Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 33, 15 ʻAukake 1874 — Nu Hou Kuloko. [ARTICLE]

Nu Hou Kuloko.

Ua lohe niai makon, ua ikeia ma Alika, Kona Uenia, Hawaii, ka Kaia hana hilahila ole. He pupuie ka hoa u like ai, walii a ka leta la makou. Ua lohe wale ia ke kaena wale'na 0 kekahi poe ia lakou iho, me ka olelo ae, e kohoia aku aria lakou ma ke kulana luna aupuni, e like me na lunakaoawai, Kiaama, a me kekahi mau oihanae iho. Na Medai,a hoouanoiiano. —Uaike aku mskoii ma ka la iho nei o ka Ahaolelo, e lei mai ana na- poonahoahoa luuamakaainana i na medala makana wa e la mai, a elua mau luuamakaaiuaoa aohe o laua mau hoailona. Luna Makai o Maui.—Ua lohe wale mai makou, e hookohuia aku ana o T. W. Everett o Waikapa i Luna makai no Maui a me na mokupnni e pili aua, ma kahi o W. 0. Siuith i waiho mai i ka oihaua no ka hele e ao loio. Na Keiki Puiii Ohe.—Ma ka Poakahi iho nei, na lohe mai makou ua kah a hou ia na keiki puhi ohe e h>i hou m&i ; a ke hahmu nei Ukou ma ka Hale koa. E olioli hou ana ko ke kaona nei i ka lohe hou 1 ka uwe hone a ka ohe. Xo Kauai —I keia Poakoln ae, e holo ai ke Kilauea i ke kaapuni i ka moknpuni o lalo, a ia hoi ana mai, alaila, holo i Hilo. A malia paha o kau ka Moi maluna o ia holo nna, no ka hele e ike i na wahi i koe, aohe i makaikaiia e ia. Halawai Euanelio o Oahu.—Ua noiia mai makou e Rev. J. Mauuela, e halawai ana ka Ahahui Euanelio o ka mokupuni o Oahu ma ka luakmi hoole pope ma Waialua. i ka hora 10 o ke kakahiaka Poalaa, Sepatemaba 8, 1874. Ke haohao loa ia nei ko Beritinia, Farani a me Geremania knmu o ka ike ole aoa mai i ke aupuni o Sepania ma kona ano Repubalika. Umikumamahiku mahina aenei i hala oke kaua ana me ka poe kipi, aole oae laoakila mai na eoemi. Eia ma ka puka o ka Hale Koai Buke o Wini, he pohaku i pipiliia e ke gula, a i laweia mai nei mai Kaleponi. Ua like oo ea keokeo o ka pohaku me ko Kaoeohe, o ke aoo aniaui loa ka hewa o ko kakon aenei. —— Ua makaokau ko kekoo mea hoopoka moolelo, e hoopuka i ka Moolelo o Waniavila i keia pule, ka moopoua kualua a Robiau» Lo, aka, uo ka pin» e ao« o kooa rami i ka BiU Haawin*. nolatla, oa hoopaoeeia ka hoopokaia aoa a keia pu!e ae, ke ole e loaa kekahi keakea hoo ae. "lo3ETA Wiune/iA " —Ualoaa mai ia ma> kou kekahi leta mai a J. K. Kahilinai mai o Kipaholu, e ooi mai ana, e hoopoka hou akn i kela moolelo pakalaki malooa ae. A eia no hoi, aole no he nai o ka poe lawe a hookaa o Eipihola, e makepono »i. Uoko loa lakoo malaiU. a iaa e hoiia ka lilo noke kaoan», ioika a me ka lahi, o ka hapaloa ia o na lilo, oolalla, aole i lawa.

