Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 19, 8 Mei 1875 — Nu Hou Kuloko. [ARTICLE]

Nu Hou Kuloko.

(£?" E holo aku ana na alii makaikai | honua maluna oka mokuahi oka U 23 o | Mei ke ku mai, oia pth* o Melebjua. j Ua hoopukaia m iloko o na nupepa • haole o keia Kuianakaulnle, he kai hoee ! ma kekahi wahi o Uawaii iloko o Apei'ila, ua j ku haohao makou e hooia aku i keia uuhou, uo ka loaa ole uiai o kekahi lohe o ia ano. 5C7* Ua lohe mai makou, ua hoopiiia | kekahi kahunapule Ilawan o Maui imua o j ke kau kiure o iMaui, uo ka hihia koikoi a | kaumaha ku ole i ke kanaka Uahia ke laj welawe, ina he oiaio. ! Ua lilo ma ke kuai kud ilaia ana i |ka Poaono aku uei i hala, Apr. 4 il, ka mo- | ku kuna Uilama o keia Ku/aoakauhale, no ka $ 5,000 ta F. S. Pratt makepono loa maoli keia kumukuai i lilo iho U. I ka moku kuua Mere E/eno e ku •na ma Honoipu, KohiU, oa lou ae i kona heleuma, kekahi heleum» ou£ he "2,400 ; p»ooa ke kaum&ha, a ua laweia mai oei i i Hooolulu, he hukina pomaikai ka ia. \ &Ē" Ma ' a $ >ho uei o Mei, oia ka j Poakahi, ua ko maila ka mokuahi lawe !eta ; Cyphrcnes mai Kikaoe mai, iloko o oa la i holo, he 23, a ma ke kakahiaka nui Poalua ; iho oei, ua holo ako oia oo Kapalakiko. ika Poalua iho uei, ua holo aku ke Kiaaiua o Oahu oei e oakaikai i ka mokuahi kaua Gereann«a % os haawiia mai iaia oa hanohaoo a pau i ku ; i»ia. Ua make ma Waiake* i llilo, ikt U 18 o Apenl», o F M Kupinihi, he kanaka i aloha oui ia, a i mahaloia na kooa ! noho aoa. Ua koi ikaika oia iti hoopome-! hana nona, aka i ka »» e hoomakaokaoia aaa, haule ako la ia iioko o ka hiamoe. A i ka m»ktok«o aoa o ke ti, hoalaia aku, aia k», ua haU e aku la ta ma kela aoao.

m* Mike ahiahi Poaloa iho ce>, bi | aiua aaa o KiUoea, ea Uweu aku : ka pepehi kaoaka ai o Haaakaa i hoopaa i* iho q<n ma Kawt. E I»»e loa ta aoa i ke Kiu Kiore o Hīlo e hookoUkoloia au % % Ka AtT4 Kjcrk o Uilo—Malana aku nei o ka mokuahi K>Uuea i holo aku ai k » ; Loio Kahiaa a roe ka mahele olelo, e io »-| Uma i ka Aha Hookoh'*,>? » Kiureo Hil<> Na ka Luoakanawai IIarr»» e uuliuii aad i ka haua maUiU. | I Ua loaa mai ia makoo kekahUeia I oooa ke poo, 4, 1 mua o ka lehuleh«i w , e pili ana i ke knmokuU Aupnni nu Hi«o Pali ko, • a no ko makt.<u ike, aohe kuleana o ro*kou < ma ia hana, nohila, oa waiho makou rvs : ka poe i ike la hana e h o'ke oo ka mea ī ; ahewai*. j Ua leia mai o J. A. Kaohaiula o { Wailuku la makou, ua hanau kupanaha i kekahi kioaoa moa ma Waiehu kai, he eha ; nuu wawee a me kekahi mau puka ano e : eloa ma ua a«ao. ! — Ua haU i ke ala hoi o ! e m u, o Kaia- : holokunau, be hoahanau kahikouoka Eka- i Usia o Wuiluku uei. j _______ i Ua lohe mai makoa, m* kekahi U j 0 ka hebedoma i hala, ma ka apana o Ha- • uiakua, Mokupuni o Hawni, ua pepehiia 1 kekahi wahine mannahi e kana kaue ma-1 nuahi a make loa. 0 ke kumu o keia, o . ka ona oo ia. E laweia ana ua pepehi ka-! naka hou la o Hamakua i Hilo e hookolo- J koloia ai. Maumaua mai nei ka hoi ka pepehi kauaka ia apana. Aohe i hooko'okoloia ae keia pepehi kanaka, hoea hou mai uo ua lima koko. Pii.ikin'o.