Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 52, 28 Kekemapa 1872 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hopena o ka makahiki.

 

1. Eia mai la ka hopena

O ka makahiki nei;

Noonoo pono e na hoa,

I na mea i loaa mai,

I na halawai Sabati

I na kula kamalii

I na eha, me na eli,

I na ino, na maikai.

 

2.  Loaa no na mea hoeha

No ka Haku maikai nae,

Aole ia i hahau wale,

No ke aloha i hahau mai,

No ka hewa a auwana,

I ala'e a hoi mai.

Nani kona aloha mai la!

Mihi ea, a hoomaikai.

 

3. Nana ma ka pau ana'ku

O ka makahiki nei,

I ko Iesu ahonui,

Aole wiki e hoopai;

Noi ae e kala wale

I na hewa o kakou,

Noi e ae e komo aku

I ka makahiki hou.

Laiana.

 

Ka Pohaku Mile.

 

            Ma Oahu, a ma Amerika, a ma na aina e ae paha, ua kukuluia kekahi mau pohaku i kapaia he mau pohaku mile, no ka mea, ua kakauia ma kekahi aoao ka nui o na mile mai kauwahi a hiki i kauwahi aku.  Penei;

            Ina o Honolulu ke kulanakauhale, ke kumu helu ia; a malaila aku e kukuluia'i na pohaku mile, hookahi no mile mawaena o na pohaku a hiki i kahi e pau ai ka helu ana.  Ina o Ewa kahi i manao ai e hele, ua ana e ia ka loihi mai Honolulu a hiki ilaila; a akaka ka nui o na mile, alaila e kukuluia na pohaku mile, a kakau na helu, 1, 2, 3, 4, 5, a pela aku a hiki i ka helu pau.  Ma ka nana ana i keia mau pohaku, ua akaka na mile i hala, a me na mile i koe a hiki aku i Ewa.

            Ma ka hoohalike ana, ua like na makahiki me na pohaku mile.  A pau kekahi makahiki, e nana i kona helu 1872, ua hala ia wa, ka wa mawaena o ka pohaku mile e ku ana ma Ianuari 1, 1872 a hiki i Dekemaba 31, kahi e ku ana ka pohaku mile hou 1873. 

            Ma ko kakou hiki ana i ka pohaku mile 1873, e pono ke ku ilaila mamua o ke komo ana i loko o ia wa hou 1873, a nana, a noonoo iki i na mea e pili ana i ka wa, 72, o komo hewa iloko o ka wa, 73, a hele lalau wale aku no.

            1. Akahi.  He makahiki aha ka i hala? he wa aha? he wa maikai anei? he wa ino paha.  Ma ka nana ana i hope, he wa onionio, e like me kekahi hae, he apana ulaula, he apana keokeo, he apana eleele, a melemele paha kekahi, a omaomao paha kekahi.

            1. Na hana a ke Akua.  Ua haawi mai oia i na mea maikai, a me na mea ino.  Nui na mea maikai i haawiia mai; ke ola o ka nui o na lii, a me na luna aupuni; ke ola o ka nui o na misionari, o na kahu ekalesia, o na kahu a kumu Kula Sabati, o na hoahanau, o na haumana, o na makua, o na keiki, a o na kanaka.

            Ua haawiia mai ka maluhia o ke aupuni, o na ekalesia, o na kula, a o na ohana.  Ua hoolakoia na kino i na mea e pono ai ka uhane.  Aole i kau mai ka wi no ke kino, aole hoi i wi na uhane no ka Baibala ole.  Ua holo no ka naauao me ke keakea ole ia; a, ua holo iki hoi ka pono; ua haawiia mai ka ua o ka Uhane Hemolele, i mea e ulu a mahuahua ai ka pono.  Ua hoomauia na mea e kukuluia'i ke aupuni o ke Akua ma keia Pae Aina, a ma na aina e; oia hoi na halawai, na Kula Sabati, na Aha Euanelio, me ka Papa Hawaii.

            Oia kekahi mau mea maikai a ke Akua i haawi mai ai ia kakou.  A, e pono ia kakou ke hoomaikai aku ia ia no ka loaa ana mai o keia mau mea maikai i haiia'ku, a me na mea maikai i hai ole ia'ku.

            Ua haawi mai hoi ke Akua i kekahi mau mea ino.  Ua ninau Ioba, E loaa anei ia kakou ka maikai mai ke Akua mai, aole anei e loaa ia kakou ke ino kekahi?  Ua hapa nae na ino i haawiia mai, aole like me ko kekahi mau makahiki i hala aku la.  He mau mai ahulau mama ka i hiki mai maluna o keia Lahui, he kunu, he fiva, he hebera, he puupuu liilii, he mai pake, oia paha ke ino i oi aku, a he mau mai liilii e ae.  Ma keia mau mai, ua lukuia kekahi poe, he mau makua, a mau keiki makamae; he mau makua wahine misionari elua, Mrs. Koana a Mrs. Kauka Iada; he mau misionari Maikonisia kekahi.  He mau make ma na mea e ae kekahi, ma ke ahi, ma ke kai, ma ka haule lio, ma ka ona, a ma ka pepehi ino ia.

