Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 16, 17 ʻApelila 1875 — HE HOOKAHAKAHA AKEA! A HOOKIPA HANOHANO I KE Komisina Hanale Kaaka. [ARTICLE]

HE HOOKAHAKAHA AKEA! A HOOKIPA HANOHANO I KE Komisina Hanale Kaaka.

iMa ke nhiahi o ka Poaha o kela pnle i hala, Aperi!a 8, ba po mahope iho o ke ku ana mai o ka mokuahi lawe leta, ua malamaia ec he huakai kukui nni hookahakaha no ke apo hookipa anaaku i ke Komisina Hanale A. P. Kaaka, ke Komisinn Imi Kuikahi Panuilike o Hawaii oei i \Vasinetona, ka mea hoi nana i lawe mai i ka mea hon ano uui o ka hooholoia ana o ke Kuikahi Panailike e ka Ahiolelo Senate. Ua hooialaia, e hele mua i ka pa aiii o ka Moi ka mua a e hoomaikai aku iaia no ka holo pono ana o ke kuikahi, aka, i ka iohee ia aua, ua hoololiia e hele mua ka hnakai knikui malauialama i ka Hale noho o Hon. Hanale Kaaka ma Nuuauu mna, a mahope olaila, alaila e oluolu nooia e halawai me na makoainaoa, no ka inea, i kona maoao, "o ka hoohanohano mua ua aie oo ia i Mr. Kaaka." Ua ako*koa mua ka hoakai mamua iho o ke Kaea o ka Helu 2, a nee aku Ia ma ke alanui Beritania me ke alakaiiae ka Poe Puhi Ohe, a hiki i ke alanui Nuuanu, pii loa a hiki i ka Ilale noho o Mr. Kaaka. I ka hiki ana ooamna iho o ka Hale noho, na puhiia ae la ka leo maa o ka hoomaikai lahni ana, aluila, na Mr. Dole ma ka iooa o oa m*kaainaoa i pnana akn ikeiamao olelo malalo ibo, i ke Komisiua t o laua & elua e ku ana iluoa ma ka laoai: "E Mr. Kaaki: Ma ka inoa o na makaai naoa o lionoiutu f a o keia mau mokupnni oo a pao, ke apo aloha aku oei makoo i kou boi »na ma». Ua ike makou i ka mohaiia aoa o oa pomaikai a me na hooloolu pili-kioo i kou ae aoa i ke kulana popilikia o ka heie aoa i Komiaioa i VVasioetooa. Ua hooko oe i ko makoa mau makemake kiekie loa. O ka holomoa ana o ke kuikahi pauaihke, ua papabi iho ia i lei alli oo kou mau luhi ponoi a me koo kokua, a he hoike aoa hoi i ko ka 3!bi oaauao ma ka wae ana i oa Am*ba£ado* kupono oo ka haua e like ene olua. I heie mai nei makou e hoomaikai aku la oe no keia hoiomua ana |

0 kao htusk a e akh* aki hoi \% uj k»a om hvoi*aika mana.ilo han« me k* h<*opono noaa na co«n«oUua pUii & hooM et> keia Uhui. U» paa ua bana tua ke Keeh'a* moa ia oe, a malaoa ou, ke niiī » a*a eei makoo no k« hopeoa bo!op*.»no, a no k* pomi'.kai, oia m n* h- e hski m*i »na malooa o ua ano kan*k* a pao, kane. vc»hine a me fce keiki maluoa o keia E«e mai aoa anei oe eMr Kaaka i keia hoi kahakaha mi ke aoo n» h ' oo ko ka lahui m4baio ia ne m» keia Wi. Me ka cnaaao!aoa t e oia ioilii ana oe eike, a e hiuoli pa lioko o n» a me k* ikaika Übui a keia kuiKnhi oona tia hiehiona e nooia e mai nei i keia airu; ke apo aioh » hoo akn nei m»koo ia oe i keo hoi aua mai 1 Hawaii nei, ka uina i luoauia ai oe, me ka hooia e aku, o k»u mau hana Uhui, aole e poioa an» i ni h>jaWan»3aina ou. T * Ua |pane mai o Mr. Kaaka en* ka olelo haole, a na ka iuoakauawai Alap&ki Kauka i ooohi ani ika olelo (i»waii ia «ra, Eia īho ka oiaEoo unuhi aua' ue kana h-nolelo penei : " Ke aloha aku nei an ia oe e Mr. Dole, a me oukou e o'u m<iu hoiloha oluolu, no ko onkoa iiele ana mai nei e apo aloha U'n mai ka hoi ana m&i, raa» ka imi kuikahi panaiiike.

