Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 8, 21 Pepeluali 1874 — Ahaolelo ku i ka wa. [ARTICLE]
Ahaolelo ku i ka wa.
La Haaa Akolo, Fob 14, 1874. j Halawai ka Hale ma ka hora 10 A. M. | Ka Peresidena ma ka noho. Puleia eke | Kahnnapule. Heluheioia ka moolelo oka j la u»ua, a hooholoia. ; Ma ke kapaeia ana o na rnla, na waiho mai ke alii Waila, he bi!a e hookaawale ana i $10,000 no na lilo o ka Ahaolelo ku i ka wa o 1874. Ka ke noi a ka Loio Kohioa, oa kapae hoo ia na rola, a oa hooholoia ka bila ma na heluheia lehnleho, me ke kohoia ana o Hon. MesBra Waila, Aholo a me J. H. S Martio i Komite e lawe aka ai ia biia imua o ha Moi. Hoike mai ke Kohioa Kalai«ioa t oa raakaokaa ka Moi e hookou i ka Ahaolelo ma ka hora 12 awakea. Ma ke noi a Mr Kaakaha, aa kohoia o Hon. MesBra J. O Domioit, J P Parker a me J Kakina, i Komite nana e hoomikaokaa i olelo hoalohaloha i ka Mea Kiekie CharieB Kaoaina. ka makaakaoe o ka Moi Lunalilo i make. Helohelaia mai keia palapala malalo iho, mai oa haole kamaaina mai o Hooolula oei: Honoluu?, Peb 13, 1874. Iha Penmāam a me ka Hope Pereaidena, a me ka Poeikohoia o ke Aaponi Hawau i akoako* mai i ka Aha Kao Kaoawai : Ke hoika.haahia ako oei ka poe oo lakoo na inoa malalo, he poe haole e oobo nei ma keta kolaoakauhale, imoa o ko oukou { Aha Hanohaoo. i ko lakoo mao maoao oi* oamroa, a meoemeoe lokahi pa »e oakoo, a m na Hoa o ookoo i loohia ai ia iakon 1 na eha maiooioo mai kokahi poe hoohao* aaele kepooo ole mai. ma ka la o ke koboia aoa o ka Moi no ka Nohoalii. Ua ake oai loa makoo a pa« loa e hoike aka i ko nhakou mao minamina knhohonn. no ka h»o*ia ata o keia q»q haoa haunaele a kopono 010 aalaoa o ookoo, oiai e hooko ana i oa haua koikoi i paoieleia ai malooa o ookoo eaa makaaioaoa o keia lahui; ake hiKoai oet makoo oaalona oka manaoio, e lawt ako ana ookoo i ko oiakoa mao maoao aloha lokahi po meookoo. r. A* Betadkr t A i. Cartwr|gkL C. Wa W. Hali/ . J. C. ?Capr, frtQk Browa, j,Q. īhekāom, K. KraU,
S SmiU>ka, H. M. WbUo*y, , * W. Rob«rt»oo, W. | Sw K D*om»o* JU wwi», f c 8v B*rtow I» Rlch.irti#oo, Jobn Rilsoc, Ct*«. A. Cwtle, ■nwod. C. Heoek, B P Ad*m* W P. C. Jr., S«ta*l C. D»»o», aF. CW»i«c«ortb, Jobn » alker, W. G. Irwia, «• l- 015^ M. | H. 1 W. A. MaHllwa, O. W. I H R. Stiltmaa, Tbiro. H Da»i«, | C. P. W«rd, 0- w - 1 Joo H. Mj, R W«ik er> I Cbw. S. HewUe*, 6od»r*r Rbod«, , | J. D. Bre «fer, Fr. | Woi. Jobn»oo, Tb. Of>f*r*elt, | O. G. Cl«Tord. W M»rtes», | . A. W. fttr<«, J. D Wscke, | D. P. Pelenoo, H. Bmutlecbt, J J. McCo!gaa, Joliu» Hotlnc. ? M. Green. J*»- 8. Leiuoa, Tbo«. enmmii», G«<x M. Ro«s, Gev>. H. Lac«, W. R. Bacb*o4o, Em. Fcnard, H. L. Sbetdoa, Wni. S. Loee, J. H. Bl*ck, J A. P. Brickwood, Alex. Campbell, R. B. D**idsoa, H. R Moyer. R Riemeo«cbnei<!er. Ma k« uoi •91 i Raak&h.