            He mau ino liilii e ae i loaa mai, aole nae i nui.  Nani ke ahonui o ke Akua! uuku wale kona hoopai ana, aole ia i like me ka nui o ka hewa o kanaka.  Pono ke hoomaikai aku ia ia no ka nui o kona ahonui a me kona malama nui ana ia kakou.

            2. Na hana a kanaka.  He onionio no hoi ia; aole i pau i ka maikai; aole hoi i pau i ke ino.  He maikai no kekahi @@@@; he hapa maikai kekahi; he hapa ino kekahi, he ino kekahi, a he ino loa kekahi.  He maikai kekahi mau hana a na Poo a luna aupuni; a hewa kekahi mau hana, a hoopauia kekahi poe ae ka hewa a ka hana - a hoomau la kekahi poe me ka @@@@@ o ka hewa.  Hewa kekahi mau Kumu@@, a hoopauia.  Hewa na kanaka, na kamalii, pu@i rama, kuai rama, inu rama, @@ @@@@, pepehi kanaka no ka ona i ka rama; hakaka ino, aihue apuka, noho maauahi, moekolohe, hookamakama, lilo i ka hula, noho hoomaloka.  Oia kekahi mau hana ino a kekahi poe i hana'i.  Aka, aole paha i mahuahua loa kei poe.  Ua hoopaiia kekahi poe kupono i ka hoopai ia; a, o kekahi poe hai i kupono i ka hoopai ia, aole i hoopaiia, ke holoholo nei lakou io iane me ka lanakila, me ka manao paha, aole he kanawai e pili ana ia lokou.  He kanawai no nae, a mamuli e hoopiliia no ke mihi ole.

            Nui nae na hana maikai iloko o na ohana, o na kula aupuni, Kula Sabati, kula hanai o na Keikikane, a o na Kaikamahine, o na ekalesia, o na halawai.  Nui na kokua Mahina hou, a kokua kahu.  Nui na dala i haawina i mea e holo ai na misionari i na aina e.  Aole hemahema no ke dala ole.  Eia ka hemahema niui, ke kanaka ole e hoounaia'ku i na aina e.  E loaa ana nae paha noloko o ke Kula Kahunapule hou.  Oia hoi kekahi hana maikai, o ke kukulu ana i ke Kula Kahunapule ma Honolulu i loko o keia makahiki.

            Kekahi hana maikai hoi a ka Papa Hawaii, oia ka hoouna ana i ka moku misionari, ka Hoku Ao i Fatuiwa ma, a i Maikonisia, e lawe aku i ola no na misionari malaila, a hui pu, a kuka pu, a hoohauoli aku, a hoohauoli mai.

            Nui na hana i koe, aole nae e hiki ia'u ke wehewehe aku no ka pau o ka manawa.  E hoomaikai aku kakou i ke Akua no kona kokua ana e hana i keia mau hana maikai, a e mihi ia ia no ka hapa o na hana maikai, no ka nui o na hana maikai i haule, aole i hanaia; a e mihi hoi no na hana hewa, na hana ino i hana ia, me ka haalele loa, i hiki ke nana me ka maka maikai i ka pohaku mile hou, 1873, a komo maemae iloko o kona wa.  HAWAII.

 

Haikiene. Helu 2.

 

            No ka ai ana i ka ai.  he mea mau ia, o ka ai ana i ka ai.  mai ka wa i hanau ai a hiki aku i ka wa e make ai ke kanaka, ua mau no kona ai ana.  O ka waiu ka ai mua, a kupu ka niho, alaila ai ke keiki i ka ai maoli; a nui wale na mea ai, ke kalo, poi, uala, he ia, io bipi, puaa, moa, a pela aku.  A o ka mahiai, ka imi ai - kalua ai, ka hana nui ia o na kanaka ma ka honua nei.  Ua ko maoli ka olelo a ke Akua ia Adamu ma Edena; "Ma ka hou o kou maka'e ai oe i ka ai a hiki i kou wa e hoi ai i ka lepo."

            Eia ka ninau, pehea e lilo ai ka ai i mea e waiwai ai ke kino? Penei ia, ua hoowali ia ka ai e na niho maloko o ka waha; a moni ia a ma ka opu ua huiia me ka wai o ka opu, a ua hoowali loa ia malaila; a ua aneane like ia me ka poi ia manawa ke nana ia.  a hala kekahi manawa pokole, holo aku ka ai iloko o na naau liilii, a malaila ua hui pu ia me kekahi wai awaawa mai ke ake paa mai; a mahope iho ua kanana ia; no ka mea, aia ma na aoao o kekahi naau liilii, he mau puka makaliiloa, a malaila ua kanana ia ka ai i hoowali ia mamua.  A o ke oka, ka mea ano opala, ua hele ilalo, aka, o ka momona, ka mea kupono, ua komo iloko o kekahi aa, kapaia kona inoa, "thoracic duct" - amalaila kahe aku a hiki i ka aoao akau o ka puuwai, a malaila ua hui pu ia me ke koko, a mai ka aoao akau o ka puuwai, ua holo iloko o ke ake mama, a ua hoomaemaeia e ka hanu ana e like me ka wehewehe ana ma ko'u helu akahi.

