Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 46, 15 November 1873 — Untitled [ARTICLE]
Mamuli oke alakai a ko ka Moi mau kanka lapaau, ua hoopaneeia kana huakai holo no Kona, no ke ano e ana mai o ka ea ika Poakahi iho noi Malia paha e haalele mai oia i ke Kilaueao keia Poakahi ae, ke malie.
Ua i.oaa mai ia inakou kekahi paiapala mai Lahainalnna mai, e hoohalahala ana no ka Kilauea huakai mjia o kela hebe:loma aku nei, i kona haalele ana i kekahi waapa me ua ohua 4 maluna, a hookahi o ia poe, he keiki kula mai, a e ake nui ana e loaa iaia na lapaau ana ma Hilo, ke holo ke. Kilauea i ka manawa i maa i ko Lahaiiif>, ke liiki aku i kona manawa ku mau. Aia nīte ma ka waunao o ke kakahiaka Po .lna, Novemaba 4, ua ku ke Kilauea ina Lahaina, aka, ua haalele koke oia ia awa, ma ka hoi'a 5| —ue wa kakahiaka nui loa ia, aohe i pau na moa a pan i ke ala, a o ka mua no paha ia o kana hnakai holo kakahiaka nui loa. Auo ka malin ole mai o ku inokn i keia waapa e holo aku ana, ua hoi hou iakou i ka aina, a o ka mea i mai, ua waihoia ma kahi o ke Kahn Ekalesia o L:j!iaina, a make iho la ma ka Poaha o ia hebtdoma m>.
Ua minamina a kaumaha makon no keia hana, aka, i ka ninau pono ana i kahi e loaa mai ai na.loao raa kekahiaoaoo ka moolelo, na haiia mai la makou, penei wale no e akaka ai ka manawa holo o ke Kilauea, ma na awa inawaho aku nei : Ina e kn aku ka alaila, e hookaniia no ke
oeoe mn.i, a e hoomaopopo no auanei na mea n pan, e holo ana ka moknnhi iloko o kn hapalna hor», mahope iho o ke kani mna ana ; a ina e kani 'we oeoe alna, alai--la, ha nmiknmamalima mionte i koe, alaiIa holo; a ina e kani ke koln oke oeoe, alaila, o ka haalele koke no ia i kahi e ku ana. Nolaila, ke ao mai oei keia haawina, e hoopaanaan kakon i keia rala. Ke ake nei makou, aole e lohe hooia kekahi hihia o keia ano m&hope akn nei, oiai e a\a ana ka lahni Mo kima hoīoholo mau.
> o£tt6OL*|?AtA ka nopepa haoie o ka Pōilkoln iho nei, na olelo hooholo a na Lnh<ikanawai o ko kakou Aha Kiekie nc ka hihia a kekahi uake o Wona So ka inoa i noi ai i palapala hookuu, kino nona iho. Penei ka moolelo pokolei I kekahi mau malama aku nei i hala, ua kepaia kekahi poe pake eono haneri malalo o ka olelo aelike, ma Makao, Kina, e hana malalo o kekahi, ma Costa Rica, a o ua Wona So nei kekahi o keia poe. Ua ae na aoao elna, e noho bann malalo o ia aelike no na makahiki ewalu ke hiki ma kahi i manaoia ai e hoohana aku, no ka uku i aelikeia e na aoao elua, me kekahi mau ohi mua ma ke dala a ma na paa lole. Ua hookauia keia helnoa nui malnna o kekahi mokuahi Italia nana e lawe ana i Costa Ric=». I ua moku nei nae e holo ana ilaila ma kona ala moana, ua komo mai oia maloko nei o ke awa o Honolulu e ku ai, a e hoolako iaia no kekahi raau lako. Mnloko o ka p»lapa!a hoopii e noi ana i palapala kuu kino', na waihoia mai kekahi mau kumu, oia ka hoopaa lba ia ana maInna o ka moku ao'e e Kele mai i nka nei o ka aina ma ke ano he kanaka kuolna a me ka malama pono ole ia ana maluna o ka moku. Ua waiho pn ia mai no hoi kekahi olelo ike, i ka wa a ka mea hoopii i hoao ai e kamailio i kekahi mea e o nku nei, na hahauia mai la oia, a hoihoiia aku la ilalo o ka moku e hoop'aa ai; a ua hoao mai no hoi kekahi poe o luna o ka moku e kamailio mai i kekahi poe o nka nei, aka, ua hookani koke kekahi mea kiai o lnna o ka oneki i ka nliuli, "a ia wa i ike ia aku ai kekahi poe he lehulehu o luna o ka moku, me na kaula hahau iiilii, e hoomaka ana e hoihoi i na pake mahope o ka moku." Ua hooholo ka Lunakanawai Hatawela i ka pono ma ka aoao e hookuu.ana f ka pake, i ae du ia*mai hoi e Lunakanawaii Wuia*
ia ke kumu nui o ko ka hap* nui o ka~Ahu ana e hookuu I£a pake ma keia nialaloiho:
"Aole loa he man kanawai oana e ketkea mai »aa i ka pono o!e o ka hoopuk» aua i palapala hookuu kino i na kānaka e holo anu iio uu aina e, n j ole ia he man kanawai la hoi, ko na haole e ao ana T ka papa loa aaa i kekahi kanaka miaoei, ehiki ai la ia kanaka ke hana pela. Aole no hoi i ikeia naa ka maua hea la e hiki 'ai i ka Aha ke hoole akn ia noi, a i ole ia/ me ka mana hea la hoi a na haole e paa nei e hoole ai i ko na kanaka pono ; aka, ma ka olelo ikuika moakaka o ko kakou kanawai kuu kino, ua keakeaia na hoohaiki ana o ka mana hookolokolo ma keia ano hihia. Aole loa an i ike i ke kumu e hooneleia a>>ke noi, mai ka papa mai a kekahi malaoa o kona kino."
Ua minamina makou i ka ike ana, 'iia kue ke kahu kiekie o ka Aha i ka ana a ka hapa nui , aka, aole nae ia i lilo i meā e hoano e ai iko makou hoopqpo piha-ana i ka ka hapa nui olelo hooholo wo
keia pake i hoohaikiia kona pono kuokop