Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 10, 8 March 1873 — Page 3

Page PDF (1.26 MB)

This text was transcribed by:  Kahanu Iwanaga
This work is dedicated to:  Kumu Kealoha

KA NUPEPA KUOKOA

 

            "Wahahee wale no ka hoi oe e ke keiki, no ka mea, ua ike aku la no oe, ua pau loa aku la no hoi oe i ike, e wahaia ana ke ka-naka a ka manu, o ka manu no ke waha ia ana e ke kanaka."  Pane mai ke keiki, "He manu no!"  "Wahahee oe!" wahi a ka makuakane. Ia wa, ku ae la ua keiki nei ilu-na a hele aku la, a waha iho la me ke kua o kona makuakane, a puana ae la, "Ko'u Pane ae ka makuakane,  "Pololei wale oe e ke keiki, e kuhi ana au he manu maoli kau e olelo nei, eia ka owau no.  He oiaio, he makuakane kolea au nou."

 

Ke Kuikahi Panai Like.

 

(Koena mai kela pule mai.)

            Pela ma ke kuikahi o Hamebuga.

            Pauku VII.  Pela ke kuikahi o Denemaka.

            Pauku VII  Pela no me ke kuikahi o Farani.

            Pauku VIII.  Pela ma ka Pauku IVo ke kuikahi o Suedena a me Geremania, Italia, Iapana a me na aupuni e loaa ana ke kuika-hi no keia aupuni.

            O keia Parity Clause, " ka ia kuku ia e pau ai na lima i ka eeke."  O ka poe luna aupuni o kakou e moe poo nei, e ae i ka khooholo ana o ke kuikahi panai like.

            Aia hoi, in a pana kakuo e ae ana i keia kuikahi panai like, e haule ana ko kakuo loaa makahiki aole e emi mai ana malalo o ke $300,000.  No ka mea, in a he $120,000 ka auhau o na waiwai o Amerika, e lawe pu-ia ana no auanei na waiwai o Enelani, Fa-rani, Geremania, a me ko na aupuni e ae e kuikahi  ana me kakou.  E haawi kakou i ke kuikahi panai like i ko Amerika, e koi mai ana no na aupuni e ae a pau i kuikahi me Hawaii nei, e panai like me lakou, ma-lalo o ka pauku parity Clause, e ae ana, e haawi i ka poinaikai like i keal a me keia aupuni.

            Ma ka Papa G. o ka hoike loaa e ke Ku-hina Waiwai no na makahiki 1870 a me 1871, ua hiki ka loaa o ko kakou wahi aupuni, me $500,000 o ka waiwai o ko na aina e, e komo ana i Hawaii nei.  E hoomao-popoia he $120,000 no Amerika, a o ke  koe-na no na aupuni e.  Ina pela, ua nui loa ke poho o Hawaii nei.  Ua poho me Amerika ma ka lilo ana o ka $120,000 ma ke kuika-hi panai like, a poho me na e ae, ma ke ka-ana like $380,000.

            Aia hoi, mahea la kakou e kaukai aku ai i ka pono o keia kuikahi panai like?  Ua lele kamoko ka poe mahiko, (Planters) ka bui kalepa, (Chamber of Commers) a me ka poe ake hoohui aupuni, (annexationist) me ka noonoo ole i keia Parity Clause, a me ka nui o ke ano o na kanawai o ko na aina e, e komo ana iloko o ko hoopaapaa ano no keia kumu , a me keia ano no hoi kakou e ninau ae ai, pehea la na luna aupuni o kakou e alo ae nei? Oiai, ua kokua ko lakou mau mua, oia hoi o na kuhina o Kamehameha V., i ka hooholo ana i keia kuikahi panai like, a na Kamehameha V. keia kumu hana. Oiai ua kau mai nei maluna o na kuhina o Lunalilo keia kaumaha, e ninau no kakou, pehea la e hiki ai ia lakou ke alo ae i ka pahi o na kanawai o na aupuni e? e komo mai ana, e oki i ka piko, o ka loaa nui ana i keia aupuni ka pomaikai ma na waiwai kalepa o lakou e komo nei i keia aupuni.

            Ma keia, e ike auane i kakou, iloko o keia wa pokole loa, i hoomaopopo hou ia ae nei, keia kuikahi panai like, no ke poho ka o na mahiko, me ko lakou noonoo ole i ka hihia kino o ke aupuni, ke komohia aku iloko oia hana.

