Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 7, 14 Pepeluali 1874 — Page 3

This text was transcribed by:	Reanne Shinsato
This work is dedicated to:	To Mom and Dad

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Nupepa Kuokoa, Me Ke Au Okoa I Huiia.

Keena o ka Loi K@

Honolulu. Feb 3, 1874.

Mr. Luna Hooponopono :

Ua nui na poe i hooii mai nei ia’u, a eia ko lakou pilikia ; he wahine paha, a ua loaa kaua kane i ka mai pake (Lepela) a ua laweia i Kalawao, Molokai. Ua makemake oia e mare hou i ke kane, a ua manao oia he mea hiki i ke Kuhina Kalaiaina, a ia’u paha, e ae aku e mare hou.

Nolaila, ke makemake nei au e hoakaka i ke ano o ke kanawai e pili ana i ke “Oki Mare.” i hanaia ma ka Ahaolelo o ka M.H. 1870. Ua ae i malaila ke oki mai ka b@ mare aku, “ina i hoomaopopoia imua o ka Aha, ua loaa kekahi o la@a i ka mai i k@ ; aia k@ mai pake (lepera) i @ ole ke hoolaia.” Penei hoi e hana’a, e waiho ka hana i kekahi loio, a nana no e hoomakaukau ka palapala hoopii. e like me ka mea mau ma ua hoopii oki mare, hoohiki ka palapala hoopii, hoomoe na koina, na ka Ahe hoopuka ka palapala ke@, a hiki i ke kau e noh@ ai ka Ah@, hoo@ ka hoopii imua o ka B@, loaa ke oki, aka, aole e lilo i mea poe, aia a hoolahaia, a hala na mahina eono, alaila, noonoo ho@ ka Aha a hoohala loa ke iki

Aole no he mea hiki i ka Loio Kuhina @ lilo i loio no kekahi aoao, no ka mea, m@ ka pauku 7 oia kanawai, ua ka Loio Kuhina e nana mawaena o na aoao elua, a ho ike aku oia imua o ka Aha i na kumu i pono ole e ae aku i ke oki.

He kanawai oolea keia, aka, i ka poe makemake e oki, loaa no ke oki, ke maikai ka hihia i ko ka Aha manao. E aho paha e hoom@nawanui a hiki i ka wa a ke Akua e lawe ai i ka mea mai—oia hoi ke oki o ka make—alaila e mare hou.

Me ka mahalo.

A. A. Francis Judd,

L@ Kuhina.

Koho Luuamakaainana’ua a Puni.

Hawaii—Hilo

P Haupu 395 kohoia

S Kipi 387 “

D B Wahine 291 nele

Rev. P Haui 208 “

Puna.

J Nawahi 127 kohoia

L Kaina 100 nele

S Kauhane 27 “

Kau.

J H S M@tio 158 kohoia

S B P@mana 78 nele

Rev J Kahuila 28 “

W Kekaula 15 “

J N Kapahu 12 “

Kona Hema.

D H Nahinu 74 kohoia

S@ml K Kaai 63 nele

K Kama@oha 59 “

K Kuaimoku 23 “

M Barrett 13 “

J N Kaia 12 “

Kona Akau

S K Kaai 125 kohoia

H N Kahulu 119 nele

Kohala

Rev D S Kupahu 215 kohoia

Rev S Aiwohi 163 nele

J D Halai 108 “

Hamakua.

R P Kuikahi 126 kohoia

J K Kaunamano 104 nele

P Kaaeku@hiwi 17 “

S Kamelamela 16 “

S A W Mio 4 “

Maui—Lahaina.-

L Aholo 217 kohoia

G W Napaepae 167 “

S Kam@hakau 65 nele

G W Pehu 61 “

L Keliipio 55 “

G B Kalaaukane 33 “

Kaanapali.

A. J. Kaukau, 48 nele

D M Kalama 42 “

J Y Kanehoa 26 “

J A Nahaku 8 “

D K Nai@paakai 4 “

Wailuku.

J. W. Lonoaea 246 kohoia

T@s. N. Bireh, 187 “

Nuuhiwa 137 nele

L W Papalimu 117 “

N Kepoikai 116 “

J Kamakele 110 “

J Kealoalii 90 “

Makawao.

C. K. Kapule, 73 kohoia

J Kalama 67 nele

J P Green 45 “

W T Cooper 62 nele

Hana.

C. K. Kakani, 225 kohoia

Rev E Halekunihi 185 nele

D B Mahoa oki loa

Molokai & Lanai.

S K Kupihea 182 kohoia

D W Kai@e 163 “

N@reia 112 nele

J Kal@pihaole 108 “

@ P Kamaipelekane 50 “

Kauai—Hanalei & A@ahola.

D Kaukaha 192 kohoia

H @ Wana 68 nele

M @ K@ 50 “

@ Kaiu 41 “

Lihue & K@loa.

P F Koakan@ 19@ kohoia

G W Lih@lani 100 nele

Waimea & Niihau.

J Kan@i 20@ kohoia

S K Koapuu 125 nele

S @ D @e 9 “

N Kahele 5 “

No ke alapali o Nuuanu.

O ke alanuipali o Nuuanu e hele ia nei i keia wa, na kapa pono ia no ia ma ka inoa ponoi o ua pali ia. oia hoi o Nuuanu. O ke kumu paha i kapaia ai o ia pali o Nuuanu, @ ka hookin@ mau o @ ua @ @, a nui ke anu a me ka huihui, nolaila, ke kapaia o Nuuanu.

