Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 44, 2 Nowemapa 1872 — Page 4
| This text was transcribed by: | Reanne Shinsato |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa.
Laulei.
Fresh Laurels.
1.
Laulei! na Laulei! no ke Kula Sabati.
Laulei! na Laulei! no ke Kula Sabati.
Lau a pua, hui nani.
Uli mau, a āla e !
E nana mai me ka oli e ;
E kii a kau i na lau lei nei. [Sabati ;
Laulei ! na Laulei, no ke kula nei, Kula
Laulei ! na Laulei, no ke Kula Sabati.
2.
Laulei! na Laulei! No na kini hoomaikai:
Laulei! Laulei! Oia no na leo Mele,
Me na Mele Sabati.
Ulana e me na lau lei nei
I lei maikai, i naau maemae. [maikai ;
Laulei ! na Laulei, no na kini e, kini hoo-
Laulei ! na Laulei, no na kini hoomaikai.
3.
Laulei ! na Laulei ! ku e ku a mele ae ;
Laulei ! na Laulei ! ku e ku a mele ae ;
Laulei nani hoomalie,
Kau a puni na pokii.
E mele ae me ke ake no
E mele pu me ka poe mao. [mele ae ;
Laulei ! na Laulei ! ku e ku ku e, ku a
Laulei ! na Laulei ! ku e ku a mele ae.
Hawaii.
Ka moe Uhane o Penimana, me kona Mana.
Helu 3.
A i ke ahiahi, akoakoa na kanaka ma ka hale halawai a nui, akahi no a piha ka halawai haipule ma ka la noa.
Hoomaka ke kahunapule, Mika. Gudemana, i ka halawai, e like me ka hana mau ; a pau ia, ku oia a olelo, E na makamaka, me na hoahanau aloha, neui paha ko oukou makemake e lohe i ka olelo a ko kakou hoahanau, a Mika. Penimana, e hai mai ana i keia ahiahi. A, eia no ia, a, eia hoi kakou ke noho makaukau nei e hoolohe aku.
Ka noho no ia o ke kahuna ilalo, a ku akahele Penimana iluna ; a, penei ka hoomaka ana i kana olelo.
E na hoahanau o’u, ka’u hana mua, e hai i kuu hewa ; oia ka’u olelo pinepine ana i mua o oukou, ua lawa pono no ka uku a kakou e uku nei i ko kakou kahunapule, ke ole ne keia mau kokua aloha mawaho ; ina lawa ole, a komo oia iloko o ka aie, nona no ka hewa, no ka malama pono ole i kona dala. Hewa keia olelo a’u, a ke mihi nei au me ka hilahila hoi. Aole o’u manao e hai i kekahi mea oiaio ole, aka, he oiaio ole keia olelo, he kuhihewa ko’u, e like me ka nui o ka poe mahiai ; helu makou ma na mea lilo maoli aku, aole ma na mea pu kekahi a makou i ai ai, a hoopau ai noloko mai o ko makou mau kihapai, a mahinani.
Lawe au i ka’u buke inehinei, a nana i na mea i lilo aku, a me na mea i koe mai, a ua like ole loa. Uuku na mea i lilo aku, nui na mea i loaa mai, oia hoi na mea i koe mai, i ai ia kekahi, a koe mai ka nui iloko o ka hale papaa. Ma ka nana ana, ke haohao nei, aole no ka lawa o ka uku o ko kakou kahuna, aka, no kona ola ana ma keia uku uuku. Pehea la e pakele ai oia i ka pilikia, i ka aie ? Kuai oia i na mea a pau, aohe mea ulu ma kona pa, he mau mea uuku wale no. Owau hoi, aole au i kuai i ka’u ai, uala, palaoa, papapa, bipi, puaa, eia no ia mau mea maloko o ko’u aina.