            No ka mea, ae oe i ke kuikahi panai like, a me Amerika me ka lilo o kau wahi pono o ke aupuni ma ke ano aina, a awa paha, alaila, e lele mai no auanei ka Liona o Beritania a i mai.  E no'u kau wahi! Ka Aito poolua o Geremania, lele mai a kiko i ke poo o Hawaii ai mai, E Hawaii,  No'u kau wahi! A pela wale aku a hiki i ke kulana e pilikia maoli ai keia wahi aupuni uuku i na aina e.

            E pono no e kiai keia aupuni i ka pono o kona poe kalepa, mahi ko, a me na hanohano, a me ke kulana kiekie o ke aupuni.  Mai hana kakou me ka hopohopo a lulu a me ka ano kamalii, aka, e nana aku kakou in a aupuni i o-o ka lae i ke kakaolelo a me ke kalaiaina.

            E nana mua kakou i ko kakou wahi i puka ai mawaho ae o ke alai ana mai o na au-puni o ko na aina e, mamua o ko kakou ko-mo ana aku iloko o kekahi hana i ike ole ai kakou i kona hopena.

            Ke manao nei au, o ke kalaihawawa loa ana keia a na haole i ko kakou wahi aupuni. No ka mea, aia no ia lakou na oihana aupu-ni a pau, a aole wahi kanaka Hawaii hooka-hi, i ninauia no kona manao no keia mea, aka, e ole oe e ka Nupepa Kuokoa; nau i lokomaikai mai ia kakou e Hawaii ponoi a ku ae a olelo nona iho.  Aka, i ka nana iho, no kakou no ka hewa, no ka ae wale ana i a haole e alakai ia kakou ma o a maanei.

            No ka lapuwale loa o ko lakou manao, e hoohui i keia aupuni, me Amerika, nolaila, aole au e kamailio malaila, ua maopopo, aole kakou e ae ana ia mea.  A ua oi loa aku no hoi ka mahaoi lua ole o kekahi poe e olelo nei no ia mea, a he hookano loa no hoi.  I wahi makani e puhi aku ai, aole o ke oolea loa, aka, i pu-hi-pu-hi-pu-hi-aku.  D. K.

 

'OHI KA IOO KA LAAU!'

HEAHA LA IA.

i ka

Pa Kuai Papa

o

SAMUELA G. WAILA MA!

HE PAHEE I KALIAE PAHA!

 

AIA NO MA KA

PA KUAI PAPA KAHIKO

o

KIMO PELEKANE MA

IHO NEI

E KUAI MAKEPONO LOA

IA ANA

ME KE

KUMUKUAI HAAHAA LOA!

NA

PUU PAPA NUI, NA LAAU,

A ME NA

LAKO KUKULU HALE

A PAU MALAILA.

OIA HOI NA

LAAU NOUAIKI O NA ANO A PAU.

PA PAPA MANOANO NOUAIKI.

NA AAHO PAINA ULAULA.

NA PINE PA.

NA AAHO PA a me

NA POU PAINA ULAULA.

NA PILI LAAU CIDA.

NA PILI LAAU PAINA ULAULA.

 

Na Puka 2-0x6-0 a hiki i ka 3-0x7-6.

Na Puka komo laau aniani. 2-6x6-6 a hiki i ka 5-0x9-0.

Na Laau Puka Aniani. 7x9 a hiki i ka 12x18.

 

NA PANI OLEPELEPE,

I PENAIA A PENA OLE IA.

O NA ANO A PAU.

NA ANIANI PUKA ANIANI.

NA PAINA ULAULA MOLINA.

I INIHA A HIKI I KA 5 INIHA.

NA ANO PEPA HALE MAIKAI LOA,

A ME NA LIHILIHI.

AILA HOOWALIPENA MAIKAI LOA.

AILA HOOMALOO PENA, VANIKI.

NA PENA KEOKEO,

KA LEAD & ZINC.

PENA ELEELE O

NA ANO PENA E AE

O KELA ANO KEIA ANO.

NA LAKA PUKA.

NA LAKA POEPOE,

NA AMI LOLOA,

NA AMI POKOPOKO,

NA LAKA UWAI,

NA KUI NAO

NA AMI LELE, NA PUKA ANIANI, &c.

NA KUIHAO,

KUI WAI,

A KUI KUI.

 

                        3d a hiki i ke 60d &c. &c. &c.

            O keia mau mea a pau, e kuai makepono ia ana ma ke dala kuike.

            O keia mau mea a pa, a o kahi paha o keia e hiki no ke hoounaia ma kekahi o na awa o keia Aupuni.