            Eia keia mau mea akaka, ina he maikai ka ai i ai ia, a ua hoowali pono ia ma ka waha, a ma ka opu, alaila mahuahua ke koko, a maikai ke koko, a waiwai ke kino okoa ma ia ai.  Aka, ina ua ino ka ai - he awaawa paha, he oolea, aole hoowali ponoia, alaila ino ka opu, a ino ke koko, a poino ke ola kino.

            Eia keia mau rula no ka poe naauao a makemake i ke kino maikai a hiki aku i ka wa elemakule.

            1- I ka ai ana e akahele, aole e ai wikiwiki e like me ka puaa.  E hoowali pono i ka ai maloko o ka waha; alaila oluolu paha ka hana maloko o ka opu.

            2- Mai ai nui i ka ia maka, a me na io maka, E aho no e pulehu, a kupa paha a moa pono, alaila oluolu ka ka opu hana ana.  Ina moni ia na mea paakiki, a uaua paha, aneane hiki ole ka opu ke hoowali.

            3- Aole ai pinepine loa.  Ina he akolu paina ana i ka la hookahi, maikai no ia.  I ka wa e paina ai, e ai no a maona pono alaila aole ai hou a hiki i ka hora e paina ai.

            4- Aole ai i na mea awaawa, e like me ka ia hauna, a io pipi paha ua aneane e pilau, o komo ia hauna iloko o ke koko.  Ua olelo ia, o na kanaka ma Maikonisia ua ai i na mea pilau, a he hana pegana no ia.

            Pehea na mea inu? O ka wai maole ka mea a ke Akua i haawi nui mai i kanaka i mea inu.  I kinohi, ma Edena, i ka wa e noho hemolele ana o Adamu ma, o ka wai wale no ka mea inu.  Aka, i keia mau makahiki hope mai, ua hana ia na wai ona a nui wale ke ano.  Ua ike na kanaka naauao a pau, o ka inu ana i na wai ona, he mea ia e poina ai ke ola kino; a inu ia ka wai ona, hui koko no ia mea me ke koko, a holo i ke poo o ke kanaka, a pihoihoi kona noonoo ana; a ina ua nui ka inu ana, alaila, hehena ke kanaka no kekahi manawa pokole, a nui kona hana lapuwale ana.  A ina mau ka inu ana, a laila ino kona opu, popopo kona ake, pilau kona hanu, ulaula kona maka, a he hapa wale @a kona mau makahiki a hele aku ia i ka @@.  No laila, e na ho aloha, ka poe i makemake i ke ola kino, - a maikai ke kno, a nui na makahiki ma ka honua nei, ea, mai launa iki kakou i na wai ona - "Mai hoopa, mai hoao, mai lawelawe." -

            J.W.S.

 

NU HOU MISIONARI.

 

            Rev. J. F. Pokue; Luna Kakau leta o ka Papa Hawaii: - Aloha oe, a me na makamaka a pau ma ko hawaii Pae moku.

            Ke hoike aku nei au i kekahi mau mea no ke kihapai misionari o Butaritari nei i keia makahiki i hala ae nei, mai ka hapa hope o keia makahiki, a i ka hapa mua o keia makahiki e hele nei.

            KE ANO O NA KANAKA.  I ka nana'ku i ke ano o na kanak i keia wa, au hala ka wa pouli loa, ke noho nei ua kanaka i ka wa o ka malamalama; o kekahi mau hana pouli loa a lakou, i ka wa pegana loa, ke nalowale loa iho nei; e like me ka huli ana i na iwi kakaka i mea kakau uhi, e paele ai i ke kino mai ke @@ aku a hiki i na wawae; he hana ia i makemake loa ia e keia lahui.  Aka, i keia wa, aole la.  O ka poe hou e ulu ae nei, ke hoowahawaha aku nei ia mea a na kupuna o lakou i makemake loa ai.

            Eia ho kekahi.  I ka wa mamua, he hele makaukau wale no ko ke kanaka, ke hle ma kona wahi e hele ai, me na mea pepehi kanaka, e pale aku ai, ke halawai aku me ke kanaka manao kolohe, he nui wale oia poe kolohe i ka wa mamua, aka i keia wa, aole.  E hele maluhia ana ke kanaka i keia wa, aole.  E hele maluhia ana ke kanaka i keia wa, me ka manao ole e halawai mai ana kekahi e pepehi mai iaia.

            Eia hoi kekahi, o ka waiho ana i na kino make me ke kanu ole ia, ke emi nui nei ia mea ino.  He nui na hana ino pegana i ike ia mamua, aole nae i ike nui ia i keia wa.  koe wale no na lealea o lakou.  Ke pee aku nei na hana pouli loa. Ke holo nei ka malamalama ma o ka Eunelio.  Aka, ke hooikaika mai nei no o Satana i kona aoao.

