Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 45, 8 November 1873 — Untitled [ARTICLE]

TTa lohe wale mai makou ma keia hebedoma ae, e haalele mai ana ko kakou Moi i ke taona nei, no ka Lai o Kona. E holo ana oia maluna o ka mokumahu Kilaiiea, a raa Kailua oia e noho ai. He hnakai hoolana mai keia oko kakou Moi, a he manao lana ko makou, e loaa no iaia na oluolu maikai malaila, oiai ua kaulana na Kona no ka ea maikai. E Hawuii nni kuauli a Keawe, Eiii mai ko Hnku n;iiii>ia mui, Uu maemae i ke kni ka pua o ka hala, Ua heie a maewa i ka pnli o ka Hiwa, Ua lulii a maopaopa, ua nawali e ke kino, I ka hehia e ke kai a luhi-e "

Maloko o na'olelo o ka palapala a Mr. Nianhoe, inni B;iki'r's Islstnd, a i paiia hoi ma ko makou pepa o Nov. I, ua ike iho makou i kekahi nin;ui i knkaia iwaena o ko lakou Ahahni P.iio, oia hoi keia, '' Heaha la ke kumu e ulu hou ai ka lahui (Hawaii) ?" Oiai, aole i loaa mai ka haina, e like me kana i hoiki mai ai ma ia pauku hookahi, ua komo euai ka manao ia makou e hoopuka aku i kekuhi man wahi ma-na manao pili i keia ninau. He uinau nui kei«» i na mea poooi a pau o keia pae aino, a i ka poe no hoi i komohia i ke aloha no ke emi ana o keia lahui. Ma ko makon noonoo ana hookahi wale 110 kumu e uki ai ka emi ana <> ka lahui HaWtiii, oia ka hoonaauao knpono ana i ka

lahui. ' He oiaio, ūa no iu ko kakou lahui iloko 0 ua makahiki he 53 i ka ike, aka, i ko makou naua ana aku, o ka ike wale no, aole nae i huipu mai ka naauao i ko lukou ano. O keiu olelo a makou, aole iu 110 ka mea hookahi, no ka lehulehu holookoa no. Aole paha he lahui o ku honua nei i lauluha ka ike e like me keia, pela ka hoike ana o ka poe noeuu i kuahele iwaena o kakou, aka, p keia ike ana me ka naauao kupono ole o ka lahui, kekahi kumu nui no ia e alai ana i ka pono o keiu lahui, oini, aia a holo pu ka ike me ka naauao, alaila, loaa mai ka pomaikai ika mea iao ia. Ua kupapao ke ao aua o keia lahui i ka ike, a " p il*«» ne nui nu hemanema e ae o ke kanaka 1 nalo i ka hahai loloa aua i ka imi i ka ike wale no. Pomaikai ke kauaka i puka mai, mai na kula ike o kakou, i komo pu 'iloko ona ka nnauao, ahe kakaikahi uo hoi ka poe oia ano ; o ka uui, ua kaena iho i ko lakou ike, a o ka noonoo nauao ana i mea e pono ai Ke kino, ka lahui, a pela aku, ua nele. 0 kekahi poe, ua hemo naai mai na kula me ka pau pono o na mea i ao ia ma na kula, a malaila lakon i ku iho ai a kuemi hon aku i hope, aole ho.i 1 imi hou aku i na ike e loaa mai ai ka naauao no ke ano o ka noho'na e pomaikai ai ke ola ma keia ao. Ua ao ikaika ia mamua, ake ao nui ia nei no hoi .ma na kula a pau, ka lahui opio e ulu ae nei, a me ka poef nlu ae a kanaka makua i keia manawa, a ua nui ka mahalo ia no ko lakoo emoole i ka ike, a ua honkuu ia mai lakou mai kahi i ao ia ai, e imi aku i pono no lakou, a i .kokua no ko lakon ohana. Mai ko lakou hookuu ia ana mai oka mea nui i manaoia aku no lakou, oia hoi he pomaikai e loaa ana ia lakou mamuli o ka pono i loaa aku ia poe mai na makua mai, aka, ua ike pinepine kakon, aole peia. Aole lakou i awili mai i ka noonoo kupon ana me ka ike, nolaila, ua nele lokou i ka naauao, a o ka hopēna, oka hana ana ina hana hupo. Mamuli o keio hupo i ulu ae ma ka hoohemahema ana i na pono o ka ike, ua helelei liilii mai ke kumu mua o ke kulana o ko ke kanaka ike, a hoemi iho i kona noonoo ana, a mailaila aku oia e iho mau ai a hiki i ka hana ana ina hana hupo o keia ao. oka mua, o ka hana hupo nui i Inohia ia lakou, a oia ke kumu nana e ai nei i ke ola o keia lahui, oia hoi ka noho huikau, haukae ana, 0 na kane me na wahine i loaa aku ka ike 1 keia kau malamalama, i ku iho malaila a kaena, me ka huipu ole i ka noonoo, e loaa ai ka naauao. O nei noho huikau ana ke kumu nui e omo nei i kou ola e ka lahui Hawaii, a aia no ia oe ka laaa e ola ai, a e laha hou aku ai oe.