Eia wale no ka’u pono, e ninau, kupono anei ka hana a ko kakou kahuna i ka uku a kakou i ae ai e uku iaia ? Ina pela, e hookaa pono au i ka hapa a’u i ae ai, e like me ka hookaa ana i na aie e ae a pau, me ka hoohalahala ole, e keakea ole, a ninau ole, e hana ana ke kahuna pehea me keia mau dala, me ka malama pono ole paha ? Iaia no ia ; iaia ka noonoo i kahi e lilo ai. He paahana maikai oia, e hana mau ana i kana mau hana ; pono no ke uku pau loa ia me kekoena ole, e like me ka ua ana o ka ekalesia. Pela no au e hana mau ai ma keia hope aku.
Aka, ke ike nei au, e iini nui ana oukou e lohe i kuu moe ohane, me ka hoomaloka nae paha iloko o ka naau ; a ninau mai, he mea oinio a mana na moe uhane ? Ua akaka uo ia’u, o ka nui o na hihio, a moe uhane, he oiaio ole no, he ano ole. Aka, he oiaio a mana kekahi mau hihio e like me ko Iosepa, ko Parao, ko Daniela, a pela aku.
Ma ka po o ka Sabati i hala iho nei, e noho ana au ma ko’u noho paipai, e hoolohe ana i ka’u wahine a me na keiki, i ko lakou heluhelu ana i ke kanawai ludaio no ke kokua hapaumi, a lilo iho ia au i ka hiamoe me ka hooluolu ia’u iho, ua pau pono no ko’u mau hapaumi i ka haawiia.
Ma ka moe uhane, ua hele au i ka halawai kokua aloha i ko kakou kahuna me ka lawe pu ana i na makana me ka’u hana mau ana ‘ he busela palaoa, he eke uaia, he mau paona puaa, a he eke ohia, me ka manao oluolu, na lawa ia, aole paha i hemahema ke kahuna, ua lawa no kona ola i ka uku i ae ia.
Noho no makou ka poe mahiaia kamailio no na mea i loaa mai a lilo aku, a ma na kumu e mahuahua ni na loaa—a olioli au i ka nana ana i ka nui o ka loaa.
I kuu hoi ana ma ia po, nana aku ia au, aia hoi, e wela ana kuu hale papaa i piha i ka waiwai, i ka haita, uela, mauu, kolina, ua pau i ke ahi, hiki ole ke hoopakele. Ku pilipu ihe la au, weliweli, kaumaha, pau na waiwai, na busela huita i loaa ma ka hana lohi, ma ke kahe o ka hou. Alaila mihi nui au no ka hoawi uuku ana i ke huita a pelaaku, i ke kahunapule, ina ua haawi aku au a nui—aka nae, ua pau i ke ahi, aole kiki. Ua koe nae kekahi huita a uala a pela aku, ma kekahi hale e ae.
Kanu hou, a lulu hou no au, a kali i ka ua ; aole nae i ua mai. Maloo a papaaia ka aina, pule au i ke Akua e hooua mai—aole nae i ua. E make ana na mea ulu, wela ka la, e kau mai ana ka wi, ka pololi, ka makewai, ka nawaliwali ; mau nae ka pule ma ke ao, a me ka po ; aole nae he ua—he leo ka i pane mai, a kupinai mai o a o ; “ E pono anei i ke kanakake hao i ka ke Akua ? Aka, ua hao oukou i ka’u. A ke ninau mai nei oukou, ma ke aha ka makou i hao ai i kau ? ma na hapaumi, a me na mohai. Ua hoahewaia oukou i ka poino, no ka mea, ua hao oukou i ka’u, o keia lahuikanaka a pau.”
Kau mai ka wela nui o ka la, loohiaia na lala a ko’u ohana i ka mai, a pau no i ka make, a na ko’u lima ponoi lakou i kanu, no ka mea, ua kau like keia pilikia ma na ohana a pau.
Komo kanikau au la i kela la, i keia la, i kela a i keia keena mehameha o ko’u hale, a nana i na mea e kau ana me ka hoomanao aloha.
Aka, aole liuliu, a kau hou mai he ahi nui a hoopau i ko’u hale, i ko’u mau waiwai a pau loa. Holo au i mua o ke ahi, a holo aku, a holo aku no me ka weliweli e alualu mai ana ; me ka makau e nana i hope, a ane maule komo au iloko o kekahi lua gula o Kalefoni. He wai malaila e kahe ana maloko mai o na mawae, a makemake au e hoopa i ko’u mau lehelehe i papaa i ka wela, a o aku i ko’u lima, aole nae i loaa.
