Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 50, 14 December 1872 — Kuina Hileda. [ARTICLE]

Kuina Hileda.

Ke kaikamahine hanau kahi o Hileda, a he mau makua waiwai loa kona. Oiai he keiki liilii oia, ku mai kekahi Kilo Ina kona wahi moe, a wanana penei, He oiaio, e ka mea liilii, e lilo ana oe i mea nui 2 mailoko mai o kou loko nui e hoowaiwaiia'i na mea he nui wale; e loaa ana ia oe he aupuni, a he kalaunu nani lua ole; ma ka paio nae e loaa'i ia aupuni, a ma ka hooikaika hoi e loaa'i ia kalaunu.

Ka nalo no ia o ua Kilo nei, a moe no ke keiki, a ala, a aka, a paani, me he la, aole ona manao a makemake i aupuni, a i kalaunu nona. Aole paha hiki ia la ke hoomao* popo i keia wanana. Aka, ona makua, malama laua i keia mau olelo, a iini nui e hooko koke īa mai, aole nae i lalelale ke ko ana. Holo mau no na makahiki, e nalo aku ana, a e puka hou mai ana, e hala iho ana ka wa ai waiu a wa opiopio 0 Hiieda me ka mahuahua mau ana o kona maikai, a lilo oia i lama ma kona hoine, a i mea e oli ai na nnau oka poe i ike ia ia. Kau ka maluhia ma kona lae, nana mai ka oiaio a me ke olohu noloko mai 0 kona mau maka ; ina kona ele--10 ke kanawai o ka lokomaikai; a puka mai oia, ka pau no ia o ka hoopaapaa ana. Hau--011 pu oia me ka poe hauoli, a uwe pu me ka poe e uwe ana, a lawe oia i na kaumaha a luuluu o hai maluna iho ona. Na ke aloha 1 hoomama i kona mau manainana lima, a haawi i mau eheu no uona mau wawae. Aole oia i manao he mea luhi kekahi hann, no ka mea, ma ke ea aloha kona hanu ana, e iike me ka hunu ana o na kanaka e ma ke ea maoli, a mau hoi kona olioli no ka piha mau ana i ka hana. Ane wahine makua ka kaua kaikamahine, wahi a ka inakuakane ; e hele aku paha oia e iuii i kona aupuni. Aka, ma ia wh, lawe ka waiwai 1 mau eheu nona, a lele aku la, a ano hou ae na mea a pau e pili ana ia oihana. Loohia ke kanaka ikaika ika mai, a kaumaha a maūleūle kn naau o ka makuwahine, aka, 0 ka naau 0 Hileda, aole ia i maule, aole hoi i luhi kona mau lima i ka hana ana. Ao oia ike ano oka hanai ana ika P°e mai ma ka lakou keena mai ; luhinooia, me ka ohumu ole nae—haalele oiu i kona makemake, a malanm i ka makemake 0 hai; ia ia e kaumaha ana, hoopuka oia 1 na hualelo hoohauoli, a kaohi i na kuiu waiijy»ka e hoomakaukau ana e helelei mai, a hooluolu aku oia 1 ka poe e imi ana e hoonaia. Pela i kaa aku ai na makahiki o Hileda iloko o na hana luhi me ka paupauaho ole nae. Kamau no ka inakuakane ma kona inoe mai me ka hanai inau ia e ke kaikamahine. A, me ka manao ole ia, kau mai kekahi pilikia hou ma ku ohana, ua loohia ia ka makuwahine ika makapo. Oke komo mai no ia o ka ilihune nui ikiiki, a noho pu ma ke kapuahi. Aka, o Heleda, leha'e ko na maka iluna, a pule i ke Akua. me ka olelo, ina e pepehi mai oia ia'u, e hilinai no nae au la ia. Aole mauie kona naau, aole hoi i oki na hma i ka hana. Ma ia mau la īho, make ka makuakane,a kanuia ma ka pa o ka luakini, a koe ka makuwahine palup u lu wale no na Hileda e maluma. Aole oia i inanao he kaumaha keia hana. i inea e oluolu ai ka makuwahme, kii oia i na keiki liiiii e noho kokoke ana, & houkoakoa iloko o ka hale, a hoonoho i ka makuwahine makapo mawaena konu, a ao aku i na keiki me ka leo oluolu, a poina iaia kona makapo ana, a me kona man kaumaha a pau. Ma ke ao ana a Hileda, ua laweia ka makuwahine i kela aina, i keia aina, a hoolauna ia me ka poe naauao, a hookipaia iloko 0 na aha kuka malu o na'lii ine na Kuhina. Ma ke ao ana ina keiki, ua loaa ia Hileda ke dala e lako hou ai ka hale, a lele aku ka ihhune, a hoi hou mai ka oluolu, ka maikai, ka nani, a olino oli mai na inaka o Hileda mailoko mai o na waimaka, ia ia i honi ai i kona makuwahine e hauoli ana no ka hoi hou mai 0 ka noho ana kihiko. A, I ke kaa hou ana'ku o na makahiki, make aku la ka makuwahine makapo a kanuia ma ka aoao 0 ka makuakane ma ka pa 0 ka luakini. £ keokeo ana ka lauoho 0 Hileda, a ua poina paha ia ia ka wanana a ke Kilo nona. Ua noho mehameha oia iloko o kona hale liilii me ka hoomanao iki pahn i kona mau hihio mainua no ka lilo ana i Kuhina i makuwahine i puni i na keiki, a i na ohua he nui wale, aka aole oia i kaumaha iloko 0 kona noho mehameha ana, he ano olioli mau no kona. I ka wa luwahine make Hileda iloko o ka hale kahi i noho ai oia a nui na inakahiki, me ke aloha nuiia e ka poe a pau i ike ia ia. Aole nae he aupuni i loaa ia ia, 0 kahi poepoe ana i noho a hana mau ai wale no ; aole hol he kalaunu i kau ma kona poo, 0 kona lauoho keokeo wale no.

Oia wale iho ia no anei ? Ka uku anei keia o kana mau hana nui, a luhi, a roau a mau ine ka ohumu ole, me ka paupauaho ole ? O kahi wale noanei kona aupuni ? o kahi poo keokeo wale no anei kona kalaunu ? Pela paha ma ka manao o na kanaka o keia ao, aole nae peia ma ka manao o ke Akua a me na anela. Ma ka lilo ana o kona ola ua ioaa ho\i mai ia ; ma ka hoole

bds ia ia iho, i leona m»u pono, ua loaa na oli o ka lani ; ina ka haawi lokomaikai aoa

ia hai ua hoowaiwaiia oia a hoolakoia kona ola i ka nani a me ke ala e like me ka mala oke Akua. Noi ka poe kaumaha ana i hooluolu ai ; nui ka poe nawahwali ana i hooīkaika ae ai;—uui ka poe auwana ana i hoihoi mai ai. Aole anei iko ka wanana ake Kilo, a loaa ia ia ma ka paioa hooikaika ana he aupuni nani, u he kalaunu mae ole ma ka lani ? Unuhiia e Hawali.