komite wae no ka noonoo ana i ka haawina no ka hooholo ana i ka mokumahu Pele, Preston, Walker, Kauai, Barenaba, a me Waila. Hoopanee ka Hale
LA HANA 84.— Poalima Augate 11.
Halawai ka Ahaolelo e like me ka mau. Heluhelu mua mai o Mr Preston he bila e hooponopono ai i na hana ma ka lawelawe ana i na hihia karaima. Waiho ia e pai no ka heluhelu alua.
Hoolaha mai o Mr Preston he mau bila e hoololi ai i na pauku 1106 a me 1144 o ke kanawai kivila, a e hoopau ia ai ka haawina 51 o ka mokuna 49 o ke kanawai kivila.
NA HANA O KA LA
Heluhelu alua ia ka bila e hooponopono ai i ka hoopau ana mai i ka opiuma, a me na wahi oia mau mea. Waiho ia i ke komite wae, Kaai, Kakela opio, Gay, Green, a me Mahelona.
Heluhelu alua ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 500 o ke kanawai kivila, e pili ana no ka ohi ana i na nuhou. Waiho ia no ke kakau poepoe, a e heluhelu akolu ia ma ka Poalua e hiki mai ana,
Heluhelu elua ia ka bila e hoololi ai i na pauku 483 a me 484 o ke kanawai kivila, e pili ana no ka auhau o na waiwai lewa. Waiho ia ma ka papa a maopopo ka lohe ia mai no na mea o ke kuikahi.
Heluhelu alua ia ka bila e hookapu ana i ka pepehi ana i na manu oo, iiwi, mamo, a me akakane, iloko o keia aupuni. Waiho ia no ke kakau poepoe a e heluhelu akolu ia ma ka Poalua.
Heluhelu akolu ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 303 o ke kanawai kivila, e pili ana no ka lawaia ana. Waiho ia i ke komite wae, Halstead, Birch, Aholo, Kakela opio, a me Kauai.
Heluhelu alua ia ka hoololi no ka pauku 61 o ke Kumukanawai. Hooholo ia no ke kakau poepoe, a e heluhelu akolu ia ma ka Poaono. Hoomaha ka Hale.
Halawai hou ka Hale ma ka hora 1.
BILA HAAWINA.
Noonoo ia Bila Haawina imua ke komite o ka Hale. Noho o Mr Kamauoha ma ka noho lunahoomalu.
Hana hou ana i na hale aupuni 15,000 Noi o Mr Pilipo waiho i ke komite wae.
" Aholo 8,000 " Kanealii 5,000 Hooholoia e waiho i na komite wae. Pa a me ka lanai no ka hale aupuni hou 6,000 Ni ko Kuhinu o ko na aina e, e mahele i mau haawina okoa no kela me keia. Noi o Mr Aholo e waiho i ke komite wae. " Mahelona 4,000 hoihoi hou
" Pilipo 3,000 " " " Kaai 2,000
" Nakaleka e kapae. Hooholoia 2,000 Noi o Mr Nahaku no ka makeke o Lahaina 4,000 Noi o Mr Kauai 1,000 " Helekunihi 2,000 Hooholoia 2,000 Noi o Mr Birch no ka makeke kuai ia o Wailuku 1,500 Noi o Mr Mahoe 1,200 Hooholoia. " Kaina no ka makeke kuai ia o Hilo 1,200 Hooholoia. Hoohoihoi mahiai a me hoopae lima hana. 65,000
Oiai e noonoo ia ana, ua hoopau ia ke komite, me ka hoopanee ia o ka apono ana i ka hoike.
Hoopanee ka Hale.
LA. HANA.85.— Poaono Augate 12
Halawai ka Ahaolelo e like me ka mau. Hoike hoapono mai ke komite wae i waiho ia aku ai e noonoo i ka bila e hoakea ana i na eha apana a hoomalu e hookolokolo i na karaima hoowalewale e moekolohe. Aponoia
Hoike kue mai ke komite wae i waiho ia aku ai e noonoo i ka bila e hoololi ai i ka pauku 174 o ke kivila. Waiho ia ma ka papa.
Heluhelu mua mai ka Loio Kuhina i ka bila e hoololi ai i ka pauku 168 a hoopau loa i na pauku 171 a me 182 o ke kivila. Waiho ia no ka heluhelu alua.
NA HANA O KA LA.
Heluhelu akolu ia ka hoololi o ka pauku 20 o ke Kumukanawai a hooholo loa ia O Nahaku a me Naukana wale no na mea hoole.