—Ma ka holo ana akn o ka mokuahi Uwe leta i Kaleponi i ke kakahiaka ■ Poalua iho uei, ua kau pu aku inaluna ona | keia rnau kamaaina o Hawaii nei, oia o P. ; 0. Joues a me kana w<ihioe, Mr. kaua wahioe me na keikiekolu, Mrs. P. X. Makee a me ke keiki, Miss Nellie Meikee, Mrs, E. P. Adams, na keiki 3 a ine ke knu- j wa, F. L CUrke a tr.e Mr. Fustenau. 0 1 Ukou a pau, he rnan knmaaina nae wale uo i ke ea kohuihai o Hawaii nei. i Eei/ 3 * L r a hookiekie ua Hawaii i ko lakou leo ma ka olelo ana, ua uaauao a ua hiki ia Ilawaii nei ke maUma iaia iho, aka, i ka hoomaopopo ana, ke hele'ei pinepine mai nei ua Hawaii i hoolaa ia Ukou ihv> ! ma ka oihana pookela loa, a no ka lawelawe ole mai oo hoi kekahi o na keiki a na kumu a kakou i ka oihnna kahunapule Hookahi wale uo wahi Hawaii ili keokeo e Uwelawe nei i ka oihana kahunapule, oia 0 Rev. A. O. Forcbe o llilo. O ka nui ae, aole 0635** Ua ku ma Honolulu nei kekahi moku okohola i kela hebedoma, me ua kanaka ; luiua he iwakalua ua hoopaaia a pau i ka hao, Eia ke kuinu, i ka wa e ku ana keia moku ma Hilo, ua hoole ua kanaka, aole e hoi i kai o ka moku e hana hou ai, aia a haU hou oua U i koe e lelewati ai, ua hoole ke kapena i ka makemake o kona m>iu kanaka, no ka mea, ua (u'ihuka e iho he ekolu mau kauaka, s nolaila, ua hoopaaia la- | kon i na apohao, he p<>e kanaka kainaai- ( oa loa i ke alualua Kohola. Makahuakai a ka mokunhi Cy pherens i hoi mua aku nei i na Panalaau Hema, ua haule ia kekahi ohua mai kona oueki aku, i ka po pouli o ka la 1 o Mav a iloko o ka hoopaaia ana o ka holo o ka moku, ke kuuia ana o ka waapa a me ka ana aku i ka ohua popilikia, ua loaa aku oia e kokoke ano e make mahope o ka hala 1 ana o iwakalu» minute. Ua haawiia na j lapaau aua a ke Kauka iaia, a ua ola hou j nvii. O ka eleu a me ka hikiwawe o ka j imi ana iaia ke kumu i koe ai koni ol&> ! NolaiU, ua mahalo loa ia na kanaka o ia j moku uo ka eleu. " E KULU MAU ANk 1 KA I.A. DA." He oi akn k» pnni wahakole o ka nupepa Ka ; Lahui Haiūaii i kooa hanau mua, a hookahi hewa uui o ia U o ka puni hoopii. Makemake loa makou ina mawaho nei na wahakole aea a na oupepa, aole hoi o ke komo poo aku a ma na wahi Uahia e noke mai j ai. O ka makou hana mau no ia o ke kaj UkaUi ana ma na maka kila, eia uae, he i nuka oui wale ka oewa. i " Hooiaau mai aoa ke kii ka moe i o'u nei, Ua 10-ta ka lili k» h\la kaua paio, Poio kaua—e" Ua kau leta mat o E. P. KaliuU, o