            He mau Agena no hoi makou no ka mokumahu, "KILAUEA,"

Kapena McGregor.

583 3m            WAILA MA.

 

HOOLAHA! HOOLAHA! HOOLAHA!

KE MANAO NO KO KINO.

E LAWE MAI KA WAIWAI O KELA A ME KEIA ANO, E LIKE ME

KA NUI O NA MEA A NA KANE A ME NA WAHINE E WAE AI.

AKA,

No ka piha loa o ka kuai na Waiwai Kahiko i keia wa, nolaila, ua manao

OIA E KUAI POHO MALOKO O KEIA MAHINA WALE NO,

a loaa kahi e waiho ai na waiwai hou.

E hele mai oukou e ka poe i makemake e loaa on a lole maikai, no ke

KUMUKUAI  MAKEPONO  LOA!

AKA.

ME KE DALA KUIKE E HELE MAI AI!

AOLE ONA MAKEMAKE I KA AIE!

"KUAIKA ULU O LELE."

Maraki 1, 1873                                                                                                                                                                                                583 3t

 

KUAI HOOPAU LOA.

MA KAHI O NEEDHAM MA.

WAILUKU, MAUI.

Oiai, e hele ana au ma ka Aina e, no kekahi manawa pokole, a i mea hoi

e hoemi ai i ka waiwai o makou e waiho nei, nolaila,

E KUAI AKU no MAKOU no KE DALA KUIKE!

ILOKO O NA LA HE 30 MAI KEIA LA AKU!

MA KE KUMUKUAI KAAKAA LOA!

EIA NO KA MANAWA E LOAA AI

NA LOLE ME KA MAKEPONO.

HE NUI NA ANO O NA LOLE E KO-

ho ai ka Makemake!

AOHE HALE KUAI E LIKE ME KEIA

MA KE KUAI HOOPOHO!

W. G. NIDAMU MA.

 

E KUAI KUDALAIA ANA

Na mea Kahiko Nani o

HAWAII NEI.

MA KA

POAONO.                  Maraki 8

Ma ka Hora 10, Kahahiaka.

Ma ka Hale Kudala o E. P. Adamu,

 

            O na mau waiwai la malalo iho, ua ma-naoia aia mawaena o ke 60 a me 100 maka-hiki ke kahiko.  Oia iho keia:

            Hookahi Papale Mahiole Hulu Manu.  No ka Moi o Kauai ia Mahiole, ua mlama maikai loa ia nae.  Ua manaoia, oia hooka-hi wale no koe o na mahiole hulu manu i malamaia a hiki i keia wa.

            Na Lei Hulu.  Ua malama maikai wale ia no a pau e waiho nei.

            Na Pihapiha Hulu Manu, E komoia ai e ka Ohana Alii o Kauai.

            Na lei Lauoho a Palaoa, E leiia ai.

            Na Moena Niihau, E loaa pinepine ole'i.

            Na Kapa Hawaii i kukuia a hooluuia ma na waihooluu ano e.

            Na Lei Niho Ilio Hoonani, E hikiiia ai ma na waewae i ka wa hulahula.

            Na Kupee, Pupu a Palaloa kakaikahi ka loaa ae.

            Na Ipu Laau a me na ipu laau hoomana kii.

            Na Pupu Nani a me na Ipu Laau Koa.

            Na ano pupu lehulehu a me na me kahi-ko e ae, he manaka ke helu aku.

            Ua konoia na kanaka Hawaii o ka wa keia e loaa ai ma ke kuai kudala, ke hele ae ila-ila i keia kakahiaka.

E. P. ADAMU.

Na Luna Kudala.

 

"KA NUPEPA KUOKOA,"

HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU

I kela Poaono keia Poaono.

$2.00

No na mahina he UMIKUMAMALUA!

$1.00 no na mahina eono.

ME KA HOOKAA MUA MAI.

----------

NA OLELO HOOLAHA—aole i oi mamua o 10 laina no ka hoopuka hookahi ana, $1.00; alua komo ana, he $1.50; hookahi malama, $2.00. E uku mua ia mai ke dala o na olelo hoolaha a pau e hoounaia ana mai e pai.

KANIKAU—he hapalua dala ka uku no ka aoao hookahi o ka pepa leta, oia hoi 4 keneta no ka lalani hookahi—penei: he 25 lalani, $1.00; 50 lalani, $2.00; a pela'ku.