I Oa minaminA oiAkoui i ka lohe an» : | o kek»hi po« maaio m»oli oki a'n a * i | aa ī n» mai o kei* ola ana» oa kip* koke j | Ukoo i n* keiika H»w*ii i »e ole i* e H-1 1 pa*o, aole lim hele i ka haleoaa» moiwani ; ; ne, kahi • lapaaa wile ia »i lakoo. H« j f wahi keeoa eaaupo r ! > kela. | Ma ka h»ra ok» ir*an«o Po»ht j mei, o« hoea »e he wahi <*hi ra»l«*fco o ka | hale aiaa* lole o Mrs Rob ka«a m* AUnui i Emma. M«muli ok» ikaika o kek»hi p<>e | | i ka h. ohioa ana iUlo a me k» tn»kaoi ole, j [ ua pio ke ahi mamaa o ka ha'ulu ao» aku ; ] o n» kaawai. j I Ma ka hora 10 o ka Po*lima akw j I nei i haU, o» onke em »ole loa o K»peoa j | Uiram Kahanawai, maloko o Kioao Hale. | I E noho hoonanea aoa lakoa me ka Moi, a \ I ! | o ko ia la hehee ino la no i» a tn*ke loa. j I ke ahiahi Poaono mii, ua nkalu» aku k»- | oa hoakai hope ioa e na nuUamaka a nie ! ua puali koa. | Maka Poakahi nei, aoakai o Aina- | h»u makoo i ike aku ai i kn Moi ma ke > kaa, me Ka Mea Kiekie ke Keikio Aln j Leleiohoku—a i ka aiakou ike aku e pule-1 lo aua ka h:tiHaba ia Kaiua paha. ka hoa ; pili iho uei o ka Moi i keia mau pali Koo-| iau aku nei. O ku ikeia ana mai I» no paha | auanei ia o ua o Kaiua ma ke ano makaai- i mna, ikea hou ia mai, he knpeua ka hoa- 1 olelo. . | Haunaele ha Waialae—Ua haiia mai ! la makou ka iono, he uui ka iun pala a me | ke auo haunalo ma kela wahi maluna ae, no j ka nui ioa o na malaipu haole. E ike ia ana ! ka ona i ke ao a i ka po, a e lohe ia aua na | leo hakaka ma o a maanei. lua e hele ka j makai e hopu, loaa aku no me ka imi uui | ole, ua honluulu ia a akoakoa. Auhea U j ko laiia mau makai ? Ina aole makai, ahea ' hookohuia aku ona mau makai uolail.i, o | nui loa mai auauei ka hauuaele a me ka hakaka. j Ma ke ku ana mai o Uilama mai Koua Hawaii uiai, ua laweia mni kekahi kahuna anaana e hoopuaia ma Kuwa, ma ka inoa o Kali(nakuhi, a o koua akua o Uli, ua hookolokoloia ma Kooa a ku i ka hewa, a hoouua lo<t ia mai i Kawa, m* na louo i loheia mai he Ue ula oia ma ia haua o ka hoounauua. A o ka mea mau ma kona walia ko papa leo me kekahi : " Ina ike o Uli kuu akua ia oe make oe a ua ko io no pelj; oo ia men, ua hopuia a hoopaiia. A pehea hoi ko kakou poe e hoomartamana mai nei ? E pono e pulumi ae ia lakou no ka ha'epaahao. ■■ Xa nunu olelo o llonolulu.—oi hoolohe aku a inauaka ina nnnu olelo a kanaka. Ua hele paha a piha ka ea i na lohe o kela a me keia auo, a o ka oi loa aku no nae, no ua luna aup'.ini o keia wa. Ke kohokoho e ia nei na oihana me ka paa no i na luna, a ke palapula e nei kahi poe i ko lukou mao makamaka, e pai aku ana no ia lakou iho. Aohe mea hilahila mai a kanamai. Aohe hoi e wniho a e loaa mai ana alaila ku ka apa. Like pu paha auanei me na hua moa, ka helu e ia mamua, e mea keiki e hanau mai ana, eia nae, huaaelo e kekahi. Ka manuwa Rukini.