Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 28, 11 Iulai 1874 — "KA HEWA O KE KAUA, A ME KA MEA E PAU AI." [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

"KA HEWA O KE KAUA, A ME KA MEA E PAU AI."

(Oia ka Haawina a Kev. T. Koana, aua i hoiuiiehi a< iinua oka Ah«iliai Euauelio Hiiwai», lune, 1874. Ua hoolioloia e ka X*t»o, e puiii* »»»a Kii rfujjcj<n» u) KA HOOMAKA ANA

| Ua hoomakaia ke kaua mu ka lani. Ua ! kipi o Satana ; ua huokkkie ; ua houkoli ; ua hooie ia lohova ;ua uiokuahaua ; ua j Uue loa. Ua hoowalewale oia ina anela e noho hemolele ana me ke Akua mamua 'ku aua nni na mea i puni iaia, aua pili pu me i» ke kipi am». Ua hoomaopopoia keia ma Hoikeana 12:7. 4t Ho kaua no ma ka lani : kaua inai o Mikaela a me kona poe anela i ka dei\»gnn» ; a kaua akii ka deragona ame koua poe anela. * * * Kipakuia 'ku la ua der;»gona nni nei t oia hoi ka mookahiko i kapaia o ka d;ab wo, a o bataua, nana no i hoowalewale mai i ko ke ao nei a pau. Kiulaia mai la oia ika honua, a kioia pu ia mai la koua poe anela." Kaua ma ka Honua. No ka hoowalewale o keia mookahiko, o Sitana ia fcwa me Adamu, hookuli koke laua, a kipi aku la. Oka hoomaka no ia oke kaua ma ka honua nei. A o keia ano kne i ke Akua, ua mau no a hiki i keia wa Mai ke kipi ana ia lehova ke koe ana, ka hakaka ana, ame ka pepe'ii ana o ke ka- i naka īke kanaka. Hoomaka koke o Ka- | ina ia hewa nui, a ua pepe'ai i koua kaikaina. A ua piha loa ka honoa i ka hookaumaha, i ka pono ole ana. i ka puni koko, i ka Inku wale, ke kipi, ka hao wale, ka pepehi kan&ka, ame ke kaua nui. Aole nmlo | na kino, a me na waiwai ; nui ka pilikia a 1 me ka poioo oka poe nawaliwali i ka poe I ikaika. E abo na lioloholona hae, ka lio- j na, tiga, bea, leopadi »a manawa. j Ua hoike mai ke Akua i ke kumu o keial heioa nui ma lakoho 4*i, 2. w N«hea mai | la na kaua, a me na hakaka ana iwae&a o ; ookeu ? Aole anei no na kuko o oukoo e | kaua ana iloko o ko oukou maa lala ? tJa ! kuko hoi onkon, oa hoahua ae la oukoa me | ka pepehi aku ; t»a hakaka oukoa me ke j kaiu iku." Aole no ke Akua mai ke kaoa, no S»t\oa no, a «ae na mea e pill aoa me ia. A e like me ka hewa oke kemn, pela hoi ke ino oka hna. 4 *A r »le e hiki ika laao ino | ke hua mai i ka hua muikai ; aka, o ka la- | an ino, aa hua mat ia i na baa iqo. Mat. 7 n. ia j Oiaio, ua ikeia ke ano o ka laau ma ko-; na.hoa ; a pela hoi, ua ikeia ke ano o keka-} hi haua ma kona hoa. Kekahi mac oca o ke kaoa. He !aatt iina oui ke kaaa. Ilehua ata awa aae ; ka waha, nuhii ka opu, I he mea make ka<i*J No ka leholeha o ka haa iao, ao!e e hiki ke baiui aku ka ba pa noi i kei* manaw*. 1« He mea ia e hoopoho ai i ka waiwai o na aopuni. (a). tla aoia na kaoaka ikaika he

