Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 18, 2 Mei 1874 — Ka weheia ana o ka Ahaolelo 1874. [ARTICLE]

Ka weheia ana o ka Ahaolelo 1874.

i I kulike #i me ka hoohhai» ana, nolail\ ! ui hele kino hc ke alii ka Moi Kalaknua e j wehe i kuoa Ahaolelo maloko o fca Hale . I Aupnni hi>u t ma ke awakea o ka Poahaif)o | nei, Apenla 30. | Mamnt ae o ka m«nawa, ua hele ae ka I poe i ae-ia e ko no i ke Keen* Ah»oleto tna l ! ko lakou ano kupoan. O ke keena nui ; ahaolelo, ua hoopihaia me ua noho, a m» ! ka aoao mai nia uk» knhi kiekie i hoohwa- { hiwōia no ka Peresideua. I ><eia mao»wa, ; ua hoooho ponoia u* maka hinohano a me i na ki\miaini4 ma ua noho » ku i ko lakou i m«u ano. j Ma ka eoao ma Ewao mua na noho pnlu | » hookawaieia no ka poe o ke alo alii, a >eia : ka poe i hoonohoia malaiU. oa ka pa pa | mua e hele ana i kai. Ke Alii Moiwahine i Kapiolani, ka H R li Keelikolani, ka H.on Mra. L»lia K. Doininis, ka Ilon. Mra, Miri- j ! aina L. Clefhorn, Ke Alii K« Moiwahine i Kanemake Koima Kaieleooalaoi • me ka t Hoū. Mrs. Pauahi Bishop. j Ma ka papa noho iho boi ra»hopo, ka > Hon. Mrs* F«ne Naea a tne aa wahine a na | Kuhina Kalaiaina a me Ko na Aina e. Ma- | maa pono »ku e hali «na i oka, na alu a ; me na Lunamakaamaoa a meoa makaikai. Ma kaaoao m« Waikiki na Lunakanaj wai o ka Aba Kiekie, na Kuhma noho inai j o na auponi nni, H. A. Peirce, J.H. Wc<iei houae, Mons. Ballieu a me ke iCapena o ka : '* Benecia.'* Ma ka pap« noho iho mahope 1 o keia, na Kanikela ka iakou mau wabioe a me na alii moku o ka 11 B«uecia." Mnaka, mawaho o ka hale, oa Pohi Ohe, 1 na koa, oa Mamalahoa, oa makaī, oa kahiii | oa pulouloo, a me oa Kana Lio o Hooolu- | in iho nei. Makai, mnwaho o ka pa» ka I Puali Kaua Lio hanohaoo, " Likelike Po> ( ooi," o Waialoa. H« 10 paha mioota i koe kani ka IS o ke awakea. pnka aiai la ka Mo« mai kooa Halealii mai ma ka wawae, a oa ka pa o o Puowaioa i boUte akea aai i kona haalele ana i pakoi p« f* mai e ka Beoeeta. Hiki mal la oia iaioa o ke aoaiaa oai • akoaaaa a®a, a ktmo i ke kaeoa i honnaokoft i* *o«* e hooloolu ai. Ca okaliiia'e k» Moi « kA Booiiioa Moi, kona mao akali aoaoi, k» Liaakaaawai Kiekie £ & Aiani, * Oako » aae kooa Ēmm «Uali. «ho o ka bora 1% ko«Mi2t tlm P'okii |Affi»k4d«ak« |*a pU iiin ok«ki kiaiia i