Hoomakaukau ka poe eli gula i wahi ahaaina, a makemake au e ai i na hunahuna ai i haule malalo iho o ke pakaupau, no ka mea ua pololi loa au. Aka, aole au i noi aku, aole no ka hilahila, aka, no ka manao hoahewa ia’u iho, no ka nui o na mea i loaa mai ia’u mamua me ka hoomaikai ole aku i ke Akua, me ka aua no, a haawi pono ole, a hao wale i ka ke Akua—Ikiiki au i ka walania—i ka mihi nui—a” —E waihoia ke koena o ka moe uhane, a e hoolohe kakou i ka hope.
I kuu ala ana mailoko o ka mae uhane, nui na manao iloko o’u ; he manao hauoli, a hoomaikai kekahi no ka ike ana he moe uhane wale no keia, aole he oiaio. aole i pau kou hale papaa, ko’u hale noho, ko’u ohana, eia no lakou, aole ke Akua i hoopai mai ia’u e like me ka nui o kuu hewa.
I na ua oiaio kuu moe, ua pono no, no kuu hao wale i ka ke Akua. He manao mihi nui kekahi i kuu hewa, i kuu noho nanea a naaupo ana mamua a hiki ia nei. Aohe manao iki ma ke kokua hapaumi e like me ke kanawai Iudaio i heluheluia e ka’u wahine me na keiki. Ua kuhi au oa lawa pono no ko’u mau kokua. A, he manao hoohiki kekahi e kokua ma keia hope aku i na hapaumi o na mea a pau i loaa mai ia’u.
I ka hoopuka ana ‘ku i keia moe i ko’u wahine, a me ko’u manao hoohiki, ua like pu ka kona manao me ko’u ; kona manao no ia mamua, e kokua ma ka hapaumi o na loaa, a olioli loa oia i ka lohe e hui ana au ma ia manao.
Nani kuu hewa ! I na makahiki i hala, ua mahiai au, ua palau, ua kanu, ua ulu, ua waele, ua hookahe i ka wai, me kamana ole nae e hiki ai ke hooulu a hoohua i na mea i kanuia. Na ke Akua i haawi mai i ka ua ; a me ka la, a hooulu mai a hoohua mai, a nui wale na hua. Owau hoi, aole au i haawi i ka hapa-iwakalua o na loaa i ke Akua—A, o ka hapa uuku a’u i haawi aku ai, ua kapaia e a’u he manawalea ! E na hoahanau o’u, ua hewa loa au no ka haawi pi ana, no ka aua i ka nui no’u iho ; ina ua hoopai mai ke Akua ia’u ma ka hoopau ana i ko’u hale, i ko’u ohana, i ko’u waiwai a pau, ua pono oia.
Ua lokomaikai nae ke Akua, ua ahonui, nana e kala mai kuu hewa, a nana hoi e hoopomaikai mai, e like me kana olelo ; “E lawe mai i na waiwai hapaumi a pau iloko o ka hale ahu waiwai, i ai maloko o ko’u hale ; a e hoao mai oukou ia’u ma ia mea, wahi a lehova o na kaua, i wehe ai paha wau i na puka wai o ka lani, a e ninini iho i ka pomaikai maluna iho o oukou, a lawa a hu.” Oki ae la ka olelo a Penimana, hamau loa kanaka ; ku ke kahuna a pule, a pau, himeni ka aha, a hoi aku me ka noonoo nui ma na kokua hapaumi.
Unuhiia e Hawaii.
Papa hoike Mahina hou,
Hilo, Hawaii. Iulai. $130.00
“ “ Aug. 108.00
“ “ Sept. 83.40
Kohala A, “ Sept. 110.00
“ “ “ Okat. 136.00
Waimea, “ Aug. 20.00
“ “ Sept. 26.63
“ “ Okat. 26.62
“ “ “ ¼ ly 22.00
Kawaiahao, Oahu. Iulai. 80.00
“ “ Aug. 86.45
“ “ Sept. 62.85
Kaumakapili Iulai. 35.00
“ “ Aug. 30.35
“ “ Sept. 20.70
“ “ Okat. 40.30
Auhea na kahu Ekalesia ! Aole i hoea mai ko oukou mau kokua i paiia ma ke Kuokoa, i kumu hoolana i ka maano o ka poe heluhelu, i kumu paipai hoi i ke kokua o ka poe i emi iho. E ala, a e hoouna mai, mai huna i ko oukou malamalama.
