Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIV, Number 2, 9 Ianuali 1875 — Ka Nupepa Kuokoa Ka hoomau me ka hooulu hou ana i na Lahui Hawaii. [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa

Ka hoomau me ka hooulu hou ana i na Lahui Hawaii.

Ekoiu mahele o kei» komumanao. 1 K» poe • «B»k«malre ana c hoottfmiifi a hooulo hoo»a'e ka L»hai Haw»j|, 2 Na knm» o keia makemako. 3 Na mea e hookoia'i keia aakenke. I. Ke makemake nei anei k«koo e hooraaai*, • e hooulo hoaīa'e ka Lahui Oawaii? Ma ka oana'ku, he nui ka poe makemake oie e hooooi houia'e ka Lihoi Hawaii Peia paha kekahi hapa ona haole, oia ka hapa hoowahswaba i keia lahoi, a kapa oaai, he lahoi naaupo, l«puwa!e, molowa, hoopunipooi, aihue, hikī ole ke hoooaioaoia, kapono ote i ka hookiekieia'e, t ka hoolakoia i na kuleana, ina ainu kuai, kapono o!e i ka h«paiia • hookomoia iwaena o na aopuni nui naaoao o keia i»o, kupono ole ik« hoolakoia i na kula haoai maikainona keikikane, a no na kaikaoiahioe, a, hooho, lapuwalo, makehewa, poho oa dita e hlo aoa ia mau kula. Iliki ole ke ao a hoolilo ina keikikane me na kaikimahino i poe noho naauao, noho maikai, i poe kane maikai, wahine maikai, makua maikai, kahnnapnle maikai, kumukula maikai a pela aku. Aole nae oki hapa ona haolo wate no ka i hoo#aht»waha i keia Uhui, a makemake oio e hoomauia, e hooulu houia ka Li* hui Hawaii. Mo ia no kekahi hapa ona kanaka maoli. I keia hapa, he mea 010 ku pau ana, ka mau ana o keia lahui. Ma ka lakoa mau hana, e hoowahawaha ana, e minamina ole ana, e hooemi a hoopan aoa i keia lahui. Oia ka poe hana hewa, hookuli, hehi Wale i na kanawai o ka aina, a o ko Akua, e hele 1 ilan ana, e lilo ana i ku on«, i ka hookamakoma, i ka moekolohe, i ka noho manuahi, i ka hula lapuwalo, i ka palaualelo, a pela aku.

Aka, malU p&ha he poo no i makemake io e hoomauia, a e liooulu houia ka latjui llawaii. llc kuhihc«va aaei ko'u ? Aole palia. Eia uo makou ko ku nei a hai mo ka hookamani ole i ko mukou makomake i<> 0 hoouiauia, a e ulu hou ae kn Luiiui II«waii. Owai onkou ? ICa hapa nui o na haole, ka moi, ka hooilina alii, na lii malalo iho, ua luna aupuni, ka hspa nui o na kanaka maoli, ka Pap* Miaionan ma Bjsotona me na Aha, na ekaleaia i kokua i ka hoouna ana mai i na misionari maanei, i ko pai ana i ka Baib*la me oa buke e ae o naauao ai koia UUui, q> hiki i ka elua milioaa Uala i lilo Q)a| i enea e poao ai ka Lahui Ilawaii ; na tnīaio{iari i koe aia Hawaii nei, na aha ekaleuia, uakahu ekaleaia, ka Papa Hawaii, ka Papa Hoonaauao, na luna kuli, kahukuia, kuniukula, na kula hanai, na luakini, na ekaloaia, na kula Sabati ; ko Fatuhiwa Pae Aiua, me ko Maikonisia. Lehnlehu ka kuo o makemake ana o hooniauia, & e hooulu houia keia Lahui. 