Heluhelu akolu ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 913 o ke kivila a hooholo loa ai.
Heluhelu akolu ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 3 mokuna 50 o ke kanawai karaima a hooholo loa ia.
Heluhelu akolu ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 237 o ke kivila a e hoopau i ke kanawai i aponoia i Augate 23, 1862 a apono hou ia i Augate 3, 1874 a hooholo loa ia.
Heluhelu alua ia ka bila e hoololi ai i na pauku 1 a me 4 a e hoopau loa i ka pauku 2 mokuna 48 o ke karaima a waiho ia i ke komite wae, Aholo, Nahaku, Martin, Mahelona a me Kaai. Hoopanee.
MA KE KAUOHA.
Ua hiki mai i keia Keena Oihana ma o ke Kuhina noho o Amerika mai i His. Ex. R. A.. Peirce ka lono e hoike mai ana o Theodorus B. Hascall Esq., o Nu Ioka, ua hookohoia i hope Kanikela no Amerika Huipuia no ke awa o Honolulu, ma kahi o James R Castle Esq. i waihoia nei.
Nolaila, ke hoike ia aku nei ka lohe i na mea a pau, o ua Theodorus B Hascall la e ikeia ma ke ano hope kanikela a e hoolohe na mea a pau i kela a e mahalo aku i kona mana ma ia oihana. W. L. GREEN. Kuhina o ko na aina e.
Keena o ko na Aina e, Honolulu, Augate 16, 1876. 3ts
Keena o ko na Aina e.— E ike auanei na kanaka a pau e nana mai ana, o Augusta Unna Esq., i keia la ua hoike mai oia i keia Keena i kona Komisina ma ke Alii Karistiano IX. Moi o Denemaka, ma ke ano kanikela, nolaila, o ua Augusta Unna la ke hoolaulaha ia aku nei mamuli o ke kauoha a ka Moi ma ke ano he Kanikela no Denemaka ma ko Hawaii Pae Aina, a o kana mau hana pili aupuni a pau e mahalo ia e na mana o keia aupuni.
Haawi malalo o ko'u inoa a me ke sila o ka oihana ma Honolulu, i keia la 14 o Augate 1876. W. L. GREEN. Kuhina o ko na aina e. 2ts
NO MAUI !
E haalele ana ka Hope Lunahooponopono o ke KUOKOA ia Honolulu nei ma ka la 4 o Sepatemaba, 1876, a e hele aku ana ia i ka mokupuni o Kama ma kana hana mau he oili i na aie. Nolaila, ke paipai ikaikaia aku nei na Luna KUOKOA a pau, e awiwi e lakou mamua o kona hiki ana aku, a e noho makaukau hoi no ka wa e kipa aku ai. E hoolohe i keia.
Honolulu, Aug. 19. 1876.
Ka Nupepa Kuokoa
— ME —
Ke Au Okoa
I HUIIA.
Published every Saturday, $2 a year
HONOLULU, AUGATE 26, 1876.
UA HOLO KE KUIKAHI PANAILIKE.
Aohe a makou nu hou hauoli e ae e panee aku ai imua o ko makou poe heluhelu mai keia hebedoma pomaikai nui wale, o ka hooho wale aku no me ka leo nui a me ka wiliwili aku i ko makou mau papale e huro, o ka hooholo wale ia ana wale no o ke kanawai e hoomana i ke Kuikahi Panailike, ma ka la 14 o Augate e ka Aha Senate o Amerika Huipuia, a i kakau inoa ia e ka Peresidena ma ka la 15 ae.
Ua holo keia Kuikahi iloko o kela hale me ke kue ikaika ia e ko ka aoao hema, mamuli o ke akamai a me ka maalea o ka Luna Senate Sergeant i ka hakilo ana i ka wa kupono ana e lawe ai i ua kanawai la. Ua kali oia me ke akahele, a i kona ike ana, o ka wa pono ia e hapai hou ai, ua noi oia, a ua hooko ia e like me kana hoolala ana.
He mau hoa no kekahi e makemake ana e hoopaapaa loihi ma keia kanawai, me ka manao e hoololoiahili a hala ae keia Kau ; aka, mamuli o ka Hon. Mr. Sergeant hooikaika nui e koho koke no, nolaila, ua hooholo ia.
Ma keia, e ike ai kakou ua eo o Amerika ia kakou, a ua lanakila o Hawaii nei maluna oia aupuni nona na kanaka he 300000, e mahi pu ana ma keia mau waiwai hooulu hookahi. He Kuikahi keia i hoomaka ia ka iini mai ka 1852 mai, a akahi no a loaa i ke au o Kalakakaua, ka hooulu lahui.