Mamoli o keia komo hewa hookahi, ka noho hnikan ana—>he hiki ke hookoloia'ko na ino a mo nwpoino a pau i pili i ka noho ana o keia lahu». Nn ka noho ana huikan i hoonele mai i ka puhaka o ka ohana wa* hine o keia mauawa, ka poe makua i manaoia no ko lakou kan, o na mamo hoa'ku oia kan aku, a pela ako, e Uke oae ko lakou loaa ana mai ko lakon mau makua, a pela aku. Aole hoi ma ka nele ana o na pohaka, oia wale na poino o keia lahui, aka,

ma k;i nolio liaukae i loaa mai ui na mai iuo i kumu i keia Uhui e ai npelo oei, a e ĪKe oiau ia oei ma ka helehelena o ua mamo hoti, a ma ke kino o ku mea i kanaka makaa e noho ana ma ka aina holookoa, a e uoho punlu la ma Kalawao. Na keia hewa hookahi i uln ae iwaena o keia uoho naauao ole aoa, e hoopoino nei i keia lahui, a Hole he knmu e ae.

Pehea la e hiki ai ke hoopan i keia ino nni i loohia ia kakou, mamuli o ko kakotj noho hupo ana ? E like me ka makou j hoike ae la maloua, aole me ka ike wale uo e loaa mai ka maha o keia nanali malie ana o ka mai i ke ola o ka lahui, aka, o ke awili pu ana mai i ka noouoo kauaka makua tne ka ike, i loaa ai ka Naauao, aluila ke kuhihewa ole makou, e pomaikai no keia lahui. I E na makua, e ka poe opiopio, e noonod knpooo oukou i keia mea,-e hooulu ae iloko o oukou i du mauao wahine maku», a e hiipoi ika noho'na makamae. Eua ka* ne, e hookanaka makua hoi oukou, e pale ae i na kuko ino i kawowo iloko o kakon, a e kokna aku i ka aoao palupalu i ko lakou noho makamae una, a e loaa uo ia oe e Hawaii keola hou ana ma keia hope aku. E lokahi like kakou, mai ka piko ua welau o ka aina, a e ike iho aua uo ke Akua i ko kakon hooikaika aoa a e hoomaikai mai ia kakoh.

Iloko o !jii pale i hnlu, ua holo iho nei kekahi man pulapula mawaena o ke Aupuni h me im AgenH o na Hui Hoopaa Poino Alii. Uu paipai aku ka hui no ka hemahe* ma o ke kiihinakauhale i ku wai, me ka hoike aku he £1111111 piliku», aole no lakou wale no, ak><, 110 kn poe n<» a pau, ke loo» hia ia 0 Honolnlu eke ahi. Ma keia, ua houpouoia k:t hoakaka ana, aka, o ka nna ka mea h»ki ole i ke Aupuni ke hai aku. Ua loaa aku ike Knhina Kalai&ii))} elua palnpala mai ua Ageua aku, a heelua no hoi ana i paue aku ai ia lakou. No k# in mi'ii, ua hui aku ke Kuhina Kalaiaina»* he hiki ole i ke aupnni ke paulele koke i keia hana, oiai ke kokoke mai nei ka wa a na Mann Ekolu e hni ai iloko o ka Hale Ahnolelo, a imua o lakou e weheweheia ai keia man heuiuheina o ke kaonu nei, a q ka men i holo ia lakou, oia,ka na Kuhiua

e hooko ai

A ko ka inakemake o ka poe i hoopii aku i ua Kuhina, al.iilu, he kupono hoi i ka Ahaolelo e noonoo pu no na pono e loaa aku ana mai a lakou aku, no ka mea, ke ole makou e kuhihewa, aole he wahi pomaikai i loaa aku i ke aupuni mai keia lala imi waiwai aku, aka, he pomaikm uui uae u ume ia nei mai keia aina aku a i na aina home o keia mau Hui. ma o ko lakou imi waiwai aua iwaena o keia Pue Mokn. Ma keia ko makou hoohalahala aua 110 ka ia mau iioi. nn k_a. mo» - .«nh>» ».•»« « kauiiKe ma na oihana īmi waiwai. Ua auhauia na oihaua e ae a pan, a i ole ia, ua hooukuia i laikini paha, ke hiki kupouo ole ma ka auhau maoli ana, a o keia mau Hni nae, aole loa he walii pomaikai i loaa aku ike uupuni. Ma na aiua e oae, ua lohe mai makou, he auhau iaikini wale uo kai kauia maluna o lakou, a me he rneu lu, he mea kupuuo loa nu hoi ia, i kuleaua like ai ua aoao a i elua, o lakou i ke aupuni, a o ke aupuui ia lakou.

Ua oi loa akn no hoi kapouo o ka auhau hiikiui ia ;uia o keia oihana imi waiwui a me kekahi mau oihaoae ae o ia ano, no ka mea, aole he waiwai nui o lakou maunei i hiki ke auhauia, aolo no hoi he wahi waiwai o lakou i pili ina ke ano dute, aka, he pomaikai nui ko lakou e ume aku nei inailoko oko kakou aina. Nolaila ,e na Lunumakaainana o ke Kau Ahaolelo e hiki mai aua, eia kekahi mau hunahuna manao kupouo i ko oukou noonoo ann.