Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 42, 16 ʻOkakopa 1875 — Ka ninanina uia ana o L. Kamika i mua o ka Papa Ola. [ARTICLE]
Ka ninanina uia ana o L. Kamika i mua o ka Papa Ola.
| Ma ka halawai o ka Papa OU, i (nalama ; ia m& ke Kfena o ke Kohmi ELaliiaini. i ka li 1 o Soaiatemab i, ua waihoia m*i e Kauka Makalo kekahi kumo hoopir, oia h■>', : ma ka la 1S o Acgate i ba!a, aa helo iku o ; Mr. Kamika, e niuao ia Kauka M*kalu, uo | ka iapaau ana ia Poli, oiai « m»i ana o I PoH, a na Kamika e lapaau aw. "U* ha» ! aku o Kemika, ua loaa o Pyli i ka mai p va (tvphoid ftver) ; nawaliwalUo* nae ; nui ke kaUe o ka hou ; « paupauilio ka hauu ana. Nioau aku o Kāmika i ko M«* . k«lo manao, ina he uiaī kopemo ia no ka • haawi aua i ka laau, he guinint ka itu>& : i aole i haawi iki o Kamika ia laao i kekahi I mai, a aole no hoi i ike, pehea la e haawi ai. Ua ao ako o Kauka Makala itia. o hoao aku i b»rani a me ka waio. Noluila, haaiele iho lo a hoi aku )a me ka wikiwiki ' I kekahi la ae, mako iho la o Poli, a m »i i ua men mai n Mr. Kamika i hai mai ai ia'u. I ua luwa ia'u ka huomaopopo ana, nu kana ! iapa-iu ana kekahi kamu o ka make. AuU' | au i hele mai nei e hoike ako ma ke nu > | he eneuii pilikino ko'u a he liii la i<t Kam - j ka ; oiai aole a'u mai kanaka, a aole iu> au i hoohuli i ko'o noonoo e naua aku i». iloho o na makahiki loihi ewalu a'u i nol o lawelawe lapaau ai ma Llonolulu nei. ua ike au i na mai kokoke like loa ke ano me ka mai e oleloia neī, ka mai hoi o na kan*ka Ūawaii i hoohemahema loaia ai ka m< - haiia tna o na ola e ka inpaauia ana e ua poa iapa&u oaaupo, ike ole a haw«wa ; a uolaila au i nianao ai, o ka'o b§na noi ia e hele mai e kue a e hoopii i muu o ka Papa Oia inalia puha o hapai lakou i kekahi hana e keakea uo keia mua aku." Ua lawo pu ia mai hoi i mua o ko ka Papa Ola lioomauao ana, be eloa mau hihia auo nui ma ka Mr. Kamika lapaau aoa, iloka o ka wa he umikumamalua makahiki i hala aku. 0 ka mua. Ma ka la 14 o Aug te, 1803, ua hoopaiia o Mr L Kaiuika i mua o ka j Ain Hoomalu o iionululu uo ka lapaau oe ' ka laikiui ole. j O ka lua. Kokoke no paha ia wi, ot o i ia kekahi kanaka Mi>waii e Kimikaamake | iho la iloko o na bora kakaikahi no ka pao 1 loa o ke koko i ke kahe. No keia kumo, | ui manao ka llamuku e hoopii m Mr. Ka- } mika no ka lawe ola. No keia, na hoohiki ; o Kamika, ina e hoopau wale ia ka hoopii, I alaila, e hoopau loa oia i kona bpaA|i an» ! mahope mai. | Ua ikeia no hoi ma'oko o ka moolelo o i ka buke haawi laikini Upaau o ke Keeoa Kaiaiama, oa haawiiA kekahi laikiai |e 'apaau ia Mr. Kamika ma ka la 27 temaba, I 870. ; Ma ke noi, ua ao aku ka Papa i ke K«hina KaUiaina e uoi aku la Mr. Kaoiika o hoihoi koke mai i kona laikini i ke Keena. Ma ka h 6 o Sepatemab», ua ooi eoai o Mr Kamika i ka Peresideua i ko;e o na -xumu hoopii iaia. U« oleloaku ka Pereaidena iaia, © k»hea ana oia e halawai ka Papa Ola i kekahi mau le koke ibo, a ia wa oia e heie mai ai e hoolohe • oa komu hoopi» a e weheweho mai paha i na mea .aoa i ike ai he kupono. Ua hookoio īa keia hana, a ma ka ia 9 aaHoneia oKaekiMikalu a me 2sr. Kamika e kiki kioo mai ma ka ha*awai o ka Pap* Ola is la Ua b:ki kioo io mai laua a elo», a malalo iho nei e loaa ai ka mooleio o ka oioauinauia ana o Mr, Kamika e na hoa o ka Papa Oia : U« olelo mai ha Pereau!ena, oa k&keiaia ! oei ka Papa Ola « halawai » keia ta, i ojdih e ba»wi aku ai,ia ilr. K*mikaf pane mai no na kamo hoopii oo ka haawi Uau lap«aa kupooo ole. a me ka hooioke aua t kaoa noi o ka la 6 no kekahi kope o • n* kumu hoopii iaia ( me ka maoao, he ot *ka ka maikai o ka boi like ana o na maka o oa aoao a paa t<cna* o iā P»pa Ol » Ia wj, o ka hoouiaka oa ia o ke Kauka j F*rani e mnaainau no ka make aoa o Poh. a eia aalalo iho na oiaan a me ua pane: Nmaa. I |a w* oo i k»u» t m»i mi e heie 1 e ike * P«H, l«*ba k«a i b«»wl ai laia ? [