inuui'ia, ;* keu j.» «h..v, tua ka «uii ini pey**h» idh kanak.i. O keiu poe be lehu!ef>«, u» : 1.0 ikaaw-iie a no kela hso« io>>, o i].ii!!uo [ a», » e make ai. A >to hikon i a s !c lawaia, «ule kaiep*, a.»!e l:»>voL-iwe ( tra na' mea e fako ai i SU warw-if, T a e pīioo »i bu* i : 4 ka honua. E nho ka pve paluuikno. > (e j. 0 )«cm« poe pepehi kun t<;i, u t unku : wule ia, a u;i aUiik>)u i ka liai, a ria aitb.*n \ nui ia iia kaunkn hau*, 1 uku no keia p«e | h:»na ole i na lj \na e priri<> ai. j (tNui lh>i ke pv»!io uo ke kuai aaa i | »ia mei ktūa j ua pu nni, na pu li»li», na ; poka, p»ud;*, uu lio, miu!a t huki, oipi, | iu» moku ukan », ua m.iuuwA, afa ] inea aku ia mea akn. Nui um t--»u84»»i inO* ku kau» i knpiliia no na aup'iui hileak* ; he tl i!rt » !ii*j no kekahi ; 200.000 no keiahi ; 500 000 oo hekahl ; I.OOKOUO no kekahi ; a 5.000,006 rio kekāhi'. A »le eliiki ke hvVn i'ka.mu o »ui <li»!a i Hto rio ke kaaa, mai 'ka w i i h »nauj;* »i o Krist > a keia wi' 'Weliweli ke poh-j iua i.» hana. _ (u). Ei'a I»keknhi pr>ho nui loa, oole e puu ika helnia. Oka hehi \va!e, wa« wahi wāle, luku Wale, hao Hwale, a me ke pnhi wale frfa Wuiwai a piu. ■ i Heiii na kon hikaka i n'a maU *f, pepehi i na lio, bi?tj 4»ipn, kao, piiaa, minu. !\ua i na laan hria, puhi i na hale me na laau rmn»imiaa ; wawahi i na pa, na uapo, na olanul, na kaa holo, na waen, ft me na nu'a maikai he nui wale. Wawahi'i na moku luwaia, moka kaua, moki.) k >lepa, s i puhi nui iko ahi'. He hana kolohe loa'ke t<siia ; !ie hiku wale, e w.iwahi, e hooli'īlei, ahe pu:«i akn. A'>!e aloiiaia kft poe iiihniio, na wahinē'«we, a me na Ueiki pololi. Hao ivn!j?na koa i ka waiwai o ka poe lako, n rne na mea a ka poe il'!iQn«». ka wa kahiko mai, na Hilo na hapanmi eiwa o na ehla aupuni i ke kana • e pepehi j»i i na kannka ; n hookaiii wale no liap-anm» ik> na hana maikai ; e like me na »!anui, na unpo, na kub, a nie ke kokna ann o ka poe piīikia, e like me nu tbai, na makapo, i)a fteiki makuaole, &c. 11. Eia hoi kekahi »no ino o ke kau% ; o ka <iuHan nni ina kunaka. 0 ke kaua wa!e no ke kumu oka anhnu kauinaha loa M»tma a oluu!u wale no ka ouhau, ke ole kaua na a\jpuni. Ina ua hookunia uā koa ona aupuoi e hele, a lawelawema na haria e maikai ai ; a na kuai i» na moku kaua, me ua lio, pu, pahi, pa kaua, a ia inoa kaua akn, ia mea kaua aku ; a ua hoopauia na kula ao koa ; alai!a, na uui ke d;iia o ua aupuni e h.ma'i i na luea pono be nui wale ; a emi nui ma ka auhau, a mama muo!i nn kanaka. 111. Eia Ka hua ino loa oke kana. Ua hehiia na kanawai a pau o lehov<t. E naha kakou iua kumu konawai nui ! E » aku i kou Akua me kou uaau a pau. E»a ka ! ke aloha iaia ! Ku ho ikuh, ka hehi i kaoa olelo / Ka wawahi ina mea ana » hana'i ? Ka hoino aku. «o ka pepehi aku i kaua mau kauwu, a me kana mau keiki? 2. Kanawai eiua. E aloha aku i kou hoaluuna e l»We me oe iho. Eia ka l ke aloha aku ika hoa.Uuua ! E kuanknamn iaia ! E haiiiili iaia | A Loino, e wawahi ! i kona pa, e kioia i kona lole, e hou i kooa opu ! e hoohemo i kona naao, kona ake paa, puowai, akemama ; e haanini i kooa koko ; e hao i kona waiwai ; e pohi i kona hale ! e pue i kaua w<ihiue ! e pepehi i kana mau kc>ki ! O fee aloho aoei ia ? oka malama anei ia i ke kanawai a ka Hako t

