Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 37, 12 Kepakemapa 1874 — Na Kanawai o ke Kau o 1874. [ARTICLE]
Na Kanawai o ke Kau o 1874.
HE KAN'AWAI E hoololi ai i-ke Kanawai e pili ana i ka helu ana a me ka ohi ana i oa Auhau. E hooholoia t ka Moi a mt lea Halt Jihaohlo o ko Havaii t*ae Ama i okoakoa iloko o ka JViaoltlo Kau Kanauiai o ke Aapuni : Pauku 1. E hoololiia a ma kei i, ua hoololiia no ka Pauka 490 o ke Kanawai KiviU, h penei e lieluhelaia'i : Pauku 490. Na ke Kuhina Waiwai me ka ae mai o ka Moi, e hoonoho i kela makahiki keia makahiki ina ka la maa o Iniai, a mamua ae paha o īa la, i hookahi Luna Helu no kela Apana Auhau kei-i Apana Auhaa o keia Aupnni, nana e hana pololei mamuli o ke kuhikahi o ke Knhina Waiwai, i ka la tuua o Sepatem;»ba a mamua ae paha, i palapala helu i na kumu auhnu a puu o kona Apana, e like me ke kanawai, a e hana i ka moo pololei o ka waiw.ii i heluia, q hoohikiia e ia e like me na pepa hakahaka a ua Kuhina nei i haawi ai iaia, a ma ia pepa e hoike ia na inoa o na mea a pau i auhauia a me na kumu auhau pakahi, a me ka nui o na auhau maluna o kelu kauaka keia kanaka. Ina he mea i>oho ole ma kona wahi ka meā nona kekahi waiwai i helu ia f e hoakakaia kona wahi e noho ai ke ikeia, ina aole o ikeia, alaiia, e palapalaia no, aole ikeia. PaukO 2 E hoololiia a ma keia, ua hoololiia no ka Pauku 492 o ke Kanawai Kivila, a penei e heluhelnia'i : Pauku 492. Na ka Luna Helu o kela apana keia apana e hele ma kahi noho a ma kahi hana paha o kela mea keia mea ku i ka auhau maloko o ia apana, e hela a e hoomaopopo i ka uui o na auhau a kela mea keia mea e ukn ai, a i 'ole ia, e hoolaha ma ke akea, ma ka palapala lima a palapala pai paha iwaeua o na kanaka o kela wahi keia wahi, a ma na wahi kupono paha, malaila e halawai me ia, i ka wa a ma kahi i hoa kaia ma ia wahi no ia hana, a ina e hoole kekahi kanaka i kaheaia pela, aole e haaw T i io mai i ka palapala helu o na l;anaka e noho pu ana me ia i kupono i ka auhauia a me kona, a me ko lakou mau holoholona kupono i ka auhauia, a 0 ka waiwai i pili iaia a ia lakou paha, a na hoole paha i ka hoohiki no ka pololei o ka palapala helu o na kanaka a me na holoholona a me ka waiwai e ae ana i koe iaia, e hoike aku i ka Luna Helu, alaila, na ka Luna Helu e hana i ka palapala heiu e like me kona ike, a e paa no ia maluna o na mea a pau. Pauku 3, E hoololiia a ma keia, uh hoololiia no ka Pauku 493 o ke Kanawai Kivila, a penei e heluheluia'i : Pauku 493. E hiki no i ka Luna Helu ke manao oia he pono ke hoohiki aku 1 kekahi mea nana i haawi mai i ka palapaia helu o na kanaka, hoioholonn», a me ka waiwai i ku i ka auhau, e like me ke kanawai, penei: u Ke hoohiki oiaio nei oe, o ka palapala heiu o na kauaka e noho pu ana rae oe, a me na holoholona a me na waiwai e ae e waiho ana me oe, a nou no, i knpono i ka auhau, ua oiaio ia paiapala au i haawi mai ai, pelake Akua e kokua mai ai ia oe." Ina e hoole kekahi, aole oia*e hooluki pela, e hoopaiia oia ma ka uku hoopai, aole e oi «kn i na