Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 25, 17 June 1876 — Kumumanao. [ARTICLE]
Kumumanao.
HE*rf\ LA EE K»nt'A O KA H ? "11« nl«» p--.h« wnhi a t»a kuj»a Ma ka hnl.hul» p<im> ai.a'»* i k<» kakou O" 1 - nelia» i keia wa (Xa m*opopj ia, he omao kaia i hiki ke wehewehe i». Aka, m<tDO» o k» hai ana ako i ka h%in» 0 k« uinio a ko kakoo nanehM i pahoU *e n*»i imoa o kakoo. lle mea $»ono ia'o e hooakaka e ae mamo* i ke ano o ka boomauikii «i U*w»ti uei i ka wa k»h'ko, a hikilv»a m»i"i keia i«, He <<i\io, ok% hoe» manaku o a kek«hi hoomana ou< o H*wai» i.ei i k* wa kahik««, a hiki mai i kei« wi ; maenuii o keu h<iiom»n« ke hiaia ai oei n* loaui i hiīe a aama koaleoalena tn» keia haim i paiia» pu ia ma« e n* opio hou. lie n*aopo « me ka |.oali ke uoo o keia hoomauh i uiu «te i?oko o k» oaao o oa kupuoa o kakon a poka mai ia oa hūa »wa« aw=j ame ka awshi* oka make. NoUiU, aoo ka wa kopooo i«* kakoo apao e hooniaopopo ae ai i ke kahua o ka hoomaoki», i ku 'uke ai hoi me k» n'oaa a ko kakoo na oehai ; e hoike nioakaka tn*i uei imoa o kikoo i keia wa. Oia hoi keia ' he»ht la ke k*boa o n» hoomaoaku i Akab>. Oka n«aupo. Mamua ae, o kuu waiho akea ana akn imua o ou'*ou, i ka )oa n me ka lauia o keia man o pii<, he pouo no ia'u ke hoike ; pono eku, me ka hoaiei pono ae imua o kakoo ike aou <» keie k»hua. He oiaio o ka naaupu be kahua psa ia o ka hoomaoa* k»i. Ma ka hoomaopopo ana'e ia ee e Hawoii nei o ka wa kahiko, aia no oe iloko o ka na iopo o ka he-omanakii a me ka maiama lus Aku--t e. Ua iehulehu waie boi na ; Akua a ko IKwaii nei i hooui»na ako ai i I ka Wrt kahiko a h»ki ioa tn»i i kekahi poe i i keia wa, ak», e pouo no ia'u e hoikeike ee ; imoa o kakon i ke'a w» » kekahi mt»u Akoa - o H»wbii i>ei i aku ai. o>a hoi keia ho Anua pohiku, laao, mano. pue<», &c. Nolaiia, ke hoike mnakaka iea tnai i.ei ko kukoa niouao pili i keia wa O ka naanpo io fce kahua o k i hoomanakii mamuii o ko ke kaeaka iowe una i keia | uiiiu mea a bo Akua i bana mai ai i m»u ; Akua no iakou e hoomHnik aku t»i. Ka i me» hoi i papa ia, ma keka 1 )! ona kana- | wai hemoielo o ke Akna e i ana penei : j mai hc*mir»na oe i be kii i kaiai ia nou, aole | mi ka like t.n* o hekahi mea i ka lani ilu* : na a me ko ka iionua iiolo, bka, e pono I pulia au e hoakaka )ki ae ike ano &me ka | hoomunu o ka poe llniedu i ku like loa ai | lioi ine oe e iiawaii «ei. He poe lehnleho loa keia, aua Mo loa iukou o ka hooiniUMkii u me na hana ino e piii pu ana* Manao lakou i hookahi Akua nui, a na keia uui i h«ua uim i ekolu aiau 'Akua j in&lalo iho ona, u ua har«wi ia mai na Ukoo | e han», e m-iluma, a e uln ae hm m»iuna o i na me« u puu oke uo uei. Ua hoomana i ia keia inau Aku», & ua uui wale na Akua ! e ae, na Akua kane, na Akua wnhino i ; hooman» ia e lakoo. Uu oleio ia, he mau * milioua Akua, na Akua keieawe, na Akoa ; Kao, a me na Akuu pohuku i maiama ia e i lakuu. | Aoie oo hoi o keia wale na lahoi okoa ; no uo koUiihi o ka iionua uei. Aia ma ka : hu)i