Ka punawai o Puamana.
Ma ka noonoo e loaa i ke ano hoopili o keia punawai.
He punawai nui a kohonu no ko Puamana ma ka nana’ku. Nolaila mai ka wai e inu ai, a e kuke ai ke ohana a Puamana. Maikai no ka wai mamua, he wai ono, a maikai no ke ola o ka poe inu. A i kekahi wa, ua ino ka wai, a loohia ia ka poe inu i ka mai, he luai, he nahu, he hi.
Ua ino ka ka punawai, ua lepo, ua awaawa, ua paumaele ka wai ! Heaha ka mea e pono hou ai ka wai ? Heaha ka mea e pono hou ai ka wai?
Kii aku la o Puamana i kekahi hoalauna, Pololei ka inoa, a ninau aku, ea, heaha ka mea e pono ai ko’u punawai ? Ua ino loa ka wai, pau makou i ka mai no ka inu ana i kona wai.
Pane koke mai Pololei, e hana, e huki mai i ka wai ino a pau a hoolei aku. Ka hana koke no ia a laua me ka ikaika, me na bakeke a me na huila e huki ai, a pau ka wai i ka huki a hooleiia i waho, a piha ke ea o ka lewa i ka hohono, a lilo ka wai i kio lepo nui, kahi i komo ai a haluku ai na puaa, me he hana olioli la.
A, ahiahi, piha hou ka punawai i ka wai ; a hoao hou ka ohana e inu, e kuke ; aia hoi, ka hoomaka hou no ia o ka hoopailua, a luai hoi. Aole ka i maemae k wai !
Kii aku la Puamana i hoa launa hou, ia Olelo Maikai, a hai aku i kona pilikia ia ia, a ninau aku i ka mea e maemae ai ka punawai, a maikai hou ka wai ? Pane mai Olelo Maikai, eia ka pono, e huki mai a hoolei aku i ka wai ino a pau, a e hoopiha i ka punawai i ka wai ono.
Hoomaka koke Puamana ma i ka huki a hoolei aku i ka wai ino, a kii ma na kaa i ka wai ono, a hookaa mai, a barela, a barela hou no, a ninini iho iloko o ka lua wai a piha, a hu i waho. A, i ke ahiahi mai la, kii na keiki i keia wai hou, a inu, a hana ti, a baila i ka uala, a inu, a ai. Aia hoi, ua pono iki lakou, aole luai e like mamua ; ua liliha, a hoopailua no nae. Mau ka ke ino o ka wai.
Kuhihewa oe, e Olelo Maikai, poho ko makou luhi, makehewa, poho hoi kou wai maikai, lilo i mea ole.
Hoea mai la he kanaka e, o Pualupule kona inoa ; he kanaka i noho ma ka hale maikai, i puni i ka pa, i oki maikai ia ma na huina like, huina loa, huina kolu, a poepoe kekahi. Ua lohe oia i ka pilikia o Puamana, a kuhikuhi oia i ka mea e maemae ai ka wai o ka punawai. Eia ka pono, e lawe oe i kekahi mau mea kanu noloko mai o ko’u mala, i mau laau pua aala, a e kanu ia ma na wahi e kokoke ana i ka punawai ma ke ano poai, a e lele mai ke ahe ala o na lau a pua aala, a kanu iloko o ka wai, a pela e maemae a ono ai ka wai. Luliluli nae ke poo o Puamana, a pane aku, aole akaka ia’u, he mea ia, o ke ala o na pua maluna, e pono ai ka wai ia, o ke ala o na pua maluna, e pono ai ka wai ino malalo. Paipai nae ka wahine a Puamana, me na keiki hoi, e hoao i keia hana, aole hewa ke hoao, malia paha e maemae ana ka wai.
