Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 34, 21 August 1875 — Aia ka Pele iluna o Mauna Loa! [ARTICLE]
Aia ka Pele iluna o Mauna Loa!
Ua ik&im aku k« weua o k« u'a o k» loa abi o Mokc*weoweo malooi o ka piko o , Maun« Lo« i k« Poikolo, Argate II r ® ia ; koke oo i Up&Up* lo« ae «i, me he rti€« | 1« e hcK>a»«iam«!ām» ana. Mai kahi ro»-| o)«q «ku ma ke k»i, e ike maopopoia aka I au« 00 ka lapa]«pa aka p«!e. Ma ka ike ; aku mai VVaitßet i ka po o ka la 11, me he roea U t aia kah: o ka uahi e puaohu oui ; aoa m« ka aoao e ku poioiei anu t iit!o t a ? ioa e k"»he aoa ka pele, malia o tbo oo pa- i ba ilaila ik« ai aina. Aia maUiUhe eln» , mao maouwa, aooai na hooieleia «ko U ko i Uaa mau aiiimoka e ike i na kahiko o ka j Wahine oka Loa. Js*t> ka pae paai eoa- ; kaikai pele, eia ka wa oo lakoo e hele ai : i ike i aa kahiko o ka Madama Pele* | s I keia wa, keakena a ke haauoi nei ka-' koo, he Uhui K«ristiaoo a maiamalama ma | ke ano hoomaoa a hoopooopouo aupuoi. Ua hookiekie ia «abi maa ewe ponoi ma ka oihaaa iaa ama na oihaoa hoopooopouo hooua, aka, oa koe do oae paLa i!cko o ka naau malihioi ke kaoalua oo ke ano Karialiaoo oiaio o kakon. He uui oa hemahema e hakiloia mai ai ko kakou ano ma ka hoomooa oiaio aoa. Mawaeoa oia m»u j kumu, e kola mai oakou do ka hela papa | ako. Ke komo aua iloko o ka lunkini e hou- | wūnei i na kamaa, ka noho ana me ke ku-j loai ona kapuai, ke kunu ikaika ikawa e J haioleio ai, ka aiala o na keiki liilii, ku lawe I po iu 0 na ilio iloko o ka luakioi e aoa ai i kekahi manawa, ka hawanawana ano ole a nie na mea ko ole i ke eehia o ka nialama ana i ke kapu o ka hale laa, ka ipuka oka iuoi. Ke hele kakou e n<taa ika halepule 0 oa haole, ka poe i loihi ka hoomana «ua, he ihiihi iou ko lukon malama ana 1 ka ws e komo ai i na auaina hoomaoa. Ina hookahi komo aua, uia he pau no ka puie ka puk» hou iwaho. Aoie oae pela ko kakou mau aoaina, komo m-Ti kekahi iwaena oka wa puie, a puka aku mamud oka hoopauia ana oke aoaiua. Aoie pali# i hana ka poe uiaoli i houkupono a pau- i iele, aka, he maoa no nau ko lakou e huomalu ika poe o kela aoo. K inalama loa kakou i ko kakou mao kapnai i ke koroo aua iioko oka Hale oke Ahikanana. He nui na hemehema e ae e hiki ke paipaiia e hooplolei, aka e mauao iho oukou, iia oukou e hoolawa aku. Eia nae ka hemahema nui loa o na Ekalesia Hawai*, oka malama pooo ole la o ko ola ona Kaiiu Eka!esia. Aole hiki iki i na Ekalesia Hawaii ke hooko i ka lakou mau iioohiki mahope o ko lakou kahea aua i kahu no lakou. Aoie i piha pono ka poho lima ina eka!esia hooko pololei e like me ka hoohiki. Nui loa oa kahu i hoihhune loa ia ma ka uku pono ole ia o ko lakou mau uku makahiki. O kekahi mau kahu, he mau kahu \kaiko loa, aka, aole nae i hanai pono ia. Ke halawai pinepine nei me makou ua lono pilikia ona kahu no ka malama pono ole ia, Ke ike nei makou me na maka ponoi, eia ma keia kulanakauhale kekahi kahu ui hana ikuika, aku aie mau nae kona ekalesia i ua makahiki hope mai oei. Nolaila maUou o paipni aku noi, e malama pouo kela a me keia Ekaiesia i kona hoohiki iho. "E haawi ike Akua ka ke Akua, a ia Kuisura ka Kai sara." Ke iiele hou aku nei makou imua oko makou poe heluhelu me ka peni i kauikauia i ka hoike aua aku, ua haalele mai la o Z. P. Poli, kekahi o na keouimaoa hanohauo o keia kulanakauhale aiii, i keia ola ana, ma ka hora S a mo 10 paha minule o ke ahiahi Poakolu, Augate IS, i ke kauakolu kumainaiima o kona mau makahiki. He kauaka oia i ikeia e keia pae aina hoiookoa, a ua nui hoi kona mau hoaloha ame na maka' maka. Ua ku oia ma ke kuahu oka Mea Mana Loa, he mau makahiki, Ua koeuo hoi iloko o ka Uale Kaukaoawai i ka 1572. I iie kuniukula nni no na Kuia Apana o Koua oei a he koo ikaika no ka Ekaiesia o Kaumakapili. Ikawa i hoi mai ai ka Moi mai Amerika mai, oia oei kekahi o ke Komite umikumamakolu nana i hookipa mai i ka Moi ma-uka oei o ka aina mailuoa mai o ka moku Adimarala Amerika. No kona ano
' a me kena noho ana, he luoakanawai kela j a me keia mea noua iho, no ka raca, aoie ia ' he kanaka nalo mai ka īke aku a ka lehuie- > lehu. Ua waiho iho oia mahope oei, he wa- ! hine a me oa keiki elua. | Ma ka hora 3 o kaauioa la Poaha, na la- | weia mai kona kioo kupapau uiai ka houie ! noho mai o Kapena Kaai ma Koiuia, Hoj nolulu uei, a malamaia he anaina pule no j kona kīno maloko o ka luakini o Kaumakaj pili. MalaUa ako, ua maneleia oia no ka j ilioa o Kawaiahao, kahi a kona kino lepo e ! waiho mai la. He ehiku wale no ua la o ' kona kaa ana i ka mai f«va i awiliia me keI kahi wahi mai okoa, a make aku ia. Aloha . ino ka makamaka.