i Kulaimaoo, Hilo Hawaii ia makou, no ke ! puhi opiuma raa Kaupakoea, a peoei oo ku i paUpaU holookoa : "Aia ma Kaupakuea, i llilo, kekahi hana ino a'u i ike ai, oia hoi ; ka huliamahi o na kaoaka i ke puhi i ka ; opiuma. la'u i oaue aku ai ma ka hale o j kekahi poe kumakahiki, ike aku la au i ! kekahi poe m&loko o ka pako, e hoho mai j ana k» ipu paka i ka w»ha, a e boom»ka | aua Ukou e puhi. Ua oioau au i kekahi | mea puhi opiumi, ua bai mai kela, ina loaa | ka opiuma, oluolu ke kmo, a ioa nele, piU- | kia loa ke kioo a malule, ooUila, aa ike au 1 ka hewa. O o» wahine a me oa kaoe maikai e hoomaka aoa e ai i ka opioma, o ka hope o ia mei, he heheoa. O ka hapa | oui o oa kanaka o keia papa h»na, aia laj koa mala»U kahi i UweUwe ai. Eia ka j pilikia o keia mea, ioa aole e loaa ka opio. j ma ( o ka aihoe oo la i ka lole o kekahi, a | Uwe e kaai i ka pake, loaa ka opinma * T i He hsna io ke puhi opiam* a makoo 1 iohe !•'• i

Mi ki li 15 a Ap«rilt, o« h»oka- i r,i m0 » »k. bil. ho» • k»" «o.kio» o MoIhlUki nu K..U». »k« ■« — k » " alk * | i* - | i ke >hi.bi P«»kolo ibo oei, o» holo »ko ke kon» Uilmna oo 0» le P° | mam>. 1 l*we Aio ue» in* ** 80 u * P«al>and maiaUi*. Ui haule o Akoai ( «£. P*rrr) o keia kvlaaak*unlile m»iinn» eaai o kou& k«a 1:0, iai» e hofo ®n* i Wii' ipe i kt Po« k:\hi >bo o«i, % «a hookahi üba, lie U|>*am* oei oia 0 4e Ksuki Hswsii. E Ho<'uVhk i Ki Lsa.—Ke kaoohaia'ku ? dci o* Hea * p»u o ki"Paah Leleiohoko, o akoikoa ae tn* ko lakoo H#le Paikau m#u ; ntt ka h ?ra ?| oke thiahi Poalua e hifci mai ios. Mi ke kaooha ake Kapeoa. | Koiio Lu.ha Kinai Ahi xn —Maka Poa- | kahi tuua o luoe e hiki mai an», iuawaena | 0 ua hon 7 a ojc 9 o U po, e kuho bjiota { an« na ialao e» Pnali Kioai Ah» a pao oo « ka Luaa Nui o ka oiUsoa Kii.ai Al»» o Ho» uolulu, oo ka manawa he buo»abi umkah> ki uiahope aku o ia wa. Ua ike iho m.tkoti i ka hooh'olo ia aeiii o ke!a hale kahiko kaulana i kapaia MKa Halo M.i.ika o Keopu," U« wawahi ia ua hile nei i keia mmawa. No keia liale oo hoi ka ulu >ki kauiana i kapaia ai e ku waha o kt poe lalau tua kekahi iaoa be Nekma, a penei : " Ka iki uiu i ka Nekioa, Naua e ko-ke na pme," ] uoa'lohi ko enemi—He kopooo anei 1 kekahi kauaka iaa, e laweiawe aoa i ka ! oihaoa kahuna, ke liuolilo i kekahi kaoaka i eoemi oooa ? Oia aoei ka olelo ao aka j liaku i kana mau haumaoa ? j "Kaleie hewa i ka houpo o Kane, | He lili nei o'u e uoho akn oei, j Ua ena au uie kuu ukua, ,J Aia raa Haoa, Maui Ilikina, kekahi mala awa kokoke e aiinia eHa aioa ka nui. Na S<imueia Kaai keia niala awa. Mahalo makou i kona ikaika i ka paeli ana a nui ka mala ; eia ko makou hoohalahala,