NA UKU NO NA OLELO HOOLAHA—ka uku pepa, a me ka uku o ke Kanikau, e haawiia no ma ka lima o na Luna o ke Kuokoa, a i oleia, e hoouna mai ia Kauka Kulika.

O NA UKU PEPA A PAU E HOOKAA MUA MAI NO—aole e kauia ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha, ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E pono ke hiipoiia keia mau rula, no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa.

AIA KE KEENA O KA NUPEPA KUOKOA— maluna ae o ka Hale Leta. O na hora hana, mai ka eiwa o kakahiaka a i ka ha o ke ahiahi.

H.M. WINI. (Luna Hoopuka.)

 

            E kuai kudalaia ana, 1 lio i ka Poakolu la 12 o Maraki, mau lio i ka Poalima la 14 o keia malama, mau lio hou e mai kahi. Poakolu lio wahine ahinahina eleele na wawae mua me ka hulu a-i eleele pela ka huelo AA hema.  Poa-lima, lio wahine ulaula uuku lae kea, 1 wawae kaa kau keokeo mahope.  Na lio hou, lio kane lokia ku-apuka laekea nui elua kapuai hao, eha wawae keo-keo me ke kaula, hao ano e hm.me ak., Lio kan-ulaula kuapuka lae kea elua wawae keokeo mahope me ka punuku ili me ke kaulawaha x akau.  Lio kae ne ahinahina hookahi wawae keokeo mahope aoao he-ma AK akau.  Lio kane wiwi kuapuka lae kea ke-keo iki kahi wawae hope hao ano e.  Bipi w. ulaula kalakoa molemole E ak. P F J uha mua ak.  Bibi kane ulaule me na opea K ak.

P. KAAIAHUA.

Luna Pa Aupuni.

Pauoa, Oahu, Mar.7, 2878. 588 1t

 

E IKE AUANEI na kanaka a pau, Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au i ka poe waiwai na Haole a me na Pake, a ine na kanaka waiwai a pau o kela a me keia ano, Mai hoaie mai ou-kou i ka'u kane mare ia

J.P. KAAUAMO

No ka mea hoi; ua haalele kumu ole mai keia la'u, a me ko maua wahi moe, a ua hele aku la oia me kahi noho kapakah, Nolaila ko'u hopohopo, o hele wale aku kela a hoaie wale aku i ko'u waiwai e waiho la ma Hamakua.  Hawaii, oia hoi na bipi, a he mau eka aina no kekahi, a me na lio.  Aole au e ae aku i ka lilo ana o keia mau mea, mamuli o ka manao o kuu kane mare, ke ole au e ae, a kakau aku i ko'u inoa ma ka Palapa kaui aku, a hoolilo hoi.  Ina oukou e hoolohe ole i keia maluna no on a ka oukou poho, aole au e ae e lilo aku kekahi hapa o na waiwai i hoike mua ia aenei.  A no ka oiaio o keia, ke kakau nei au i ko'u inoa ma keia Palapala Hoolaha.

Tikga Kaipukae.

Hamakua, Hawaii, Feb. 28, 1873. 588-4ts*

 

O WAU o Kahananui, ke hookapu loa aku nei au, i na mea a pau maluna o kuu aina kuai, ola o puukaeo' a me na holoholona a hele ana maluna o ua aina la, A ke h aawi nei au la MAKOLE me J. W. PKLAUALELO ka malama, a me ka na-na i kuu aina, a he mau Hope laua no'u.  Ina e loaa ka haole, oaka a me na kanaka e kii ana i ka wahie e hooukuuia no i elima dala aia no ia laua ka mana o pau loa o ka aina mai keia la aku.  Aole ia'u. IOANE KAHANANUI.

Puukaeo, Mar. 1, 1873. 588 2ts

 

L. MAKALE.

            He Loio, a he kokua no na hihia o kanaka, (koe na hihia hewa.)  Aia kona keena ma ka Hale Hoo-kolokolo. 6ms.

 

KAPU KA AINA O WAIONO.

            KE Papaia aku nei na mea Lio, Bipi, Hoki, Miuia, Puaa a me na kao, aole e hookuu wale maluna o kuu aina hoolimalima i kapaia o WAIONO, e waiho la ma Koolaupoko.  Ina e komohewa ka Lio a me ka Bipi, a hoopoino i na na mea kanu, alaila, e hooukula e like me ka poino.

Honolulu, Ian 21, 1873. (582 8m) AMOE (Pake.)

 

Kapu Aina o Lumahai, Kauai!