0 ka manao e hoolauoa kokoke aku i ka ! lawelawe kalepa ana a»e ko kakou uiaka-; maka kokoke ioa Amei*:ka Huipuia, he oiauao Hawaii mna loa no ia no ua makah ki he iwakalua i hala aenei, a aole au e oluhewa ke i ae, o keia hook-ih ikaha no ka holopouo ana ia o ka manao l.ihui, Ka ae nei au e liiwe mii i ka oukou hoohanohano, aole no'u wale »ho aka no ka Lnnakanawai Kiekie kekahi o ke Aupuoi, ko'u kokoolua i huipu ai ma keia h-»na, ka mea hui nona na manao lana e holooiua auu keia misiona u i haua nui hoi uia keia houo aua e hololea na kukakuka ana ; a uo ka poe hoi nona na hooikaīka ana mamua i paeli i ke alanui e hiki aku ai i ka holopono ana. Ua ike no hoi oukou a pau, ua kaa no i ke ahi ka Moi kekahi hapa o keia h»na f marauli o na manao maikai o ko Amenka Huipuia i kona hiki o ana iho rn tmua e hoomoe kahi ai i ka noho ana launa, a nona hoi ka pomaikai kaulana mnnuli o ka h< okoia ana o ua manao m«ke ole o kooa mau hikimua ma ka uoho alii, m.ii wa la mai o Kamehameha 111. Ua aie no hoi kakou, i ua manao maikai a oluolu o ka Peresiilena, na lala o ku Aha Kuhina, a me na Lunuolelo Senete o Amerika Huipuia, no lakou ua manao aiohn i ko kakou wahi lahui nuku ; a o ka lakou hana nnB, oia no ka hooiaio ana o na Kilo Aupuni o Amerika i ka manao o ka poe pono o Amerika i keia \vahi iahui uo ka manawa he hapa keneturia a oi r>c. 0 ka hni ana o keia mnu mana hana a pau ke knmu o ka holopono ana o ka kakou miaiona, a ke hilinai nei au, e lilo ana keia kuik;ihi i mea e pom.-iik&i like ai na aina a i elua, nie ka manaoio, e hoopaaia ana ka holouiua a idc ka poiiiaikai o Hawali nei. Oiai, ua haiia mai nei au, o ko oukou manao uiaiiope iho o ka haalele ana ianei, ka hele aku e iiaawi i ko oukou mau hoomaikai i ka Moi, ke.noi aku nei au, e ae | mai oukou ia'u e komo pu aku iloko o ka oukou huakai i hele pa aka aikakoue haawi i ko kakou mau hoomaikai i ka Moi, ke Alii aimoku i hooikaika e holopono ka manao a kakou i ake nui ai." Ua hookaulua pinepineia na olelo a Hanale Kaaka e ka huakai ina ka haro ana a ma ka hookakani mea hoopahupalm pu ana. Ua paapu no hoi ka lanai o ka Hule i na lede a me na keonimana, a mawaeoa o lakou, o ke Kuhina Amerika kekahi a me Kakinu wahine, ka hopena ioa o na misionan e ola nei, a i pae iiiuj mai hoi i Ilawaii nei he kanalima kumumalnna makuhiki i hala aku ma ka malama iho nei o Maraki. I Ua hoohuiiia ae la ke poo o ka huakai, a ibo aiai ia i kawiei. Ua iamaia na alauui a ka huakai e hele mai ai e na makaikai, a 0 kekahi mau hale, ua hoomalamalamai», e laa na hale o Kauka Hopemana, Afooa, Daniela Pok3, Petero C. Jooes, Jno. D Brewer, J. Xott a pela aku. Ua puka nui ae no hoi na pake kalepa a me na kamaain», me ke kauo pu hookahi kaa ua hele a kuineki i na mea hoopahop ihu, a e kakaoi mau ana i na wa a pau a ka huakai e naue ana. A i ka wa i hoopahupahuia ai ka piha paha hookahi, na hele a paiakuli na pepeiao. 1 ka hiki ana i ka Ha?e Aupuni, aa boomoana iho la ka huakai ooamna iho o ke aio o ka puka komo kahi a ka Moi, na kuhina a me ka poe makaikai e akoakoa ana. 1 ka wa a ka Moi i nee mai €i imua, ua hele aku la o Mr. H. M. Wioi a pme ako la imua o ka Moi ma ka inoa o q» masaaioana, penei : '* E ka enakua—Ua lawe aeoei oa makaainana o Honolulu i keia wa, i maoawa ao lakou e hoike aku ai i ko lakou oiau maha* lo no kou hooikaika ana e loaa no Hawaii nei ona pom&ikai maloko o ke Kuikahi Pa nailike me Amenka Huipuia. Ua loaa mai nei i keia la kekahi louo hauoii, ua hooholo iho la ka Ahaoielo Senata ma mamoii o j ka aneane ana e pau loa ka H*le, ma ka I hoapoao i keia koikahi. 1» oe e ke Aiii, aole i ka poe e ae ka ili maa aoa o k* ha- ; nohaoo o ka hooholoia ana o keia koikahi.; Maouoli o kau haakai makaikai hope ako | oei i Amerika Huipui®, aa hou ia