Oiai ma keia Kuikahi, e ohi ana kakou i na pomaikai iloko o keia mau makahiki aku ehiku ; nolaila, e hoao kela a me keia e imi i na pomaikai a pau, e loaa ana iaia maloko o keia Kuikahi iloko o ia manawa. O ka mea e nele ana, alaila, no kona palaualelo wale mai no ia.
Ano ua hauoli kakou a aohe hoi e hakalia a ohi kakou i ka hua o ke Kuikahi. Ke manao nei makou, he mea pono e hooholo ae ka Ahaolelo, e lawe i na lilo a pau o keia missiona maluna o kona hokua iho. He hauoli palena ole no kakou, ka loaa ana o ke Kuikahi.
UA HOOKO IHO NEI ka Ahaolelo i ka hoopai maluna o ke Kahukula nui o ke aupuni mamuli o ko lakou hookaawale ole ana i ka uku makahiki no ka luna aupuni Kahukula Nui. Ma ko makou ano he alakai no ka lahui, aole makou hoapono iki i ka hoopau ana i ka oihana kahukula nui, ina no ke kanaka ka inaina, alaila, malaila no e olepe ae ai, aole ma ka oihana.
He mea maopopo e hiki ai ke ike iho me na maka kanaka powehiwehi ole, aole a hiki i kekahi o na kiaaina e noho nei, ke imi iho me ka noonoo a hana hou i mau buke hoonaauao no ka hanauna hou. Ina i hookaawaleia he kanaka kukaawale ma ka oihana hoonaauao, alaila noonoo nui oia ma ia oihana wale no, aole ma kekahi oihana e ae, aka ina lehulehu na haku, aole holopono ka hana.
Oiai ke kaliia nei ko ka pulima alii hoapono iho maluna o ke kanawai hoemi ana, ka mana o ka Papa ke manao nei makou e hauoli kona mau makaainana puni ike ke hoole oia i ke kakau inoa ana, a na ka Papa e imi i kanaka hou ma ka oihana, a e hoopau i ka mea i inaina puniia.
MAI KA wa mai i lilo ai i ua kanaka Hawaii ka hapa nui o na hoa o ka Ahaolelo a hiki i keia manawa, ke ike pinepine nei makou i ka nui o na hoolilo ana o ke aupuni. Ua nalu makou iloko o makou iho no keia mea me ka loaa ole o ka haina, aka, ano ua mahui makou, o ke kumu nui, no ka hapa ike o ke kanaka, no ka hoopilimeaai no hoi, ka hoopili oihana a me ka hoopepe wale, me ka manao o ka oluolu wale aku no me ke kumu ole ka mea e loaa mai ai na pomaikai. Ina pela, alaila, he makehewa loa. O ka naauao i loaa i kekahi kanaka he momi ia nona ponoi, aole e hiki ke kuai ia mai, a nolaila e ku oia maluna o ia kulana me ka hoopono a na ka oihana wale no e hele aku i ona la. He loaa no ka ka hoopilimeaai, aka, aole nae he loaa ai ana hanohano, he hoohilahila ka ai ana a me ka hopepe pu. Nolaila, e noonoo oukou ka poe i hookiekie ia, a e hookele i ka oukou mau hana malalo o ke kuhikuhi ana a ko oukou mau lukaikehala me ka lalau ole.
UA HILAHILA makou ma ke ano he kanaka Hawaii i ka ike ana aku, o ka poe lunamakaainana i wanana aku ma ke ano hoohiki imua o na makaainana nana i koho mai ia lakou, e hele mai ana lakou e noho i ka Ahaolelo ma ka aoao hoemi lilo, e pakaha ana lakou i ke da-la a ka lehulehu me ke kue i ke Kumu kanawai, a e alunu i pa $120 hou na kela a me keia lunamakaainana, i uku kaulele hou maluna ae o ka $250 i ae ia e ka pauku 56 o ke Kumukanawai, a i papa loa ia hoi o ia pauku hookahi ka hoomahuahua hou ana ae no ia manawa.
Aole maloko o ko kakou moolelo mai ka wa mai e hume malo ana, ka hoohilahila ana o ke kanaka iaia iho e like me ko keia wa naauao a kakou e ike nei, ka loaa ana o ka poe pakaha i ka hai dala mailoko ae o na ewe ponoi o ka aina, a i manao ia aku hoi, he poe naauao io, eia ka auanei, aole. Ua hapa ko ke kanaka lili i ke kapa ia ana he lahui aikanaka, mamua o keia pakaha nui i hana ia i ke ao malamalama, o ke kokoke ana e puni ae ka haneri makahiki o ko Hawaii nei ike mua ia ana e Kapena Kuke.
