Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 38, 19 Kepakemapa 1874 — Ua hiki mai ma [ARTICLE]

Ua hiki mai ma

Honolulu nei k» Puali Kilo Hoku a ke aupuni o Beritania i hoouna mai nei e nana i ka maalo ana o Hokuloa imua o ka La, mai Valaparaiso mai maluna o ka manuwa " Scout," iloko ona la holo he kanakolu kumamaono. O ke poo o keia Puali, o Kapena G L Tupman no ia, e like no me ka makou hoikeike mua ana aku ma kekahi heln i hala. Ua waeia ae nei ke kulana mua, aia ma Honuakaha, Honolulu nei, a na ke poo o keia puali ka nana ana, a oia kino no ke noho ana ma keia kahua, me ke kokua ia mai e Lutanela Rumsden a me Prof. Niehols. Oka lua ooa kulana e nana ai, e waeia ana ma kekahi wahi o Hawaii, ma Kohala paha, ama Waiohinu paha. Na Prof. G Porepe i kokua pu ia e Prof. H G. Bdrnacle, e malama i keia kahua. oke kolu o na kahua e niauaoia nei e wae, ma Kauai paha, (mawaena o Waimea a me Mana,) a i ole ia, ma ka moknpuni o Niihau. E kaa no malalo oka malama ana a Prof. R Johnson i kokuaia e Lieut. E W. J Nohle, he mau kilo hoku nne ana no a i elua ko keia kulana nana hoku. Na ka uana kino ana a ka poe kilo hoku e hooholo i kahi kupono no ka lakou hana e hoolawa ai. 0 kahi moakaka lea loa uo paha e kukulu ai, o kahi e hiki ai ke laweia ka lakou mau mea paahana me ka poino o!e, kahi maloo uq ole, aole hoi kahi holo ma» kani o ka la ke nana aku, i wahi e napoo ai ka la me ka laelae, hiki ole ke keakeaia ka lewa me na ao kaalelewa.

Eia me lakou nei, ao!e e emi iho malalo oiwakalua kumamalima mau mea ana ino, a e hooliauaia Lna keia mau mea paahana | ma na kahua nana hoku iike ole ekolu, mai kekahi a i kekahi. Ua lawe mai nei ka Puali he makena wale o ka lakou mau roea paahana, a ua hookuu wale ko kakou aupuni ia mau dute i wahi kokua no keia hana akamai a ke kanaka. E hoounaia mai ana he moku Bcritania i mea holuholo mawaeoa o keia mau kulana ekolu, o Boxer kona inoa, ke upuia aku nei e hiki mai ana oia i kela amo keia la. Aole paha na makou e olelo e aku e kokua like ae kakou na kanaka a me na haole ma ka hooholo ana i keia hann nui, aka, na oukou pakahi iho e noonoo a hooholo, e pahola aku i na lima kokua no ka hooholo mua ana i keia akamai, ma kela me keia wahi a lakou e kukulu ai i ka lakou mau mea paahana. Aole he mea maalo mau imua o kukou ke kokua ana i ka poe ake akamai o keia ano ma ko kakou nei mau kapakai, a nolaila, ke lana nei ko makou manao oka makamua keia, ae hookauia ko lakou manawa maanei me ka lei o ka holomua. 0 na olelo malalo īho oei i komo maloko o ke kauna koma, mai ka nupepa haole mai no ia o kela aoao i hoopuka ia i kela Poaono aku, nona ka nupepa kahu ole i kanuia aku la malalo o na keehina o ka wawae. A i mea e maemae ai makou imua 0 ka poe nana e hooholo iho, ke waiho 'ku nei makou : " O na k&hu o ko nupepa i kapnia ke Kuokoa, ke hoike akea nei i kekahi puu nui a Ua mikiala, ma ke ano e hoohuli hewa aua Ina kanaka. Ke hoike mai nei na mea kakau mai na mokupuni mawaho aku nei, ke nune la na makaainana no na wehewehe hewa e pili ana i ka Bila Aie Miliona Dala a rae ke Kuikahi Panai like, a me na kumuhana o ko ka Moi Aupuni,—a oia mau noonoo, ua loaa mai ia mai ka nupepa kanaka hookahi wale no e paiia nei—ke Kuokoa. Ua loaa ia makou he hookahi a elua mau wehewehe alaka» hewa ana, e hoike ana i ke kue alii a me na hoaiai hauhili wale." He ahiahi ino keia a ke kanaka haahaa loa i manao ai, o kona noonoo nui kelakela a akamai loa ia, aka i ka ikeia ana mahope iho he noonoo aki inoiao iu, nolaila, ua īkabodaia oia. He oiaio, ua hoike aku makou i ko manao kue i ka Bila Aie Miliona me ke dala pepa, aole nae makou i manao, oia hoakaka ana ma ia kumu, ua lilo makou i " kue alii." Ma na ninau a pau he elua aoao. Pela makou i hoike ai ma kekahi aoao a lakou e kue mai nei, a kapa mai he " kue alii." No ke Kuikahi Panai Like, o inakou ia e hooikaika nei e loaa mai, alaila pomaikai kakou. Aole e loaa kekahi mea ma ko makoa elakai anae kue ana. Heole loa. No na kumu hana a ke aupuni, o makou kekahi e ako nei e hapai pu ina ua ku like ia me ko makou kalai ana. E noonoo pono me ke akaheie a ike i ka pono, hoapono aku, a ina he like ole, aUila, hana e h- | ke me ka hiki. I Oke kapa ana mai a keia nupepa " mahaoi he " kue alii " makou, aia malaila |ko lakou kuhihewa ino lua ole. Manao } anei ka haole i hanauia ma Kahiki ua oi | ae ko lakou makee alii mamua o makou ka poe i hanauia ma Hawaii nei, a i hoouluia I mai ka lepo kanu ae. Auhea ka ke kanaka Hawaii wabi e holo e ae ai ina e hiki | mai ana na pilikia maluna o ka Moi a me ka aina. 0 oukou oka haole, na hiki ia oukou ke holo malalo o ka hae e, alaila, hoopue mai, aka oke kanaka Hawaii, aia I oia malalo o kona Moi a me kona aina hanau a make. A pehea e hiki ai i ka haole | aea mai o Kahiki ke kapa mai he " kue alii." 0 oukou ke noho nei malalo oka wai hooluu hoopilipili, a hahaiia mai e ka pilikia o ka haalele mai no ia a imi i kahi | e pakele ai ma ka hae nona mai ka ili.