dala he kanalima. a i ole i», e hoopaahaoia oia, aole e oi aku i na la he kanakolu, aia no i ka manao o ka Aha Hookolokoio, ke hoomaopopoia kona hewa no ka hoole ana peln imua o kekahi Lunakaoawai Hoomaio aApana paha. Pauku 4. E hoololiia a ma kei», aa hoololiia no ka Pauku 494 o ke Kanawai Kivila, a pehei e helulaeluin'i: Pauku 494. Aia a makemako k.n Lnna Helu i ua palapala helu waiwai nei, aole hoi ioaa ka mea oaoa e hana, aiaila, e waiho aku ka Luna Helu i palapa!a hooiaha ma kahi noho a roa kahi hana paha o ia mea i ka i ka aohau, ina e noho ana oia maloko o ia apana, a i oie ia, e pai aku ma kahi akea kokoke, i palapaia iima a paiapala pai maoli paha, e kah«a ana ia mea i ku i ka auhan, e ba* awi ae i ua paiapaia helu nei i ka la maa o Sepatemaba e kokoke ana a mamua mai paha ; a inae haawi ole ia mai ka palapaia helu ia la, a mamoa mai paha, alaiU, na ka Lana Helu e hana i palapala helu e iike me kona ike, & e paa no ia maiuna o na mea a pau. Pauku 5. E hooloiiia a ma keia, na hoololiia do ka P*uka 495 o ke Kanawai Kiviia, a penei e heluheioial: Paoko 495. Na ka Lana Heiu okela a me keia Apana Aahan, ma ka la maa o Sepatei&aba, a mamua ae paha, i kela a |ne keia makahiki, e hana a e haawi aku Kke Kiaaina o ia mokoponi, i elo* kope O ka palapaU Heio Aah*a ana i huim me ka oielo maiuoa, a na ke
| Kiaaina e hooili koke aku kekahi o ia mau kope i ke Kuhina Waiwai. PaUKU 6. E hooloiiia ama keia, na hoololiia no ka Pauku 14 O ke Kanawai i kapaia "He Kanawai"' e hoololi ana i ke Kanawai i pili i ka helu a me ka otii «na o n«i auhau, i aponoia i ka la 30 o lune 1860, a penei e heluheluia'i : Pauku 14. oka Lunakanawai Hoomalu, a o ka Lunakanav?ai Apana paha, ma na wahi e noho ole ana ka Luuaka-1 nawai Hoomalu ame elua mau kanaka ku i ka wa, i hoonohoia e ke Knhina Waiwai, e lilo lukon i Papa Hoopii no kela Apana Auhau keia Apana Auhao, 0 keia Aupuui, ke hoopii kekahi mai ka inanao ae o ka Luua Helu ; a eia hoi kekahi, ina i kohoia a e lioonohoia kekahi Lunakauawai Hoomalu a Lunakauawai Apana paha, i Luna Oelu no kona Apana, e hoonoho ke Kuhina Waiwai i mea paui i koua hakahaka, ma ia Papa Hoopii Aufiau. Pauku 7. E hoololiia ama keia, ua hoololiia no ka Pauku 2 o ke Kanawai 1 kapaia he Kanawai e hoololi ai i ke Kanawai e pili ana i ka lielu ena a me ka ohi ana o na auhau, i aponoia i ka la 29 o lulai 1872, a penei e heluiieluia'i : Panku 2. Ona mea i hoonohoia e ke Kuhina Waiwai, e Ipaa ia laua noloko mai o ka Waihona Dala o ke Aupuni, ka uku no ko laua hana ana, aole nae e oi aku i na data elima no ka la hana a laua i liana maoli ai; a ina e hoonoia ka panihakahaka no ka Lunakanawai Hoomalu a Apana paha, e like me ka Pauku 14, e uku ia oi»i e ua Lunakanawai la, e like tue ka uku o na luna i kohoia e ke Kuhina Waiwai. Pauku 8. Na ka Luna Helu o kela a me keia Apana Auhau, ma ka la mUa 0 Sepatemaba, a mamua ae paha i kela a me keia makahiki, e hai aku ma ka palapala, i ka poe nona hekahi waiwai paa iloko o ia Apana, a ua noho lakou ma kahi e, iioko nae o