Ka ae no ia a Puamana e hoao ; a, oia me Pualupule, me na keiki pu, kii lakou a oki, a uhuki i na mea kanu, na laau pua o kela ano keia ano, a lawe, a kanu, a nui ma kahi kokoke i ka punawai. Ulu no a opuu ae, a pua mai, a aala loa ke e-a, a nani hoi, a nui ka poe hele mai a nana, a mahalo i ka nani.
Auwe nae ! i ka hoao ana i ka wai mahope, oia mau no kona ino, aole i maemae, mai no, luai no, hi no ka poe inu.
Auwe au la ! wahi a Puamana, heaha la ka’u e hana’i i maemae ka punawai ?
Hookahi hoa kuka i koe, o Mea, o Lokomaikai. Hoopii oia ia ia, a hai aku i kona pilikia a pau, me na mea a na hoakuka e ae i hoike mai ai i maemae ka wai, me ke ko ole nae.
Ninau Lokomaikai, owai na inoa o ia poe hoakuka ? O Pololei, o Olelo Maikai, a o Pualupule.
Kahaha ! ka i noa, ua ike oe, he poe hoolalau lakou, a kuhikuhi hewa. Eia wale no ka mea e maemae ai ka wei ; o ka iho pu ana o kaua iloko o ka punawai, me na kovela kopala e hao mai i ke ino oloko. Aole no ka wai ka hewa, no ka punawai no. Ua piha ka punawai i ka lepo ino, hohono. pilau. Aia no ia ilalo loa, a ma na aoao.
Ka lawe no ia o laua i na kovela kopala a iho pu iloko o ka punawai. Eli no laua me na lima, a me ke kovela kopala, a hahao i ka lepo ino iloko o ke kapu, a piha, a huki iluna, a hoolei aku, a pela ka hana ana a piha ka kapu, a piha hou no, a nui na kapu i piha a hoolei ia’ku. Aloha wale o Lokomaikai. Ka hana pu oia me Puamana a po ka la ; pau ka punawai i ka hoomaemaeia. A, ma ke kakahiaka ae, ua piha hou ka punawai i ka wai. I ke kii ana o na keiki i ka wai, ua maemae ma ka nana’ku, a ma ka inu ana hoi, ua ono, ua maikai, aole mai hou, aole hoopailua. Inu mau no lakou me na malihini, ka poe lohi, mauluulu, a makewai, me ka oli mau ana, a hoomaikai aku ia Lokomaikai, no kona kuhikuhi, a kekua pu ana ma ka mea e maemae ai ka punawai o Puamana.
Ma ka hoopili ana. Aole paha i pohihihi ke ano pili o keia punawai o Puamana. O ka naau no ia o ke kanaka, a o ke keiki. He punawai no ia ; ua piha hoi i keino, i ka hewa, i ke kuko hewa, i ka makee waiwai, i ka huhu, ka inaina, ka hoomauhala, ka manao ino, i ka hoopunipuni, i ka aihue, i ka hoomaloka, ka ohumu, ka hoohalahala, a puka mai na wai ino, na wai awaawa e ino ai ka noho ana.
Pehea la e maemae ai keia punawai ? Aole no ma ka hana pololei, a ma ka olelo maikai, a ma ka pule pakahi, pule kaahele, a pule pualu, aka, ma ka lokomaikai no o ke Akua i kona haawi ana mai i ke koko o Iesu, a i ka Uhane Hemolele nana e hoohanau hou mai, a pela aku.
Nana ia Tito 3: 3—7. 2 Kor. 5: 17.
Hawaii.
Ua hooloheia anei ka pule !
I kekahi mau po i hala ae nei, he wahi aihue ano e i hanaia iloko o kekahi hale nui, ma ke alanui (15 Street) ma Nu loka. Kehiko no ka malama ana o na hoahanau wahine i ka halawai haipule iloko o ua hale neii ke ahiahi o na po elua. O ka mea nona ka hale ua hala aku ma kahi e. A o kekahi wahine opio, me kekahi kauwa wahine, ka i noho e malama i ka hale, a me ko loko o ka hale.