Ua manao ia, o ka poe i holo balota lunamakaainana he poe ona lakou i hiki aku i ka elua haneri kanalima dala loaa makahiki, a waiwai paa paha i palua aku ke kumu kuai i ko ka loaa makahiki, aka, ke hoole mai nei o ole kukahi a me ole kulua, he nele loa lakou i hele mai nei, a i kaukai wale no ka ko lakou ea, a me ko lakou hanu maluna o kahi uku o ka Ahaolelo.
Pehea la auanei ka olelo mai a ko lakou mau makaainana i koho mai, ke lohe aku, o na lunamakaainana a kakou i puni ai e hele ana i ka hoemi lilo, ke hoolaha ia mai nei, ua hoomahuahua hou ae lakou i na uku ponoi o lakou iho i pa $120 hou iho. E uluku mai ana paha lakou me ke kapa mai ma na inoa lehulehu, a e hehi ia ko lakou mau inoa malalo o na hoomanao ana.
Mai holo keia hoomahuahua ana i ko lakou mau uku ina aole he mau haole naauao uuku kekahi iloko o keia kau Ahaolelo, nana e wehewehe pololei mai i ka hapopo o ka poe alunu dala.
O ka hapa nui o ka poe nana i hoomaka i keia pakaha dala mawaho ae o ke kanawai, he mau makamaka a he mau hoaloha no makou ma ke kino, aka, ke kono ia mai nei nae makou, e hoike aku i ko lakou mau inoa pakahi : J. Kahuila, L. W. P. Kanealii, K. Kamauoha, G. W. Pilipo, J. Kauai, E. Helekunihi, A. P. Kalaukoa, J. Nawahi, S. K. Mahoe, J. Nakaleka, a me S. W. Mahelona. Aole a makou hana i ke Alii nana ka olelo hooholo.
Ka puni ana o na makahiki he Hanari o Hawaii.
UA lilo i mea na ka Ahaolelo e manao nui ai ma ka la 19 aku nei i hala, ke kumumanao i hoaiaiia ae e ke Kahuhipa o Lanai, e kulaia i ka puni ana o na makahiki he haneri o ko Hawaii nei ikeia ana e Kapena Kuke, a no ia mea, ua waiho mai ke alii o Kona i olelo hooholo e malamaia ka la 18 o Ianuari 1878 e hiki mai ana i la hoomanao a e hoomauia aku no ka malama hookahi ; a na ka Moi e koho i Komisina elima lala no ka hooholo ana i keia hana nui ; a e hookaawale pu ia i $15,000 no na lilo, mai ka waihona ae o ke Aupuni.
Ua pakuiia mai ka olelo hooholo me na manao paipai e kokua ana e hooholoia ka olelo hooholo, aka ua waiho e ia i kekahi Komite wae nona na inoa Ke Kuhina o ko na aina e. Kuhina Waiwai, Kaai, Birch a me Aholo.
He wahi aupuni uuku a ilihune ko kakou, aka ina e hoomaka kakou e hooholo i keia hana nui a na aupuni nui a ikaika e hana mai nei, alaila e hoikeike aku ana ia ia kakou i ke ao holookoa i ka nui o ko kakou makee i ka malama ana i keia la nui hoomanao.
Nu Hou Kuloko.
I nehinei, ua huli hoi aku ka moku kaua kula Amerika Jamestown no Kapalakiko.
NA HAE HAUOLI — I nehinei, ua kahiko pihi mai na moku o ke awa i na hae, e hoike ana i ko lakou hauoli no ka hooholo ia ana o ke Kuikahi Panailike.
Ua weheia ae nei he hale oihana loio hou, o Real Estate Exchange ka inoa, aia ma alanui Papu, Helu 3, Honolulu, no E. T. O'Halleran.
Ua hoololiia ka po halawai mau o ka Ahahui Hoole Waiona, Queen Emma Lodge, mai ke ahiahi Poakahi a i ke ahiahi Poalua, o kela a me keia pule.
Ua laweia aku maluna o ka mokuahi " Kulanakauhale o Nu Ioka" no Kapalakiko, he 1,285 ahui maia, 1,147 paona pepeiao laau, 31 pahu lemi, 20 pahu hala kahiki, 813 paona pinati a me 81,000 paona laiki.