Ua hehi ke kaua i na kanawai a psn o ke Akua. Ua hoowahawaha iaia/a na kn- 1 kulu iakoa pum koko, a i akoa buhu, alo ha ole ; i akaa lakn w?le, pepehi wale. He afeua e ke ttkua o ke kaua i malama ai, aole !«a he akoa oiaio, no k» mea, "Ile aloha ke Akaa." Aole hoi i hele m&i o le--6u ko kakoa Haku e pepelii i na kanaka, aka, e hoola no. He mea maa boi i na koa kaaa e (( hooh;ki wahahee/' Oka hoopooipaoi, ka «a« hahee, k* uhai ber»ta, ka haalele koikahi, oia oa hana nui ika tra k.iua. Ka huopunipuni aku, a h wpunipuoi mai, oia ke kanawai kaua i na maoawa a p*o. A na mv ba!o ouiia na 'lii m«oaira a me na Luoakoa, a me aa Lii« a me na Luoa Aupani a pau, i akamai i ka hoopunipani, a i ka ha oa hpi i na mea e puoi ai, a e poioo ai ka eoemi. Ko lakua raia ao ia, ana hana (naa pela. La Sabati. Pela ka heM aea i ka !a $abati. Aolo malama ikt ia ka Ua ka Ha-

<o iks e aua. Ho!o ir* r l?^ 'ua t*m, a pela n* ka* m* ka aina. L.u ;- ■ !d?w«> ltWou ma «* hsf»ji 1» pau ī k* !a h | no ; Ueie, naeia, h*kaka, n h*os i t:a ■ uh>« 0 pau o like me na h* noa. Ua h « m* !i ia ka U knpu, 4 uu hd.ihuik*\m 11 U s «110 di li ew ; » ua hc*>ie i ko lehuV4 k:i» j oawai, ino tic mea l», hiif wea ole i». ] PeU n«> ke kanawai eh«« ,l 8 nttl»wa |i ltv>o mnkuakane," & Nai anwea i». jua i hialele i t«a makoa m> %o -fca«n \ n i |kekah» rami.ita, k««» ii»a» ka funku» h»h | sekahi aaao, aoke keiki ma kuttahī auuo, j a kt?krth« » kekahi ; a pela hei ke ■ kaiku<Uti& ina ke kaikaio», & iuoua hoah*I uan ukaJosia, a ui« q» kahuunpule, kue | ki'kiilii poe o Ukou, * popoiii kwkuhi i kt> kahi. I Ma kek&nawai tono, ūa ptp% i a, "Maī | pepehi kau4ka. r £m U ba«w«i kau* ; i "E pepehi oui loa, e pepehi a p%o Vo*. n I Kia k)i lesu 01010, 4t jS «(lohft nku ika c»ukou UiAiU eue:nī." K«* ko kamkw&i kuiM, "E huho i na «juerui, <t hoiao aku, e kuo loa aku." Ma ko ft>hovji kanawai eiua kn moekohhe M.i ke Kuua unn, oa #0 {;* ka moo koiohe, ka pu« wiUe, ka lnua iko, omo na h.»na ino hiUhilu « . pau i pa. wahiue pio» , s ; > ' > Pe!ff ke'knnawai £«»0/11. *'M»i aihue 'h£.*.l Auhea ua papa ku« 1 iuttU(xia i keia kauuwai f Aole. eia Ka ko knua, 0 lawo walo e... «r; e hao 0 »ihoo, e poWa, mai n»iia i kl* pono o hai, e lawo 1 kti ka aiui, ka muko, ke dttla, ko aopuui okoa, na uiua ti pau. Ua papi ko kanaw,iii eiioa i ka hoiko hoaponipuni, aka, ika w» kaua, ua haa?c!o nui in ia rola, a ua nianao 11 % kanaka kau.i he nj<?u ndni a muhuMa ka hoopunlpnui, s «ne ka hoike wahuhoo. i inoa « «ii enomi, a i inea e lnuiikila 0». Ua pap-ii.i ko kuko m<j i fto hai, ma k« kanawui umi, aka, oko knko iuo, oia ko, kumu 011 a kaua bo oui wale. Ko kuko waiwai, ko kuko ama, kv kuko i ka h.