No ke alanui i ka wa kahiko He alanui imi @ Wale no k@ ka wa kahiko, aole he alanui maoli i @ina ia, e like me ko keia wa. @oa ma Koolau mai ka hele @ e pii ana i K@ nei @. ma Kahoowahapohaku mai ko lakou hoomaka ana e pii, a malaila mai e hele k@ ana ma ke ka@ pali, @ hiki @ ka p@i i k@ o Kaw@, a he puo@wii p@ i ka w@ kahiko, a he kaulana hoi iwaena o na kanika Hawaii i keia wa. No ke akaka pono @ ke ak@ o ke kanaka iloko o ua wai la, ke kumu o ia kapa ana pela. Kawaikilokanaka.

Mai kela wahi aku, e pii ana iluna o ka pali, i ka pohaku nui i kapala o Kaipuolono, he pohaku pina @ kaulaoa keia mai kahiko mai, a ma ia pohaku no hoi kahi pipilikia o ka hele ana o ka wa kahiko, no ka mea, ina e pakika ke kanaka i ke kalele ana o kona @mauna iluna o ua pohaku nei, o ka haule no ia, a he make ka palena. A malaila aku i ka pili, oia hoi ka nuku o Nuuanu, a o ke kumu oia kapa ana, no ke palili no o ka pali, ke kapaia ana o ka Pili. A mai ka nuku aku, o Kaholoakeahole mai ia, a pau ka palena no ka pali.

No ke alahaka hao. Ua hanaia kela @lahao, i ka makahiki 1836 o Paleka makua ka mea nana i hana i kela alahao, a malaila, i hele nui ai na kanaka o na Koolau, i Hanolulu nei, a pela hoi ko Honolulu ia Koolu. Ke pa nei n@ kela alana@ a hiki i keia la, a me he la he 36 makahiki kona kahiko, i keia wa. He @ makahiki mahope mai, hanaia iho la ke alanui e ke aupuni.

Ka hana ana a ke aupuni i ke alapali o Nuuanu Ma ka makahiki 1846 a hiki i ka makahiki 1848, maloko oia mau makahiki ko ke aupuni kalai ana, a loaa kona akea e like me ia i keia wa. He an@ he eono kapuoi ke ake o ke alanui mai ka nuku aku, a ma kauwahi aku he akea loa ae.

Ka poe nana i hana ke alanui i kinohi a mahope mai. N Kinimoka a me na p@ahao a ke aupuni, na lakou i hoomaka mua ka hana ana i ke alapali o Nuuanu, a oa ka haole Europa mahope mai, aia keia haole ma ke k@i o ke alanui Liliha mauka o Leleo, kahi e noho nei, a na J D. Waston e hoomaemae nau nei, oiai he Luna Alanui ia, no ka Apana o Koolaupoko. Ua pomaikai loa na kanaka, mamuli o ka wehe ia ana o ka alanui a maikai, a malaila no e hiki koke mai ai na paiai i Honolulu nei. Nolaila he kupono no i ka Ahaolelo ke hoomopopo no keia alapili i keia wa, a e pono hoi e hoohahaa hou ia iho Me ka mahalo i ke alakai.

J. K. Kaaia.

K@la o Kaneohe.

Ke Kipi Kuloko

Ma Honolulu

Ma ka La i Koho MOI iho nei!

13 na Lunamakaainana i Maewaewa!

Ma ka hora 3 o ke ahiahi Poaha iho nei, ua hapai ae kekahi poe makaainana o Honolulu a me na kuaaina aku nei i ka hana kipi mawaho o ka Hale Hookolokolo, ma o ka lela ana aku maluna o na l@amakeainana e pepehi ai.

Ka Wela O Na Manao Huhu.

Mmua ae o ka hora @ a 2 paha o ka au@na la, ua akoakoa ae he anaina nui loa o na kanaka ma ke kuea mamua iho o ka Hale Hookolokolo, e kuku ana maloko a mawah@ o ka pa, a maluna hoi o na pa Papa, e kali ana i ka hopena o ke koho Moi. He elua ano kanaka ma keia anaina e ku nei, no ke Alii Kalakaua, a no ke Alii Wah@ne Emma no hoi, aka, ua oi loa aku ka nui o ko ke Alii Wahi@e poe, mai na kuaaina mai a me ke kaon@ iho nei n@ hoi, a he poe malama maluhia hoi ko Kalakaua. Ua hoal@ala e ia na manao huhu iloko o kanaka ma na la mamua ae, a mailoko mai hoi o n haiolelo o ka poe alakai. No ka mea, ua loheia aku no ka leo o kekahi poe haiolelo ma ka aoao o ke’lii wahiue e kukala ana. “ ina e hana ole na luna@akaainana i ko kakou makemake, alaila, e heleh@ aku i ko lakou mau iwi.” He hana keia na ka manao hapai k@pi a me ka peg@ haalele loa maoli no.

K@ K@ho M@i Ana O Ka Hale Ahaolelo.

I ka wa @ lawelawe ana ke Hale e k@ho Mei, aia hoi, ua @heia k na leo wal@u @ @ mawa@ mai, @ mai ke anaina mai hoi. A i ae lo@ ana o ke anaina ua puka ke ALII KALAKAUA i M@.

O Ka @maka Mai La

@ ia o k@ @ ana, a @ i @ @ l@ m@ na kanaka hooh@le, me ka hoopaa iho la no i ka manao e l@ aku maluna o na l@ e pepehi ai.

Ka Hoomaka Ana E Pepehi.