11. Kia ka lua o ka ninau. No ko aha koia makemako o hoomauia, a e nlu hou ae ka Lahui Hawaii ? Ke ikeia nei, na emi loa ka lahoi Hawaii. Ua like ia me kekahi kumu laau uui a inaikai, ua hoomaka nao e mae, e inaloo, ua maloo no kekahi mau lala, • haule ia ilalo. A ma ka nana'ku, e maloo loa paha ia, ke loaa ole ka mea e ulu hoa ai. He laau inaikai nao, maikai ki nui o na hua ; ua ino, ua awaawa paha kekahi mau hua. Aka, ua ouo, ua maikai ka nui. A no ka hoohua ana i na hua maikai a uui mamua a hiki la nei, ua makemako ka ooa o hooulu honia keia knmu laan. Nolotla anei ka makemako o keia mau poe ho nui, e ulu hou ae koia lahui, no ka uui o kona mau hna maikui mamua aku a hiki ia nei ? Ae> oia no kekahi kamu. Ua h<H>hiia ttai tio 4 fa r ktkahi mair hua im», a awaawa, aka, he ono, he maikai no ka nui o na hua. Ho Uhui kaulana )oa ka Lahui Hawaii. 1 Kaulana io no kona mau Moi 7. Kauiehauieha I. Auhea kona like? Nui kana mau kaua, a ma ia mau kaua, ma ka mana> wa pokole no, ua hoohui oii i na mokupuni o Hawaii malalo ihoooa, ahlo lakoo ia aupuni hookahi, a oia ka Moi mua. Ma keia hoohni ana i oa mokup&oi a pao o Uawaii iloko o ke aupuoi hookahi, oa hoomakau kau o oia i ko alanui no lehova, oo ke komo aoa inai oka malamalaaa, o ka naaoao» 0 ua miaionar», o ka Biibal», o oa pooo he noi \rale ilokoo ke»« aopooi. Liholiho, oia hoi Kamohnmeko 11, kaalaoa loa oia oo kona hoopau ana i aa kapu, 1 na akoa kii, oa heiau kii, oa oihaoa hoomauakii, i ka manawa pokole loa. Aohe miaioo«ri maanei ia wa, aohe Baibala. A puka mai oa misiootri mua, ua makaukao ko alanoi, oa hui oa mokupani malalo iho o ka Moi hookahi, oa pao oa kapu, ka hoomaoakā i aa nwkaokao oa kaaaka e hoolohe i ka hoomaoa hoo, oia boi ka hoomina ia lehova. A oa ae hoi keia Moi o Liholiho • noho na miaionarf ma kooa Pae Aina, e ao i kooa lahoi i ka palapala, a i ka lioo* maoa ia lehova, a oia hoi kekahi hauiaaoa mua a na mtaiooari. A o L»bolibo hoi kolii moa i hoU i ka aioa e, ia Bertlaaia «ike i oa hana ma aa aupooi oaau*o, i ikt a boi mai paha e hoooaauao i kooa lahuū OlCkiifiaaouli, oia hoi Kainehameha 111. i Aia k«li i pie ol« aku ai ko*a inoa, l mp koot kmolaoa ? Haloko o kooa a«, a m koaa }njkip • paipai ana makeaa wale na

pooo i loaa i koo* Uh«i, na koia oui, na koW lHlii, ke kmnaokanawai, ka ahaoielo kan like i na kanawai, • koaoo na looama kaaioao*• imi pu i o» me* epo»o]ik««i oalii «6 ua makaaieaoa. A loaa boi na k«leana aioa, me na aioa koai e oa kanaka. oia Kamehameha IV, kao!*or*S4«o koea We ana me kekahi looa aoponi i kona w« opio e ike i na aopooi oni 0 Berit»oia. Faraof ( Amer»ka Hui, i mahoahoa kona ouoao, kooa makaukau no ka hoopoaopooo ana i kooa aopuoi ke lilo oia 1 Moi. Oia hoi ka Moi moa i loaa ka naauao • noi, i ike i ka olelo BeriUnia • eoaopopo !ea e like !oa me k« bao?c naaoao Maloko hoi o kona »o i ioaa'i ma kooa paipai ana kekahi pooo eka!esia i na haole me oa k»naka maoii. Ma o oa la i heie mai ai a knkuinia'i ka o hana ekalesia Bibopa. a kokua o«a mamuii o ia ekaleaia. Lota Kamehameha, oia Kamehameha V. Ua like oia me kona kaikaina, Kamehameha IV. Ua hele pu e ike i na uupuni oaao. »o, oa naauao oia, ike loa i ka olelo haoie Ua k»u!ana oiaookona hoopau ana i ke kumukauawii o Kaoaehameha III; a haa* wi mai i paoi e like me kona makemake me ke kipi ole, hannaele ole ; hookahe oleia o ke koko o kanaka. He ahi niaikai no nae keia, aloiiaia e na kaoaka, a hoomalu no i nii hana