Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 41, 10 October 1874 — Na mokupuni ma ka Hema. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Na mokupuni ma ka Hema.

Ua hana ibo nei o Knelani i Kuikahi me oa alii o Fiji, a ma ia Kuikahi, ua lilo ka mana nai na Eoelani e malama, ke ae ia kekahi mau hoololiloli a Euelani i waiho mai ai. O keia mau mokupuni, ua waiwai no iaia mamuli o ka moe aua o keia mau mokupuni ma ke alaoui o na mokuahi ia» we leta, e holohulo nei mawaena o Kapalakiko, Nu Holani a me Nu Kilani ; a ina e ulia ae ka manawa, alaiia, no ke alanui paha mawaeoa oNu Holani ame Panama. He nui a lehulehu wale na mokapuni o Fiji, aka, he elua wale no mau mokupuni nunui. Ua like nae waie oo me na mokupuni ma ka hetna, ua hoopukaia ae e ka pele maiioko ae oke kai. Aohe nni wale ona kamaaioa, a e ko lakou ano, he poe ino, pepehi kanaka, a ai kanaka maoli no. La hookomo iho nei na misionari i ka hoomalamaiama ana iwaena o lakoa, aka, aohe nae he pau iki o ko lakou ai kaoaka, alapoho 00. Ke moe oei ka pae aioa o Fji ma ka Ia« titu hema, he 18 paha degere, a ma ka lonitu hikina, he 178 degere. O ka pae aina hoi o Samoa, ke moe nei ma kahi he 900 mile ka mamao ma ke komohaoa akan aku, a ma ka latstu heua he 12 degere. Ua nohoia keia pae moku ho~ pe e na kanaka ano maikai o ka poe pegaoa, a ine he la, he wahi hooluana maikai loa ia o na mokuahi e holoholo nei, ina e kipaia ana. Ma ka pae aina o Fiji, na nele i na awa maikai ole, a o na kowa a me na wahi e komo mai ai, ua piha waie nae no i na koa mokumoku nalowale, aka, he ano popilikia nae no ka holoholo ana o na mokuahi. Eia he mau awa maikai ma Samoo, a he pokole ae ia awa mawaena o Kapalakiko a me Nu Holaoi. Ma ka maikai okaea a me ka lepo, na oi o Samo», aka, ma ka nni, o F>ji ka oi. Ke oleio nei kekahi mau nopepa o Amo* rik», aohe pono ia Amerika Huipuia, ke ae aku ia Enelani, F«rani, Geremania a me Holani, e noho mana nui maluna o na odo kupuoi ma ka hema, no ka mea, wahi a lakon, malia o makeoake aku iakon i wahi hooloana *no lakon ma keia hope aku, oiai ke pii mai nei ka ieholehu o na kanaka a me ka waiwai o Na Holani a me Nu Kilani. 0 ka wa pooo ka keia wahi a ia poe e paipai nei e loaa ona keehina no Amerika. Aole no i haule hope ke aupuni o Kma na ka oana aoa i oa pooo o ko lakou mau Uuaka i laweia aku mailoko o ka aina ma km ano kanwa na ka poe waiwai o Cuba. E7a hiki ako i Kioa ka maea o ua lono, ke tioabanaia la ua kau*a pake me he mau uowa kuapaa la o Af<rtka. Nolaila, ue }ooone«ai ia aupuui ia Chin Lao i Ke»i* iioa e hele ai e hali ika eiaio o oa lono i pahola aku sa keia aina nui puui ole. I ea wa i hoopaaia ai ke kalepa oejpero ma* iraena o Aferika ane Anerika, oia oo ka w% o Cuha i hoomaka ai e kii i na pake, • 10 ipaanoia oei I keia manawa, na hiki ako »%ui ooa pake ma Cuba, I ka 150,000 n> Ukot * peo, he poe kane vab 00. .. 1 ■ . ..

O ds p«ke ī pao i kep*t* ia« Cobt, ffi»i j ka paoalaaa w*U mai oo Uk<ra eke Pokiki, otm o Mikao, —a oa k« i» boi o lakou e 1 bookaoia*i ml«s« o k» moko, kakao e ibo | U Ukoa i o* olelo aelike, e boa» oo na ma« j kahiki ewala mahope o ko l«ko« pae aoa j m* Caba, mi ka oko kopono ole o ke ola j kiooana. oke kooukaai oka paUpala , kepa ke kuaiia ma Cotw, he Eba Haoeri da!a. He nui loa o Ukou i noho aaaUiU, a be maewaewi ke ike aka i ka leholeha e paakaka hele aoa. No keia mao 1000 ke kaooa e hooouaia oei ke Komiaioa e holi i ka oiaio.