@ hoo@ ana @ ke K@le elima lala e hele aku e hai i ke Alii Kalakaua no ke kohu ana o ka Ahaolelo @aia @ Mo@, aia hoi, i ko lakou puka ana aku iwaho a kau iho iluna o ke kaa kek@hi poe, o ka h@pu mai la @ ia o na kanaka ia Moehonua, Aholo, M@ina opio. No ka mama no paha o na kanaka hope elua, hikiwawe laua i k@ lele hou ana i la@, a o Moehonua paa ia aku la iluna a palukuai aku la me na pu@u a me na laau. O Ah@lo hoi, l@le mai la, a olelo “ aole o @uko@ kuleana maluna o’u no Lahaina mai au.” P k@le mahunehune mai ia aohe i @he. Ia lakone @ pa nei hoi hou aku la ka poe i le@ iloko @ @ H@le

Ho@panee Mai La

Hoi ka Ahaolelo a hoi mai @ l@ @kaainana, o ka h@lo mai n@ ia @ na poe k@i e wawahi i na puka me na m@ka i piha i ka hulili h@ makehewa. I@ wa, pi@ iho la na Luna@pakaainana, A pili pe wale iho la n@ iloko.

Komo Mai La Na Kanaka A pepehi i ka poe l@kaainana i loa mai ia lakou iloko o ka Hale, me na p@ a me na laau O kekahi poe lun@makaainana hoi p@ aku la iloko @ ke k@na, aka, pake e kahi a loaa mai la no kekahi. Kom@ia ae la ke keena Ah@olelo, a wawahiia na @oho, pakaukau a pela aku, k@laia i wah@, a mai waho mai hoi, a kipehiia mai la na puka a@ia@i.

Na Koa Manua

Ua ahiahi loa, hiki mai la na koa manua a hoopa@ia ka hanaele Ua kiai na koa a hiki mai i keia wa.

Na Buku A Me Na Pepa.

O na pepa a me na buke o k Hale Hookolokolo, ua pa@ i ka haehaeia a kiolaia i wah@ e ka poe kip@.

Na Lunamakaainana I Maewaewa.

Eia na lunamakaainana i maewaewa, S Kipi, W L M@honua, D H N@, J W Lonoaea, T N Birch, D W Kaiue, S K K@oihea, C K Kap@, C K Ka ka@, R @ Kaikahi, P Haupu, P F Koakanu, a me D Kaukaha.

Na Kipi I Hopuia.

A hiki mai i ka hora 8 o keia kakahiaka. he 27 na poe i manaoia @ komo iloko o ka hoohaunaele o ka la 12 iho nei o Feberuari, i hopuia a eia ke paa pio nei. Aole nae i pau ka huli ia ana.

Ka Hoopai Kupono.

Ke kahua aku nei makou i ka poe makaainana aloha aina, iha aia ma ka lakou mau al@ kekahi o ka poe kipi, e hoike koke mai lakou i na ma@ Aup@ni i hiki ai ke hopaia @ @k@ia ka hana i@o weliweli a keia poe i hoi@ ai i ko kakou inoa maikai.

Nu Hou Kuloko.

Ma ka a@ina la Poakolu iho nei, ua holo aku ke Kila@ea no Kauai, a e hoi mai ana i keia kakahiaka.

Ma ka make ana o ke kumu k@la J Heluhelu o ke Kulah@nai, na l@he mai makou, e kaheaia ana o J W Makaimoku, e hoi e hoopiha ia wahi.

Ua lono mai makou, e holo ana kekahi moku i ka pae aina o N@hiva. ke hiaku i Maraki ae nei. Nolaila, ke kohoia aku nei ka poe he mau makamaka ko lakou ma kela mau pae aina, e @ mai i n@ leta ma ke keen@ kuai Buke o ka Papa Hawaii ma Honolulu nei.

Ma ke awakea Po@kolu iho nei, ua pau na Lunakaainana i ka hele e ike i ka M@wahine Emma Kaleleonalani, @ na he@ mai ka palapala hooi@ a ka M@i Lunalilo i hoana e ai i ka M@wahine Emma @ ke Kala@nu, a na hala aku ia me ke kakau inoa ole

Halawai Euanelio. —Ua konoia mai makou e k L@ Rev. J. Waiam@, e hoike k@ ma ke akea, e halawai an ka Ahah@i Euanelio o Hawaii Kom@ hana, maoloko o k@ l@kini o Hookena, ke hiki aku i ka 25 o M@raki ae nei. Nolaila, oa kono e ia n la@ o ia A@ e makaukau.

Ua hoopanee ia ka halawai o ka Ahahui Euanelio o Oahu nei, mai keia la’ka a h@wai hou ma ka poalua la 17 o Feb. nei, hora 10 kakah@ka. , E hoomanao na Lala o ka Aha, e akoakoa hou mai no ke koena hana a@ nui i koe

E. Kekoa Lunahoomalu

E hoike ana ke Kula Sab@li o ka E@ o S lo@ma, ma ka la 28, o Feb. A. D 1874, m@lo o ke alakai ana @ A. W Populen@, ke Kahu Kula Sab@ti. Ua ka@ ohaia o Rev. S. Waiwaiole, nana e ho@una ma ka nupepa Kuokoa.

Kalawao Molokai, Feb 4, A. D 1874

Holo Ka Hana I Ke Kilau@a—Aohe wa i ikeia ai ko Kilauea holo e like me keia wa i hoounaia ak@ nei e kii i na lunamakaainana. Ha@lele ia Honolulu nei ma ka hora 7 o Feberuari, a holo no Maui a kaapuni ia Hawaii. Hoi mai a ku ma Honolulu nei i ke kakahiaka Sabati. H@lele i ke awakea Sabati, a k@ i ko K@nai mau l@na. Hoi hou mai a ku m@nei i ke ahiahi P@kahi aku nei. Oia hoi, na puni ka pae aina i ka poaiia, eia maloko o ka hebedoma hookahi Eleu maoli Kilauea

