Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 49, 4 December 1875 — Ka omamalu Kaua ma Europa. Ke kipi ma Tureke. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Ka omamalu Kaua ma Europa. Ke kipi ma Tureke.

I ko makoo aUkai ana e »ku no keīa mea, be pooo i« makon e hoike moa akn no oa mea fs!t i kela k*u» kipi kaloko m» Torc'k«* f ke anpaoi m»oa og! e oobo »oa maUIo o ke »o ana • ke K»cU w»hahee AJahorr.ccU, aka be aoponi oae i pilikia i oa mai iloko o kooa k<oo iho ; a o kei» ho't kahi e he-i ia oei ke ahi o ke kaua, a ma- ■ ti«, e pahoU ne »o j paha koo» Upalapi i na i welaa eieo Earopa. Ma kekahi aoo, be t p }qo i» makou e kapa akn, be k»u& keia i oiawaeoa o ke Kur suao > a me ka Maho- i med*, e I:ke me oa louo i Uwea la mai i o ; kakoo oei mai kela »o»u mai o ka poepoe. 1 O Hezeg /v;oa, kahi o ke kipi i hookumu I ai aia oo ia oii ka aoau hikina o ke kai ; Adertaiika, aoU uae i ptli pu, he wahi ai- j naooloh no Auseturia maw«ena o Uua ka mea i kaawale ai, o ka hapa maiaio o Dalam&t>a. He w*hi okana aioa aoko loa o Hez?govina mamua o oa okan» e ae, aole no hoi i oi aku mamua o 300,000 kona man kaoaka O ka hapa nui n;ie o keU poe, he Karistiauo Ukoo, he 180,000 oo ka Ekalesia Helene, 45,U00 Katolika; noiaila, na oi pakoluia ka nui o ka Karistiaoo ma mua o ua Tureke. Aka o ke auo ibo U oae ia i keia wa, ke pii mahaahua U ka poe Kar stiano malaila mamua o ua poe Mahemeda. I ka iielu aua i na kanaka i keia makahiki iho nei, ma ke aupuni a pau o Tureke, he 13,0U0.000 kanui; mailoko mai o laila be 4,050,000 wale uo he poe Ma- | hamcda. NolaiU, he mea paakiki ka hoo- j inalielie ana i keia lehulehu Kar:stiaoo, a 1 pela i lawe oolea ai ke Sulctana a o ke aupuni Mahomeda e hookau iho i ka luna kakauha maluna o kona mau mukaainana i kue i ka hoomana aupuni ; a ua holo malu | aku kekahi poe o lakou i na aina e e noho j ai. He aiiiu Uuaini o keia poe i holo aku i i ua inokuaiua o Aus(-turia e uoho ai. 110-' i ko o keia mau la pnkole i ho hou mai ai la- j kou, me ua maoao e hoopai i ko lakou mau | enemi. i O ke kumu o keia kipi kuloko, ua ala i mai ia uuloko mai o ua hana hookaumaha a | na luna uuhau. Iluko o luoe a tue lulai o na makahiki a pau, oia ku .wa e hele ai na lunaauhau e obi, me ka ukali puia e na koa a me na poe kokua muhope o lakou, a e hana oolea loa lakou inaluna o na poe au- ; hau a pau, me ka hookan ia i ua auhuu koi- 1 koi loa. Ina e hiki ole i kekahi ke hookua j i kooa mau auhau i ka \va e hiki aku ai ka lunaauhau, e nakii ia oia i kekahi pou, a ; hahuu ia a hiki i ka wa e loaa ai ia la ke- j kahi mea e hookaa ai. loa e hoole loa oia j me ka poakiki, e hao wule ia ana kona mau j waiwai a pau, kana bipi paha, a me na kaa, j a e ooki ia hoi kana mau mea kanu i oo a j laweia oku. lloko iho nei o ka wa wi nui j 0 Asia l'uku, ua hao wule aku keia poe i i kahi ai hope !oa o ka poe e aiake aoa i ka j pololi. J O llczegoviua knhi oi loa aku o ka pili-! kia i ka wi » mukahiki. Nol;»ila, o ka { haawi ana aku i ka lakou wuhi ai e hala oi j kekahi tuau ia—no ka loaa ole 0 kekahi mea kupouo e ae e hookaa aku ai i ko lakou mau auhau kiekie, ua like ia me ka haina i ko lakou ola iho e make ) ka pololi. A i ko Ukou hoole aua aku, ua helenluulu mai la na lumiauhau me ka mana o ua koa, a ia wa i hoomaka koUn mai ai na kanaka e Imhamahi, a o ka hoomaka iho U oo hoi ia o ke kaua kuloko. Kipaku ia aku U na lunaouhau, a ala mai la hoi na kumu okoa ao i ikaika loa ai ka aoaoa kipi, oia ua ninau e pili ana i ka hoom'aua okua, a me ko auo lahui e noho ana ia inau wahi. Na keia hunahuna ahi uuku i ho-aa ia uia liezegov)Da i pahola ae i kona lapalapa, a hiki i ke komo pu ana mai o na wahi eaee kokoko mai ana iloko o ia okooko, a i keia wa, ua lilo keia kaua ho mea e haalulu ai ke aupuui Tureke, a nauweuwo pu me kona mau pou. O ke alakai o ka poe kipi, o Mikela Linebobratika, (oi-i hoi ma ka olelo ana, j " Aloha Hoahanau/') He Kakauolelo ; oia na Luka Vukalovitn, ka mea nana i : hoala ke kipi ma ia wahi no i ka 1861. He kanaka kaulana oia, a ua oielo ia hoi, he alihikaua akamai oia. He oi loa aku ka piiikia o ka hoala ana i ko kaua ma keia wahi. inamuu o ; na wahi e ae a pau o Europa. He aioai paii, panoa. Ca oleloia, no ka nui ole o j ka wat. e hakaka mau aoa na kauaka I ma ua kae o kela a me keia punawai; i a iioko o ka wa kaua e like mo keia, e: 01 toa aku ana na poino ma ia mau wahi. O ke alanui no kekahi mea pilikia loa maiaila, he aia hiki wate no i kahele wawae a me ka iio hookahi. Ua ioaa mai no hoi na louo ia kakou, no ke komo ana mai hoi o na mana nui owaho, e uwao no keia kaaa kuloko, aka, aoie i loaa ka mea i makemakeia a hiki i keia manawa. A ina aole e hiki ana e hooponoponoia keia mea, he mea maopopo, e auholihiaia ana o Tareke, a e haehae liiiiiia ana no hoi oia T a ia wa paha e lumaiia ai o Europa holookoa, iloko o na kupikipikio o ke kaua. Me keia mau mea i hoikeia ae la maiuna, ke pakui hou aku nei makou i na iono iauahea i hiki mai, oia hoi, O Earupa i keia wa, he maluhia i ka nana

aku mīwaho. aka ouloko iuo o ka pu-1 ; naoa o kela • iae keU mana kuokoa, he f iuea eka nai ona mea kaea e hooeaa- j kaukaaia nei. i mea e pale ai noua iho, | a e koe aku ai paha i kekahi: ke imi ia j aU, a han» hou i na pu i oi ae ka jkaika. a i na mea kaaa oi hoi ok i paa, no ke kaua ana ma ka aina amn ke kai. Me ia maa ano boom:ikaukau nui aua ina ' ' mea kana, he men ia e iiiki aī ke puana, ' aia maluna o Europ i na ao n *utu oke ( kaua kahi i poh-ii ai. j