-t, oa knhoia he U Komit« W«e e pane aku i» palapaU, o llīB Ex DoroiuiB ka Looahoonulu o ia Ko (Dtt« Eia ka paoe aua Komile ia : , Haie Ahaolelo, ) \ Honolulo, F«»b 14, 1874. } ] EDi Keonim*oa :— M* oka aoao la «> j i oa hoa o ka Hal<» Ahaolelo o k* Aupuni, ui» loa« ia makon ka haoohaoo e hoike 'ku oo ka !oaa aoa mai oka oukna paUpala o | ka la 14 • oa poe kanaka kopa a me na haole e ooho an» ma Honoluln, m« ka hn. I ike ana a>ai iko oukou niin*tnin* ooi, no I kela hana ino kaumaha i hanaia mai « ka Ahaolelo, oiai lakou e hooko ana ika han* | kiekie a pauleleia na lakoo e hana t ake | mahalo piha aku nei ia ookou * pan loa, no ko oukou hoike aua mai i ke ano alohn ia makou, ma ke ano be poe oo ka H»U< Ahielelo, a ma ke ano kokua boi i ikeia i ko makou poe i e(ia. Ke w«lh«>«ku nei me ka Mahalo. Jso. 0. DoMi.vts, Lunahoomaiu o ke Koimie < Alaila hooholoia ka olelo hooholo ra«!a--lo « hookomoia ma ka moolelo o ka Halo : Hooholoia.—Ke haawi aku nei keia Ah»olelo i ko lakou mahalo t oa Elele Kiekie 0 oa Aupuoi e, i na ali'moku m me iid luina o na moku kaua e ku nei ma ke awa, no ko lakoa p«hola ana i oa kokua e hoomahi i ka inalnhia o keia aupuoi m» ka la 12 iho nei o Feberurtri, 1874. Hoike m«i ka Loio Kuh n< i kooa mioamisi3 nui no kela haunaele i hanaia i ka Poaha Wahi aoa, me he mea la, e ulelo i ia noa ma keia hope aku, ua hemahema ua luna aupuni, no ka makaala ole i na men e hoomalu ai »ke ola ame k» waiwai. Ua manao wale oia, amekona mau Hoa Kuhinu, ho Uhuikanaka noho malie keis f he hoolohe. h me ka maUma i ke kanawai. oiai he kanakolu makahiki o ko laua n<>h«> aoa la nei ; a mai ko'u mauawa uuku mai uo hoi ahiki i keia maoawa, aoie au i ike j he hauoaele kekahi o keia ano, aun ma. j naoia no hoi aoie he hauuaele ino e nla | mai ana. Nolaila, ua mioaniioa uui au no I keia poioo oui i hanaia mai ike ola on« | Hoa Lnnamakaainana. Kue mai ka Hon Mi. Kaukaha, me ka hoike ana : Ke ku oei au ma ka aono o na Luoamakaainaoa, a pane aku i na mea 1 waihoia mai nei e ka Loio Kuhina, e pale ao» ia lakou iho, me ka aa mai, aia no lakou maluna o ke kahua palahalaha o ko lakou mana Hoomalu Aupuoi «na. Ma keia hoi, ke hoike akunei au, oammamiua loa au, i ka lawe e ana mai o ka Loio Kuhina, i keia olelo pale nu lakou iho, e ptlt i ana i ko lakon kuleana Hoomalu Aupuui | ma ka la o ke koho Moi ana, i ulu mai ai I hoi keia kipi kuloko a haunaele iuo hoi Oiai boi, ke ooho nei oomakou me na ma luoioo no oa haoa hupo a na makaainana A ke olelo hou ae oei au, nole ioa e hiki i ka Aha Kuhina ke kn imua o makou, a pale ia 11kou no keia kumu. No k< mea, ke koho pono nei au, a me kuu man hoa, ua ike oo lakoa e ulu mai aoa keia hauuaele mamua aku o ka hiki ana mai o keia pilikia. I hoike e akaka ai, e ena hoa, aia ma ke koho Moi ia aoa ona Moi Lunalilo, ua ulu mai no he mau manao haunaele iloko o ua Kaoaka, a ua akaka lea i ko'u maoaoio, ioa « koho kekahi Lu nama i kekahi alii e ae, alaila e haeh«e Uilii la, a ma ia la koho uo hoi, u;t U»uUoa lio'u inoa, ko S Kipi. a me ko L. Aholo, n>» ka me-.i, o lakou ka i manaoia ua koho i ke Aln D Kalakaua. Pela oo hoi, ua alo mai ka hauoaele iwaena oka Oihana Koa, a oa akaka loa ma ka moolelu o ia mau la, loa e hoomakaia ke kaaa, aia mawahone