maikai, i na oihuna kula, oihana ekaleft<a. Wiliama C. Lanaiilo, oiak» Moi VI. Kaolana ioa ke ano o kona lilo ana i Moi Akahi no a kohoia ka Moi ma ka balota aua o ua luuamakaaioana ma na auponi moi, a ma keia aupuni moi hoi. Ma ke anohooilioa i pii ai kekuhi a noho ma ka noho moi mamua. Mi ka baluta ana keia. A koho pau loa kanaka iaia i moi no lakou ; kakaikahi kn poe i b»lota no ka mea e. Ke alii makamao ioa keia. Aloha nui oa kaoaka ia ia. He alii paipai i kooa lahui e hooiohe i na makaa, i na miflionari tnua, e malama i ka lakou ao ana, e maiama i ka Baibdla Btc Make oia me ke kanikau nui ia. DuV.da Kalakaua. Oia ka Moi Vir, oia hoi ka moi e noho nei. Ka iua keia o na moi i loaa nia ka baluta ana. E kaulana ana keia moi no ka ioaa ana o kona lei alii rne ke kipi nui o kanaka, me ka hookaheia 0 ke koko o oa lunamak«aioan<i ( me ka pe. pehi ino ia a ane make kekahi, a make io no kekahi mahope. Aole oae i hoomau ha* la ka moi, a kaua aku, a luku aku i kooa poe enemi. Ua ike pono ia ke ano o keia moi ma ka hoomaka ana, kooa aloha i kona lahui, ko na kaapuni ana e ike, e iauna roe kanaka, e paipai i na makua e malaina i na keiki, e noho pono na kane me na wahine. Ua ike ia kona imi ana i na mea e pono ai kooa lahui ma na mea ana i kokua'i ma ka Aha. oieio auponi. • nia kooa haalelo ana i kona noho Moi, a heie i ka aina e, oia hoi o Ainerika llui e imi i ke Kuikahi Panailike, tne na inea e ae e pono ai, e olu hou ai kona lahui. Ua ikeia hoi ko ano o ka Hooilina e lilo aoa i paoi no ka Moi, ia ia e kaawale aku aoa mai kooa noho Moi aku—Uo mai kai no. Ke ano maikai o na Moi wale no ka i hoike la'ku nei. Nui no oa lii ano maikai malalo iho, me kekahi mau iuna aupuni. Na kanaka. Pehea ko lakou ano ? Hc ono ino paha kekahi, aka he ano maikai ka nui, I ka puk| aoa mai o na oiiaionnn, o oa kumu ao maanei, a hoomika i ke ao i ka palapala, ke aii no ia o na kanaka, a o n» lii e hele i na kula, e ao » ike i naauao. Ua ao ia ma na mea e pili ana i ke kiuo, i k* uhane, na paipaiia e malami i na kino, i oa ha!e, i na mala ai, i na kihapai, e nnlama hoi i ka uhaoe, i ke Akua, e huli ma k& pooo, e imi i naauao e like me na lahui naau•o. Kokua no na lii i ka paipai ana. AU mai na ku!s, a piha i na haumana, mai Hawaii • Kauai. He mau kula maoli ka nui. He mau kuia hanai kekahi. O ke koU noi ma Lahainaluna ke Poo o n% kula haoai Ke kula nui ina Hiio kona kokua. Nui weliweli na haumana ma na kula. Anepau loa kanaka i ke komo iloko. Uikiwawe ka ike, ka naauao, Iloko o n» makahiki be 20, ua loaa ka ike, ka naauao, ka makaukau o koia lahui e hoohalikeia r i ia me na auponi naauao ooi. Ua ba»wiia mai te kumukanawai, ka mea e pono like ai na lii me na kanakft. A mihope iki iho, oa hapaiia, u« hookiekieia'e. a ae ift e na aupuni nui, elilo )• i lahui, i iupuni Kuokoa. He kaulaoa lu* ole keia. ka OKikahiki 18530 he anponi oaaopo loa keia, aole ike, aole palapala, aohe olelo 1 paiia. Ma ka m k. 1843, ua oaaoao, ua hoolilo ia i aupuoi kuokoa, o līke me Amerika, BeriUoia, F«raai« Maikai na kaoaka Mawaii. Hikiwawe ka naauao. Lo«a na