Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 6, 5 Pepeluali 1876 — Kumumanao. [ARTICLE]

Kumumanao.

Ka r<»MO 0 KA ( ĪHANA MaRE. He oihana nani a hanohino keia i waiho ia mui i ko ke ao nei. O keia nae ka kekahi poe i hoopnilua ai ; a olelo la/ ''Ua oi aku ka pono o ka nolio manuahi ana mamuao ka mare ana." Ho kuhihewa ia, a he olelo moe-uhano paha. No ka mea, o ka oihana mare no ke Akua roai ia, aole no kanaka. I ku ke Akua hana aoa i ke kanaka, "Ilaua mai U ia i kaao a i wahine." I aku U io, "E haalele aku ke kanaka i kona makuakane a mo kooa makuahme, a e pili sku ia i kona wahine ; a e lilo Uua i io hookahi." Olelo mai U hoi o lesu ; "NoUila hoi e haalele ai ko kanaka i kona makuakane a me kona makuahine, a e hoo* pili ia i kana wahioe ; a e Mo oo Uua a elua i hoekahi ; uo ia moa, ao\e eloa hou aku laua, aka, hookahi wale no io. O ka mea a ko Akoa o hoopili mai ai, mai hoohomo ae ke kanaka. 1 ' I mai la hoi o Pau!o ; "R mahalo ia ka m&re oo oa mea a pau, a o hoopaumoelo ole ia boi kahi moe : no ka moa t e hoowahawaha uiai ana no ke Akua i ka poo hooipoipo, a me ka poe euoekolohe." O keia ko ke Akua manao no ka oihana mare ; ua maopopo, aole ko Akua i mahalo i ka oihana maouahi a kekahi p*>e e pupue mai noi. 0 ko kakou K. M. i keia wa ; ka pooo o ka oihana mart\ NoUiia, e ia iho malalo nei ua mea e akakaai ka pouo o ki oihaoa mare : 1. Ho mea it e lehuieliu ai ot kaoaka maluoa o kt aioa. 1 ka noonoo ana o ka poe naauao io, ua maopopo io oo ia \akou ; o ka lehulehu aoa o na kan&ka maluna o ka i'ma, oia kekthi pooo o ka oihana mare. Aka hoi, iwaeoa o ka poe hupo, o\elo oo Ukou, "Aole o ka oiliana mare kt uiea e lehuiehu ai oa kanakt mainoa o kat aioa, Oiai, e ia makoo he poe i rasro ole ia, ke hauau nei oae ka makou mau keiki, i oi aku hoi mamuao ka poo i mare ia i keia wa." 0»a ka olelo a ka hoomaloka. Aka, pehea U e hiki ai ia kakou ke pale tku i keia manao o ka aia. Hookahi wale no wahi e hiki ai ia kakoo 1