Akahi no ka huli ana mai o keia wahine opio ma ka pono, a haawi i kona naau i ka Haku. Ua naauao no, me ka wiwo ole, aole ona makau e noho pu me ke kauwa wahine, e malama i ua hale nei, i ka wa e kaawale aku ana ka mea nona ka hale. I kekahi mau malama nae mamua aku, ua kiia kona makuakane a make, i ka mea kolohe e wawahi ana i kona hale, e aihue ana i kona waiwai.
I kekahi po i hala ae nei, ua lohe oia i kekahi kanaka aihue, e holoholo ana iloko o kona rumi moe. Ua hoomanao oia i ka make ana o kona makuakane, i kona paio ana me ka mea powa ; nolaila, ua paa kona manao e moe malie. me he mea la. ua hiamoe maoli. Hele mai ka mea aihue la i kona wahi moe, a haha kona lima malalo o kona uluna, a loaa ia ia kona watchi goula ; he mea i makana ia mai ia ia e kona makuakane, nolaila, nui kona minamina ia ia.
Aole liuliu, a haalele ka aihue i kona rumi moe ; alaila, aia koke oia, a wehe i ka ipuka aniani, a kahea aku i na makai me ka leo nui, a hookani nui hoi i kekahi hele. Puiwa na aihue, a puka koke lakou i waho, e haalele n i kekahi mau mea i hoakoakoa ia iloko o ka rumi hookipa. Aka, ua lawe ia ka watchi, a me kekahi lole komo hou, a me kekahi mau mea e ae.
Ua kaumaha loa ka manao o ke kaikamahine no ka lilo ana o kona watchi ; a ua paa kona manao e pule mau i ke Akua, i hoihoi ia mai ia ia i ko ke Akua manawa maikai. Ua manaoio oia, e hiki no i ke Akua ke hoolohe i kona pule.
A hala kekahi mau la, i ke kakahiaka hui, ua loaa ia ia kekahi puolo, e pili ana i ka puka aniani o ka rumi paina. Ua lawe ia ia iloko o ka hale, a i ka wehe ana’e, ai no kona watchi ! me ka lole komo hou ! a me kekahi mau mea e ae ; me ka palapala mihi mai no hoi kekahi. Eia hoi ke ano o ua palapala la. “Mai ka wa a’u i komo ai iloko o kou hale, ua pilikia au i ka mai ; i ko’u mihi ana i ke kahunapule, aole ona e kala mai ia’u, ke hoihoi ole aku au i keia mau mea ia oe. Ina e malama ke Akua i ko’u ola, a loaa hou mai ia’u na dala, e hoouna aku au i na dala ia oe. Ke noi aku nei au ia oe e kala mai ia’u ; a e pule hoi i ke Akua e kala mai ia’u.”
“ Ke ne aku nei au, ua hoolohe mai ke Akua i ka pule o keia kaikamahine,” wahi a ke kanaka i hai mai i keia mea. “ Ua ike no au i ka watchi, ka lole komo i aihue ia, ka wahine opio; a me ka palapala leta.”
O ka ohan e noho ana iloko o keia hale, ua malama lakou i ka halawai haipule iloko o ko lakou hale, i na makahiki (35) he kanakolu kumamalima.
N. Y. O.
Ka Diabolo iloko o ka Luakini.
Hele ka, ka Diabolo i ka luakini ? Hele no i ka wa e akoakoa ana kanaka me kamalii. Aole anei oukou i heluhelu ma loba I: 6, “A, i kekahi la, i ka manawa i hele ai na keiki a ke Akua e hoike ia lakou iho imua o Iehova, hele mai hoi o Satana iwaena o lakou.”
Hele mau no ka Diabolo i na halawai, a i na Kula Sabati.
I kekahi manawa, hele pu oia me ke kahuna, ka mea haiolelo, a me ke kumu Kula Sabati ; ma ka maka e ikeia’i, he makaleho ka paha ; a ma ka waha, ma na olelo hoakaaka, a hoolalau, a hookiekie, a hookamani, a hookaumaha, a hoeha wale, a hoonaukiuki ; a, ma ka naao kekahi ike ana, ma ke kuko hewa, ma ka manao kaena, a hoapono, a imi i ka hoapono ia, me ka mahaloia e kanaka. E, e makaala na kahuna, na haiolelo, na kumu Kula Sabati, o hele pu Satana me oukou i ka luakini, i ke Kula Sabati, e hoohiolo i ka oukou ao ana, a lilo ia i mea ole.