komu, naluna, oa kahu, o« kahaoapuU, na loio, na lonakanawai, na oihaoa naaaao. He poe haoa no lakou iho, he poe paahana, he po# hoolimaiima oa oa haole, a ikaika i ka hana, ahoeui, hoooaaoawauui, mahaloia e oa haku a makemake oui ia ma na Aba hul a peia aku. 0 ke ano maikai o oalii, • me ke ano maikai o kaoaka, kekahi koma o ka makemake e hoonaaia, a e hoooio howa ka La» hoi Hawaii 9 Eia ka loa o oa kamo o keia mikemake. Ua piha keia Üboi i na ekaleaia, i oa luakinī, i aa Kola Sabati, na koU aupooi, kuU haoai, na haua aioha, aha m»Bionari, aha eoaoelio, aha kioai oaa, ahā manawa. !ea, ke kokea ana o ke aopaoi i ka poe snai,

Upaao wale. kokole ana i Haleoaai no ka poe mai, a kokua i ka poe mai lepera a»a k» heokaawale a malaaaa ia lakoo. Nai oa Kahaoapule Hawaii. ooi ka poe i heie ako mā ke aoo kuma, aoo miaiooan e hoooaauao i na aina aaaapo, o>a Naahiwa a me Maikooiaia. No keia aiao boa maikai, ke makeoiake ia nei e mao, a olu hoo ae ke«a Lahai me ka eaoao e mao aoa oo keia mao boa uiaikai bm keU hope ako, i piha mau oa ekale»ia, na kula, oa luakioi, na oihaoa aopuoi, i hemahema ole na kahooa, na komo, i mao ka poe hele e hoou-nauao i na aioa naaupo, i !ako oa ahahui baoa i ka poe paahaoa • pela ako 3 Eia ke kolo o na kumo o ka makemake e mao a u!u hou ae keia Uhui. He ko. mo oai loa keia e huii ana i na haipole, i na m : 8ioo«ri maanei, i ka Papa Miaiooari ma Bjsetoaa, me na ek&lesia i kokua ia Papa. Eia ua kumu oui nei. I ole e hooino »a ka olelo l ke Akua, me ka hana a oa miaionari maanei, a kapaia he hana lapowale, be haoa poho, poho wale na d *la kokoa, lilo i mea ole ke ola o oa ai'Sionari, mana ole ka Baibala ma Hawaii nei, a piha ka waha o na enemi i ka henehene, a me ka hooaikola ana. Na ka olelo a ke Akua me oa hana a na misiooari i hookiekie ae i keia iahoi mai ka naaupo loa a i ka naauao, a hookauianaia, a mahaioia e ka poe pono ma na wahi be nui wale a puni ka hoooa. I mau ka ma. halo aoa, i hookahuli ia ka maoao o oa euemi e, hoomakuukau ana, e hauoli, a e hooaikola, pono ke hooioania, a hooulu houia ka Lahui Hawaii. Hookahi mahele i koe. Muhope paha la. Eia na mele e pili ana i keia kamu ma. nao. Hawaii. Mele Hooman i kn Lahni Ilawail. Luo—Over io the Promisid land. Silver Song p 50. 1. Pomaikai e, e Hawaii nei, No kou mau kula makamae, Na kiai oei, na Uma Ui O kou Aioa laeUe o. Cho.-E mau, e mau, e mau, e mau, Mau a mau la, e Hawaii oei, Mau kou Aina laelae e. 2. E mou na pono, na pomaikai, < Na feula ao ua haluwai; , E hua mau na kuuiulau ; 0 kou Aiua laeiue e. . Cho.-E mau, e mau, &c. i 3 - ; E mau, e mau la kou Lei Alii, | E mau ka maluhia e— E Ola e ka Moi oei O kou Aina laeiae e. Cho.~E mau, e mau } &c. 4. E nhi mai na eheu lai O ka Makua o lona'o Maluoa Ou i malu mau O kou Aina laelae e. Cho.-E mau, e mau, Scc. Hawaii. 