; ke pale aku a kww.*sc, eoe ti hu'u aua 4 | ka oiaio oii olelo. Kaueh* inai U ke ;a A'l«mn ms f , ,4 E h<xbo« fce olo», e ho-i, e ho - i> P ; bt * honua." O keh* ok'lo ka ke ' Akna i kieoha ako ai i na k«oaka makamoa e&a i hana a». M» #ei» aao ko ke Akoa Oi.jke r n;*%e. aole «»*i e ee. • aule ia Ad>mu <na *ale n«> kAn-i .kauuha aos m*« aka, kauolia m«i U la i» Noa a me Kar*a mao keiki. | "U>i»pomaikai m*i U ke Akoa ia N'oa, a | me kaoa mau keikikaoe, i mai U la iakuu. : E hoohua niai oukoa, e mahoahoa, a e hooj piha i ka b.)nu■a. ,, i hou aoa» ia ta : U A o j oukou e h >ohu3 mai oukou, a e mnhuahua ; i e hanau nui w* ks a e hoi>!*ha ioajU»U." I "'O lakoo oa keikikaoe a Xoa, a oa lakou j i hooUha ia'ku oa kaoaka a pau mi ka bo* | nua." | 0 keia kahi e hiki ai ia kakoa ke p«!e [ aku i na nioau a ka hoooialoiea a me ko | Ukou oihu manao moe-uhaoe. Ua maopo- | po feo ke Aiua mnnao no ka oihaoa j oia ka oihana ana i le&lea ai, mai ia Ad.tinu ma mai a hiki i keia la. Et» ka lua o ua mea e maopopo ti ka pooo o ka oihana mbre. 11. O ka oihaoa m a -re, he mea ia e kekua ooi ai i ka noho oaauao ana o ou kaoaka. No ka malama ana o oa kanaka i keia oihana, noleila, oa aloha ia na keiki e ko lakou mau makoa, ua hoopoooponoia, ua ao ia mai, A ooho ohoa na keiki malalo o ko Ukoa m&u makua ponoi, oia ka mea e pono ai Ukou. Ua launa pu na makua a ruo ua keiki, a ua inii pu i ka waiwai a iue ke akamai i kela haua keia hana ; i uoho naauao ai, i pouo ai hoi ka uoho aoa. Ma na eina i ike ole ia keia oihnno, ua noho hupo na kannka me t-e li iloho'ona la ; aole kupu mai ka naauao a me na meB e pono ai ka uhane. Ao!e o lakou manao i ka maluhia o ka ohana, a lilo ko likoo oialuhia i mea ole. Mana ain:» naauuoa p;ii), ua mahalo ia ka oihana mare, a ua kou ia ke kaoawai e hoomalu ai i keia oihana, Eia ke kolu o ua mea e akaka ai ka pono o ka oihana mure. 111. O ka oihana niore, he mea ia e kokua ai i ka noho pouo aua. lua e malama ole na kanaka i keia oihana, ua ulu nui mai ka hewa, ka moekelohe, ka hookamakama, ka lili, ka hakaka, ke kue a rne ua hewa he nui wale. Aole inalu ka noho ohua ana, pono o!e ka aina, pono ole ko aupuni. Ako, o ka malama pouo i keia oihana, o ia ku uialu o na mea a pau o pono ai ka nolio ona, i ua ma ko ke kino, i na paha nia ko ka uhane. 1 ka ike ana i Uekahi h ipa o ka Lahui i keia we f ua haalele lakon i keia oihnna naoi a hanohano a ke Akua i kuu akea oiai ai no kakon ; a e ia Ukon ke kalele-muku nei maluna o na wahine manunhi. Nolaila, ke i ae oei au, o ka maluena pouo ole ia o keia oihana, a malama mai U nee i ka no-ho-manuohi ona, o ia ka mea e neo ai ka aina i ke kanaka nie. O kekahi poe o ke ia ano e noho mai uoi, ke oielo mai nei Ukou, "he au hoolaupai keia o ka aina." O ia ke knhihewa oui o ia poe ; O ka leo 0 Kalani Moi D. Kalakaua, ho leohmohano ia i pahola ae i ko ko no nei, he Makia oiaio hoi ia no koua aupuni. A, e ia nae, ua hoopili eno e akn la ka poe e noho mauuahi mai nei munuli o ia leo; me ko Ukoo manao pah>», e hoolilo i ka hanohauo o ia leo, i opu malumaiu oo ka Ukou mau hana haumia. Maauei, ke liooki n*i au i ko f u heluhelu ana'ku i keia K. M. i mua o oukou e o'u hoa komu. Nolaila, e oa hoa kumu o'u, mai wehe i ka berita m»re i waena ou a me kan lede ; oi« ai, o ka mea a ke Akua i hoohui mai ai, aolo pono ke akaa ae ia mea. Na ka hewa a me ka oiake e hookaawale ao ia olua. £ noouoo pono hoi i kt maikai o keia oihaua ; a e imi oukou i na mea e lanakila ai keia pouo maluna o ka moe-kolohe a me ua hewa e ae e pili aoa i Uila. Owau no o ko oukou hou ma ks oihana kumu kula. Davida Alawa Uoloaloa, N K. Hawaii, Jju. 13, 1870. "O Kona ksl Opna i ka lai Opua Hmino ua inalie.*' E Kk XurErA Kūokoa e, Ālohā ot :— Ma ke ahiahi anoano o ka liu la o ke ahiahi Poaono i haia'aa ne». Unoali 3, \S7G, u« hoopuiwa ia mai au i ka ike aoa'kn » ke ktbi huakai eehia me na hae e kowelo lua toa i ke aheahe a na weleUu makaoi o oa aina kupolua nei i ka lai a i ku'u haka po* no loa āoa'ku—maopopo loa'aku la ia'u He hae Hawaii, a me iie kohi bae ulaali i hnmuhamu ta oie oa hua olelo euaopopo lea ke nana'Ku, a oia ke ia, "Aba Hui Himeoi o Lanakila, 1 * a UiU, ua ukali pu aku U au mahope o ia haakai hookahi me ko'u ano eehit no, e kai poiolei aua i ks Luaki--01 o Helam rat Kah ilou oe«, a mi ia wa uo au i maopopo ai i o» hao\—o ia hoi ke ia, "He Mele liimeui'' oo ka ponuikai o ka pahu piana o ka £kalesia o Koai w»ena, peU io'u lohe mai, a ma ia "po lea o Halilii" au i iohe ai i na leo puokani hoou he-u-heno lut i ko one o Luhi, i mele it mai e ka maoli ili UhiUhi o k* oka iuio, o it hoi o Miss Haoa Johos>n, a me ka nehonehone ae hoi a ka oaaahe o ka leo o Miss KeaUUin% Johns3n t oU no oe U ka Uo o ka hanehane k« i okea mai no, e—aloha,

: Uka oahele a M*hiki r hii ma» oo ve, o k* b\ta aoa'iu U oo ia, a oa ike no ao ua n>atSr*i no n» ba?ss o i« p), a n\ noi no boi k« leholeha i hiki mi», a ua ao he $30 00 a oi nā keoikeai i !u ia'iu uo : m h «04. E w«tir>a aeanei ka Luu» : a a>e oa k«?iki ole 5e hua melila o Eou kt-e ! oa hoooioea. Owaa no J. K Soi ī K&haioo, N K. Ht»ai». J*n. "22, ISTG