o ui koa, he mau mnkaaiuaoa, i makauknu e kokua i na koa, ua ike uo ka Aha Knhioa, aole Ukou e hiki ke hoole Pela uohoi, ma ka la koho Moi iho nei o ka Moi K»Ukaua, ua aknka no jh (akoo e ulia mai nua keia haunaele, no ka mea, oa maopopo lea \& lakou, a t kekahi paha o lakoo, oa hai aku makou ke Koa»ite i koho la e Uwe » ka Olelo Hoike a ka Ahaolelo i ke Alii Kalakaoa, uo kooa kohoia ooa eka Ahi oleio i Moi uo ko Hawaii Pae Aiua, a u makou i heie ako ai a kao t ke kaa i hoomakaokaa ia no makon ; ia wa oo i lele koke mai ai ka poe kipi e pepehi ia makou, a na pawele mai nae makoo me ka mahuoehooe, o ko W. L. Moehonua koka kai hae hae ia ena kipi ; ua hoike aka makoo i keia i kekahi o oa Kohiifa, aia lakou h«»i a pao mahope iho, aka, ua hoole mai lakou me ka olelo taaal 0 he mea ole wale ao ia A mabo|» olaila, na akoakoa ee makoa ma ka romi o Mi Parke, me ka manao e hooaakaukau i maa mea e palt aku ai i keia hauoaeU, ak-* ( oa papa ia mai la, .a peU wale no i ooho po at oa Kuhioa, a hiki wa* le i ka wa i hookaheia ai ke koko o o» Lunamakaaioaoa • oa ma&aaiaaoa o Booolulu oei. A mamuli o keia b«q ool», ame na koko e l*aa aei iloko o keia raa>, a i loko oo hoi o keia liale, he hoike akaka loa la o ka hiamoe n ka Aba Kuhioa ma ka lakom Oib%na Hoomlo, a he mea maoaooa«> oo l)toi ia'u ke hai ae, o ko makoo pe p«htia aoa, ua like me ka pepehiia aoa o oa | boiobok»ua c ue ka maewa aoa, aa« k» kahe aloka aaa oke koko o omUioo? No- ; laila, ka'a e oielo oei, aole loa e hiki i ka i Aha Kuhiua ke pate ia Ukoo iko oia keia ■ ko«a, Oiai, a* makaela ole Ukoo t makankau iio lakoa • m*Uma» a e hoomala'i ike Aepoai, aeoleka jpk*maikai o «a Oomhioa Amertka a BeH*aas*, i M | A
< I lilo «> keīa imle, m» koo« helohela akolai* ; KDI «puOOla. Hehobeluift k« bil», a apooou. Waib<> m«i o Mi Ksnkah». be olelo hoo : holo penei: Olslo Hooaoijo ; Hookoioim—K bt»wii» ! k* o»Bk i k» Aha Kuiium, e Dint pooo « ' e w»e boi i m»o kaak» Upa»u h»ote ai-i . loko ae o n» k»uk» l»p»»o o kei» kuUu»* 1 k»ub»le, i poe oaoa e m»liat t *t o«w«fi- , «aii ooa hu» i eti« o kei* b»le f « e oku i» i» m»o lilo maiioko Moki w*iho<>» »opu> l oi, »o» ke Kohio» Wuiwai e hoike aka \ i ka Ab«olelo e hiki aaai »o». Nonoi ro*i k» Hoo fCo»k»no, e p«kui | »ku i o» olelo hoohoio U, i "Kank» Hawaii kekahi," rio k» o»e», ua ikei» keoU hiki--1 vawe ao» o Hon Kupihe, ka mea i Up»»u i» e ke kmhooa Hawaii, mamua o o» mea i Upa»oi» e k« b»ole, ke paulo ma> nei no u» Luo«m»kA»toan» i eh». Ma k» uioauia ; aoa, ua hooholoia ka olelo hoobo!o a me ka ; pakui pu M» ke ooi a ka Hon W»;l» f o» boop»oee ka h*na a hiki i n* minute be 10 m». mua ae o ka hor» 12 o ke awake», io» i» w» e rml»wai boo »i Mahope »bo oka booinab» aoa oo ka bapalua hor«, ua baUwai bou ka baie ma ka bora i2 ponm. Hoike mai ka Lunahoomaio o ke Komite nana 1 Uwe ako ka B>U Kauawai i ka Moi, ua apooo mai ka Aloi ia mea, a ua kakau iooa niai malaloo aa bil» ia. Aponoia. K»k»ii iki ku Hale no k* hiki ana mai u ku Moi e huokuu i ka Ahaolelo Kaikaw».