31ele llooulu i ka Lahul Hawali. Leo—Joyful Ever More. Goldun Ueuser. I. •&ioha e Hawaii nei, Ulu, ula, uiu; Emi a uuku e ; Ulu hou a mao. Emi no a ane pju ; Ulu, ulu, ulu; Nui qo ke kauikau; Ulu hou a mau. Cho. |j: Ma ke aha « ulu ai, A mahuahua mai ? Ma ka noho a inaikai ; ; Ulu, ulo, a mau no. :J Pule 00, a pulo mau ; Ultt, uiu, ulu; Waiho i na hewa a pao; Ulu hou a mau, Pau na keakea nei, Ulu, ulu, ulu, Na ka Haku « kokua aai, 9 ; Ulu hou a maa. ; Cbo. Ma ke aba e ula ai &c« I a { Ma na hoa e koe nei, • Ulo, ulu, ulu, ! Piha hou i ka«B&)ii, j UIo hoa a mau; j Kioi, maoo, lau a lao, I Ulu, oiu oiu, OH oii oa naao, Ulo hoo a maa. Cho. Ma ke aha < ula ai !tc. Hawail 111 Mahcli «010, ou bhu bxju ana MK CA HANA A94 1 »A MKA K CLD 800 AI, A X MAC A1 KA LAHVI Hawau. Noi ka poe i hali a kakao i oa mea e o'o ho« ai keia Lahoi. Pooo oo ia. He aiai noi ko keia Uhoi i keia «a. Ke eai oei, ke ■•h aei tti Ula o keia Lab«ī. Ptoo oo

ke nui oa kaaka e oaoa i ka eaai, • e imi • kohikohi ioa Uaa e !apiaoia*i i paa ka mii a ola a ola hoa ae ka Lahoi. I o» oae, 00 imiia, a kohikoh'.ia na Uao e pono ai, t ao!e oae e haoaia, e iooii, e ai, e ka pilira ! na iaao, ao!e hewa na kaoka ke mau ka ! mai a make iho keīa Lihai. 1 Owao kekahi kaoka • kohikahi ako aaa I loa l«ta e •* ka oiii, a ola, a u!o hou | ae ka Lahii Hawaii. | Eia m4)ak> iho oa Uao. \ 1 E huiiia a e hookaawa'e ia'ko ka poe ! i loohia i oa mai ioo, e like Bteka ma« pake* 5 ka pala, ke kaokao, ka paopoo kaklo ioo ;; na kaoe, na wahine, oa leiki i Tbaa*t U 1 mau mai. E hoooohoia ma kabi kaawi'e, | a iapaauia a oia, alaiia e hoihoiia i ko la. \ kou mau bome ponoi. Ua hanaia no pela i me ka poe mai pake. Aka, nui oo na me« ! mai ioo e koe aua, e lauoa aoi, e moe pu i ana me ka poe aui ole, • lele oo a pili oo ! na mii i kela, i keia ; a ina waiho po ia ! peia, e like auanei lakou a pau. M<ti, o«. I waiiwaiī, paiupalu kooewaoewa. Auhea ka | ikaika e haoau hooia'i oa k?iki f a oiu hou | ae ka L*hui Hawaii. | 2 E hopuia ka poe noho pooo ole, haoa | rama, kuai rama, oua rama, ooho maoua'ni, ; hookamakama, a e hoopaiia, a hoopaaia ma | ua hale paahao ma ka haoa oolea. U* ba- 1 oaia oo pela me kekahi poe. Aka, oui a lehulehu ka poe e koe aoa, e haoa hewa ana, e hoopalnpalu ana, e hooemi a hoopau ana i keia Lahui. Ma o Ukou U he hapa ka hanau keiki ana, a o na keiki i hanauia, he poe keiki palupalu, a maiama oie ia pa. ha, a lilo i ka laUu i ke koiohe, i ka hewa, a kokua ika hooemi aoa i keia lahui. He mau haku hana ino !oa ka rama, ka bika ka opiuma e hoooaaupo ana e hoooawaliwa>i ana i oa kiuo me na luna ooouoo o kanaka. E hoopauia 'ku lakou i ulu bou ae ke ia laiiui. 3 E aia oa Papa kula, na kumu kula, na lunakuU, ke Kahukola Nui, e hoaU hou i na kula aupuni. Ua hele a ane make, a make no kekahi mau kula. Aole no ke keiki ole, nui no na keiki i hele ole i ke kula t na keiki liiiii, n» keiki nui. Auwana wale kekalii poe. llihuue kekahi poe. Aua« ia kekahi poe ena makua, ena kahu a e na kahu bana. E iilo anakeia poe keiki i poe Pegana, ike ole, koloho, moekolnhe aihue, kokua i ka pepehi ana i keia L ihni. Lanakila, maiuna o na makua, hana e like me ko lakou makemake. He kanuwai no e pili ana, aole nae i hoopili ia. Ma na keiki | e ulu hou ai keia L.ihui, aka, e ulu hou ana | anei ma na keikio keia aoo ? E ala, ehoouluuluia na keiki kupono a pau