keia x\.upuni, e hoakaka ana ma ia pulapala i ke ano o ka waiwai i helu ia no lakou a me ka nui o ka auhau i manaoia. Pauku 9. E hoololiia ama keia, na hoololiia no ka Pauku 503 oke Kanawai Kivila, a penei e heluheluia'i : Pauku 503, E heleaku ka Luua Auhau i ka haie nolio a i ka hale hana paha o kela kanaka keia kanaka ku i ka auhau, a i ole ia, e kahea aku i ka poe i auhania, e halawai me ia ma kahi kupouo iloko oia Apana, ika malama o Seputemaba, Okatoba me Novemaba, e koi aku i na auhau i heluia, e like me ka olelo maluna ; a ina i hookaa ole kekahi i kona auhau i ka wa i koiia ai, alaiia, e hiki no i ka Luna Auhau ke lawe 1 kau wahi o ka waiwai o uakanaka nei ana i manao ai ua kuponoe hookaa i kona auhau, a me ke koina no ka ohi ana ; a e kuai aku ia waiwai, ma ko kauoha a ka Lunakanawai Hoomalu a Apana paha, mahope o ka hoolaha ana ma ke akea, a hala na la elima. Ina i loaa ole ka waiwai kupono ke laweia, alaila, ina he kanaka kino ikaika kela, e hiki no i ua Lunakanawai nei ke hooholo, e hoopaaia oia ma ka hana ooleaa kaa'i kona auhau, ma ka hanaalanui, a hana e ae paha o ke aupuni, he hapaha no ka ia. PaUKU 10. Ona P«uku 1, 2, 3, 4me 5, o ke Kanawai i pili i ka helu a inē ka ohi ana o na auhau, i aponoia ma kn ia 30 o lune 1860, a me ke Kanawai i kapaia, "He Kanawaie hooloii ai i ke Ka nawai i kapaia he Kanawai e hooloii ana i ke Kanawai i pili i ka heiu a me ka ohi ana o na auhau," i aponoia ma ka ia 29 o lulai, 1872, ma keia, ua hoopau ioa ia. Pauku 11. E iilo keia i Kanawai mai ka ia akn i aponoia'i. Aponoiu i keia ia 8 o Aug. M H 1874. KALAKAUA R. HE KANAWAI E hoololi ai i ka Panku 574 a me 691 o ke Kanawai Kivila, e pili aoa i ka hoike oia. E hooholoia e ka Mei a me ka Ahaoielo o ko ōoieow Pct iiimi i akoakoa iloko o ka AhaoUlo Kau Kamawai'o ke Aupum: PaUKU 1. £ hoololiia ama keia ua hoololiin no ka Paokn 574 o ke Kanawai Kivila, ma ka hookoiioo ana, nmho pe iho o ka paiapul* hoeikna, na bua* oieio, 44 a me ka I'aiapaiii Hoike Oia," meueia; Ko Hawaii Pae Aina, | Palapala Hoike Ola. Awao- La — o-ī——lB-— Ma keia na hoikeia o ka moko v o ' .. — ke Kapeoa, na makaukao e holo aka i— me i»a kaoaka be malona, i kuipu malaila ke Kjapena o ka mokn. | A k» hoike hou akn neii aii, aoio no i ike ta ma keia aw» a me i* wabi e ae e kokoke ana i keia wa, i kokahi mai Kolora, ahulau, a m«i le(e e ue paha.
PAUKU 2. E hoololiia ama kein uu hoololiia no ka Pauku 691 o ke Kana* wai Kiviia ma ke kapae aua i na hu iol«*Io, 44 ina he mea pono eliui* dala/' ma ka lalaui elima, a me ka lalani eha. a e hookomo ma ia wahi "no ka palapala hoike ola, ma ka holo aua'ku o ka moku, hookahi dala. Aponom ikeia la 13 o Inlai M H 1874. KALAKAUA R. HE KANAWAI E hana ai i na Kule tna iloko o n;\ aina ' i koiia mamuli o ka pili i kekuhi mea { i make. ; E hooholoia e la Mn\ a mt l'a Hilt Ahaoīe j lo o ko Haie tii P>t Aina i aloakaa ihko ! o ka AhaoUlo Kau Kanawai o kt Aupuni : j PaUKU 1. O kela ame keia kanaka ! e koi ana nona ke kuleana o kekahi aina mamuli o kona pili ana i