E Ike Al’a@ @ mea a pau ma kela Hoolaha ke nan@ mai, o kela ano kela anu kanaka, haoie, puk@ki, paniole, pake, a kanaka maoli hoi, ke kahea ia aku nei, ka poe e makemake mai ana @ k@ hapa@ a@, e waiho ia ma Kapaa @ Aina o Kaoh@, ma@ o Ka@, Koolaupoko Oahu. @ na inoa o ka mau a@ ia : Apana @ A@, @ Aikahala, @ Pu@. 4 Pa@kini, @ Mauiwai, @ Ka@. E @ mai kakou imua o’u, a me ku@ hope o loane @ Kahoo@ no ka hoo@ma i kela mau ia, in@ aole e h@ mai a hooponopono p@ au, a @ala me pule a@, alalia, e hop@ no k@ ma@ p@ o L@ka a me Mehe@, i na ho@ @ hewa, a k@ hewa a pau k@, @, @ @, kekake @ no ke @ hookahi, a e loaa no au ia oukou ma Kaumakap@ ko’u wahi @, Honolulu. @ @ keia @ kanawai p@ mai kona puka ana aku ma ka nupepa @ HAWAII PONOI a me ke KUOKOA.

P. Ka@.

Ko’u Hope, IOANE A. KAHOONEI.

Honolulu, Feb. @, 1874. @

Ohelo Hoolaha.

Elima Dala Makama !

Ua Kalowale. a alhu@ paha mai ka Ho@ Hawaii aku. he @ holopeki hu@paha, @ k@ni @ ma a@ @ hope @, ma ka p@ P@akahi iho a@. O ka mea e hui ma pui@ mai i k@ iho ma ka Ho@ Hawaii, e loaa n@ @ ka aku ma@ana i @ ma @ ae.

@ J. D@

Ma Ka Waiwai o Kahepa @ @ Elo@, Kohala Akau, Hawaii, i make., Ma ke h@ o kekahi o na Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ek@luo ko Hawaii P@ @.

Ua heluheluia a @ waihok@ ka palapala @oi @ @eo. @. W@ k@ e @ ana e hoonoho@ @ Mere@ i @ @ @ ka waiwai o @hepa k@ n@ Honokane. Kohala Akau. Hawaii i make. No@. Ke kauohala nei kanaka a p@ ke p@, o ka p@ono, ola ka la @ o @raki. 1874. ma ka hora @ o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Kohala Akau, Hawaii. oia ka la a me kahi @ kohola no ka hoolohe ana ! ua @ la a me na @ k@ k@ hoike@.

Charles Frederick H@.

Lunakanawai Kaapuni Apena Ekoiu.

Kohala Akau, Hawaii, @ @, 1874. @

Ma Keia, E Ike mai ai na mea a pau ia mana, @ mea n@na @ l@ ma@, @ mea no@ na aina hooi@. ma@

Kiolakaa a hiki i Kau,

ma ka apana o @. Hawaii ke @ @ nei ia oukou, ua kapu loa ua mea a pau ae @ waie i ko kakou m@ hoioholuna maluna o ua mau al@a la me ka ae ole la, a ua kapu p@ no hui na mea a pau maluna o ua mau aina ia, ke ki@ e @ poe aole i loaa aku La mana ka mana a me ka kuk@ kupono. E@ @ kela i ke akea ia aku m@ oukou na mea h@holoua i k@ a me ka lakou mau kel@ e p@ pu ana ina aole i kuaiia, e kii kuke @ a lawe aku mai l@ua aku o na al@ i halia ae La malu@ e hoomaka ana mai ka la mua aku o Feberuari, e pau ana ma ka la mua o Au@ o kela makahiki @. A mamua na@ o ka manao ana o kela a me keia mea o k@ i K@ mau holoho@, @ hele i o ma@a La ka mua a loaa aku ka m@ kupono e hiki ai ke hele ma@ o na mau a@ ka. A loa e @ue kekahi a hooko ole i na olelo maluna ae, alaila, e hoopii no man@ ma ke Kanawai. A pau ka manawa i hoa@ @ na mea holohol@ i hoakaka@ ma kela, alaila, ma la hope aku. e @ na holoholo@ kuni ole l a pau no na mea no@a na inoa ma@ ano e like me ke Kanawai.

W Thos. Martin,

J Namomoku.

Waiohinu, Iau 30, 1874. @

Ua Hoopaneeia Ka Manawa

E Hookaa Ai Na Dala Elua

o ka uku nupepa Kuokoa o 1874, a hiki i ka ia hope o Feberuari h@. O ka poe e hookaa iloko o kela malama, e loaa no ia lakou ke kii makana o ka

Moiwahine Emma Kaleleonalani.

Honolulu Feb 2, 1874. (636 4@ H. M. Wini.

E Ike auanei na kanaka a pau loa. owau o ka mea nana ka inoa malalo iho nei. ke papa aku nei @. aole e hook@ wale i ko lakou mau holoholona @, Bipi Puaa, Hip@, Kao, a pela aku no, malu@ o ke kuleana aina o NAKUPALA @. i make. e waiho @ ma Honolua, Kaanapa@, Maui. O ka mea kue i kela, e wku ao e like me ke Kanawai.

M. Palau, Mea Hooponopono.

Lhaina, Ian 30, 1874. @ 639

Hoolaha Komisina Palena Ai@a.

Ke Ha@ Aku Nei, ua noila mai au e hoomaopo. a e hoolaio i na palena o na Ahapuaa o Kahakuloa a me Ho@kawai ma Kaanapali, Ma@i. a me Alamihi, Walnee, Kuhua. 2 Walnee, Polapola, Puehuehu. Laapakea, Olowalu. @mehame. Uhao, Wahikuli, Ilikahi a me Opaeula. ma ka Apana o lahaina. Maui.

