Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 19, 8 May 1875 — NA KUMUMANAO A NA KUMUAO O [ARTICLE]

NA KUMUMANAO A NA KUMUAO O

o na mMokupni o me Lanai, ru> ka i //«» Kumu o lune li'o, ma f¥ai- | luLu, Alaui. ; I kolike ai me ke kauoha i ke Kakauole- ' 10, e hoolahaia ke Kumumaoao a kela a me | keia a kakou iloko o ke "Kooko« " NoUi- | la hoi, ke waiho aka nei aa i na Komumaoao i imi ia e ke Komite hul> komnmaoao j i ka " Hui Kumu" o Dcc. m h 1874—15, | a me na Kumamaoao e ae i imi ia e ko oukou Kakauolelo, malaio o ke kauoha a E. j Bailey ke Kahu o ka " Hui Kumu ; n e hooj maka ana hoi ma ka Apaoa o Ilana. I. O ka waiwai o na kanaka oia anei ; ka waiwai o ke aopani ?—P. Kamai, Ku- ! m« o Puomaiai, Kaopo. | 2. Pehea la e nui hoa ai ka Lahei Hai waii, oiai, oa uuku oia ?—Jobn. W. Kama i Kumu o Mokulaa, Kaupo. 3. 0 ka Ei e hoopuni nei ia kakou oa like anei ia me ka Ea iloko o ka Wdi a ua I ia e banu nei ma na api?—TinuthyL Kekauhke, Knmu o Kapuaikini, Kipahulu. 4. O ka papa ia oua o ke kanaka Elawaii aole e inu nma malaio o na kapu o ko kikuu mau Kanawai, aole anei e oi aku ka pono e papa pu ia ka inu rama hookono ena o na kanaka o na aina e iloko o keia aupuni ? —P. Makaula, Kumu o Ala-e, Kipahulu. 5. Pehea Ia e loaa ai ka naauao i na haumana kula o keia Pae Aina ? —Pcter. Puhalahua, Kumu o Ila-o u, H;uia. 6 Na kahiko nnni o na Kumuao?—P. Koaila, Kumu o Puuiki, Hana. 7. E hai mai i na alii—aieuoku o ka wa knhiko i kaulaoa ko l.ikuu noho ana maluna o ku puu o Kauwiki, a me na moolelo kaulnna e ae e pili ana ?—John. Maunaloa Kumu o Kaeleku, Hana. 8. Ke kumu o na au iloko o ka moana ? T. K. Puhi, Kumu o Wananalua, Hana. (5. Heaha ke kumu o na ahi pele ?—Mr. Kahai, Kumu o Nahiku, Koolau, 10. Pehea la i loaa ai ke abi i na kanaka Hawaii o keia lahui, mamua aku o ka hiki ana mai o Capt. Cook ?—S. W. Napihaa, Kumu o Keanae a uiu Hunooianu, Koolau. Apana o Makawao, 1. I na e hooholo ia ana ke Kuikahi Panailike mawaeua o keia anpuni a me ke aupuni kanaka o Amerika Huipuia, alaila, heaha na pomaikai e loaa i oa kanakao keia Pae Aina, a, pehea la e loaa ai he pun tlala ma ko kakou Waihona e pili ana no ka Oihana Dute ?—T. Hoomaha. 2 O ka ae ia ana o ke pnhi rama ma keia Pae Aina, iloko o na mahi-ko o kakou e ku nei, alaila, he pono anei ka papa ana o ko kakou mau kanawai aole e puhi rama ua kanaka e ae ?—loseph Anakalea, Kumu o Halehaku, Hamakualoa. 3. E wehewehe mai i ke kumu o Kahekili a me ka Uila?—-B. W. Kepaa, Kumu 0 Kniaha, Hamakualoa. 4 E oi aku anei ka pomaikai ke hoomoe ia ka uwea Tele<jalapa ma keia Pae Aina? Mr. Punihele, Kumu o Kamole. 5. Ua oi aoei ka pomaikai, o keia aupuni ke hoololiia ke ao ana o na kula o heia Pae Aina ma ka olelo haole wale no, aole ma ka olelo Hawaii ?—Namaka, Kumu o Hamakuapoko. (j. Ua kokua anei ko kakou man oihana mahiai i ka hooulu ana i ko kakou lahui ? S. W. Kuewa, kumu o Makaehu. 7. O ka hoomau ia ana o na mahi-ko ma keia pae aina, oia anei ko kakou mea e oui ai ka pomaikai ?—S. Kaai Jr. kamu o Pulehu. 8. Ia wai ko kakou mau oihana aupuni e pono ai, aole anei ia kakou wale no na kaoaka Hawaii ?—S. W. Kapule or B. lokama, kala o Keokea. Apana o Wailuku. 1. Ua kupono aoei ke hoonohoia kekahi kaoaka Hawiii i Lunakanawni kiekie a kauiike o ko kakon aupum ?—I. S. Looo, kuma o KoUhi, Waihee. 2. O ke kanawai i hanaia e ko kakou Ahaolelo, iloko o ka M. H. 1874, e pili ana 1 ka oihaoa mahiai a me ka hana lima ma na kola aopuoi o keia pae aina, aole anei ia ho maawe e alakai ana i oa keiki e hoohaoa la ana ma na wabi mahi-ko mai ka 6 makahiki, a i ka 15 makahiki, e hookomo aku ia lakoa malalo o ke kanawai o oa " Hako a me oa kiuwa," oiai ka wa e pao ai ka noho ana ma ke kola ?—Joo. Kealoalii, kumu o Makaaka, Waihee. 3 Heaha ka maaao o ke Kaoawai i hantia e ko kakoo poe kao kaoawai iioko o ka Ahaolelo o ka M H 1574, e pili aoa i ke Kaoawai Oki Mare e lika me ke kanawai o ka m h 1886, a ooe ke Kaoawai hoi e pili aoa i ka ili aoa'ku o ka waiwai paa a me ka waiwai lewa i oa keiki kamehai, me ka maopopo pohihihi o ko lakoa maa makua ?—S M P. Kaieo, Kuma o Waihee. 4 O ka lilo aoa o ka olelo EenUoia 1 olelo knmo ma ko kakou maa kanawai, a o ka olelo Haw*ii i olelo kope, Ua kupooo