I o kana mea e hoonlu la, he laau ino. No ' i ka cne3, ua manaoia o kekahi kumu ia e ! I make noi ko kaknu lahui, o ka iim i ka | Laae o ku poe mami awa. j — j kc.ku\hcl\. —Ua lohe mai makou, he kahunapule llawaii kekahi e noho kihapai o!e nei, ua hookikina oia e haku inoa i hulaia no kana moopuna. L T a haku ka poe hnla, a i ka la uniki, na ua kahunapule la i haawi he iwakalua a ot no ka waha lubi o ka poe hula. Aole i hookolokoloia ua kahunapule nei a hiki i keia la. O kahi mea hilu loa no nae, aole oua kaheaia mai e kekahi kihapai e aku. Ua hoomanaoia mai makou e kekahi elemakule i ka p*ne ana mni, " he nui ka poe akamai a polole» ka waha i ke ao ia hai, aka, ia lakou iho, aole hiki iki ke punuKU. Pau loa na kahunapule, na luna Ekulesia f na hoahanau, na lunahooponopono, na makai, na kaiko a me keia a me keia i ka haule iloko o keia liewa " Hu ae la ko makou akn, a ae aku lu i kana olelo mai. Ua hoao kekahi haole o Paulo kona īnoa, e hele aku maluna o ka ili kai ma ke kowa mawaena o Enelani a me F »- r»ni, me kona aahu aukai. Ua ukali pu j aku kekihi waop?» o ka poe hoolaha nupeI pa, me ka hoomoe pu i ka waea a hiki i i kahi he 14 mi!e ka mamao mai na kapakai I aku o Enelani. Ua koe ho mau raile uukn i iaia a pae aku i Farani. Hele no kela one | ke puhi no i ke kika. 0 ka U 10 o Ape- | rila, oia ka ia ona i hoomaka ai e hele ma j ke kai. | Paikau kojl.—l ke kakahiaka onehinei. : ua lele mai na koa a me na luina o ka roo- | ku kaua Geremania m%uka nei o Ainahou j e p&ikau ai. Nana aku no hoi, eleu io no | na keiki pu kuikele. lioko o ia pulale o ke ! kahea ana, e lohe aoa no lakou a pau. Ke | nana aku oe, he uleu na hana na wili akau, > a me he la ua ku ka ii i kekahi mau Iaiani ; ili anu Oia la, penei ka puana : "K maki aa koa—Kauleie o* paba, Uluwehi lua—Na mea a pau." Kauka L. H. Kolika.—0 keia Hawaii ili keokeo i haawi iaia iho malalo o ea kai puai o ka Haku, a i hoonnaia e ka Papa | Mīaionan Aroerika e noho ma halia, aa ī hoouna hou ia aka la i Elele no ia Papa, e I makaikai i na Miaiona o Tureke. Ma ko ; Sabiiti hope ioa o Novemab», 1874, ma Si- ; rasa oia kahi i haiolelo ai imua o ke anai- | na nui i piha i ka olioli i kana mau olelo. ■ Mai ka peni mai a Mr. R?gga i kakauia tna i ka la 30 ae, oa hoike oiai oia penei : " Ua ; hoikeia aku ka lobe, e haiolelo ana o Kau- : ka Knlika ma ka auiaa la Sab«ti t a o ka I hopena, ua hele a piha loa ka luakini ; a | oa hai aku o Kaoka Kulika i kekahi haīoj ielo i makeainke ioa ia e ke anaina, no ka | bora hookahi ka loihi. Aole loa ke aoaina | i lohe ako mamua i ka mooieio ioaio o kabi | hana miaionah holomua ma««ena o ka pee peg>na a aikaoaka, mai na lehelehe maio kekahi mea i noho mawaeoa o lakoo, e like 'la me la, a ke manaoio nei ao, aole kekahi o ka poe i heie mai ia aoaioa, • hoopoioa. Na Mr Faroaworlh i aouhi ma ka olelo nona ia aoaiua."