E hooiohela keia no@. ma ka Hale Hookolokolo m Lahiana. Maui, ma ka la 5 o Maraki M. H. 1874. ma ka hora 12 o ke awakea, nolaila. ke kauohaia aku nei na mea a pau, no lakou na aina i pili i ua mau aina la. a o na mea kuleana paha.

P. Nahaolelua,

Komisina Palena Aina o Maui.

Lahiana, Maui, Ian 2@, 1874. 635 3@ @

E Ike ananei oukou e n kanaka a pau o kela ano a me keia ano e nana mai ana, i like ole na waihool@. Ow@u o ka mea nona ka inoa ma@lo nei, @ h@ka@ loa a@ nei a@ i na Bipi, Lio, @oki, Miula. Aole e hele ma ko’u mau kula 1 Hahaione, 2 Kaelekei, a me ka apana kula o Keokea, a me ke kulao@hale Koko ma Maunal@, mokupuni o Oahu. In@ e loaa ia’u mau paniolo kekahi o keia mau ho@ho ona, e uku n@ ($2 00) dala no ka holoholona hookahi. Ke ho@ pu aku nei au i ka’u Ia hoom@. @ Am@ ko Maunalua kai. mai Kalua a hiki i ka l@ o Kawaihoa 2 he Uhu ka Ia moo@ o Hina@. 3 he Aholehole k @ ho@ o Awa@malu. O na Ia a pau loa malalo @ ka’u mau i@ h@ na’u. na ko’u mau kanaka paa ia mau ia ‘ o ka mea e ku@ i keia h@olaha, a loaa i ka’u hope a’u i waiho aku ai, e hoopiaa oia @ o ke Kanawai, ke @ kekahi o keia mau ano, kane, wahine, keiki, haole, pu@ki, pake, a me kahi ano @ e @, he @ ka make, he lohe ke ola.

William C Mahuka.

Maunalua, Ian, 31, 1874. 3@

Hoolaha a ka Luna Hooponopono WaiWai.

Ke Kauohaia Aku Nei Ka Poe A Pau a Daniel Kekoowai i @ke, i aie aku @, e hoike mai i ko lakou mau kolua i hooiaio pono ia, a o ka poe hoi i aie mai la, e hoike ko@ mai i ka Luna Hooponopono Waiwai. ma kona hale oihana. iloko o @ malama eono mai kela la aku, a l@ ao@ e ho@kela mai a pau ka manawa, e hele loa ia.

S. C. Dole,

Luna Hooponopono Waiwai o D Kekoowai.-

Honolulu, Ian 31, 1874 635 4@ 635

Hoolaha a na Hooko Kauoha !

Oiai Ua Hookohuia mai na mea nona na inoa malalo iho, i mau Hooko Kauoha no ka Palapala Kauoha a ONO ( K), o Waikiki-waena, Honolulu, Oahu. I make. Nolalia, ke kauoha@a aku nei ka poe a pau ana i aie aku ai, e hoike koke mai me na hoike e o@a@o ai, maloko o na malama eono @ kela hoolaha ana aku, a i ole e lilo i mea ole : a o ka poe a pau i ale laia, e hookaa koke mai i na mea no@ na inoa maialo iho, ma Waikiki-waena.

Ka @hue (k) a me Kaiawela (w).

Na Hooko kauoha o ka waiwai o Ono.

Honolulu, Ianuari 26, 1874. 635 4@ 638

Olelo Hoolaha o ka Komisina no na Palena o Oahu.

Ke Hoolaha Ia Aku Nei, Ma Ka Poalua, oia ka la 17 o Februari, ma ka hora 11 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Kaneohe. e noho na ke Komisina me ka makaukau e hoolohe i na hoike, a e hele aku a ike maka i na palena o kela mau aina :

Il@ o Halekou, Kaneohe, Il@ o Kuou. : : Kaneohe,

“ Kahalekaulia, “ “ Kanohohuluiwi, “

“ Kaluapuhi, “ “ Waika ua, “

“ Keaahala, “ “ Mahinui. “

“ Puahulu, “ “ Kalokohanahou, “

L. Mccully, Kumisina.

Honolulu, Ianuari 2@, 1874. 635@

E Heluhelu I Keia.

O ka poe a pau i makemake e loaa

Ona mau kii

O ko lakou

Mau Hoaloha a me na Makamaka,

O ka wa wale no keia e loaa ai ma na

Kumukuai Haahaa loa!

Ma Ka Hale Pai Kii O

Dickson,

612 y Helu 61 Alanui Papu

Hale Kuai O Ahi & Co.

[Helu 63. Alanui Nuuanu, Honolulu.]

E p@ koke la makai iho o ka

Hale Kumeka Kamaa O Agiu

a me ka Hale Pai Kii o Ahi !

Moloko O Keia Hale Kuai, E Loaa Ai @ mea a pau malalo iho nei, ma na kumukuai haahaa @ oluolu ka, o@ kela :

Palule, Lole Wawae, Mamalu,

Alla Lanoh@, Wai-ala, Kui-hao o ua ano a pau.

Alla hopu@, Alla kohola, P@ hale. Waniki.

So@, Poo Leia, Ipukukui o na ano ape@

Pa, Bola. Kiaha Aulani,

Puna, Kanana, Pahi o na ano a pau.

Kaula Lio, I@-keehi. Kaula opu Lio,

Ipu paka, Paka. Kika, Pulumi Hale. Laka hale.

Na M@a Ai: Ma@a, Alani, Ipuhaole, Niu,

a me @ ano waiwai a p@ o Kina mai, a e kuai ia ma na kum@kuai Helu i o ka makepono loa ma Honolulu nei. E hele mea ma@ka, i ike maka, mamua o ka hele ana i ae Hale Kuai e aku.

634 @

Wai ! Wai !!