; anei ia i k% doōo »d* o oa acpasi c««o«o o ■ ke »o &e< ?—S W Kaieikao, Kqqīu o ; pspoko, \V»-laiso. \ 5 Heab* ke Ki oke anpeni oka iāoi • ko kakoo Ilaka i ha»wi ai i* Pt'tero i—P. ' Kalaaa, kuoiu o Pjp<>baka. 6 Heaha. k* poen kii o kei* »ojhiqī i ke Kolaaai o L*haio&iaaa, ke hooai«ai* ke : ao u» ana mm olelo o*wjii t&e k» uookomo : ole i» oka oihaoa hana liaia ike, ou ke kamaua, am»ra f P*i paUpal», ie.—H. ; JeletusAU Kaiole, Kōenu o Haielek*. | 7 Heaha ke kop\. no ole, ioa eaeia ke j Koho Barot» pu aoa ooa kane ame oa ■ wahiee iioko o keia aupuui i ka ws koho : Laoamakaaiaaoa ?—Joo Nakoukoo, kuuiu o l<uiob, Waikapa. 3 Kekahi mau kumu e o!q hoo ai keia t Lahoi.—Robert \Viio -x, kueno o Keawakapa rae Kaouhena, Hoooaula. i 90 ka ooho mau ana ona kumu, aole e | he!e oiai i na liai komo, na kupooo ane» i* ;i ke kaooha ake Kahukula Noi ?—S. E. j Kshn, Kumu o Keooeoio. ! 10 Nau no anei e Hawaii Poooi e hoemi ; nni i kou Lahui iho ?—D Napela, Kumu o ' Kanaio me Uiupaiakoa. | ~3pam o Lahaina, & Lanai, i l No ka pouo anei, i oiau ai ke Ea oko l kakoo aina, ao e anei be kueou e ae ? —Joō Da!mana, Kuma o Kuhaknloa. 2 Okaae ia ana oko Kanawai e aie i ; hookahi milioua ilal», ao!e anei ia be mea e lilo ai keia aupuoi i ka mea dala; i ka wa e kaa ole ai ke kumupaa a me ka aku panee, e līke me ka mea i hoakakaia ma ke ! kanawai ?—A W Kauloahi, Kumu o Ho- ; nokohau. 3 Alia oe eke Aloha, e kaua kuloko ! koke iho.—Leaiuela K Nahia, Kumu o Honoloa. •i E wehewehe mai ika moolelo oka aina o Kaanapali, a me kona kumu i kapa iiaai o Kaanapali.—J F Kaulia, Kumu o | Ilonokawai. | 5 Hehha ba Mana oka Pap» Pai ? —B. ; W. Kawainui, Kuniu oko kula hui o La- [ haina. | (3 Pomaikai anei kakou iua i haawi pu ; mai o Kamehameha lil i oa kuleana a me | na minemiuerala a me na metaia a pau me jka waiho ole no ke aupuni ?—S W Kapohaku, kumu o Olownlu me Ukumehame. 1 Pehea la i loaa ai ka wai i kapaia he | moaua, a heaha hoi kona kumu ?—Kapahui piula, Kumu o Lanai. i Ika waiho ana akn i keia mau Kumumanso imua o onkou e na Kumu o na mokupuni o Maui me Lanai, a i ku hke ai ho< me ke kanoha a E Bailev «e kahu o ka aho, e hoopukaia ma ke Kuokoa ; —ua manaoia he mea e pomaikai ai oukou ma ka huli e ana mamua ae o ka manawa. Ke hai hou ia'ku oei no hoi, ioa ua hemo, a haalele kekahi o oukou ma ke «o kula ana, o ka mea i pam ma ka hakahaka o ka mea i hemo, he mana kona e lawe e noonoo ike kumnmanao oke kula ana eao aku ai. Na ke Akua e malama ia kakou a pau a ma ona la i mau ai na mea a pau. Me ka mahalo. S M P Kai.ko. Kakauolelo Hni Kumu o Maui & Lanai. Waiehu, Maui, Apr. 30, 1875. [ Ilookahi no mea nui i koe, oka pau pono 010 o na kumukula i ka lawe i ka nupepa Kuokoa, e ikea ai la hoi na kumumanao, o me na moolelo o na halawai kumu a me na kauoha aka Papa. L ll.]