on» at.j>h* hoa a me m inak&mik* hou oo uei !abai i me keii a»na, a ooUiU t los* •' keia kaikih* ia k*koo £ Uxe ae ka ioiki r oka noiao man* ana oke kaik»ht wa ke | mo kanawai, peia aaaoei ** loihi o ko H« \ *iii nei noho knokoa aoa ; a aiakoo • ma-j naolana nei, p*U mau ioa ako. Ke hoo- ! maikai aka ae; ia oe e ke L i aamoHoka h >><oii ani o kei » m«» noi a koo enau hikimaa pikahi » makaleho ai, aka u» waihoU ka oau e Docko. K.e h<>.>ajaik*f ' \ aka nei oukoa i koa aa»nm a oie k* Uhui : ; o Hawnii nei, no ka nu tiou i loaa stk*i oet ; k i keia la. # . ■ | Uj «ko ke Alīi ka Moi e like ene \ T keia maU'o iho nei : | •' BX4 Kf. 'NiMAN'k :—Me ko*o hiooH j nui ke huom<*ikat aku nei au ia oukou ma- i . muii o ka hoonoioia aoa o ke Kuīkahi Pa- ? j oailike oie Amenka Uuipuia, i kokau». dm I w«eua oVo kakoa makaoiaka maikai o \ ! Am«?rika lluipuia a tne Hawaii nei j ake ' ' hilinai oe» au m thope oka hooiaioi* aoa e | a'u ame ka ana aka ATitolētb o i Uio o Amenka Hoipuia ioaa kanawai, no ka hoomana aoa. alaila, e pomaikai auaue» ko kakou &ina. T} * i Xo ke k«heaia ana mai o ke Kuhina o ko ; na aina e, ua oluoiu oia e paue aku o»a ua | huaolsio pokol* o piii ana qo ka hooiioioll ana o ke Kuikahi, a no ka pomaikai e ioaa mai j " £ like me ka kuhi o ko kn aßk o ke kuikahi, peia auanei ka ioihi o ko Hawaii nei noho Kuokoa an#." - Ua kaheaia no hoi ke Kuhina Xcbo 0 Amerika Huipuia e haioleio mai, a ua pane pokoie mai ota. Haaiele ka hoakai ia laila, a hoi aku i | kahi 1 houmak* m»i a' e heie. i