A Hiki I Ka Wa E Hoolaha Hou la aku ai, ke hai ikaika loa la aku nei, o na hora hookahekahe wai no @ mea ke@. ma hora @ hiki i ka 9 A. M. a mai ka hara 4 a i ka 5 P. M.

Thos Lon@,

634 @ Luna Hooponopono Wai,

Hoolaha Hookolokolo.

A Ha Hookolokolo Kiekieo ho Hawaii Pae @, ma ke @ ma ka @ SETH PORTER @, o Ho@ I@, makapuni o Oahu. @ o@ @ H@ na ke Kahu malama wai wai e kua@ i ka waiwai paa.

Ma ka @ ana mai i ka puka aia @ S B @ o @, mokapuni o Oahu. Ke kahu @ o ke @ a me ka waiwai o @ p@ Ford o Honolulu. I ole@ he keiki @ o@. @ @ moi mai ana e ha@ @ ka @ e k@ i ke kahi waiwai p@ @ me ka i@ @ i kekahi @ kumu e @upono @ @ @ @ @ ia. Nol@ @ @ aku @ ua @ me @ mea a pau i kuleana ia waiwai. @ @ mai e hoike @ lakou im@ o keia Ana Hookolokolo, ma ka P@ @ i o M@ A D 1874. ma ka hora @ A.M. @ k@ Kee@ Hookoloko@o o keia Aha. @ Honolulu. a ma@ o hoike mai i ko lakou @ kue paha e haawi ole @ @ wa ma @ @ A ka kauoha@ aku @ hoo@ ia i kope o keia kan@ e paha no @ hebedoma @ @ o ka wa e @ ai ka @ maloko o ka nupepa Kaokoka me Au Okoa i h@. he nupepa i p@ a hooiah@ ma Ho@ nei.

Kakauia ma Honolulu, H. I. Feberuari 1@, 1874.

Alfredo Hartwell.

Ikea : Lunakanawai o ka Ah@ @.

Walter R Seal. Kak@noielo. 617 328 63@

Aha Hookolokolo Kiekieoko Hawaii PAE Aina, ma @ hooponopono waiwai. ma ka hana o ka palai aia kanoha o KA WAINU@ o Ho@lulu i make ka. @oha. Ma ke keena imua o ka Hon. A S Hartwell. Kau oha e hoola@ i ke no@ apono i na papa hoike hookua ana a e mahele i wa waiwai.

Ma ka heiuheiu a me ka waiho ana wai o ka palapala noi a me ka papa hoike o W E P@ ka hooko hauoha o ka waiwai o Kawainui, no Honolulu i make, e noi ana e apono la na hoololi he $@.00. a e hoike ana o na mea i k@ mai la a@ e noi ana e nana a apono la kela ma@ mea. a e kauoha la e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i @ mea i kuleana maial@, a e hookuu ana iaia a me ku@ mau hope mai ko lakou noho ana ma la ano.

Ua kauohaia, o ka Puakahi, ka la @ o Maraki 1874. ma ka hora @ o kakahiaka, Imua o @ Lunakanawai ia. ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo: ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohola no ka hoolohe i ua noi ia, a mana papa hoike i oleloia a @ ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu. Ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua @oi ia a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o kela kau @ ma ka olelo @awail e paila maloko o ka Kuokoa a me Au Okoa i huila. he nupepa i pai a hoolahaia ma Honolulu. i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.

Kakania ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina I Kela ia @

Feb M H 1874 Alfred S Hartwell.

Ikea : Lunakanawai o ka Aha Kiekie

Walter R Seal, Kakanolelo o ka Aha Kiekie.

637 @ 639

Ke Papaloaiaaku Nei Na Kana.

ka a p@ aole e hele wa@ e h@hi a e alualu i na mea maluna o na aina o

Makahanaloa a me Pepeekeo,

ma Hilo, Hawaii, o hoopiila ananei malalo o ke Kanawai.

@ AF@ng & A@k.

Na Apo Lima Kanakau !

E Loaa No Lakou Ma Ka Hale Kuai Buke o H. M. @ i keia manawa. a pela no hoi na Kula Pepeiao Kanikau. E hele m@ ilalia. a e loaa no.

635 @ H. M. Wini.

L. @akale.

He Loio, a he kokua @o na hihia o kauaka (koe na hihia hewa.) Aia kona keena ma ka Hale Hookolokolo.

633-@

Edward Preston !

@loio Pelekane.@

He Kokua Oluolu No Na Kanaka I pilikia ma na hihia Karalma a me na hihia Ki@ila ma na Aha Kanawai a pau ma keia mau mokupuni. Ala kona Keena Loio ma ke Alanui Kalepa. ma kai pono iho o ka Pa Kuai Papa o Lui ma. He keiki kamaaina no la oukou kekahi e noho p@ la me la malaila, nana no e mahele pono aku na hana a oukou a pau me ka olaio

Honolulu, Oct. 22, 1873 621 @

Judd & Laine (Alani a me Laine.)

Na Mea @uai Mea Ai o na lako ai a pau, na mea ulu, a me na mea hoonomona @ Halekuai malalo o ka Hale M@, Alanui Papu. Honolulu.

617 ly

Moku holo mau no Molokai !

E Holo Mau Ana Ka Moku Kuna

“ Mile Morris. ”

I na hebedoma a pau, no Kaunakakai a me na awa ma ka aoao hema o Molokai. No na uka@ a me na oh@a. e ninau ma ka moku ia.

6@ @ Kapena Iokeve Lima.

Ke Kaheaia Aku Nei Na Kanaka

mao@ a pau i ale mai i ka Hale K@

Ki@aha@aiwa.

e hook koke m@i lakoa mamua ae o ka la 1@ o Feberuari e hiki mai ana. A ina nole e hookaaia mamua iho o la wa, e hoopii@ niu ke Kanawai,

K@mo a me Peleka.