kekahi mea i make, e hiki no iaia ke waiho aku i kona palapala hoopii, i hoohikiia imtia 0 kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie, a imua paha o ka Aha Kaapuni, iloko o ka Apana hookolokolo o kn Aha Kaapuni kahi i waihoia ka aina i koiia ; aka, ina he mau aina i koiia ma ke ano kuleana, hookahi ma kekahi mau oiokupuni o keia Pae Aina, alaila, he nnna no kekahi Lnnakanawai o ka Aha Kiekie, a i ole ia, ka Aha Kaapuni iloko o ka Apana hookolokolo kahi i noho man ka mea i make nona mai na aina i koiia, e he.olohe ika hoopii ; E hoakaka aua ma ia palapala hoopii, penei : Akahī. Ka inoa me kahi e noho ana ka mea hoopii. Elua, Kahi e waiho ana ka nina i koiia, a e hoomaopopo pokole i kona ano. AkoLU. E hoike ana hoi, ke noho nei ka mea hoopii ma ia aina mamuli o ka palapala hoolilo maoli, a ano e ae paha, a e koi ana e hooko ia uona ke kuleana maoli ; a ina aole oia e noho ana malaila, (mamnli o ka palapala hooliio a ano e ae paha,) e koi ana e hooko ia nona ke kuleana maoli a e hoike aku, 1 na iuoa a me kahi noho o ka poe e noho nei inaluna o ka aina. Aha. Ka inoa a me kahi noho ,ai 0 ka inea i make, i pili i ka mea hoopii, 1 noho hope ma ia aina i konn wa i make ai, ma ke ano nona ponoi ia aina, a malalo paha o ka palapala o ka Poe Hoona Kuleana Aina. Palapaia Sila Nui paha, a malalo paha o kekahi kuleana i manaoia he kuleana pono ; ka manawa a me ka kahi i make ai o ua mea ia i pili i ka mea hoopii ; a ina paha ua make kauoha ole, a make me ke kauoha paha, a ina paha he wahiue mare kana a he keiki paha, a hooilina e ae paha ma ke kanawai, e ola ana i ka wa i make ai oia, a e hoike i ko lakou mau inoa a pan a me kahi i noho ai. Alima. Na inoa ame kahi noho o ka poe e koi ana i ke kuleana iioko oia aina, ina hoi ua ike ia e ka mea hoopii, Acxo. E nonoi aku ana e hoopukaia ka palapala kena e kauoha ana i ka poe e kue an* e hele mai a e hoike kumu i ole ai e hookoia ke kuleana a ka mea hoopii raa ka olelo hooholo o ka Aha ; a me ka olelo liooiaha ma ka akea i na mea a pau i pili. Pauku 2. Ai ka hookaa mua ana i na koina i koUa, alaila e hoopukaia ka palapala kfcna e hoihoi ia'na īmua oia Lnnakanawai o ka Aha Kiekie a imaa paha o ka Aha Kaapuni e noho «na mn ka baneko ma ke kau hookoiokoio oiau 0 ia Aha e hiki eoai ana, i ka pau ana p na ia he ivv»kaiuakumamakahi mai ,kai la i waiho ia'ku ai ia palapaia kena, i ka poe e koi ana i na aina nel. 1 Ē paiia hoi ka olelo hoolaha no ia hoopii a me kahi a me ka manawa i olelo ia e hooiohe iVi, ma ka o!elo BeriiMnfa nlaloko o kekahi nopepn ma ia olelo, a ura ka olelo Hawaii mnloko o kekahi nupepa ma ia olelo ma Hooolulo, aoleemi malalo o na hebedooia ekolu ka hoolaha ana pela, mamua ae o ka ia mua o ke kau hookolokolo e Uoolohe ia'na i ua paiapala hoopii ia; Aole loa eliiki ke hooloheia ua palapala hoopii nei, aia hooko ia na rula ī bai maluna ae nei a ke ole hoi i waiho ia mai ka palapala 1 hoohiH no ia hoolaha ana pela. Packo 3. E hooir»hom oa paiapala hoopii nei e ka Lunakanawai oka Aba Kiekie, a