            NO ka mea, ua lilo mai i ka Hui o Kiulana ma ka hoo-limalima a ka aina maluna ae.  Nolaila, ke papa ia aku nei na mea holoholona Lio, Bipi, in a e komohewa keka-hi o keia mau holoholona, e  uku no i $1.00 no ke poo.  Ina e hoopoino i na mea kanu, e hooukuia e like me ka poi@i.  Ke papa pu ia aku nei ka muliwai, aole e hele wale kekahi e la-waia.  Ua hookohuia o Lauki, I Luna no ka Hui, oia ka mea nana e hopu a hoopii.  Aole e hele wale kekahi maluna o ka aina! Kapu loa!                            CHULAN & Co.,

            Honolulu, Ian 12, 1872. (582 3m) (Kiulana ma.)

 

Hoolaha Lunahooponopono Waiwai.

            No ke kohoia ana mai o na mea nona na inoa malalo, i mau Luna Hooponopono Waiwai no APO (he kanaka no Kina) i make ma Hilo, mokupuni o Hawaii.  Nolaila. ke haila aku nei ka lohe i na mea a pau i aie iaia, e hookaa koke mai; a i ka poe hoi ana i aie aku ai, e hoike koke mai.

Na Luna H. Waiwai, KAHUE (w), L.SEVERANCE.

Hilo, Feb 4, 1873. 585 3m

 

I NA kanaka a pau o kela a me keia ano, o makou o ka poe Hui nana i hoolimalima i na Apana Aina o J. KAHAI Req, e waiho ana ma Kalihi-uka, Oahu, o KELIIPEPEHU a me HUNA ka inoa, o keia mau aina, a ke papa loa ia aku nei ou-kou a pau, mai kii wale i na mea ulu maluna o ua mau aina ia.  Ke kauoha pu ia aku nei oukou, e kii koke mai i ke oukou mau holoholona, me ka uku pu mai.  Ina aole oukou e kii mai a hala me la he 15, mai keia la aku, e hiki no ia makou ke la-we ma ka pa aupuni.  E lilo keia i kanawai paa no ko makou mau aina mai kona la e puka ai ma ke Kuokoa.

J. MOEHAU,

D. KAHUNA,

Na Luna.

Kalihi-uka, Feb 13 1873. (586 2t*)

 

 

I NA WAHINE HAWAII!

E HELE I "KIKAHAKAIWA!"

 

Ua haule ia HAYSELDEN BROS, ka hoolaha ana aku ma ka laua Olelo Hoolaha o ka hebedoma i hala, no ka loaa ana mai o na

KAMAA BUTI HILA AULII ILI FARANI. NA KAMAA WAHINE HAAHAA Ili Dia Farani.

NA KAMAA SILIKA HAAHAA o na ano a pau.

O keia mau waiwai maluna, he mau waiwai hou loa, akahi no a loaa mai,

a oia no na

ANO HOU LOA O NA PAIKINI MA PARISA.

587 4t  HAYSELDEN BROS.

 

HOOLAHA! HOOLAHA! HOOLAHA!

 

E KUAI MAKEPONO LOA AI ANA

NO NA

PULE EHA WALE NO,

MA "KIKAHAKAIWA,"

E HOOMAKA ANA MAI KA

POAKAHI, FEBERUARI 17, AKU.

E HOIKE AKEA AKU ANA O

HAYSELDEN BROS,

I KA LOAA ANA IA LAUA O NA

WAIWAI O KELA ANO KEIA ANO,

I HOOLAWA PONO IA.

HE NUI LOA NA LOLE MAIKAI O NA ANO A PAU!

HE EMI KE KUMUKUAI,

MA KE KUIKE WALE NO

AOLE LAUA MAKEMAKE

E HOOPAAIA NA ANO AIE MA KA LAUA BUKE!

Ma ke kuai ana, ua makemake kaua e loaa aku ke dala i hoolakoia aku kela a me keia i ma mea i makemakeia e kuai aku mai a laua mai.  O na waiwai a pau, e hoailonaia no me na huaheli moakaka ulaula.

AOLE HE MEA I HOAILONA OLE IA!

He kumu puponohoi e hilinai ai ke kuai manu ana, me ka @nanao e Houluulu Dala, a i loaa hoi kahi kaawale no na waiwai hou e hiki mai ana, no lakou ke

Kumukuai he $15,000.

MAI ENELANI, FARANI, GEREMANIA A ME AUSETERALIA MAI.

HAYSELDEN BRO.

585 4T Honolulu, Hale Ciritariona.