            Haunaele ona rama.  ma ka malama o Ianuari o keia makahiki, eha na moku kalepa e ku ana ma keia awa; elua no Sydney , a elua hoi no Geremania.  Kuai kekahi mau moku i ka rama me na kamaaina o keia wahi, he lama mai ka ka haole, he dala me ka aila aku ka lakou nei.  Nui ka rama i kuai ia mai i na kanaka.  Inu na'lii, na kanaka, ulu na hakaka iwaena o lakou, a mai pau i ka pepehiia na kanaka o Tarawa, a me Abaiana, e noho ana ma keia aina.  Aka, ua lohe e ia ka manao o ke alii, no laila, ua naholo e na kanaka i ka po, ma ka auwa@, a kau ma ka moku, i ke ao ana'e, ua pau i ka hole ka poe i manao ia e pepehi.  O ka rama ke kumu o keia.  O ka waiwai ino, oia kekahi waiwai kalepa o na haole, mai na aina e mai, e kuai me na pegana o keia mau aina.

            Manawa Beritania.  Ma ka la 17 o Mei o keai makahiki, ku mai ma keia awa ka mokuahi kaua, Barrosa kona ino, Capt. Moor kona kapena.  Ua ku ma Honolulu keia moku i ka M.H. 1858.  Kipa mai ke kapena a me na'lii moku ma ko'u hale, a pau nui makou ma kahi o ke alii o makou, e hokie aku i ke kumu o kona hele ana mai.  A penei kana i ke alii.  "Ua hoounaia mai au e ko'u aupuni, e hele mai e malama i ka maluhi o na kanaka e noho ana ma keia mau Pae aina.  No ka mea, he nui na moku aihue hanaka e hele nei ma keia mau aina, mai Tahiti, Fiti, a me Samoa mai, e lawe aku i na kanaka oonei, a kuai aku i mau kauwa kuapaa malaila, he hana i hoowahawaha ia e ko'u aupuni.  No laila, e malama i ko oukou kanaka, mai ae aku e holo ma ia mau moku.  E hopu ana au i na moku o ia ano, ke loaa ia'u, e lawe ia ma Sydney e hoopaa ia'i."

            Na hana Misionari.  Ke mau nei na hana misionari o kakou, ke hele malie nei no, aole hoi he ohohia loa mai, aole hoi he haule ino loa aku.

            Ke mau nei na halawai Poakolu, Mahina Hou, a me na Sabati.  Ua maluhia iki ka la Sabati i keia wa, aole hoi e like me ka wa mamua aku nei, ka manao ole ia o ka hoano o ke Akua. 

            Ua pau ka loa a me ka laula o ka aina i ke kaapuni ia, ua haai ia'ku ka olelo a ke Akua ma kela a me keia hale, ua lohe na tausani kanaka i ka inoa o Iesu, ka Hoola nui o ko ke ao nei.  hoolohe mai kekahi poe, a walau wale mai kekahi.  Ina e kokua mai ka Uhane maikai, he mea palupa u wale no ka naau hoomaloka o kanaka.

            E noi nui aku kakou i ka Uhane Hemolele, e hoopalupalu mai i ka naau o na pegana o Kilibati nei.

            Na hoahanau.  he mpoe kupaa a maikai, a makaala ma na hana maikai ka hapa o ka ekalesia ma Butaritari nei; a o kekahi hapa hoi, he hoi hope, aole kupaa , he hina wale, aole he aa; nolaila maloo, a mahope lilo i wahie no ke ahi.  He mea kupanaha i ka nana aku na hoahanau o keia Pae aina i ikeia.  No ke kane ka haule i ka hewa, hoohaule wale kahi wahine; no ka wahine hoi ka haule, pau pu hoi me kahi kaae.  O ka hihia koke mai la no ia, pau ka launa ana mai.  O na hewa ana i kiola ai mamua, e hoonuu hou ana a pakela mamua o ka poe e noho pegana ana.

            Aole i hookomo hou ia kekahi i a koahanau i keia makahiki; he nui no na imi, aka, e @@o ka hele malie, aole ka holo.

            Mahina Hou.  Ua kokua mai ka hapa o ka ekalesia no ka Mahina hou, he 70 galani aila, a me na dala maole he ($7.75) iloko o keia makahiki aku nei.

            Na Kula.  Akahi no au a ike i ka paa @@@ mai o na haumana i ke kula i keia makahiki o ke kula @@@ a'u i malama ponoi ai, oia ke kula e paa mau ana a keia wa.

            R. MAKA.

            (Aole i pau.)

 

HAAWINA KULA SABATI.

 

Hapaha Mua.  Mai Kinohi @ XXVIII.

HELU I. Ianuari 3.

KA KE AKUA HANA ANA I NA MEA A PAU.

Pauku Baibala.  Kinohi 1:1, 26 - 31.

