Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 21, 23 May 1874 — E Hoi hou anei kakou Ihope? [ARTICLE]
E Hoi hou anei kakou Ihope?
Ua hikilele makou i ka ike ana iho raa ka Poukahi i hala iloko o ka llale Ahaolelo i ka heolaha nna mai o ke Knhia* Kalaiai* | na akahiakahi, e lawe mai anā oia he Bila | e aohau ai i Kookahi keneta malnua o kela I a me keia ? upepa e hoounaia aoa maloko ho nei o ka aina, oia hoi, e kau auhan hou ! iho ana i kenota mulana o kela mo kei* j makauinana e lawe nupopa aoa. Ua minamioa loa hoi makou i ka ike ana ma ka : aoao oke anpuni e lawe kioo mai ana ke* kahi kuhioa e auhau maluna o ka naauao i dala o ukn ia ai ko laoa mao paho Bika, a hoopoina iho 1® i oa hooponopono anpuni ! o na makahiki loihi he iwakaloa i ha)a, ke au i ae ia na mea i paiia o helo wale malo- , ko o ka leU. He ahona iki oo paha keia bila no ka ! poe haole ka poe i uku nui no ka Ukou nu--1 pepa, a he hapa wale no lakou, no ka mea i aole paha i oi loa aku mamna o ka ekolu | hanen ka poe haole lawe pepa, aka, o ka | auhau ana mai » na nupepa kanaka, oiai he . «loa dala wale no puni ka nakahiki, he mea paakiki ka hoom«u ana aku. Ke la* weia oei maloko oka Eke Leta he ekolu tauaaui Kuokoa, a he Uuaani hookahi p* ha "Ko Hawaii Pono«," i kela ame keia pule. A owtvi kela poe lawe ? O na Hawaii wale no, a eia oae malooa oo o ka Hawaii e koiia ma» nei e nku anhau hou aku i dala e «kn ia ai oa luoa aupnni hookiekie. Heaha ta at»anai ka hopeoa o keia kanawai ? Eia no ia, • hoole omi ana na kanaka ke hookiekieia ak« ka ok« nopepa • e nake ana uii oapepa Hawaii a pau e paiia nei. Ua ika oo oa hoa * paa •ka Hale Ahaoieio, « Um Noi, aohe be haoa wmlwal oka hoolaha L-
oapepa Hawaii «n&. U» p«>iti* anei ik» ! lehuleho k* oop- -•" '• Ke Ao Oko*," aao» | » monioKmi *ko ■. koUi » eha aa t»osaoi; dftU o k« waihooa aopaoi i k» »*e olm 1 aoA i* oapepa, mimoi »g o kooa maa to««. > 0 ka " H«vaii Poooi" boi kei* • p*i»a l nei e B*laka me 010, aole i boi m»t ka h.t-j p»loa oko Uo« m«o iilo. Aoh oapepal Kuokva hoī oooa k» poe !«*e i oi aku m»-! tnai oka eba Uoaioi kope, aole no e boi koo« (Hau lilo ke ele ka uku kokaaia mai o ka &oao eha Noiail*, b*ah% !a k« looa o keia kao«wai a ke Kohina KaUiaioa i Uwe mti nei ? Ei« no, be Kaaawai A wahoa, e pepebi ai i ka hooUhaia aoa <*oa nupepa Hawaii, ka haawi waie ia aoa o ka oaaaao i ka lahai, a o ka hope paha ; "e popohi aua kukai poele ka hale/ 9 oia hoi e boiboi ia aoa kakoa iiawaii e aoho ike ole ioa mea e haoaia aoa ma kekahi aoao o ka ho- j naa nei, aUiia, halia ae k'e alo ilaoa hela i na aho o ka hale. K-paoaha wale olon, E n'i maHna ipaa, Konohiki hookauaiiiha, I ke kai o ka { aa tnioa. Pehea la ka manao o Ua lahui ba poe nana i hoouna mai oei i na luoain'.ka-.una na, ma na na napepa i paipai aku nei e .iabau h<ju iho i hapaha keoeta (nalana o ka waiwai pta, E kahaha koke mai paha onkou a kapa inai he hookuumah i ka raakou mau bana. Aka nae, aa he)e mai nei oukou e hoomama i ka auhaa o ka Uhm, eia nae ke koiia mni nei ounou e ke Kuhina Kalaiaioa, e aohan hoo mai i hookahi kenfta maluna o kela a me keia nupepa a ke kanaka Hawaii e lawe ai a uka. Aole o kapoe waiwai ka nui o ka.poe lawe nupepB, aka oka poe ilihuna wale no. He aha !a ka hewa o ka hoonaauao ana a na nupepa i koiia mai nei e auhau. Aole auei oukou i ike, o ka mea l iwe nupepa nom iho, ua oi ae ia o ka aaauao maai'ia o ku mea lawe nupepa o!e, «e oia no O ke kaa hou ana i keia auhau maluna o na nupepa, he kau ana ia 1 aahau a kanuwai poepoe maluna o ko na kuaaina poe makaainaua, e iike la me Hawnii, Maui, Molokai, a me Kauai, aole maluna o ko Honolulu nei, no ka mea, e loaa wale no ko Honolulu nei tuau nupepa ponoi ma ka liu.n aku o na Luna lawe pepa, aole mai k.l Hale Leta aku.