l hu>ii it t »o«, • pela eo b'ji ko •* j o» Aiu f ke »lti 000® o* hiohioo* taaii»i. konoe k» Moi i ke K»haoa- ) p«ie R<t. JN . . uli 0 pule bo*>a>«*kai i lke Akoa; U« polei*. A p*o fc» pot€, o% JheialHriu is«i k« Moi i k«ae haioieio m»l«1 io «ho o€i : | E KA 'Ln 4 MK KA PoKlEoeolA \ Iloko <■> l» iu»kuhilt eiuA nke k«o i baMi, o« maaio ae iwieo» ok» Übai o» ioiī | »00 oui, •» m<touli ola oiea, be elo* k»u \ a ka Ah«olel<» i ia. O |ka »h* mai t «koakoa m*i, aa koho ae i ( ko'u mua, ka Moi Lcsaulo, i make, • m» I >a kaa oo hoi. ua wa»hj \* oo»i kekahi miu j hooloii 1 loaoaoia o ke Kamakanawai. Ma k.i lokomaikai o ka Mea Maoa Loa, aole i ioaa i ka Moi Lonalilo ka ike uo ka hooko ia ana o kooa aiao mauviol<na. Aole hoi ī kaalo iea ae k* makahiki maa o kooa o<ih<> Mui aoa, aia hoi aa kahe«ia mai ia oie, a aa I haia ako. Mamuii o kooa make aoa, me ke koho oie i koua hope, i apoooia e ua 'Lii, 1 kuiike ai me ke K*n*wai, ua iiio i haoa o<i oukon, ke koho ao» i Mui, milalo o ke Kuluukanawni. Mamua ae oko oukou koho ani enai ia'u ina i? kulaoi kiekie, ua hai la iku oukou roa ka'o mau olelo ake-i, ame ! ka'u mau hoike hm kioo «na hoi, e hiiinai | aoa 00 au i ka hope ia o ka oukou koho noa, h aole hoi e kokua aku 1 kekihi mau huna e kue aoa ike kanawai oka aiod. Aka, mahope o ko'a koho ia ana m»i, ua hooma» Ka koke'e ka i uio ae muniuli o na hana a kekahi poe kaoaka maoao ulukn, a, oo k« hikileie o keia mea i na maoa hooko, na hooweiiweli la mai ka ooho'na maiuhia o ke knlanakauhale uo ka aiiaiWii pokule, 0 ua hoopio kuke ia nae e ke Anpuni, i ko* kua a hooko pono id m'*i ena puaii o na aupuui manoo aioha, e akoakoa ana ina ke awa. Ua hooponopono kaulikeia na mea a pa 1 i komo i keia houhauaueie. £ kouo ia aku i>na oukou me ka hana pu me ko'u mau Kuhin*, e hookumu i na hanu 1 huiomua ai k;t pono io o Ko'u Aupuoi, a, ano ke nonoi ako nei au i ko onkoa >11*0110 000000 uui 1 kek;tln ooa kumu moakaku lea i loaa ina ko'u ike aoa, Ua hooiahaia ua hoolilo 1 aianaoia oke Kuuiukanawai e iike ine ke kuhikuhi a ke kanawai, a e loua nr, hoi a oukou mui na nooaoo akahai ma m mea. O keia m<iu h'iololi ua uianaoU e hoihoi hou mai ana 1 kekuhi mau h uii'ooa o ke Komukanawai o ka inukahiki 1652. a0 ka hooloii e hapai , aua e noho kaawale aku na Lunamakaai- | naoa, oia ka inea nui loa. | B waiho ia mai aaa qo ko oukou nooooo aua 1 kekahi hooioli i uaanaoia, no ka ma* hele e hoakaka ana i ke ano o ka aoho'ua oihana o na Lunakauawai o ka Aha Kiekie. Oka hooioli e kapae aua i ka nouo aaa ' o ua Luuakanawai a pau ma ka Ahaolelo, lua kuiike uo ia me ke ano maoli o ke Ku- ! mukauawai. e hoakak* a e hookaawale aua j i i oa hana a ka m«na«hooko, mana hookulo-

kolo a me ka (nana-kaukaoawai. 0 ka h )ololi e kouo anu i ka Moi e hoike m»i i na kumu o kooa kapae ana i keknhi b«l,i kanawa», ua manao aa he kumu ole. No ka tne*, o ka ooho aoa o ko'u maa Kuhiua iioko o ka oukou Ah.i me ka hui ana me oukou, ua hooakaka lakou i oa hana a Ko'u Aupuoi, a oia wehewehe aua ua lawa ao ka hoi&e ana i ko'u mau mauao. Mamuli o ke aao uui o na hana pili kaoawai a ka Loio Kuhiaa iloko o ka Aha Kuhina e kokua ana i oa Luna Aupuui, nolaila, u na hoololi e lawe ana ii kokua mai o lakou ae, e noonoo kupouo oukou. Ke oonoi aku uei au i ko oukou uooaoo akahele i ka hoolilo e hoopau aoa i ka loaa ! waiwai i kupooo ai ke koho balota. O ka | mahaahoa ole o ka laha ana o ka waiwai iwaeoa o ka nui o ka lehulehu, o ia maoli ke komu e hoemi aoa malalo o ua haawin» ku i ke koho balota i keia wa, ke ano o na manao o Ka lehulehu ma ke koho aua i ko lakou Luaamakaainaoa. Ua emi oui mai na loaa o ke aupnni, mamuli o na liio kohohonu i iii mni ma ka hoihoi ana aku i oa iepera ma Molokai—ko lakou ola malaila—ka hoolew* an« o na Moi elua, a rae ke koho ana i ko laua nau hope, a nie na kutnu e ae. A o keia man mea a pao m>»lana no ia o ka Waihooa Aupuoi. A ke paipai aka oei nohoi ao ta oukoa, e imt mai i na kumu e uuku ai na hlo, a e emi ai ka pohihihi no k% hooko ana i tta hana o ke anpnni, a e haawiia mai hoi ka mana ta*a maUlo o ke kaoawai e hoohui he elua a oi a« paha oihana i ka mea hookahi, ma kahi • hiki ai ke hana ia pela. O ke komnminao noi e bo*la ia nei i ko'u aloha. oia no ka hooulo aoa i ka la ha», a ma keia'kumu ke noi aka nei au i ko oakon noonoo nui aoa oa i« rues Malta paha o ka huoponopooo hou aoa i ke kanawai oki mare. e loaa ana kekahi pono ma ia auo. Ua kaoohaia ak« ka P«pa OU e hoomaikai e like me ka mea htki i ke ola o ka iehulehu, aka, he oui no a» mea i koe o keia ano t a o ka oi o ia mau mea, o ka imi asi« i o» pooo no ka malam» aoa \ ke ola o na keiki haoau ho« t a ke maoao nei ae e weheia kekahi maa anhan no ka pomaikai o k» poe e hanaa nai ana i na keiki. 0 ke komo nni aaa mai o ka poe paahana i hoopaa ole ia malalo o na aelike» aa maoaoia ako he mea hoo««iwii a he • hoopeipui ii i ko kakou aioa, a oo ia kn« me, ka makemake nei aa e hookaawale ia kakahihaawioa kopono. Ua iMKMiaopopo kino no hoi i ke ano o