Ua hopuia kekahi pake luahine haalele loa i ka po Poaono aku nei i hala, no ke kuai opiuma. Ua hakilo loihiia keia luahine a akahi no ka loaa, i loaa ole mamua i ka nui o kona maalea i ko ka alopeka. Ua hookolokoloia oia a ua waihoia no ke kau kiure.
NO KA LAI A EHU — Ma ke Kilauea kaapuni o ka Poakahi iho nei, i ike aku ai makou i ke kau ana aku o ke Kama Aliiwahine Keelikolani Muolaulani a me kona poe aialo no ka pohu lai o Kona. E hala ana paha iaia he elua a ekolu paha hebedoma.
NA WELO HIPA MAIKAI — Ua laweia mai iloko nei o ka aina, e ko kakou mau kahu hanai hipa lehulehu, mai na welo hipa maikai mai o Kaleponi, he 85 a he 12 mai Nu Kilani mai malalo o na lilo hui no ke kuai ana a me ka uku moku i hiki aku i ka $8,432. Ua lohe mai nei makou, e hoouna hou aku ana no ka kekahi poe kahu hipa o kakou.
PEPEHI KAHI WAHINE I KAHI WAHINE.— Ma ka la 1, o keia malama, ma kahi i kapaia o Pauwalu, Koolau, Maui, pepehi iho la o Kahananui w. ia Kawaha w, a eha ma ke poo, o ke kumu o ko laua pepehi ana o kekahi i kekahi, he lauhala moena, nui ko laua hoopaapaa ana, a mai poino paha kekahi, i na aole i uso ia J. AIMOKU. Waianu Koolau, Augate 11, 1876.
MOKU NA LIMA — I ka Poalima aku nei i hala, oiai e hoo o ana kekahi pake o ka Wiliko o Waikapu i na ko iloko o ka nau, aia hoi, ua huki pu ia aku kona mau lima a elua e ka nau a paa ana. Ua okiia kona mau lima a elua e Kauka Enders me ke akamai loa, nana hoi ka malama ana i ka pake poino. Ua lohe mai makou e maha ana kono ehaeha nui.
NA WAIWAI HAWAII MA KAPALAKIKO —Ma ka nupepa Bulletin o Kapalakiko makou i ike iho ai i ka nui o na waiwai Hawaii i komo aku iloko o ia makeke iloko o na malama eono o keia makahiki, oia keia : 40,400 paona kope ; 145,000 paona kopaa ; 896,500 paona laiki. Iloko hoi o eono malama mua o ka 1875 he 28,800 paona kope, 426,700 paona kopaa a he 574,600 paona laiki. O ke kumu o ka emi o ke kopaa i keia makahiki, no ka auaia maanei no ke kali i ke Kuikahi Panailike.
Ke Hoomanao nei no paha ko makou poe heluhelu i kela puukani kaulana nona ka inoa Madame de Murska i haawi ai hookahi anaina mele maloko o Kawaiahao i kela makahiki aku nei no ke kumu kuai he $2.00 o ka palapala komo hookahi a keu aku, ke lohe ia mai nei kona kaulana ma na panalaau o ka hema. O ka nui o kana mau anaina himeni i haawiia, he 310 iloko o na kulanakauhale he 95. He 170 o keia mau anaina mele i haawi ia ma Amerika Huipuia, 9 i Canada. 1 ma Honolulu, he 95 ma Kikane, a he 35 ma Nu Kilani. A o kona loaa no keia mau aha mele, aia no ia mawaena o ka $175,000 a me ka $200,000 E i ae oia ke hoi mai nei mai Kikane mai ma ka mokuahi "Zealandia" a me he mea la, e haawi ana paha auanei i hookahi po mele hou maanei.
KEOKEA I KULA.— Makaukau ke keiki J Kamakele o Keokea Kula, ua eli mua kela he lua wai nui ma ka aoaa o kona hale laau nui — oia uka, pilikia ka lehulehu i ka wai ole, a ua hoolako aku kela i na mea nele e ae oia uka.
— Ke ala nui mai nei ha kamaaina e kukulu i na hale laau ma ia uka a e hoomakaukau i mau lua wai — Oia ka noho kuonoono ana, aole e like me ka noho hupo mua, e pii wale ana i na lua wai o ka nahelehele ; alaa ka pilikia.
— Na kulina. Ke ulu nui nei he iwakalua paha na eka a oi aku ka nui o na eka aina e hoopaa ia i ke kulina ma ka Apana o Kula, e ulu ae ana kekahi, ua loloa kekahi e hua ae ana kekahi, ua oo hoi kekahi.