 

            1 I kinohi hana ke Akua i ka lani a me a ka honua.

            26 I iho ia ke Akua, E hana kakou i ke kanaka e ku ia kakou, ma ka like ana me kakou iho : a e hoalii ia ia maluna o na ia o ke kai, maluna hoi o na manu o ka lewa, ma luna hoi o na holoholona laka, a maluna hoi o ka honua a pau, a maluna no hoi o na mea kolo a pau e kolo ana ma ka honua.

            27 Hana iho la ke Akua i ke kanaka ma kona ano iho, ma ke ano o ke Akua oia i hana ai ia ia; hana mai ia ia i kane a i wahine.

            28 Hoomaikai mai la ke Akua ia laua, i mai la hoi ke Akua ia laua, Ehoohua ae olua, e hoolaha hoi, e hoopiha i ka honua, a e lanakila maluna, a e noho alii maluna o na ia o ke kai, a me na manu o ka lewa, a me na mea a pau e kolo ana ma ka honua.

            39 I mai la ke Akua, Aia hoi, ua haawi aku au ia olua i na launahele a pau e hua ana i ka hua maluna o ka honua a pau, a me na laau a pau iloko ona ka hua o ka laau e hua ana i ka hua; he mea ai ia na olua.

            30 A na ka poe holoholona a pau o ka honua, me na manu a pau o ka lewa, a me na mea a pau e kolo ana ma ka honua, na mea e ola ana, na lakou ka launahele a pau i mea ai : a pela io no.

            31 Nana iho la ke Akua i na mea a pau ana i hana'i, aia hoi, ua maikai wale no.  A o ke ahiahi a me ke kakahiaka, o ke ono ia o ka la.

 

            Pauku Alakai. - I kinohi hana ke Akua i ka lani a me ka honua.

            Kumu Noonoo. - Ka hana, ka mana, ke akamai o ke Akua.

            Ninau ano nui. - Ke lawe nei anei oukou i keia Akua i Akua oiaio a hookahi wale no no oukou, me ka hoohiki e malama pono ia ia, a mau loa aku no?

 

NA NINAU.

 

            1 Heaha ke ano o Kinohi? Eia ke ano ma keia pauku, ka manawa i hoomaka'i ke Akua i kana mau hana ma ka pauku 1, oia hoi ka manawa kahiko loa.

            Ke ano anei ia ma Ioane 1:1, "I Kinohi ka Logou?" Aole, eia ke ano o Kinohi ma laila, ka wa kahiko loa, aohe kumu oia wa, ke Akua wale no, me kona lani, kahi o kona noho alii.

            Okoa anei kona lani, a okoa ka lani ma ka pauku 1? okoa no paha.  O ko ke Akua lani, aole ia i hana ia, kona wahi noho mau no ia, a ua like ia me ia, aole ona kumu, e oia mau loa ana mai ka wa kumu ole mai.

            A, pehea ka lani ma ka pauku 1? Ua hanaia ia lani.

            Ua akaka anei ka manawa i hana ia ai ia lani? Aole.  Ua akaka anei ka manawa i hana ia ai ka honu? Aole no.  He mau ninau pohihihi keia, aole hiki ke wehewehe no ke kula Sabati.

            Heaha ka mea i maopopo? Eia, ua hana no ke Akua ma ka wa kahiko loa, i na mea na Materia noloko mai i hana ia ai, a hooponopono ia'i ka lani, a me ka honua, a kakou e ike maka nei.

            Ehia mau makahiki ia mamua aku? Ehia la, ua miliona, biliona, a teriliona hou aku paha.

            Mahea ko ke Akua hoomaka ana e hana i na hana e pili ana i na la eono? ma ka pauku 3, "I iho la ke Akua, i malamalama." &c.

            Mahea i maopopo ai ua hana ke Akua i na mea a pau iloko o na la 6? Ma ke kanawai eha.  E hai mai na kamalii i ke kanawai eha a pau loa.  E hoopaa pono.

            O keia mau la eono, he mau la maole anei, e like me ko kakou mau la? Ma ka mano o kekahi poe naauao, he mau la maoli no; a, ma ka manao o kekahi poe naauao, he mau miliona makahiki iloko o keia a o keia la on a la eono.

            Mahea kakou e hilinai ai? Ma ka manao mua paha; no ka mea, ma ka nana 'ku, he mau la maoli ke ono me ka hiku.

            Pehea ka wehewehe ana? Ua hanaia ke kanaka o Adamu ma ma ka la eono.  A o ka loihi o ka noho ana o kanaka ma ka honua nei ma ka imi ana, aole paha i oi aku mamua o 6000 makahiki.  I na pela, he la maoli no ka la eono, aole ia he miliona makahiki.  Pela ka la ehiku, oia ka la Sabati.  he la maoli no ia.  Ina he mau la maoli ke ono, me ka hiku, pela no ka la 1, 2, 3, 4, 5.  No ke aha e like ole ai?

            Owai ka inoa o ka buke mua o ka Baibala? Nohea ia inoa?

            Nawai i kakau?