I ka Uau huupa» u»b«, a pe>he« kiu i bfc%w i «i ? H. K» P«ud* a Dr,vera, k» Kaoka J*vce Uta hoopaa h» a tce Pen.k.la, N O kao iD4ri laau hyop#a naha ibo la te -» i āke ai f H. Ae. N. Pch*a ko Poli nanaioa i ka wa oo i h'ki aka at J i H. 0* loobi« oia me ks rn»i weU (tvf.hi> il fcvcr) ; ua oawaliwali ua { : / hl kt p««t, « oa keie iao ka oah». N. Heahi kau i haawi ai i ka U mua ? H. Ka Duvera Paud* * me ka laau booP«* bf. Ca waiho ako au he e!ua abe <-k- « aau o«rili paoda e inoia i kel» a me k«'i* oalia aoa. N Khia ki ooi oka paoda ao i haawi ai ooki ino hookahi aoa ? H Aoieehiki ia'u kfe h*i hololei ako, ca kaupaouaia e a'o. N. Aole »»« oo kaupsooa i ka paakai w ko »kabelof H Aela ; aole «*o m«a aoa ma ka moe 0 ka aea n>ai N. ta ike aoei oe i ka ooi o oa tnea i hoohoihoia iloko o ka pauda ? H. Aole, »ole loa &«i i hana iki i kekahi. N. Ke hoooiaopopo oei aoei oe, bu pota- ?: uiiko o ka paud« ? H. Aole. N. U* ike aoei oe, he ipeeea kekahi ilokn oka pauda! H. Aole. N He opinma at»ei kekahi iloko oka paodi a Dorera f Ii Pela ko'u manao. X. Ehia kau e haawi ai no ka inu hook»bi aoa 1 H. Mai ka 8 a ka 10 huoa. N. Ua haawi anei oe ia Poli i kekahi Uau awaawa (Sti«iulanta.) H. Aole, o ka mea wale no paha iloko o ka pemKila. N. Aole anei oe i olelo oku ia Rev. H. H. Paleka i kekahi raau la mahope iho o ! ka make anao Poli, i kou hoikeike ana'ku ai i ko Poli ano i raua o Kauka Wakalu, oa liai mai o Makaln ia oe e haawi ia Poli | 1 baraoi a i waiu, aka no kou uno kue ia tuea, nolaila, hooko 010 ai oe ? \ U. Aole. N. Aoleanei oe i kamailio iki me Paleka eio keia mea ? H. Aole e hiki ia'u ke hoole * * * * X. He Palapala hooiuaikai Kauka no •noi kou ? „ H. Aole. X. Aole anei oe i ao Kauka iki ? H. Ika wa e noho ana au ma ke Kula* nuī, ua heie au e hoolohe t oa liaioielo Kuuka, a ua loaa pu hoi ia'u na ike o ka lnpaau aoa iloko o na makahiki he kauakoiu a kaoaha inawaeua o keia Uhui. X. Pehea la i loaa ai ia oe ka laikini ? 11. Na Kauka Hutchiaon i ho(slina ia'u. X. A<>)e aoei oe i ooi oo ia oiea ? H. Aole au i noi hiuo. X. IU hoouoa anei oe i kekahi kanaka e ae * n<»i noo ? 11 Ae. X. Aole anei » maopopo ia oe ka mauao 0 ke kaoawai, e hoikee mai ka mea e iua-ki-make aoa e lapaau i na hooiaio o kona tke kauka, a e loaa hoi iaia na hooia ana inai ka Papa OU aku a i ke Kohioa Kulaiaidb ? H. Aole. U w» halohelu aka la ke Kauka Farani 1 ka Paukn 2 o ka mokuoa 59oke KBiiawai lloopai K«iraima e pili aoa i keia. X. Ua hoikeia no anei oe e like me ke kanawai mamua o ka loaa aoa ia oe o ka laUini ? H. Ao!e. * • # Ninau o Mr. Waila ia Kauka Makalu, j heaha la ka hopenn o ka haawi pioepine i ! iia uoii huoa paud.i a I>overa ma ke auo nm wela ? Haina. He mea pilikia loa. Kaoka Farani—K Kamika maloko o kela mau hoohainu ana i ka pauda a Dovera, be me« ia e make ai, no ka mea, i ka inu j hookahi ana ma ka uroi huna, oa komo j hookaki huna opiuma. j Nmau aku U o Mr. Waila ia Kamika, oa Upaauia anei o Poli eua kahunu Hawa'i. i Olelo mai o Kamika, aole ia i ike mae- j loa, aka ua hoole na makamaka o Poii i ka iou ana i ka laau oo kekahi niau hora aia a pau ka hewa i ka mihiia, elike j me ka nui o ka hew» i hoopaiia ai. >la ka halawai o Sept. 15, ua ao aku ka J Papa i ke Kahioa KaUiaina e boike aku ia Ka«uitra, oiai mai kanaolelo ponoi mai i hoikeia ai ma ka la !>, ua maopo(>o o ka Uikini i loaa iaia aole i loaa mala'o o ke j kanawai, a e ooi aku ia Kamika e hoihoi j mai i kooa Uikin*. l"a mo pa ia aka ke Kakauololo, ina i makeoaake o Kamika e hoike ole ia e na boat> ka Papa, ua biki no i ka Pereaidena ke%oho i Komiie mawaho ae. Ua kauohaia uo hoi ke Kakanolelo e hoika aku ia Kipeua Hopeua oo ia mea b«okah>. G««u oo ka oukou kauwa hoolohe a me ka haahaa. Cnas. T. Ouliok. j KakauoMo Papa Ola S»pt 10. 1615 j