— He poe hana mau, ka poe o keia wahi hana ke kane, hana pu no ka wahine a me na keiki — Oia ke kumu o ka lako, ikaika pono na kino o keia poe.
— No Makawao. Ke ulu nei ke ko a Kapena Ki ma he pulapula no ka wiliko hou. MALIHINI-HELE.
HURO !
— NO —
HAWAII ME AMERIKA !
HE NU HOU KAULANA ! UA HOLO KE KUIKAHI PANAILIKE ! Ku Mai Ka Mokuahi ! KULANAKAUHALE O KAPALAKIKO.
I ka hora 1 : 30 P. M. o ka Poaha nei, ua kauia mai la ka laau hoailona moku o Kaimuki, e hoike ana ei ae ka Mokuahi Lawe Leta Kulanakauhale o Kapalakiko, he 7 na la holo mai Kapalakiko mai.
I ke kaalo ana mai maanei o Lae Ahi, aia hoi, ua kahikoia oia me na hae o na waihooluu like ole, mai ke kea ihu a pinana iluna o na kia a iho mahope, me he la he punohu onohi e nee ana iloko o ka ua kuakualau, ka ua mea he pipio lua i ka lewa. Ia manawa no i anapu ae ai ka lono me he uila la, " Ua holo ke Kuikahi Panailike !"
Ua akoakoa lehulehu loa ae na kanaka a pau ma na uapo e hoolohelohe a e hoomaopopo pono no keia lono hauoli hoola i ka Ilihune.
Hora 3 paha me na minute helu ole, ua komo mai la oia iloko nei o ke awa, a aohe i pili mai i ka uapo, ua hoouna ia mai la ka lono, ua hooholo loa ia ke Kanawai e hoomana ana i ke Kuikahi Panailike e ka Aha Senate ma ka la 14 o Augate, a ma ka la 15, ua kakau inoa iho ka Peresidena i ua kanawai la.
Ia manawa, ua huro koke ae la na mea a pau loa, a ua hauoli kela a me keia, no ka loaa ana mai o keia Kuikahi i kali loihiia no na malama he 18.
Ua hooholo hikiwawe ia keia kanawai iloko o ka hakaka ikaika ana mai o na enemi a me ka poe o ka Hema, mamuli o ke akamai o ka luna Senate Sergeant a me ka lunamakaainana Luttell, ko kakou mau iwihilo iloko o ka hakaka no ko kakou pomaikai. Ua kokua nui no hoi ko kakou mau makamaka ma Kapalakiko i keia Kuikahi ma ka hookekena ana i na mea ia laua ka bila e malama ana, e hapai koke, a ua hoouna aku la lakou i na palapala hoopii i ke Senate ma na la 9 a me 10 o Augate, e koi ana e hana kokeia. O ka nui o ka poe i koho, he 29 ma ka aoao e hooholo ai i ka bila, a he 12 wale no ma ka aoao kue mai. O ka nui o ka hale, ua pau paha i ka hele. Ua makemake kekahi poe e hoololoiahili i ka hoopaapaa ma na kumu lehulehu me ka makemake e hookaulua a hala keia kau, eia nae aole i hiki.
Olelo ka poe o ka Hema mai, ua like keia hana me ke paonioni aku o ke 40,000 kanaka Hawaii ia 300,000 haole Amerika ma ka Hema e hooulu ana i keia waiwai hookahi.
Eia na kamaaina o Honolulu nei i hoi mai ma keia mokuahi : na Rev. S. C. Damon, me W. Frear ; J. T. Waterhouse a me kana wahine, L. Makale me kana wahine, Z. S. Spalding, Edwin Jones, Chas. Brenig ame kana wahine Hawaii, Charley Wall, Mrs. Paty, B. F. Dillingham ame kana wahine, a me kekahi poe e ae.
Na ke alii Pauahi mai.
NEW YORK. AUG. 5, 1876.
Aloha no kaua — He wahi palapala keia e hai aku ana i ko maua hoi aku i ka mokuahi o ka mahina o Sepatemaba.
Aohe wahi nu hou e hai aku ai ia oe, o ka wela nui o keia aina ka mea hou. Akahi no ka a hiki hou keia wela ino ma Amerika nei, no na makahiki he kanawalu a keu aku.
I keia mau la ae, e holo ana maua ma Piledelepia, e nana i na mea hou a kupanaha e hoike ia nei malaila. Alaila hoi aku ma Kapalakiko.