-mo-hauo, a ine ka iuoa kaulaua no ke akamu a ino ka ikuika ina ke kaua ana, 100 ka la«" nakila niafi|ua ona lahuiki'naka e. NuLiila, ua liaki, a u« heiiiia na kaaawai a pau oke ĀVua i k .O kauā ana. No ka mo.i, aolo kekahi kanawii kaoa, o liko me ke kauawai aloha o lehova. 'Okoa loa o kaawalo loa lia kuu*w*i o ko A&ua, a tuo ua kanawai kauii, e liko »no ko kai\va- " le o ka maUmalama» mu ka pouli, ka oiaio mo ka wahiOee, ko «ioiii mo k* hurm, ko <>ta mo ka make. X»Uila, he uioa tiowa loa, » ha moa -wc« hweli loa ke kaua. Ll« mea i« 0 hr>oili ■ rnai ai i na iao * m»> na pihkia a pau m*la- \ naona «auak« ; oka tiiboae # lta wi, ka - eha, k.i makan, a oito ka make maiaoino 4 uoi w«le- Ho luea ia e p»lia ai »taa i*■! oa w*biuek«nema«e, na keiki «nk(t»o)e, na kupapau o ua kaoika opiopio, i na ola * | mahuuehone, a mo ka uwo, ke kinmnh ♦, *e komakeua, ka hauiiuele, a me na ina ■ iie uui wale. 1 koU kipi ana ton Anaerika, u& miliena kanaka i m«!ke, a oa hapa mili >«»a eola mahunehuno ana, no ka lilo aiui hookahi, eloa paha lim», wawae, maka ; a 00 na puka poka, p%ui, e'au, a ia inea ako ia mea aku e poioani ke k»tio. (M* ipau.)

Holoi raala ae !» ka mea inu aw» i ka bsuek« o kon» nfao maka, «kn, koe no nae ' k« bo»io noi i ka laa nhane, » hoonanei' iho 1« kn ooho, *ta t pane mai nae kekahi, M K» bos!o noi boi oko rn#ka." P#oe Aia*| | kela, "Ua ike *n»i nei no boi oe, na bol»i te nei no »o i ka haook» o ko'o maō m*k;», » he»h» k« mea i koe ?* I hoo mai k«>U, i"Ae, oka hanek» k»o mea i holoi »e Fa t aka, koe no nae keU hualu noi i k» lua .? ohaoe." P»ne mi» do ū»e ke!» ika hua * jo k» lea, "Ua kob/bew» oe, a#!e oo wUo • | hualu, aka, he hu awa ia." Uu »o Uk» i aka a o» me» » piio.

.— , Ua ili a B&hab<» loa kekahi aokoEnaho, i e he lo pinepine aoa mawaeoa o K»pahki* ho • me Ytforii ae » Puuio Pove, be eooo tntfe mi ka AMui akn o ki onko o komo »f lloko o ke aw» o Kapalakiko. Pao no na oliua i k» p»e oU a ine ka eke lei*. a '• m% ka toro 5 <? ke ahiahi o ka U > ili ni, ( pohnlo ako I» kaii ii>oku » tue a» akao» ilu* j ko o k» opn o k;i hohooo. J