            Ehia buke a mose i kakau ai?

            Nawai i kokua i kona kakau ana i pololei? II Timoteo 3:16.  II Petero : 16.

            Hana ke Akua i ka lani i ka honua noloko mai o ke aha? Nana ia Hebera 11:3.

            Ma ka mana o ke aha?

            Ma ka mana o kana olelo.

            E na keiki, e hai mai i na hana ma ka la mua, ma ka la elua, ekolu, eha, elima.

            26 Ma ka la ehia i hana ia ai ke kanaka?

            Ma ka hapa mua anei o ka la? ma ka hapa hea? Pehea ka hana ana?

            I iho la ke Akua pehea? owai kakou? he mau akua o @@ anei? aole.  Ehia mea iloko o ke Akua?

            Ekolu anei Akua? Ma ke ano owai e hana ia ai ke kanaka?

            He aha ke ano o ke Akua? Epeso 4:24.

            He mana anei ko ke kanaka e like me ko ke Akua?

            He Alii ke Akua, oia anei kekahi ano o ke kanaka? E hooali@@ anei maluna o ke aha?

            27 Ua ko anei ko ke Akua manao? Ehia mea i hanaia? Elua, he kane a he wahine.  O wai ka i hana mua ia? Noloko mai o ke aha? Noloko mai o ke aha i hanaia'i ka wahine?

            Na kaikamahine.  E hai mai i ka hana ana i ke kane me ka wahine.  Kin. 2:7, 21, 22.  O wai na inoa o laua?

            28  He aha ka ke Akua kauoha ia laua? O laua anei na kupuna o na kanaka a pau? He kanaka anei mamua aku? Aole paha; laua wale no na makamua.

            29.  Heaha ka mea i haawiia i mea ai na lau?

            Aole anei i haawiia ka io i mea ai na laua? Aole.

            Ina hea i haawi ia'i ka io i mea ai na na kanaka? Kin. 9:3.

            30. Heaha ka ai na na holoholona?

            31. I ka nana ana o ke Akua i kana mau hana a pau iloko o na la eono, ua aha ia kona mau maka?

            I ka nana ana o ke Akua ia kakou, me ka kakou mau hana, ua maikai anei i kona maka?

            A maikai ole, heaha ka pono?

            Ma keaha e pono ai kakou?

            Owai ka poe i hiki ke noho pu me ke Akua ma ka lani?

            Ma keaha e hemolele ai? Owai ka malamalama nui e kuhikuki ana i ka lani?

            E pualu like Halelu 136:1 - 9.

            Mele.  "He Akua Hemolele." Him.S.

 

Ua Nalowale.

 

            Oia ke poo o kekahi mau olelo hoolaha i ike pinepine ia iloko o na nupepa.  ua nalowale he lio, a i ole ia, he bipi paha.  Ua nalowale he lei hulu, he komo lima paha, he gula pepeiao, a he huihui ki pahaha.  He nui na mea nalowale.  E like me ka nui o ka waiwai o ka mea i nalowale pela ka ikaika o ka imiia.

            Ua nalowale he uhane!  Haohao paha kekahi i keia olelo.  Mahea kahi i nalowale ai ia uhane? Aole i hoolahaia.  Aole paha he ekalesia hookahi ma keia pae aina i nele ole i ka poe auwana - ka poe i haalele i ka berita a lakou i hoohiki pu ai me ke Akua, a ua hoi i hope.  He nui loa lakou ma kekahi mau ekalesia.  Aole lakou iloko o ka halawai hoahana; aole ma ka Ahaaina a ka Haku.  Aole ma ka halawai apana.  Aia i hea? Eiua ka haina, "Ua auwana, ua nalowale."  E i mai paha auanei kekahi, aole i nalowale, aia no o mea, ua hele i ka hookamakama; a eia ae no o mea, ua hele i ka ona; o o kela hoi, ke noho nei mamuli o ka pili waiwai.  Ke ike ia nei no lakou, aole paha i nalowale.  Aole au e olelo nei no ke kino, aka, no ka uhane.  Aole kanaka i hele ma ke ala o ka pono, me ka ike ole i kahi a ia alanui e alakai aku ai iaia, he pono a he pomaikai kona hopena.  Aole no hoi he kanaka i komo aku i ka puka o ka hewa i wehe ia e ka Mea Ino imua ona, me ka ike i kahi a ka hewa e kauo ai iaia. Na ka hewa mua e alakai aku i ka lua, a na ka lua e hoohua mai i ke kolu  Ua huhewa oia mai ke ala aku o ka pono, ua hihia.  ua nalowale, a e hoaa ana.  A, ina e hoihoi ole ia mai oia iloko o ke alanui o ka malamalama, e haule no oia iloko o ka poeleele loa a poholo aku iloko o ka po no ke ao pau ole.

