Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 47, 22 Nowemapa 1873 — Ka Pouli o ka wa Pouli. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

Ka Pouli o ka wa Pouli.

Ka Pouli o ka wa Pouli.

(Vfa ka helu 2 ua lohe omkou, aia [erusalema ine ka aiua lan iloko oka lima onu Mahornoda. He mea keia i hilahila a kaumoha loa ai na Karigtianci. Ma ko manao, he poe ai-a a hewa loa me he poe hoole la i ke Akna na Mahomeda. Aole nae lakou i hoole ike Akua. He poe hoomana nui lakou i ka Akun hoo- | kahi wale no. Ma ko lakou manao, oka j poe Karistiono kai lalau loa ma ka hoo-1 inana ana ia Maria, in Prtera ma, i na iwi 0 ka poe i make. No ku inea, ua paapu na luakini Pope i na kii. A ma ka nana aku i ka poe hoomana, e hoomana ana no lakou 1 ua mau kii la. Ma ke Keneturia umikumamokahi, ala mai ka manao ikaika iwaena o m Karistiano o Enropa e hele e hookuu mai ia lerosalema, me ka ama hoano, inniloko mai o ka hma ona Mahomeda. Nolaila, hoomakaukau lakon e hele aku e kama. fa manawa o Silevet* II ka Pope nana i hookani i ka pn mua no ka hele ana i keia kaua. Mahope iho, kokua mai kekahi he--Bemeta Moneka no Aminna mei Fnrani, malalo iho o ka Pope Uaehana 11. Hooakoakoa oia » ewalu haneri taus ini koa noloko mai o na moneka, na paahann, na mahiai, ka poe uhnuha, a ouwana wale, a hoomaka lakou e hele aku i keia kaua nui i kapaia he Kevusade. He hele naaupo a kohihewa keia. Eia ka olelo paipai, a hooUna i ka inanao o ka poe i hele ; " 0 ka poe hele a m-ike iloko o keia kaua loa, e kalaia ko hewa, a e loaa ke ola mau ioa mn ka lani. Oia ke kumu o ka ae o ka lehulehu o ka poe hewa e komo il«,ko o keia kauii naanpo. A pehea keia lehulehu 8011,000? ua hiki aku anei lakou ia leninilema? Aole, ua peu ka nui ika make ma ke alanui. Ua hiki aku nae kekahi hapa, a kana aku, a liookuke aku i na Mahomed i mailoko aku o lerusalema, kukulu hou eia Karistiano ike aupuui Karistiano inalaila.

Aole nae i liuliu a ala hou - na Muhomedi», a kaua aku i na Karistiaoo, a hoilioi houia lei-uanlema ia lakou Ke ala hou no ia o 11 u ECaristiuno e kann hou aku i ua Mahomeda. Loihi no ke kmua ana—kaua aku t kaua mai, u komo aku uit Pope, na Bihopa, na Moneka, na Moi, na lii ii» a lilo na maknhiki elua haoeni i keia mau Kerusade. Pau ka hapalua o na kanaka o Europa i ka make iloko o keia mnn kaua. Poho loa ka waiwai a na lii, a o na kauaka he nui wale, a mahuahoa ioa ka hewu, ke kuulala ana o na knhuiinpule, ine ka naaupo a me ka nhauhu ana o kanaka. Heaha ka waiwai, ka pomaikai i puka uiai, maiioko (naf o kei i mau knua loih< i hoihoiia'i larusaletna i ma Karistiario ? He oiaio no, ua loaa kekahi kuleana iloko o Ue kulanakauhale hoano, ilnko o kahi i hanau ai, a i kanu ia'i lesu; A hīki ke kuhikuhi i na malihini, Eia kahi hanai holoholona, kahi i hoomoe ia'i lesu • eia Kalevari, kahi i k;iuli,i'i leau; Eia ka luaku papau o le* su, a me na inea he nui wala e piii ana i ko | lesu wahi noho ; aka nae, o ka poe e inalama ana ia mau wahi, a e kuhiikuhi ana, pehea lakou ? He poe haipule io anei lakou ? a mahuahua ko lakou noho hemolele »nu? Aia anei lakou ma na wahi kiekie e ane pili aku ana i ka lani ? Kokoke anei ka lani ia lakou? a loihi e aku anei ka lani mai ia kakou aku ? Aole palia. Ua like pu paha ke kokoke aua, ka loihi ana, o na walii a pau ma keia ao i ka luni. Aole kokoke kekahi, a loihi aku kekahi. Naaupo maoli kela lehulehu i hele aku e kaua, no ke aupuni Knristiano. Aole ma ke kaua maoli e knkulu ia'i ke aupuni o lesu ; aka, ma ka hoolaha ana a me ke ao ana aku i ka ke Akua olelo, me ka pule inau i hiki mai ka Uhane Heinolele e hoo huli mai i na Mahomedu, na Katolika, na pegana, mailoko mai o ka pouli, a iloko o ka nialamalama. Ua lohe oukou i ke e no o ka wa pouli ; oia hoi ka wa mawaena o na inakahiki 606, 1500. Pouli loa no. U<n hoomaka iki nau ka pouii e auhee aku ma ua makahiki 1300, me 1400. Iloko nae o ka makahiki 1500 • me I6ookapoha nui anei o ka mālamalama, a auhee nui aku ka poiili. Malaila i hoomaka'i ka haule aoa o Babulona ; a mailaila mni a hikiia nei ka haolo aoa, ae mau ana no ka haule ana mai ueii aka u hiki i ka manawa e nalo loa ai kona kahua. A, heaha ka pouli, ka. naq.[ipoe pili ana i na kaoaka, i na lii i keia wa ? Eia no ia, ka noho nanea wale aan iloko o Babulooa. Ua lohe no lakou, ua lohe eio oukou i ke kauoha, "E hele mai oukou mawaho o Babulona, i ole oukou e lillo ipoe hoalawepu i kona hewa, a i loaa ole ia oukou kooa mau pilikia." Ke noho nei nae ka nui iloko me ka makau ole i ka hiolo ana. E oi.ur e ana ka hale, oa hale paha i ke olai, u i ka makaoi, noho nae ua kanaka malloko, ,iole holo i pakele i ka make. A ke «oho la hoi ka poe maemae a mai ole iwaena o ka poe lepera,

a pili aku, pili mai ine k« ma k «u ole, o lele mai ka mai iepera ia lakou. He moku popopo' e pihn ana i kaliu, a e poholo an* ilalo, pili nne na sela, na ohua i ka moko me ka oaakau ole i ka make. Ke wela la ku hale i ke ahi ; ua ininamina ka poe inaloko i ka hnle, h pili no ia ia, aole haalele a puki iwaho, a pili ;i wela pu ike ahi a make Nuanpa loa, eal Me ia hoi ka naaupo o ka poe e nohoani iloko oka hnomaon lalau, e like me ka Moremooa, Maboiuedt), Rotna, a iloko h«>i oka hewa, ka moe pono ole. hookamakama, inanuahi, odb, huln, lealea lapuwale, me na mea ano haumia a pau. A pake'e ana auei ke mau ka nolio ana ilailn? E ala, e hnalele, e puka m»i iwaho i ole e hui puia .ne na poino e kau mai ana maluna o ia poe. Hawaii.