Honolulu, Ian 22, 1873 614 4@ 637

E Ike na mea a pau ke nana mai, @wau o ka mea i kakaula ka l@a @alalo, ke hoike nei au ina ke akea, e kii mai ka mea nona kela lio k ulaula. ua po@muku ka pepelao akau, ua kunila na @ha hope elua i ka hao anoe. Eia ma k@ ai@ hoo imalima ma Honokua, Kona Hema. Hawaii, kol@ke ai a M. H. o ka noho ana. E hele mai a olelo pa @ ka uku o ka ina. Ina e hala na la he kanakolu mai ka la e la@ @ ma ka nupepa, e kuni no au i ku’u hao.

K. W. Kuaimoku.

Ianuari 15 1874. 6@ 4@ 637

Kauka O. S. Cummings, he Lapaau Homeopath@ea.

O ke ana o ka Haawi ana i ka Laau i ku@ono no na mai

Hui, Rumatica, Fiva,

a me na mai kaa loihi wale

Aia kona ke @ Oih@ ma ka Hale Kauka o Kenede, Helu 63, Alanui Papu, Honolulu.

689 ly

Ai Hanai I Ka Moa ! —Mai keia wa aku, e kuai makepono loa aku no au i ka ai e hanai ai i ka moa. I ka poe e makemake ana, a e loaa no ma Ulakoheo, H@

C Iulan & Co.

Honolulu, Mar 25, 1873 @591 ly) (Kiulana ma.)

Oiai Ua Hookohuia mai ka m@ nona ka inoa malalo iho nei. i Lunaho@ ponopo@o no ka waiwai o HIK@ (k), no Makawao, Maui, i make aku nei. Nolai. la, ke ka@ohaia @ku nei ka poe a pau ana i ale aku ai, e hoike koke mai. a o na mea @ pau e ale n@ ala, @ hookaa aoke mai. A ina he waiwai kona Loko o ka lima o kekahi poe e malama nei, pono no lakou e hoike koke mai i

C B Andrews,

Lunahooponopouo Waiwai no Hik@.

Ianuari 8, 1874. 6@ 4@ @

Hale Hoomoa Palaoa Hou !

Ua Wehwa A @uei ka mea nona ka inoa malalo, i Hale Hoono Paia @ make ki’@ o na

Alanui Moiwahine a me Rikeke.

@kahi i noho mua ia iho nei e Mr. G@, a ke kono aku nei i na kipa ana mai o na kokua ma kana hana.

634 3m Anton @inger.

He Papa Kuhikuhi Manawa Holo

o ka

Mokuahi Hawaii

Kilauea !

Feb 16............................................................Hilo

Feb 23....................................Kona a me Kaunakakai

Mar 2...........................................................Hilo

Mar 9...........................................................Kona

Mar 1@....................................Kaapu@ ia Kauai

Mar 23............................................................Kona

Mar 30.............................................................Hilo

E haalele ana ka mokuahi ia Honolulu ma na hora @ ahiahi, koe wale no a@ holo ana e kipa ai ma Kaunakakai, ola hoi ma ka hora io o ka po e hoio ai.

Ma na @olo a@a i H@o, aole e haalele ana ka mokuahi ia Lahaina mamua o ka hora i A M ma ke holo ana aku malalo nei.

Ma n holo ana i Kona, aole e haalele ana ka mokuahila Lahai@ ma@ o ka hora @ A. M.

Ma kela La aku, o ka uku ohua o na eemoku, e hooko polo@ei loa ka ana. Na palapala eemoku ma ka Hale Oa@hana o ka Agena waie no e lo@a ai.

Aole e hihia ka Agena no na paiki i kakau inoa oie la, a me na aka@ e ae i kakau laoa oie @a ka loaa ana mai.

6@-@ma Samuela G. Waila, Agena.

Hale Kuai Hou

—Me Na—

Lole Hou.

Ma ke ki@ o Alan@i Wale@ me Alahaka.

Ua Hoomaka Aku Ka Mea Nona

ka l@ mak@ o i Hale Kui i hoolakoia me na

Lole Pio,

Lole Paa,

Na Lako m@ ai haole, ae.

O kela ma@ waiwai, ua wae ia, a o ke ane maika wale no, me ke dala kuike ke kualia ana, aole he waiwai ku@ala, a e kuai la aku ana no kahi oia @uku : A no ka makepono o ka’u kuai ana aku a m@emi o ka huo@ ana. aole e kiki i kekahi ke kuai i na waiwai o k@ ano maiaio o ka’u.

E @ mai a e nana : John Worth.

H@, Oct. 1@, 1873. 621 @

Hoolaha Hookolokolo,

A ha Kiekei o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai Mokupuni e Oahu. Hawaii Pae Aina. @. Ma ka waiwai @ ka M@ LUNALILO i make. Olelo ka@ka, e k@ ana ! ia e hoolalo ai ka paiapaia kaa@ a no ka hooiana an@.

No ka mea, ma ka ha @ o Feberuari M H. 1874. ua waiho@ wai @ o ka Aha. kekahi paiapaia @. .@ no ke ka@ hope loa a Ka @ui i @ i make ak@ ia : a @ ka p@ ho@ e noi ana e hoo@ kela pala@ kau@. a e hoopuka hoi ka palapaia Lunahooko no @. R. @ @ @ @ mau e Ohaa R. Hah@.

No@. @ @, o ka @ @ ka ia @ o Feberuari @ @ 1874. ma ka hora i@ ma ka @ @ o ia A@. Ma Ho@, oi@ @ ia a me ka hora e hoo@ i @ paiapala kauoha, a e hooioh@ ho@ no ia noi ana mai a me ka poe a pua i p@ e ku@ ana i ka pa@ kauoha a me a@ hoop@ ana i ka pa@ Le@ Hoo@.