He maikai no ko maua ola, pehea la oukou i keia manawa. Aloha no ia oukou a pau, a me na ohua, ia Akahi, aloha ino ia, kau no ko'u maka iaia. He mau wahi pule wale no a halawai hou kakou ke lokomaikai mai ke Akua, i ko kakou ike hou ana. E aloha mau ke Akua ia kakou a pau. Na'u na PAUAHI
He kaua no mawaena o na Ilikini Sioux o Amerika a me na koa haole. Aole no i akaka ka hopena, aka he mea hiki no nae ke kohoia aku, na ka ikaika no ka make.
Ua puka ae na palapala ae a ke Kiaaina Tildena ke keiki kikokiko ole a ka Ahaelele o St. Lui i hoomaikeike'e nei i inoa holo Peresidena, me Hendrick hope Peresidena i ka laua mau palapala ae e lawe i ka hanohano a ia Ahaelele i kau aku ai malalo o ka ae ana i ka lakou mau kumuhana, a me kekahi mau nui e ae. Nui no hoi na nupepa mahalo, a mahalo ole no hoi kahi.
No Europa.
Ma ka hora 2 auina la o Aug. 15, ua hookuu aku ka Moiwahine o Enelani i kona Ahaolelo ma o kona Komisina alii la.
Ua pahola ae kekahi lono i Ladana, ua hiki ae kekahi mau waiwai makamae o ke kalaunu o Serevia, kekahi o na apana aina alii ponoi e kipi nei ia Tureke, ma ke kulanakauhale o Viena, i waiwai e hoopaa aku ai no ke 62,000 dala Auseturia e makemake kei e aie aku.
Ke kaua nei no na apana aina kipikipi iho o Tureke me ke aupuni, a ke akeu ala kela me kela aoao no ko laua lanakila iho,
HOOLAHA HOOKOLOKOLO.
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o KAHANAWALE w. o Waialua, O., i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai A Francis Judd. Olelo kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho i Lunahooponopono Waiwai.
Ma ka heluheluia a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Laina Kamahiai w, o Honolulu, Oahu, e hoike mai ana, o Kahanawale w, no Kamooloa, Waialua, Oahu, ua make kauoha ole ma ia wahi no, ma ka la _ o Ianuari M H 1876, a e ni ana, e haawiia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia (W P Wood.) Pinehasa k, o Honolulu, Oahu.
Ua kauoha ia, o ka Poalua, ka la 12 o Sepatemaba M H 1876, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o kona Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ke Kuokoa nupepa ma Honolulu. Kakauia ma Honolulu ko Hawaii P A Aug 22, 1876.
A FRANCIS JUDD. Ikea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Jno. E Barnard, Hope Kakauolelo. 769 3t 771
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai, ma ka hana o ka waiwai o APIA (k), o Honolulu i make. Ma ke keena. Imua o ka Hon. Chas C Harris. Kauoha e hoolaha i ke noi, e apono i na papa hoike, hookuu ana a e mahele i ka waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a Keliimakanoe w, o ka waiwai o Apia k, no Honolulu i make, e noi ana e aponoia ua hoolilo he $41.10, a e hoike ana, o na mea i loaa mai iaia, he $ _ a e noi ana, e nana a aponoia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona loaa i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.
Ua kauohaia, o ka Poakahi ka la 24 o Sept. M H 1876, ma ka hora umi o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oi kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila, e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e paiia maloko o ke Kuokoa, he nupepa i pai ia a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii P A Augate 24, 1876.
CHAS. C. HARRIS.