iloko o na koU aoponi. E hookoia na kaoawai. ' 4 E ala na aha kioai i ka rama, i ka ons, | i ka b»ka, i ka opiuma, a e hana e iike me !oa kanawai, na ruU i hoohoioia. Nui na Aha o keia ano ma keia Pue Aina. He man Aha kn wale iho oo paha kekahi. Aoie naowe i ka hana, i ke kaua aku i ka enemi. E ala a kokua i ka hooulu hou ana i keia lahui raa ka ulopa aaa i na eoemi i keakea mai. 5 E a!a na Kolahanai no na Keikikane, ano na kaiknmahine. He mao kumu oui keia mau kuia e olu hou ai keia Lahui. ! Noloko mai olaila e puka mai ana ka poe naauao i makukau e lilo i poe kaoe maikai wahine maikai, makoa maikai, kumu mai* kai, na mea e ulu hou ai ka Lahui Hawaii. Lakou ka poe maemae a kupono e aiakai, e maUma, e hoomaiu i na ohana. Ke emi nei na haumana i keia wa. Aole i piha na haie kola. Ke aoaia oei paha oa keikikane, na kaikamahine, e kekahi mau makua, no ka minamina i ke kino paha, i; ke dila paha. E piu ia naaupo. E hoopihaia keia mau kula mai kai. Ina e emi a make lakou, ka emi a mako pu ana no ia o keia Lihui. i

6 E ala oa Kahunapole, na Kaho Eka. ieaia, oa kaha a kumu kula S ibati, na luna ekalesia, oa hoahanau, e hoopiha i na luakini, i oa KuU Sabiti, i na ekaieai». Oia kekahi kuma uoi e ola hou ai r a e m»u ai ka Lahui Hawaii. Aia maloko olaila k» maoa e ulu hou ai, ka HaihiU, ka pule, ka himeni, ka noho maikai. Ke piha nei aoei oa luakim, oa kula Sabati, oa ekaleaia i keia «i ? Ke paoe mai oei ka nui, aole, aole, ua hakahaka, ua kawaUwala, uaemi, a emi a ouku loa ka poe i koe ma ke k»o. wahi. No ke aha ka e«ni» ka piha ole ? No kauaka a kamalii ole anei e piha »i 1 Aole, uui oa kanaka, oui u» kamalii, kaoaka oiaoli, ka poe haoie a hapahaoie e ouho wale »n® m» n» Sabati, aole ku a aaue i na luakioi, i oa kula S»biti, e ooho •oa e like me na Peg»o», n«»upo, hupo. hoomaua ole ia lebova. loa pau keia poe i ka halawai, piba loa na luakiai, piha boi oa koU Sab*t4. A e ulu hou »oei keia 1»hoi m» keia poe hoomaloka, a ano Pegaoa? Aole paha; E kokea aoa lakoo i ka pepehi aoa a make loa. E ala ka pee paoo, ka poe aooa ka hana e piha hou ai na laakioi • me na KuU Sibat», loeoa ekaleaia. 7 S ala n» alii, oa iuna aupoai, oa hao. (e, na kaoaka aiaoli, oa hoahanao, a haaa pooo, e waiho i na hewa, i oa leaiea e keaKea »na i ka »!• hoa aoa o keia Uku», e makaa, aeaalam poao i ke Akoa, »e kooa m«u kaoawa», om kaaa mao olelo maikai. Na lakuikaaaka i h«aa pela» laKou ke maa «oa a ola koe ae eoa. 3 E paol«te ooi i ke Aka* i kooa aloha, i kooa kokoa aoa oial Na ke Akua oo i hookuma keia Lahui, eae ke aopaoi Hawa-

ii Uak« io« o* K*ho«* «*«*, eU«, efci«, eoao ptb» t « ol iki *k« p«bt, » lilo Ukoo i «*o baoeri tiDti» a« ko ke Ak«* kok«« ««« m«i. U» hoopsui* «o ka oui, a« koe «•• ke 50,009 ke hoipo n» Kah«»«, m«» k««, keiki, muopttn«. loa «i»)«aft« i kei« a«o kobik«bi «o«, e hiki «o ike Ak«« ke hooola boo « oa», « o!o «e, • «1« «e, « ala hoa «e «o « hikl «ku i ke 500.000 « oi | •e piha. j E oli k« Moi i ke Aka», « e ol« k« L* * hut Hawaii « hiki «ko ik« w« e p«o like ai na L*boikao«k« « p«o, « koe ke «op«oi o ke Ako« w«l<* 00. Hawak.