            Oia ke ano o ka poe i hooakaka ia ma ke poo o keia mau manao.  Ua nalowale iloko o ka hewa.  Iini ko'u naau no lakou.  Ua make ke Keiki a ke Akua no lakou.  Ua kahea ka leo aloha o ka Euanelio ia lakou e hoi mai i ka pono, a i ke ola.  Ina e loaa keia pepa i kekahi o ia poe, ke ninau aloha nei au, No keaha la oe e hoaa nei iloko o ka hewa? ua lauwili ia oe e ka Mea Ino iloko o keia mau makahiki he nui, aole anei oe i makemake e hoopakele ia mai loko ae o kona upena?  E hele pu kaua i mua o kou Makamaka, ka mea i hele mai ka Lani mai e imi a e hoola i ka poe auwana.

            Ina e ikeia keia pepa e ka poe e noho oluolu nei ma ka pono, a malalo o ka malu o ka Makua, ke ninau aloha nei au ia lakou, owai o kakou e hele aku e imi i ka poe i nalowale, a hoihoi mai ia lakou i ka pono? Aole anei o kakou a pau? O ka mea nana e hoohuli i ka mea hewa, ua hoopakele oia i kekahi uhane i ka make mau loa, a e alohilohi ana oia e like me na hoku i ke ao pau ole.

            OLIVA.

 

"Aole loa au e hoolohe ia oe."

 

            He ao hookaawale kei, he ao hele, he ao poino, he ao kuhihewa.  E imi oe i kekahi mea mau, kekahi mea paa, haalele ole.  E hoopaa oe i keia olelo maikai.  "Aole loa au e haalele ia oe," a e hoopaa iho oe ma kou naau; ma kekahi la e ike oe i kona waiwai.  E ike ana oe i ka la mamua aku ou e pono ai oe i keia mea hookahi, ina o ke Akua pu me oe.  E hoopaa oe  i kela a paa loa iloko ou.

            Ina e maule ka naau, a mai oe, a nawaliwali, e paa ana ka olelo a ke Akua.  Ina e hana ino mai ke diabolo me ka i mai ua lilo oe iaia; a laila e paa no ka olelo a ke Akua aole oia e haalele.  Aia hoopaa mai na limo maeele o ka make, a pau ka hana a na hoaaloha, a hoomaka oe e hele ma kela ala kahi au e hoi ole mai ai, aole e haalele o Karisto ia oe malaila.  A ma ka la hookolokolo, ke wehe ia na buke, a hoomaka ke ao mau loa, aole no o Karisto e haalele ia oe malaila.

            OLIVA.

            Rev. J.C. Ryle.

 

Ka Hebedoma Haipule, 1873.

 

            SABATI, Ianuari 5 - Na haiao - No ka hookumu ana, ka paa a me ka hoolaha loa ana i ka Ekalesia Karistiano.

            POAKAHI, Ianuari 6 - Pule - E hoomaikai ana no ko ke Akua lokomaikai i ka Lahui; a i na ohana me na ekalesia; no na pomaikai i loaa ia kakou; me ka hai ana'ku i ka hewa.

            POALUA, Ianuari 7. - Pule - No na Ekalesia Karistiano; i hoomahuahua ia lakou ma ke aloha, ma ka ikaika , a ma ka hoopili ana i ke oiaio, a i hoomaopopoia ko lakou hookahi ana i loko o ka manaoio; no na Kahunapule, na Misionari, a me na Haiolelo euanelio.

            POAKOLU, Ianuary 8. - Pule - No na Ohana; no na Keikikane me na Kaikamahine o na makua Karistiano; i hoopomaikaiia na Oihana-ao ma na home me na oihana o ka ekalesia o ke Akua; no na Kula me na Kula nui; no na keiki maluna o ke kai a ma na aina e; no na kanaka opio e lawelawe ana ma ka lakou mau oihana; no na kauwa; a no ka poe a pau i mai a i loohia i ka popilikia.

            POAHA, Ianuari 9. - Pule - No na Lahuikanakaka; no na Lii a me na luna aupuni a pau; e hoomauia ka maluhia; e hoonui ia ka pono; e lanakila ka pono o ka hoomana; i ulu ka naauao, a me ka maluhia iwaena o na kanaka a pau; i ike ia ka lima o ke Akua ma na hoopai pili lahui; i hoopau ia ka ona a me na "hewa e hoohaahaaia'i na kanaka."

            POALIMA, Ianuari 10. - Pule - No ka nininiia mai o ka Uhane Hemolele ma ko Hawaii Pae Aina a me na aina e; ma luna o na Kahu, na ekalesia a me na anaina; i hoola ia na Hoahanau, a i hoohuliia ka poe hewa mamuli o ke Akua.

            POAONO, Ianuari 11. - Pule - No na Kula sabati; no na Ahahui Misionari, me na hui hoolaha Baibala, me na ahahui pili hoomana; i hoalaia mai na paahana a i hoouna ia lakou iloko o Kona hooiliili ai ana, a i hoopauia na mea keakea i ka laha ana o ka euanelio me ka huli ana o ko ke ao nei i ka pono.

            SABATI, Ianuari 12. - Na haiao - E hoopaapuia ka honua a pau i Kona nani.  Amene, a Amene.

