Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 21, 24 Mei 1873 — Ke ola o ka Lahui. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

Ke ola o ka Lahui.

E Hawaii a me an pulaptila aloha, eia oe ke mn koii *laiitii poino ; ua hoolako ae nei kon %a Hoola i aina ilina non eleanuial, ?keiimi nel hoi kou poe akamai i wahi non 4 « hoopakeleīa i, a na koho ae nei, o ka hookaawale loaia ana o na mea i loohia mai kli poe okoa aku, oia kon palekana e kaneHai mai ai kou holomoku ana i kou alanui hele loa. O keia raai hoi, ua ulu, na kawowo, me he hua la o na mea kupu, i pulu elo ia e ka ua lanipili, a o ke kupu ae la no ia, me £a ike. ole o ka maka kanaka, he wahi hua manu kekahi iluna o ka lepo panoa ; a hookahi wale no mea i ike, o ka mea nana i hooulu ; a pela no ka makao ko kakou poe ike, i ike ole ai i na anoano o koia mai e ulu nei, a o ka ulu ana ka kakou e ike nei, ua laha mai ka ohana a i ka ohana, a mai ka makamaka a i ka makamaka, a mai ka hoalauna a i ka hoalauna, a mai ka malihini a i ke kamaaina, "papapau kakou la he aa ko ka hale." 0 ko kakou poe i loohia i keia mai lepera, na pahua ka ike kanaka, na huli hele ia na laan e hiki ai ke hoola, a o ka nele ka mea i hoihoi mai; a i waena hoi o kakou ponoi iho e Hawaii, ke ka* ena mai nei kahi poe, he hiki no ke hoo* laia, a malia, e huhewa ana ia kaena ana. Ua loohia mai la no kahi mau pulapnla au e Hawaii, mai waena mai o na poli e ka ohana, a pehea la hoi i hiki ole ai ia lakou ke uumi iho i ka \va uuku ? A he- | aha la hoi ka mea o ka hookuu ana ae 8

mahuahua? E na haku o kekino, mai ka Mea laia ka Noho Alii a i Kona mau Hoahauau alii, a ia oukou e o'u hoa o ka labui hookahi, ua loohia kakou e ke kumakena, a ua ehaeha kakou i ka hoomanao ana. Ke kahea mai nei ka leo Laa o ko kakou Moi opio, mai ka awai mai o Kawaiahao, ma ka la 9 o lanuari i hala, a penei kana, "E ku ae na mea a pau, a e kaohi mai i keia halomoku ana o ka lahui i ka make." Ua hiki keia leo aloha, a ma ke ano hea kakou e kaoh» mai ai ? Ma ke ano anei. e hele ke kane i loohia ole,"tae kana wahine i loohia i ka mai? A o ka wahine no ke kane, a o ka makua no ke keiki ? Aole e hiki ke kaohi pela. Ma ke ano anei, e like me ka ka Papa Ola e hana nei ? He noonoo ia no ke kanaka, a ke apono nei ka poe naauao no ia manao. Pehea la ma keia hoao ana a ko kakou Papa Hoola ? Ua pau loa mai anei ke kumu a me na aa o keia ano mai laha i ka akaa pu ia mai ? Ua pau ioa mai anei na anoano i helelei aku i ka noiiia mai a pau loa ? Aole i hiki | ke hoopau loa i keia mau koena—Ua hala ke kumu laau i loohia e ka ino, a ua koe ke aa, ke moe la ilalo a ulu mai no, ua koe na anoano liilii, ua pili i na Wahi a pau o ka mea i noho ai, moe ai, hana ai, na aahu, na mea lako ai, a me ia mea aku ia mea aku. Aia i ke kane a ka wahine i lawe ia, aia i ka wahine a ke kane i laweia.aia no i ka ohana, ke nalo la a ka wa e kupu ae ai. Ke kahea mai nei ka leo o ka poo Haiola mai na awai luakini mai, ua paia paha na pepeiao ia mau leo—a mai poina i keiaolelo a ka mea haku Halelu, ' O Ibh >v4 ko kakou wahi e malu ai " No lehova na moa a pau, a ua ike oia ioa mea a pau. Nona mai ka pomaiKai he makaoa, a ma ka pilikia he ukn. loa he uku keia ana i haawai mai ai oou e Hawaii, aohe o kakou mau alanui e holo ai a pakele. Aohe maoa kaohi o ka noonoo honua e pau ai keia holomua iloko o ka neoneo. E nana ae i keia olelo, a e noonoo iho, a e holo iloko o lehova, alaila, e malu auane i. 1. E lilo aoaoei o lebova i paku nou e Hawaii, nana e kaohi mai i' Kou holo mama ana ma keia ala. 2. E lilo ananei o lehova, i kaoka hoola nou e Haw aii. 3. E lilo auanei oia i malo nni, ma kahi, e hiki ole ako ai ke poino hou. Pehea auaoei e I ilo ai Oia i malu noo ? 1. Na ka Leo Aloha o ko kakoo Moi opio e kokala, a e kahea, a e kobo i kekahi la a mau la paha i la haipule, a hookeai ao oa kanaka a pau o kela aoo keia ano, o na hoomaoa Karietiaoo a pau ma keia aupuoi. 2. E wehe akea ia na ipuka o na Luakini o na aoo hoomaoa a pau no oa mea a pau e komo ai me ka maluhia ma ka boomaoa aoa, ma ka manawa i kaheaia. 3. E pani paa ia oa hale Oihana Aupuni, na bale haoa, a e papaia na bana maoli, aole e haoa ia la a maa la paha no keia haoa. 4.,E kalou haahaa na mea a pao me ka mihi io. . E Hawaii holookoa, mai Hawaii aina, a ia Hawaii kino uhane. E ala, e eu, a e pelu na kuli imua o ka mea Maoa Loa, a e poloai aku i kau mau kanaenae ana, e nonoi ako i ola noo iho, no ka poe i loohia i ke lepera e waiho nei na kuaona o Kalawao, a me ka poe e pili ia nei, a n.o ka poe e pili ia aku ana e ka mai. A i loaa ia

kukou na in*liuia ana mai e ko k«kn Q 4 e ola oe e Ha*raii f « lau polapuli. Eki Kini lioi, ime nt Lii. Na L#ot Aopun», ka |K>« kuoiioonoo ok» a m , ? g aa lieipule kooo, loli ole ; E m imi , k„h o j i ka a»|oaoio,;Oa k#kawa ? Kh p<* i kolopofe°« h»iinipkf>iole, palauhol» } Rk, t>oe 00, n*\iji .*.,»• na opio. E , e 100I0M» » *aleo okahea mai au». Eu kov i«uka e ola, *' Ow«Ai ke hoola" IWlP(t\o lonololu Mei 20, 1873.