|C3»"w* hookolokoloi» ima* o U *h» j I b«on*la o Hooololo »ei. kskab» k.o«k» oi * .o K.Uhi, oo koo» »«• »o» < k ®«» „.bme h00p.1.0 m.i k* l» we ••• » kn » k» rnito.k»ne e »oi o« k.ik»n»»h,ne I. | «. k. hol» H.w.i', h»l» moooihoawa hope j ole, book»hi hope he popopo » me k» noho j p«».pel. »o». C» hookuui» k» ' hoo- i pi». m»m.l. ok. hoole .n» ■ k» w.hine, » j ua hivi.hil.hiUi» h» m.kok.ne pno> loa. j m.loko m.l »k. ti»»k» h.l.hil» 010 » l bttl«. 0k» pooo i kel» m»ko»k»ne hopo kehooloi kei» hao» »»». o »»ki oo .o.oei i. puo. lo». oo» pel., » k.i »koi k» h.i idm m.ika» e hoow.lw»le » lilo i ol» »n» haumia. . , r> 1 AOMJKO K.oa. —M» k» »nin» 1» Po.li- . m» »kn nei i h»l.. Apr. 30. o. komo m»i m» ke i«i o Honolulo «ei, k» mokn.hi k»u» Gere<n.ni» iloko o o* t» bolo be -4 nwi Iok»H»«n». Up»n» m»i ; ke l.we ael oia h« lti pukuo,»hi. :W0 k.n.k* ; . o koo* noi, he 2.330 m.u tona Ei.nwluo» 0 kei» m»ou»w» he keiki u» k» ho»h*nau poooilo» o OeDeral» Von Molek», kel» lcaea«a ioa k;i hooaohonoho kaua m»o Geremania. Eia malalo iho oei ka uui o oa aiiiuioku : T»s Rn»jm. > Cttptai*-Lit*&njxi—lloUh*ufr. Ascb«»bocn. ! (\iptji m-Lie*teH*ni —$ct» w*r*Jo»e. Lt(uUxamt rttr &*-KUas&. «** Bt*-JFiKtoL j Cmitr*L*s»U**ni «ir * Unt/r-Liftttrnamt rttr Stt—lliieie. U*Ur-LitnUmt*i w Sr«—Borcls««h4*t«i. Umter-L**tem*t S*-o*Meha. UkUr~ Lie*U»a*t «*r —Sut»o*. frcon I. itntena »t —<3 r*f too MoUke. staf s*ry«on—\>c. Bo«bir. l\xy*Mt£iT—l'iUnEi.jinatr—Auv»tn». 1«! nlnolwa tuWilt!p«n«a. Kku ana ke>« moku maanei, he uini paha la, alaila buli hoi loa ika houie. Eku nua ina MazUalanft ( malaila aku ioa kapakai o Amenka Hem», aiaila hoi lo* aku. HISI MA KA UeniLAUA A»A. MA ka nupepii oka Iu 10, o Aperili. Ua ike au : Ika hoolaha H. W. Mulii, E i ana penei. " Ua hiki mai u>a Puualuu nei i keia la 31 o Mar»ki, kekahi kauaka o K.atmpelo liona ; inoa me kekahi pep<i loihi p»UhaUha i hakuia, i na olelo uialuoa e uoi aua ia ka Uni alii Kalakaua e hoopau i ka ooho Kiaaina

ana o S. Kipi, no ka mokupuni o Hawaii. Aolo i niaopopo iki ke ano o kei.i haoa, a Hule no makou na mukminuna i ike i ua kuinu o keia hoopau ana." Kai no» paha us ike oe, i ke kumu o keia paiapahi noi i ka Moi, no ka uh>a o hapai U nei, » heaha | no hoi kou moa i uinau oio mai ai in'u. I kuu manao anu, aole no oe iluila i ua la a la, he lohe raai kou U h ii. Ak«, ua hiki wawe kou hooluha ana, me kou hooheneheno | mni la'u, i ko i ana ibo. E hele kaapuni ana o ua Kumaha, i ka huakai moe-waa ana. E hai aku au ia oe, aole o Kamaha kuu inoa, l ' ! a aole no hoi he huakai moe waa ka'u i ka- | | apuni «o oei ia Hawaii oei. Ka inoa o ka | inea, nona keia kaapuni ana ia Hawaii nei. Ke ike lea nei bu, a rnc kakou oei ao kej kahi o keu pilikino i ka mea ao e olelo nai, i ko kumu o keia lele kamoko ana mai ou, | me ko ike ole i ke kahu o keia poo numao e hapai ia nei, nolaila ke piU 1a kela hua olelo ia < e. Hewa ka honua i ka lele mua i ana he hope ka Iehova ke Akua. 0 ka lohe aku la noia e kuu hoa makaainana. A ; pela no hoi kou ko koolua i uhai mai ai raa I kou meheu. £ uoho malie olua. G. Kamipele. | Ponahawai, Hilo Hawaii, Apr. 2«, 1875. [ Aole i hoopukaia na, kumo o kona lawe | hele ana i ka palapala kakau inoa e Uooi pau i ke Kiaaina, no ka hilahila paha. O ka hewa i ka lawelawe ana i ka oihana, ko kum-J wale uo nana e hoopau. Ua ae maoli no oia nei i kana hana. HiUhila ole maoli ! L. H.]