j k& U« eoi«i Lepers, a o« olouia «u > k« Ue ( *n* iu* b«o« «lob* « qj® aalamm kupooo 00 ia poe o ko'u Uhoi i loohi* i keU p»Jiki». A kc kooo ako nei «o <« ookoo e tn>o»«opopo i *ekoikoi o o» b«n« e piti »oa i oa pooo «ai, • ooki rniUco* «oa i o« lakabi i tn*i*em**eia ; a o ka a>ea 1 maus) nuiis oia uo ta hOv>tnaa aoa i Q* !«ko v«i o Hoooioio, a e bans ia me k« hoopoioo ole i ka poao o ka poe mea »ina tnawabo aku oke kol«oakaobale. Me be 1j be kopooo ke hoopooopoooia 1 hiki'i k? hoolawaia ka pooo o ka poe ooo« o« maoa w»i k»biko; «ka, im e bso*ole»a na bina e H»»u ai ki wai ms kekahi mau ap«n&, atdī--1», ua iilo i roea o!e ni ho"poao,»uno au« Ke paipai aka n-i au e hoono&oia i Kum'aioa o ka poe i i*e i ke kanawai, oo ka hoonohonoho hoa ana i ko kakou maa kaohwii, a e hoike i HeU kau o ka Ahaalelo e hiki mai ana. O ko kakou tn»a hana hoopooopono waiwa', a o ka oi loa aku aie <• oa raea e pili aua i a<* aioa, e hoomoak*ka (ea ia. Uu hauoii au i ka hoike aku ia oukou i ka Miaikai kapono o ko kakuu noho'na rae oa aupuni e ; a ke hooeoai*»! aku oei au ia oukoa rna o oa aioha i hoikeiu roai no kakou e na aapuni nui a ikaika hoi e uwho kuik=tdi nei ine keia aupuoi I'ioko o ka malam* o lune o ke!a makahiki i hila ae nei, iii waiho ia'ku kt» maoao e hoo'nlo i ke awa o Pooloa i ke aupuni o Amerika, ma na mea e pili aoa me ke knikahi panailike. Aka, oka haawi ana aku i kek;ihi o ko kakou aina, ua ikeia he kupono ole i ku m iuao o ka lehulehu, nolaih?, ua hoihoi iiou i.i mai ia maoao. A ina hoi ua ike ia aupuni mt keia hope uku, he ku i 'ia p>no ka nooaoo ana i kmkahi paunilike hlaiU, e komo pu aku n> Ko'u Aupuui mi k j noonoo ana uo ia mea. £ hoolilou'na uo hoi k<> oukoa manawa ma ka noonoo aoa no ka hoolako aku i ni poiio o na mokumahu e hoio ana mawaena 0 K.apal.ikiko me A'>3t}ter<jlij, a me k« hoohohonu uoa i ka nuk«j o ko kakou awa, i hiki »i i namoku nui kekomo mai. Eia ke nooaoo ia oei e ka poe uoiuu mi Amerika, no ka hooinoe ana i kekahi uwea telegar»pa e hiki aoa i o kanou nei, a e loaa ai na nuhou o na wahi a pau o ka honua nei, i kela tue keia la. He u>au hana keia e kono mai aoa ia kakou oo ka ho xnaopopo f Ku 1 ka pono o oa laiua mokumahu e kipa mai ana i o kakou nei. Ma keia mea, ke noi aku oei au ia oukou, e u >onoo i ke kupono 0 ke kukulu ia ana o na hile p*paa a me na pon > e ae ma ko kakou awa, no na w iiwai i manaoia e nooili ia aku ma na aiaa e E NA 'Lll A ME KA POEIKOAOIA : Me ka hoopoina 010 i iu pomaikai i loaa 1 keia aupuni, e pule kakou i loaa ai ke kupono o ka hoomauia a me ka hooouiia o keia pomaikai. Ae lilo ko oukou mau noouoo ma ke alakai (oak<iala ana no ka pono oka lehulehu, aeloia k« nopena kokua no ka pomaikai a me ka holouaua o ko kakoa aina i aloha nui ia. Ano ke kukala aka nei Au, ua weheia keia Ahaolelo e like me ke Kaoawai. Pau ka hēluhelu ana, alaila, ua hookuuia ke ana'ua, a noho iho ta na Hoa o ka Ahaolelo e hoomaka i na hana mna.