 

J. NOTT & CO.

MA MEA HANA

TINI, KELEAWE,

A

HOA PAPAA,

Helu 9 Alanui Kaahumanu!

 

Ua hiki ia laua ke hana i ua ano a pau e pili

ana i keia laina, e lihe me ka

Hoomoe ana i na Piula Wai,

HAO A PIULA PAHA.

HAWAI PIULA NO NA HALE LAAU

EIA HOI KEKAHI

Eia ma ko laua wahi i na wa a pau,

NA

LAKO PIULA,

O KELA ANO KEIA ANO.

KAPUAHI HAO,

O NA ANO A PAU A ME NA KUMUKUAI A PAU,

Papaa Kepau, Piula Wai,

Paip@ Hao, Papaa Ziniki,

Pauma Wai, Ki Wai,

NA KAPU AME NA PAKEK HAO!

Papa Holoi, Na Ipu hao,

Iliwai Laho Lio, Pa Palai,

Kui kakia moena,

Na papaa Hao Kaupaku Hale 26x84,

Na Palaki hamo puna ma Holoi hale,

Na Ipukukui hele po,

A me ua mea @ ae he nui wale ke helu aku

21 yr.

 

I NA MAKUA HAWAII.

 

I MEA e hiki ai e hoohoihoi aku manao o na makua Hawaii, e malama pono i ka lakou mau keiki a i mea hoi e ko-kua ai i ka ula ana o ka lahui o keia Pae Aina, ke hooia aku nei au ano, e uku aku i

HOOKAHI HANERI DALA MAKANA

i kela a me keia keiki i hanaula ma Waikapu, Maui, mahope aku o keia la.  Eia wale no na kumu i ae ia ma keia Olelo Ae-like.  He keiki e hanau ana ma Waikapu ponoi, a o kona mau makua e noho ana ilaila.  Penei ka uka ana: UMI DALA i ka wa e hanu ai a kakaula ka inoa o ke keiki. UMI DALA kela a me keia makahiki pakahi eha mahope iho, a ma ka alii ma o na makahiki, e haawlia ke KANALIMA DALA a pau i koe iho. H. CORNWELL, (Konawela.)

Honolulu, Dec. 7, 1872. 575 3m

 

Na Ia Kuai Lole ma Kailua, Hawaii!

 

O NA POAKOLU a me na POAHA o kela a me keia hebedoma, na ia kuai o ka Hale Kuai Lole ma Kailua a hiki i ka wa e hai hou la aku ai. Nolaila, e maka-ala la poe makemake kuai e hele e ae mamua o ka hora 4 e ke ahiahi, oiai he ala loa ko'u e hoi ai, a he maka'u au i ke akua lapu o ka po. HANALE KUPA (Henry Cooper.)

Kailua. Dek. 13, 1872. 577 3m

 

WILLIAM RYAN

(MEA KUAI LAKO AI.)

 

            UA NEE, AE NEI OIA, A UA WEHE I kona Hale Kuai Mea Ai, ma ka Hale Ku-ai mua, mauka iho o ka uapo o Peleula, Alanui Nuuanu.  Malaila e loaa ai na lako mea ai a pau. 584 3m

 

CHARLES SMITH!

[KALE KAMIKA,]

MEA PENA HALE, Moku Papa inoa a kaa lio, Kau Pepa hale, a hana puka aniani. Ua konoia na mea a pau e hele mua ae i ona ia.
Hale Hana Alanui Kaahumanu. 562 3m

 

KA HALE PAI KII HOOLELE AKA

O

AGIU a me AKIONA!

 

Ua wehe ae nei maua i Hale Pau Kii no na mea a pau ma ke

ALANUI NUUANU, HELU 65.

E paiia na kii maikai o na ano a pau, e like me ko oukou makemake.  E hanaia ana a nani kupono e like no ka uku oluolu. E hele mai.  O na lole komo i ka wa e pai ai, pia no la ma@o kupono no na wahine a me na kane - ua kuka paina loloa a a Kaleponi, kaula-wati, komolima a ma na mea hoonani a pau pela no ko na wahine mau lako, oia na peahi a me na pua hoonani. E paiia na kii pepa a me na kii aniani e like me ko oukou makemake; keokeo, eleele, ulaula, a ahiahia paha.
            I ka wa o pai ai i ke kii, e hookaa mua ia ka hapalua o ka uku, a pau ke kii i ka hanaia, alaila, hookaa pau loa, e lawe no hoi ke kii.  Me ka mahalo.                 877 6m