—Ma ke ahiahi Poaha o ka hebedoma i hala, nj holo aku ka manuwa Rukini i ku iho nei ma ke awa o Kou, no lapana, mahope o kona hookaulua ana maanei no keKahi mau pnle. A mamua 0 kona holo ana aku, ua iu iho oia ma keia awa i ua dula, uo!e paha e emi iho ika iwaknlua tausani dila. Ua ukali aku ke Kanikela Rukini a ka nuku o MamaU, hoi mai aua, me Ka hookaniia mai o na pu hoailona Kanikel". Ina pela ae a uui na manu* wa hoopakika d ila mai ianei, ola la hoi ka makapehu dala. Ka. Halemai Moiwaiiink.—Elua sa palapala i loaa mai ia makou malalo o ke k»kau lima o ke kanska hookahi e pili ana i ka Halemai hoola lehulehu o ka lahui Hawaii. Hookahi, e hoike mai ana ika malamaia ana o ka la 31 o lulai e na mai oloko o ia Ilale, a o ka lua, e hoike mai ana i ka maikai o ka hale, ka malamaia ana ma ka ai, ka ia, ka moe, ka hooinu laau ame na me» e pili ana ika lapaaa ana. A oiol, be oiaio wale no ua mea i hoilieia, nolaila, ke kono aka nei makou i ka poe i loohia i|na nawaliwali o keia ola ana, e hele mai ilaiU a e hoomahaia lakoo. Mai makau, aka, e hele mai e imi i ke ola no kei» ol» aoa. XaXii me na Lunamaakiinana.—M» ka uuakai kaapuui a ke Kilauiaa la Hawaii 1 ka Poakahi nei, n» hoi ako oa alii Ahaolele a me na Luoamakaaioma, oia keia Na Mea Ha&ohano W T Mai<ni, J P Paka, me kana wahine, H Kuihelaoi, oa lunamakaainana P Uaupu me ka wahine, Henere Matioi t»e kaoa wahioe » me li» muli o ka wahine. Jos Nawahi, na lona hoopaakoaUala : Aholo, Kipi, N«hiuu, Kaai, Kopahu, i Kaokao, Kapule, Btrch ame Kepoikai. — Ma ia haakai a oa Kilnoea nei, aa la«e ako oia i oa ohoa l"e lehuleha wale aole o k»o« «nai, ame na oboa ooeki 200 ka nui. Mawaena ooa ohoa kaoiaoa he ooi o hot>e, oa īkeia ako o $6 Waila me kana wahine, W D Alekaoedoro me kana wahioe, Hoo H A Widemanß, Poonahoaooa, H A P Kmaka om» ko wahine, S L Auaitina, J W Pfioger t T W Brereii t W C Parke. L Kaina, a me kekahl poe e ae. He hoakai ouī keia o aa ohan k»olana.

Honu* , 0.1..0 on. m»i lep*ra «o» Kal.-ao. Molo kai o» hopoi» elo» n»»o H«n»K» i » le i k» m». lepe» i ioo>o he«» »ka nwlokoo o» nleo» o k»hi i P»P»i» en » Kula ° k » p.p, OU. oi. hoi, m» k» I» ® 0 lul,i - ht> - | poia o M»kioi; » «>» k » '■ " 0 A»g»tc, pu.t o Kukaue PoUoi. C» Uwei» a. mao I.wehaU oei, » n>. Pukeo, huokolokolu.a a hoopaii» hf $10. d il» P»k»hi »» koio" j P .k.hi §3. d,l». Pokeoka, »kul« uaho<>kuli, » be fl»e» i» e »o mai »»» • k,< '«"hulehu e »e, «oie o hiki ke hele »»ie . K»la»ao m< k» p«Up»l» «e ole » ke Kohin» K»l»i»io». NoUiU, ke ao »ku nei n.»koo ika le- ! holehu on» m»k»m»ka. mai »« onkoo ma ke ano hookiekiee hele wale i KaUwao me : k» palap»la ole. E hoolol.e oukou i k.-i>, o ; oi »kn «aaoo. i ke ioo, " pap»i>au he oo ko kauhiile/' Ua hiijl aku la —Ma ka hora 3aol o ka auin* Po»k<»ln »ho nei o Ang. 12 Ua lalau palanehe ole niai lal na liw* aieneme* ne ole oka make u Muli Amara ma Kiki- ; hale ma ka hoooe noho o A!ox. Smith Ua hanauia oia uia Waialaa aina puaahele i ke Ehu oke kai ilokoooa la miw o Aug a d. \ 1872, aua puui ua makahiki elua o kona : ola ana oia keia ao, a kaalo aku la ma-o. | Ma ka la I o Aog. oei, ua haaleleaku kon» I ,nau mukua i ka home Ehukai, a he'e mai \ \\ i ke alo alii nei me ka mauao e hooluolu | iki a hala he mau la, alaila, huli hoi ma na | pali