U»> hoike mai ka Luna Leta i ka lilo o k uia oihana, ua aneane liko loa me na loaa uiai, uka, ina e hoemiia'rnai na uka rnakuhiki o >a poo e like me ka manao i lohe wale ia o n« hoa, alaila, koe okoa ke dala I dt>la aha keia a ua Luoa Leta nei e rnakemake mai nei e haawi hoa akn ? I mea ai anei oa na moa ana ? E nana oukon i keia, a mai noho a anhan hou aka maluna o na kanaka ilihune, uka, e ae aku i ka lakou man nupepa e holo wale ro na oianawa a pau. Oia no ka makemake o Kauikeaonli, ka mea nana i kukuiu i keia uku pooleta, a hoaponoiae Kamehameha IV, V. fi me Lunalilo. Aka, he mea pohihihi nae la makou ano ka hoike ana aku, i ka aoao a keia an a me na kahina i hilioni ai, he minamina no nae hoi eo makou, ina e knlaiia ana na mea i kukuluia'i eia poe kilo aupuni, a aola hoi makou e ae e kapaia mai he au hookaumaha ko Kaiakaua.
Eia wale no ka makou e kalai pinepine nei : E hoemi loa ka uku o na Luna Aupuni, e laa ka Lam* Leta, hoemi iho a iwa kalua kumamaha haneri ue na makahiki elua ; a ina e haalele mui, ei'ae no ua mea hoopono, a pela e emi pu ai na oku oihana nnpnni e ae. I pan loa no ko kakoa man dala i keia poe iuna aupuni. Ua paipai mai ka Moi ma kana haiolelo alii e kau i na kanawai e hoomahuahua ai i ka naauao, a e hoohoihoi ai i ka ulu ana 0 ka lahui a mo ka holomua, aka, o keia lio olohe hoi, (BiU) ake Kuhiu» Kalaiaina kaulei, aia ma ka aoao kue mai i ko kn Moi manao. Aole no paha keia Knhina i ooonoo pono, a olalau « mai nei no, akika no nae hoi ka bila onoonou ia mai. Ina makemake ka Ahaolelo e imi i ke* kahi wahi eae e loaa mai aii ke dila, ke olelo aku nei makon, e uku makahikiia na luna aupnni e loaa nei ko lakou ola ma ka hana ana i ka ke aupuai hano, a oh« mai i Ina dala a hoi maiUila mai E like paha me ka Luna Hooiaio Kope a me kekahi pw eaeo ia ano. Ua nui loa ko lakon loaa mamua ae o kekahi poe e uku dalaia nei. A ina oia man dsla la a pau i loaa ia poe a hoihoi mai i ka waihooa auponi, aohe dala mai a kana.
No ka bila hoohaiki i ka pono o ka lehnleha a me ke kue i ka pauku 3 o ke Knmakanawai, nolaila, ke koooia mai nei makou e piale no makou me ka hilinai oa ka 000000 oaauao o na hoa e kiola aku maloko o ka ipuiiuha i ua b«la la