ana'Ku ma ka uiuoleio o Heieoe, a me j ko Bent>ini'i, ua pan pu no ka hoi a lanai ' o ka aea um keia haowina o ka hoomana- ' kii, nolail», e kuhi Bna au o oe wale no e : Hnwe ii nei ka mea i ike i ka haha poeie o i ka pup ii o Houoluiu, eia ka hoi, ua haia ioa aku nei uo wNuomealiui, i na kukuiu | o Knhiki kai o ka hiki moe, ka laku iki, n i uie ka laku nui a Kome. Ka papapau he ' ea ko ka kaie. Noi&ila mamuli o keia kahaa o ka boo- ; manakii, ke kiolu w>ile uei kekahi poe i ko | lakou oia, a me ko iukou uhane, iloko n ka j mailo & me ka palaho o ka make i mahaio oie ii>. i Aiua oka maa mai na kupnna mai. j He oiaio ma ka ike lea aua ae ia oe e | llawaii nei i keia wa ( no ka maa o kekai hī poe ika ike ana ina hana a na kopui na ika wa kakiko Nolaila, ko hoi bou | nei oo i hope e ike i na haua o ka kapui | ahi knni Waawawikioaaupo kahi hoi oo e pae'e hou ia mai ai i ka unhi pouli o ka | hoomaoakii. | Nolailn, ano ka wa kopono ia'u e hoakaka pouo ae i ke ano o keia manao piii i i 010 mahieh e ae noiuko oko kakou nanehui. Oiai ma kuu ike ana iho i kekahi : hana a kekahi io ponoi o Hawaii nei, ma- | ioko oka lahui FŪiwoii; ua ku maoli no i 'i ka boo{woiponi ame ka hoomanamana imoa j o ka leuuiehu, oia hoi ka wanana a kekahi | wahiue o ka aina i kapa ia, ka paia aaia | o Puna. A penei kana oieio imu-i oke I akea. Ma ka ia I o Maraki o kekahi | nialam* o keia makahiki i aui ae uei i 1 hope, o hiki mai aoa ka hoopai ake Akua, | e pu »oa ke'kai ; e hui aai na mokupu- ; ui o HuWaii nei i hookahi ; e oiu walemai I aoa na mea ai, e uui mai ana ua holoholo» I ua % pau. Aka na>s ika hik\ ana ma\ o ua la ue>, aohe i ko iki kekahi me<* i wanaua ia. Auwe ! Ahea ia oe e Hawaii ike iea ika pooo ame ka oiaio. Ka mea hoi uaoa e h<>ohanohano nei »a oe a hē keooiuiau» kou hoa olelo. Aia anei a palua a pikolu ai«i paha tta aniaui hooooi imua o kou aio, alaiia, pau kuhihewa la Uilo paii | ku i aole peU, me ka uhaue nooooo iloko I au, ka niea i ike ika pooo ame ka hewa. | Oiai ua Uha a ua kuonoouo ka pono ia Ha- | wiii nei. No ka uie», oka 56 keia ona | uiakahiki o ka laha aaa o ka pono iwaena : ou e Hawaii oe<. £>a nae Iki hoa nei ka | paakai i Waimea i aekahi poe. No keaha [ ke kumu o keia hoihoi hou ana ou i hope ! ; Ke hai mai nei oukou me ka pnowai boo* | kahi i kokua ia mai lioi ena aalolo oka ; oukoo mau uoonoo onikai. No ka maa mai na kupuua mui. £ iike paha me ka m&a mau mai kieohi mai, ao ka lepo mai ke kaoaka i haoa ia ; no e hoi hou «ku ai ika lepo. Peia hui keia, oo ka maa mai oa kopuoa mai i ka hoomanak i. Nolaila, ke hoi hoo nei oo kekahi poe ika hooaiana kii. £ kohi aoa au ke hnlo mua nei te e Hiwaii imaa ma ke ata kao like oka pono ame ka naaoao, ei* no k« aole, he ooi ka oaaopo ame ka hoomaoekii o trekahi poe e uoho mai oei iwaena o keia lahui. Aoa kohu iike paha ia, mo ka p'J«oa aaa'e i keia mau wahi lalani olelo, ' E kuhi Hoa au a he holo io, Mele Poka e kaoUni uei. Eio ka aole, He pooo i ka noi" $AMCELA K, POOHEA-