 

KA "NUPEPA KUOKOA."

Hoopuka mau ia

I KELA POANO KEIA POAONO.

$2.00

No na mahina he Umikumamalua!

$1.00 no na mahina eono,

ME KA HOOKAA MUA MAI.

 

NA OLELO HOOLAHA - aole i oi mamua o 10 laina me ka hoopuka hookahi ana, $1.00; alua komo ana, he $1.50; hookahi malama, $2.00. E uku mua ia mai ke dala o na olelo hoolaha a pau e hoounaia ana mai e pai.

KANIKAU - he 4 keneta no ka lalani hookahi - penei: he 25 lalani, $1.00; 50 lalani, $2.00; a pela'ku.

KA UKU NO NA OLELO HOOLAHA - k uku pepa, a me ka uku o ke Kanikau, e haawiia no ma ka lima o na Luna o ke Kuokoa, a i olelia, e hoouna mai ia Pokue.

NA UKU PEPA A PAU E HOOKAA MUA MAI NO - aole e kauia ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua.  E @@ o ke hiipoiia keia mau rula, no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa.

AIA KE KEENA O KA NUPEPA KUOKOA - maluna ae o ka Hale Leta.  O na hora hana, mai ka eiwa o kakahiaka, a i ka ha o ke ahiahi.

            H.M. WINI. Luna Hoopuka.

 

"KA NUPEPA KUOKOA."

Is published in Honolulu

EVERY SATURDAY.

$2.00 per annum, or $1.00 per six months, in advance.

 

ADVERTISEMENTS not exceeding 10 lines, inserted once for $1.00 twice for $1.50; and $2.00 for one month; all advertisements must be paid for in advance.

KANIKAUS will be charged 1.00 per page, or 4 cts. a line.

PAYMENTS FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions or Kanikaus may be paid to any of the Agents of the Kuokoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.

ALL SUBSCRIPTIONS must be PREPAID. No names, either of foreigners or natives will be inserted on the subscript@@ list, until paid for.  This rule must be strictly adhered to on account of the low subscription price.

THE OFFICE OF THE KUOKOA over the Post Office.  Office hours from 9 A.M. to 4 P.M.

            H.M. WHITNEY, Publisher.

 

            Bound Volumes of the KUOKOA, for sale at the office over the Bookstore - $3.50 each.

            Persons having complete sets of the above, can have em bound by paying $2.00 each.

 

NA BUKE.

HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII.

 

Baibala Hemolele Nui ili gula nani me na kuhikuhi ma na aoao ...$12 00

" " Nui ili eleele kaekae wai gula ...5 00

" " uuku iki iho, " " ...8 00

" " pananaiki iho ili eleele ...4 00

Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi ... 3 00

" " eleele kaekae wai gula ...1 00

" " " ... 75

Kauoha Hou Hana Haole ... 75

Lira Hawaii 1848 me ke kanawai ...25

" " 1856 ...25

Moolelo Ekalesia ...50

Haiao ili lahilahi ...10

No ko ke Akua ano ...25

Lira Kamalii ...25

Hoike Palapala Hemolele ...25

Moolelo o heneri Opukahaia ...25

Hoike Akua ...25

Wehewehehala ...25

Ninau Hoike ili manoanoa ...25

" " " lahilahi ...10

Kumumua Kula Sabati ...10

Buke Lawe Lima ...10

He Buke no ka Pope ...10

Ui Kula Sabati Helu 3 ...25

" " " " 4 ...05

" " " " 5 ...25

Buke Euanelio a Ioane ...10

Himeni ...1 00

Himeni Ili nani ...1 75

 

Na Kauoha Hou Pakeke

Ili Gula nani ...1 50

Ili eleele kaekae nani ...50

Ili eleele ...35

 

Kauoha Hou Pakeke me na Halelu.

Ili Gula nani ...1 75

Ili eleele kaekae wai gula ...@0

Ili eleele ...50

 

Na Halelu Pakeke.

Ili Gula nani ...50

Ili eleele kaekae wai gula ...30

Ili eleele ...20

Ka Hae Hoonani (Buke Mele) ...25

Buke Wehewehe Huaolelo Baibala ... 2 00

" " " H@ nani ... 3 00

 

Eia na buke haawi wale.

Palapala Liilii -

            Helu 4 - Makemake anei oe i ke ola?

            Helu 6 - E hele i o Kristo la.

            Helu 7 - Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhan@@.

            Helu 11 - Me ka hoohiki wa@@@@ i ke Akua.

            Helu 16 - Ka @@@@@ ana o ka Ahaaina a ka Haku a ma ka Bapetiso ana.

            Helu 17 - Mai hana ino i na holoholona.

            Helu 18 - No ka mahi ana, kuai ana a me ka inu ana i ka Awa.

 

Ko Davida Malo @@@@@

Ka Moolelo o @@@@@ Pua@iki

            J.@. POKUE

            Ka@@olelo o ka Papa Hooko o ka Ahahui Kuanelio no Hawaii Pae Aina.