A @ @ @ ia e @ no @ mea @ @ pule @ @ o ka liawali@ @ a me ke Kuokua. he mau nupepa i pu@ a @ ma Ho@. A @ kauoha @ ia, e houpu@ ua paiapaiakauoha i ka wa i o eloia.

Ka@ ma Honolulu. ke Hawa@ P@ Al@. Feb @, 1874

Alfred @. Hartwell.

Ikea : Lunakanawai o ka Ah@ K@

@ K. @arnaru Hope.Kaka@ @ @ @

A Ha Hookoi@koi@ Kiekieo ko Hawaii pae A@, maka hooponopono Waiwai, ma ka hana o ka waiwai o Peter J Me@. o Ho@. I make. a me ka malama ki@ me ka waiwai o REBE@ @ellish oo oi@ ae k@ imua o ka Hoa Alfred S. Hartwell. Kauoha e hooiaha i ke @oi e apono i @ pupa hoi @ hookuu ana a @heie @ ka waiwai.

Ma na he@ohelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka pap@ hoike o John @ Ho@, Lunahooponopono o ka waiwai Peter J Meli@. no @ ! make. @ noi @ e aponoia na hoo@o he @ @, a e hoike @ o na @ i @ iaia he HI@, a e noi ana e nana a apono@ keia mau mea, a e kauohaia e mahele i @ waiwai e waiho ana ma ko@a limu hope mai ko lakou noho a@a maia ano Lu a@ @ponopono.

Ua Kakohala, o ka Puaha, ka la @ o Feberuari M H 1874, ma ka hora @ o kakahiaka, imua o @ Lunakanawai @. ma ke Keena, ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i ko@ @ no ka hoalohe ana i na @ @, a me na p@pu hoike i olelolu, a o ka poe a p@ i p@ m@ ia, e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ao lakou, e ae ole ia ai ua noi ia. a malaila o hoike mai ai na hoike o @ mea i kuleana ma@oko o ka waiwai lo@loia. A o kela kanoha ma ka olelo Haole me ka olelo Hawaii. e pa@ maloko o ka Hawa@ @ & Kuokoa & Au Okoa. h@ mau nupepa i paila a h@lahala @ Honolulu. I ekolu pule mamua ae o ka ma@wa i ole@ ae ka hool@ ana.

Kakaula ma Honolulu, ku Hawaii Pae Ah@. I kela ia @ @

Feberuari M H 1874. Alfred S Hartwell,

Ikea : Lunaka@wai o ka Aha Kiekie.

Walter R Seal, Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

@ @ @

Ma Ke Keena O Ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii, Pae Aina, Ma Ka waiwai o KAUNELE (k), ao kahuo @, Lanai, i make.

Ua heluhe@ ua waihola ka pa@ noi a Na@kipi k@ e noi ana @ hoohaiola ana ka pa@pa@ kanoha hope loa o kaune e (k), no Kaunoiu Lanai. H P A I make aku @ Nolai@, ke kauohaia aku @ ka@ pau ke pili, o ka po@ ahi, oia ka la @ o Feberuari 1874, ma ka hora . o ke ahiahi. ma ka Hale Hookolokolo ma@ ahil@, oia ka la a mea kahi kohoia no ka hoolohe ana i na nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.

@ @ B R. @ hnande@,

Lunakanawai Kaapuni Apana Kiua H P A

Lahaina. Ian 29, 1873. @ @ 63@

Ma Ke Keena O Ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o NAWAI (k), no Wailuku, Maui. i make.

Ua heluhelu a ua waihola ka palu@ noi a Kaa@ moku Nawai (w), e nui an e hoonoho la i Lunahooponopono no ka waiwai o Nawai (k), Wailuku, @, H P A i make Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka poakolu. oia ka la 25 o Feberuari, 1874, ma ka hora @. ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka ia a me @ ! koho ia @ ka hoolohe a@a i ua nonoi ia, a me na mea kue ke hoikela.

ABR. Fo@nander.

Lunakanawai Kaapuni Apana Kiua H P A

Lahaina, Ian 29, 1874. 63@ @ @

Ma Ke Keena O Ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o EDW. SALTER, no Hana. Maui i make.

Ua heluhelu a ua waihola ka pal@ noi a T K Clark, e noi ana, e hoo@oia ka p@iapaia kauoha hope loa a Edw. Salter, no Hana. Maui, H P A i make. Nolaila, ke kauohaia aku n@ na kanaka a pau. ke pili o ka Poa@, oia ka la @ o Maraki, 1874, ma ka hora 11 o kakahiaka. ma ka Hale Hookolokolo ma Hana, oia ka la a me kahi i kohala no ka ho@ohe ana i ua nonoi ia, a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. Fornander.

Lunakanawai Kaapuni Apana @ @ P A

Lahaina, Ian 30. 1874. 635 @ @

Ma Ke Keena O Ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o HOOKANO (k), no Kahakuloa, Maui i make.

Ua heluhelu a ua waihola ka pal@ noi a Lilia Kaniela (w), e noi ana, e hoolalo ia ka p@lapaia k@oha hope loa a Hook no (k), no Kahakuloa, Maui, H P A i make a@ nei. Nolaila. ke kauohaia @ nei na kanaka a pau ke p@. o ka P@ au oia ka la 25 o Feburuari, 1874, ma ka hora i ahiahi, ma ka Hale Hookolokolo o Waliuku. oia ka la a@ kahi i kohola no ka hoolohe ana i ua nonoi ia, me na mea kue ke hoikeia.

ABR. Fornander.