imua paha o ka Aba Kaapoui e noho ana ma ka Baoeko ma ua kau hookolokoio m»o o ke kapawai i kauoha ai no ia mau Aha ; aoie )boi ma kekaiu manawa e ae, a e hana ia e like m* ke ano o «ka hihia ma ke Kaniike, ma ka niaanioao waha ana, a i ole ia, m na nioao a me na moau pale i kakaa paiapala ia, % e hikl no ke iawe i na oleb>. hoike o kela ame keia poe i pili ma la hihia. P*trK9 4 loa oa niopopo 4k* 14nakanawai o kn Aha Kiekie/a i ka Aha Kaajpuoi paha,, a* hooiaioi* ke i koiia o ka mea hoopii a o ktknbi ip** e ae e koi ana, ida kooa auo holookoa
UE KANAWAI E hoom*orx>po *t oo ke o ki w»i« w-i i M >r*fcii* um? ka biK>pi» »le * boohulo old hoi o k« Ah«hnotolokt»lcv ; E kookohn* € k« Moi a »# ka R*l* <dhaoU- ' | lo v ko Hawaii l*at Jlina % akoakea iloLo | o La Kum Kanawai o lt A*p*m : ; j Pauku l. 1d» ua kom<> pu k* «•»»» e , ko*t *Uu..}»«»ko o kek«hi P»Up»la Mc»rakJ, ; ? nNiU e hiki tio ika me* !•'» *»• PaUpel» ! . M<>ral» nei, ao k» mea p«h» non* k« kuleao» wai«r»i m»h>ko » ittea pah» i h<>o- ! kofatti« e hnna ma t» mee, int b*»i oa haki u» olfio Oit* PaUp»i» Xi»rakt* o hwike »ku oi« i kona tnan<*o e boop»o i tt* Mor»kt nai, m» k» hoolah* an>« t* i»e» m* k* «Ulo Hawaii a mt» k* olelo Bvrit->D>« i kt'U »me keia heb*-doma » p««i o* htbcdom» ekoiu mtmut *e o W» hool»U» »n» no ke kuai «lta i k* waiw*l i tm r-»k»ia. * peU t»o oi* htH>Uh* »t « • h*«» «i e ltke me k* me» i olrloi» «loko o k» P*l'piU • na* ! n>» no iloko o nt I» he k»n«knhi tnah<»pe th»» j o ke knti ana*ku oY**»»iwVi mimuli o } ka inan» i ha»wiia p w»»iho ae 0a l»e keen» o k» Loua Kakiu Kope lU» "on6lulo, he kope o k* olelo no i* kuai ana me konn p»|.iptlti liooliiki pu, e b»;»k*k« pololei an» i k«n& mau han» » p»u ma la ine*.' B kop«i» «4 p»l»p»i*. hn«biki l* » ina ki oielo hooUh» kek|thi piilapnl.i kolukuhi tna ki »oao o ka buke kubi I k)tkuu kope ia'i ka P»l»pal* Mt*ri«ki t io» hoi ! u» pan u* q»oraki oe» ma la keen*. ! Pauku 3. A m* u» akak» m* i» pafapal;i Oouhiki, ua hookp pololei poei» iin mea * pau i k»l)4>h«t» iluka u ka*»ao» ku»i aku i na mea hoi » patri -kauohaia e hana iimmuu 9 k<* kuai an», • >!»» ko*Fio no■"! m» We «oo i kauohai», *l*ii* ehiki no ke bool»loia,u* p*Up«>U bo< biki pei i hoike « i i» mau me« t » i be kope i , hoo*aioU o ua pal*p»la hooHiki 1». Paow 3. lua «> ka' nttf» liiioa f W«tt* I { u« toorttki oei, by kane t mare 010 iae k* i w*h«ue i* wa, | ng,Jkjan* a u» huipu ,k* wahino m* ke k»- ; kan ino» ana i niea e DvoCou »i k» h<prt h , k» woknne kanem»ke/«TMWa 4 k¥lfoM : 4lti» | »h» o ka w*iwai>fna-lie »no i'heile oe 1* i m«luna, ka inea i» ■* pale u U*>|ikp > ke , kulefi|a.e koi boo,Do Ka h<tp* o k* w*biDO ; kanemake iloko o >• w«i»«i. PaUko 4 lii* oa haawiia %* m*tt» ma 1 ke auo hop£ « »gen« pah* Heko o kekahv ! Pnlapnl* Mor*kt e koai * hooli(e eku 9»b* ; k» waiw»t i morakiia ( aU»U he fn»u» ole , ko k* mea n»n* i htna i ua moriki oei, e kuai a hoolilo aku pah» i ua waiwaf nei i* ; bai. A i ka wa e koai kndaU f* »ho »i k» waiwai i mor«kii» malaloo kei* k«n»- ; wai, aUila