Ikeia : Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Walter R Seal, Kakauolelo. 768 3ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o KULANI k, no Hamakualoa, Maui i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a S. W. Kanehoalani, ka Lunahooponopono no ka waiwai o Kulani k, no Halehaku Hamakualoa Maui i make, e noi 'na, e hoaponoia kona moowaiwai, a e hookuuia a e hooholoia ka waiwai i na hooilina. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poalua, oia ka la 12 o Sepatemaba 1876, ma ka hora 11 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua. Augate 14, 1876. 769 3ts* 773
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o NAWELU w, no Hamakualoa, Maui i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kamalu w, e noi ana, e hoonohoia oia i Lunahooponopono no ka waiwai o Nawelu w, no Waikapu, Maui, H P A i make aku nei, a e kohoia i kahu no na keiki oo ole. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poalima, oia ka la 15 o Sepatemaba 1876, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua. Augate 19, 1876. 769 3ts* 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o NAOHE, no Kahuku, Kau, Hawaii i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Lulea Naohe k, e hoike mai ana, ua make o Naohe, k, no Kahuku, Kau, Hawaii H P A a e noi ana e kohoia o Mr Thos. Martin i lunahooponopono waiwai. Nolalia, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 29 o Sepatemaba 1876, ma ka hora 9 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia ka la a me kahi I kohoia no ka Hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 769 3ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o KALAKUNIAI, no Papaikou, Kau, Hawaii i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a W Thomas Martin, ka Lunahooponopono no na waiwai o Kalakuniai (w) no Papaikou, Kau, Hawaii H P A i make, e noi ana e aponoia kona hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hookuuia oia mai ka oihana. Nolalia, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili o ka Poaono, oia ka la 30 o Sepatemaba 1876, ma ka hora 9 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN. Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 769 3ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o J LAANUI k, no Ponahawai, Hilo, Hawaii i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Punini, ka Lunahooponopono no na waiwai o J Laanui k, o Ponahawai, Hilo, Hawaii H P A i make, e noi ana e aponoia kona hoike hope, a e hookuu iaia, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hookuuia oia mai ka oihana. Nolalia, ke kauohaia aku nei i na kanaka a pau ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 18 o Sepatemaba 1876, i ka hora 10 o kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 760 2ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o J POHANO, no Hilo, Hawaii i make.
Ua heluheluia a ua waihoia mai ka palapala noi a G W Akao Hapai, ka Lunahooponopono no na waiwai o John M Pohano, o Hilo i make, oia hoi ka Lunahooko no ke kauoha hope a J Pohano k, no Hilo, H P A i make, e noi ana e aponoia kona hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i ka hooilina, e like me ka palapala kauoha, a e hookuuia oia mai ka oihana Lunahooko kauoha. Nolalia, ke kauoha aku nei i na kanaka a pau ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 18 o Sepatemaba 1876, i ka hora 10 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 760 2ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o WELEHU, no Waiohinu, Kau, Hawaii i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a W Thomas Martin, ka Lunahooponopono no na waiwai o Welehu, no Waiohinu, Kau Hawaii, H P A i make, e noi ana e aponoia kona hoike hope, a e hooholoia na waiwai i na hooilina, a e hookuuia oia mai ka oihana. Nolalia, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poaono, oia ka la 30 o Sepatemaba 1876, i ka hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 769 3ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o NAUKANA I, no Honuapo, Kau, Hawaii i make.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka palapala noi a Kamalae w, e hoike mai ana, ua make o Naukana I, o Aonuapo, Kau, H P A me ke kauoha ole, ma ka la 11 o Novemaba M. H. 1875, a e noi ana e kohoia o W Thomas Martin i Lunahooponopono no na waiwai o ka mea i make. Nolalia, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poaono, oia ka la 30 o Sepatemaba 1876, ma ka hora 9 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 760 3ts 772
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o NAMAUU, no Punaluu, Kau, Hawaii i make.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka palapala noi a Chung Peu (Apeo Pake), e hoike mai ana, ua make o Namauu, o Punaluu, Kau, H P A me ke kauoha ole, ma ka la 26 o Aperila 1876, a e noi ana e hoonohoia oia i Lunahooponopono no na waiwai o ka mea i make.
Nolalia, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 29 o Sepatemaba 1876, ma ka hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 760 3ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o KAPULE w, no Papohaku, Kau, Hawaii i make.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Beniamina k, e ni ana, e hooiaioia ka palapala kauoha hope a Kapule w, no Papohaku, Kau, H P A i make, a e hookohoia o Thomas Martin, i Lunahooko no kana palapala kauoha hope a ka mea i make. Nolalia, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 29 o Sepatemaba 1876, i ka hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi, me ka hooiaio ana i ka palapala kauoha, a me na mea kue ke hoikeia mai. F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 10, 1876. 769 3ts 771
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o John N Gilman, no Kau, Hawaii.
No ka mea, ma ka la 5 o Augate 1876, ua waiho ia mai imua o keia Aha o G. W. C. Jones, i kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa o John N Gilman, i make aku la, a me ka palapala hoopii e noi ana, e hoolaha ia kela palapala kauoha, a e hoopuka hoi ka palapala Lunahooko no Haleole Gilman me G W C Jones. Nolalia, ua kauoha, o ka Poaono, oia ka la 30 o Sepatemaba 1876, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, Hawaii H P A. Oia kahi a me ka la e hooiaioia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kauoha a me ka hoopuka ana i ka palapala Lunahooko.
F S LYMAN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu. Hilo, Aug 26, 1876. 749 3ts 771