hauliuli ona KooUaa hiki ae ik& home Uipolua o lalo, aka nae, ma ka la II o ! Aug. nei, ua loohia oia i kekahi mai ma ka ; papakole, ine he ano mai hehe la, ak;i, ina | ka ike a ke Ur. Apale Doiroo, aolo iMMAai j kihe maoli, aka, ua n>ihu ia e kekammoo. j kiko kpiha i ka wai awaawa maloko e liko nie ke kanapi, a oia wai awahia ua holo ma ua wahi o ke kino, a piha ke kioo i ka eha | a be nwe wale no. O ka ike hoola o kokahi | mau kauka, ua kau i kapua. Ua waiho iho \ oia ma keia aoao he mau makua u m« na kaikuiaua i poe nuna e kanikau aku ma ; keia noao. | Na Luna Aupum osa. Hama.—U.\ loaa i mai ia makou kekohi palapala loihi mai a ! losepa Kelohao KaUoa, N lCona Hawaii, e hoike mai ana ua ulu uui loa ka ona ma N. Koua. O ke kumu o keia, no ka inu pn o na makai, hope makai, o me ka lunakanaI wni apana, a no ia mea, ua hoomahui na | kanaka ma ka lakou alakai ana. Lle mea | hilahila ke kapa aku ia lakou ma keia mua ;iku he mau luua aupuni, a no ia mea, ke koi mai uei ua leta la i na poo aupuai e lioopau i keia poe e paa nei i ka oihana nupuui. Aole wale keia oka īnua o kt> makou kamailio aua, aka, ua ku uiau makon ma keia wahi e k«hea ana me k i leo nui, e | kahea ana me ka leo nui o lc opauia na luna aupnni ona rama, aoho nao he hoolohe la mai. Ano, he au hou keia, ke hnpai hou nei makou i ka leo, e hookoia ka pono a haole mai na lani. Mai nolio a hoopilimeaai makamaka a mea pili alii, o ka paiiauiia ka mea e hooinahui ai, a ulu nui mai na ino e ae. I keia wa he Kiaaina h'Hi ko Huwaii, a he mau lunakanawai hou ka hapa nui o ka Ah.i Kiekie, a he kanaka hou ka Loio Kluhina. £ pono e hooU>heiit ka leo o ka lehulehu mimna o ka mea hookahi a pili makam&ka. Epa ka Mohemon'a. —Ma ka Poalua o keia pule, ua hiki ae kekahi man moretnona ma Waialae iki ; a m klaila ka halawai o na poe hoahnnau, e hele koi ana e huli nui aku ma ko lakou ao io hoomaua. Ma ka wanaao Poakola, hele aku ke<ahi kumu moremona e wehe i ka puka o kekuhi hale; a pane mai la ka pue o loko, Heaha kau i hele mai nei i keia wanaao nui e hoala ia makou ? Pane mai ua kumu i» ika i luahine i ninau aku ai, " I heie nui nei au j e ninau aku ia oe, mamaa o ka puka aua o ka la, oia ka manawa kupooo ou ke hai mai i ka iooa o kou mau kupuna a me kou mau makua, i hookoino au iko lakou mau l inoa iloko o ka buke he molele, a oa'u e pule aku i ke Akua, i ola like mai me ko'u mau kupuoa, no ka mea, ke kokone mai nei ka maoawa e hoola hou ia mai oi ka poe o ka ilina o ko makou aoao hoomana moreaiona." Pane aku la ka (uahioe, *obe au i iko i ka manawa o ko'u mau kupuna, a me ko'u mau makua i make i make'i, ina oe e makemake e hookomo i ko Ukon iaoa iloko o ko Buke Hemolele, e hele'ku oe a nioau i kou poe hoahaoau iou pala e inu pu ana ene oe inehinei, a o lakou ka i ike, a oa lakou e bai mai, e like me ko ou- : kou pue e ioo paia hele nei i kauhale. A pap? aka la ua leuhioe la, tnai noho oe a he!e iiou mai io makou nei e hoopunipuni i bou ai. Ika lohe »na oua poe uiure:uuoa oei oke ko no ia a hele. Keu oo hoi ua epa o keia poe palaualelo.