e hoihoi pooo i#'ku k« koeti« i dal® ipf*. he i ka ona non» k* waiwni | inorakl i kuai ia'ko ui Wahope iho o ka ohi | tnu i k» aie a me ua lilo e »e e pili *o* i ! ka honko *n« m» U mea. | Pauko 5. £ lilokeia i-Kana\vai mai j kona ia e apomoWu , Apuuoia i kei» 1» 18 o lolai, M. H. 1871. kalakaua R. ftEfc£ja^Ai E hooloihi hou n\ i k* manaw* no n* Kom>aina Paleoa &iri*. I E hooholoia e kn Moi a me lea Ha?t AhnoUio 0 ko Hawnii Pat Jlv#t, t akoakoa iloko o J ka Āh*ot*lo Kuu Kaneumi o kē Aupuw: i Pauko 1. O k»iDiei*i ona Kom»U' n» Piima A'o*, i hu»k»k«i» t m* ke wai i apouoi» ma k* U 23 o A*:g*ie # : * u« h mluihii* i k* la 23 o Ang»te, 1<74 ( e ke fC-m*wai i »pono'i* tri* a» 9* 2'i o I !*ee t l£Gst e h'»ofo»t»t booi« * m* kei* o» | hooloihi b»»u akn \n * hiki i ka U 93 p j Aiig.te. '1880, i me* 9 ; i a e hooUioii'i n* f Ahopo»». * fpe j o» MahfcleAhnpo»»,fM»in* » Mkhele lii- ' »in»« ifie n» »p*o* *io»>»tMW-e »% # i tiot i* 1 m»ii keia m»o*w», * e ooii* an» p»h* <ea> ( ke»« b<ipe.i oa Komiaioa P»lee» A»o« m*- . laloo n» me* t oUloi» m» lt* P«uk« 9 o> . ke fr«n*w*it h»i mu»i* 6 k* I* 22 o luoe, , 1863. 1: - - | P*cku 2 £ lilo kei* I *r*i-j koo« U i. ikepholoia'i* * o %s K*n*wai o»u n* h»p* k»paw»i e kue »o» i kei» o* hoopaoia. Aiiohoi*! ke?alal3 oIoUiW.H. im UAL &. | 1 . I , DE KAN AWAI j E hhololi *i i k* Mnkun» LLI o ke K«n** ) Wl* Kwr«,iui* o, ko r ,H<w*u P«* j fc« p»Kui hoo »o» i P«ukti hoa oo ia mokao», 4 » e kapai* o k* P*fcku ll) 1 6 r* !Uoioo* Llt. ' E %oohbhna i ka Moi a wt« b ftāte Jfkaolo { lōoioUnwaii Pa* JUnn, i ēkoakoa iloi» i akmJihmmleU Kaa Kammmaiak* f Pauku 1. £ hiki 90 i o* Luoakaoawiii > Hōouaie * Bie a»Lob»k*o*w»i Ap»e« o ; ka* Aopa*i, ke ho«4*>e, * « houh<?U> i «i* { hoopii » p*o po ke kee fo» i n» Paeko 1 l * me 3 a me 5 o ik* XVft" 0 M [ IL*i4w*i Hoop*f KW«imar e pHt »ē% Q<* he | ko« »*« » •» l£i«iwiti»ka» < j X , B ,i jK?Divwai ; i |
hapa pnha, mamuli o naolelo hoike i ku i ke kannwai, al.uln e hiki no i ua Lu« nakanawai nei a Aha paha, e hoopnka i ka o!e!o hooholo, e bo«k«ka aua i na mea i hauaia, a e hooko ana ka mea; hoopii ma ua aina nei, a kekahi mea i e ae paha e koi ai'ia, nonaponpu ma ke | ano holookoa, a hapa paha, fe like me 1 ; ka mea i hoomuopopoia, a O papa i na mea a pau i ke komo:he.wa L ||iaiaiia, . Pauku 5. Ina aoloi hoopii hou ia. mai ia olelo hoohoto ae, a ina i hoopi} hou ia, i ka wa i hooholo loaia ka hihia, ; alaila, mamuli o ke knnoha o ka Aha, ; mawaena o na ia he kanaono mai ka !a i i hooholoia ai, e waiho aku i kope o ia I oielo hoohoio ma ka Luna Kakau Kope I o ke Aupuni, a naoa no e kope ia ma j loko o ka Buke i malama ia no ia liana, a e manaoia ma ia kakau kope ana ūa haiia akn ka iohe o nn īhea a pau, a e hiki no ke lawe ia mai ia olelo hnoholo i kakau kopeia pela. a i ole ia kekahi ' kope i hooiaioia ma ka aoao pale ma na I hoopii a pau ma ia hope aku, ke hoopii mai na poe i komo iloko o na haua i haiia mahina ae nei. PaUKu 6. E hiki no i kela mea keia mea iloko o ia hihia ke hoopii hou ae, iloko o na la he umi, mahope o ka hoopuka ia ana o ka olelo hooholo. ina hoi ua haiia ka lohe no ia olelo hooholo, ma ka uku ana i ua koina i jkeia, a e haawi ana i na dala he umi ma ka Aha kahi e hoopii hou ae ai, no na koina e hiki mai ana. Ma na hoopii hon ae, e hana mamuli o ka moolelo i kakauia a i kauohaiu paha e kakau e ka Lunakanawai, u Aha Kaapuni paha, naua i hoolohe mua ia hihia a me ka moolelo o na mea i hoike ia mai ; a ma ia hoopii hou ana e hiki no'ke lawe ia na mea hoike hou, aka hoi, o na mea I'ku hoike' ma ka hookolokolo mna ana imna o ka LunakanWwai a imua paha o ka Aha Kaapuni, aoie no e ae ia e ku hoike ma ka Aha maluna ae, ke ole uae i ae ia e ka no kumu knpono. E lawe ia nahoopulion ae mai o ka Lnnakami\*ai hookaln* h' Aha Kaapuni paha, a iloko o ka Aha Kiekie ma ka Bmeko; aole no eae ia kekahi e komp pu iioko o ka hihia ma ka hpu ana ke ole i komo ; pu i kinohi imua o ka Lunakanawai, a imua palm 0 ka Aha Kaapuni mulalo ; aka hoi, ina ua maopopo i ka Aha ma ka hoopii bou ana, ua pono ole ka waiho ana a o ka hoole ana paha mamua, aole e hoolohe ia ke koi ana a kekahi imuao ua Lunakanawai la, a imua paha 0 ka Alia Kaapuni, me ka hewa oTe hoi o ka mea e koi aria, alaiia e hiki tio ke kauohaia e hou ia imua o ia Lunakanawai a imua paha o ka Aha Kaapuni nana ka hana i kinohi, ke uku ia hoi na koina o ia hoolohe hou ana. Pauku 7. He mana no ko Lunakanawai o ka Aha Kiekie, a i ole ia ka Aha K?apuni uona ka hihia, e mahele i ka waiwai paa, e iike me kana. olelo hooholo, a e kauoha i na mea kuleaua e hana i na pulapala mahele kupono, a e hoopuka i ka palapaia hoonoho i ka wn kupono. PaUKU 8. Ona koina a pau e pili ana ma na hihia i hanaia ana malalo o keia kanawai v oia iio na koina i kau ia nei ma.ua Aha Uooko Kauoha. E hoo* hoioia a e maheleia pahae*like me ka Aha manao he pono, a e hiki no ke hoopuka i ka palapala hoomalu waiwai no iākou. Pauku 9. Aole nae i pili keia kfrfiawai i na Palapala Hooilina i hana mun ia ek* mea uona ka wai,wai r aoie hoi i ka mea i hanaia a hoohoioia e ua Aha Hookolokolo Kiekie a me $a Aha Kaaponi mamna. ApOhoia 1 keia la 1 o Angate, 'M. H. 1874, KALAKAUA JEL HE KANAWAI :' V E hoololi ai i ka Paoka 9, Mokuna IX Kannwai Hoopai Karaima ihoopouopono hou ia. w Ehooholoia e ka Moi a me ka ffo?t AhmohUo ojko Hawaii Pae » akoafco* iiokn o ka Ahao!eto ka* Kanami 6 kt Aipūui:' Paūkū 1. E br>ofo!iia am% keU ke hoolohia neit ka 9, Mokona IX Kanawai H<x»pai Karaima i hoopooopouo hou ia ; a peoe* e helaheiuia ai ua Pauku nei: Packu 9* j 0 ka opea hoeha aku i ke kiuo o kekalii e like me kui i kona maka t a kilha aka |>alia, bookbnoko6ō aku 1 ka ilio e h«jbo iaia f% (be o« hewa e ae e iike me ia, e hooukuia no eiia i na dala aole e oi aku i ka baneri da!a bookahi, a i ole ia e hoopuihaoia oia ma kn baqa ooiea» aole eoi «ka i : oa malaina eono e like me ka manao o ka AhahookolokAlo beptfn6. ""i u ; 1 ' stū Pauku 2. £ iilo keia i kauawai i kanakoio la tpd> noia f i, ao mk ka&maii kue i kei» .«* hoop»u ia, a oia M** ua lioopauia* ,