Aka, aole e nana nui ana kakou i na kahunapule, a kumu Kula Sabati ; i na kanaka, i na kamalii, ka nana nui ana. Lakou ka lehulehu ; lakou ka i makemake nui ia e Satana. Ia ia e ike ai i ko oukou hele a akoakoa ana ma ka luakini, a ma ke Kula Sabati, hele pu no hoi oia, a noho, a hoopili loa mai ka mua a ka hope, ke kipaku ole ia. Hiki no ke kipaku ikaika, me ka olelo, e hele pela aku oe, e Satana, mai o’u aku, mai launa mai me a’u.
Aka, aole paha i kipakuia e ka nui. O ka noho nanea wale iho no o ka nui me ke kiai ole, me ka ae wale i ka launa pu ana o Satana me lakou.
Ma ke aha e ikeia’i ko Satana noho ana iloko o ka halawai a Kula Sabati ?
1. Maka hawanawana wale ana. He mea mau ia i kekahi poe, he mau kanaka makua,
he mau kamalii paha ; aohe kumu kupono no ka hawanawana ana, no ke kumu olelo, no ka pauka kuhikuhi, a no ka himeni paha ; he hawanawana lalau waie aku no ao na mea e, no ka lole, a papule, a lipine, a lonoi, me ka aka ik@ paha. Samoa, keia, e hoohuli an i ka pepeiao mai ka lohe ae i ka ke Akua olelo, a mai ka pule ae, a mei ka hoomaikai ae.
2. Ma ka noho wale me ka lole ole. He mea nui keia—aia no ke kino, ka maka, ka
pepeiao ; e haiolelo ana, e ao ana, e pule ana ke kahuna, ke Kumukula, aohe nana ka maka, aohe lohe ka pepeiao—lilo ka maka io, io, a kau ka manao ma o, a ma o, aole ma na mea e haiia’na. Satana keia e hoonanea, a hoopalaka ana i ka naau, a e poe ana i ka maka, a e pani ana i ka pepeiao, i ole e ike, i ole e lohe i na olelo o ke ola.
3. Ma ka lilo ana i ka hiamoe. Aia a hoomaka ke kahuna i ka haiolelo, o ka lilo koke
no ia o ke poo o kekahi poe i ke kikiwi, i ka hiamoe a kulu hiamoe. No ke aha kou hiamoe ana ? No ka luhi a kaumaha o ke kino anei no ka nui o na hana ma na la noa ? No ka maimai, a nalulu, a nawaliwali anei ? E aho iki ia, aka e malama oe, a ae oe ia Satana e noho pu a kaili aku i ke bola ai, me ke kiaha wai, mai kou lehelehe aku.
A, no ke ah kou lilo ana i ka hiamoe ? No ke akamai ole, a ikaika ole o ke kahunapule anei ? O ke akamai o ke kahuna, a me kona ihaika, oia anei kau ai, a me kou wai ? Maona anei oe i ka makani ? Ola anei oe i ke akamai o ke kanaka ? Aole e ku ke kahunapule ma ka awai e hoike i kona ikaika, me kona akamai ; ina pela, o Satana ia ; aka, ku oia ilaila e hai, e wehewehe i na olelo o ke ola, e hanai i ka uhane i ka ni lani, e haawi aku i ka wai lani noloko mai o ka Baibala.
Pehea ke keiki pololi, a makewai ke hele oia i ka makua e noi aku i ai. a i wai, a lawe ka makua i ka bola ai, a i ke kiaha wai, a hoomaka e hanai aku, o ka lilo no ia anei o ke keiki i ka hiamoe, me ka nalu ana oloko, ka, akamai ole, ikaika ole ka makua ? Aole paha ; o ka ai io. o ka wai maoli kona makemake, oia ka mea e maona ai, aole o ka ikaika, ka paipai ikaika me ke akamai o ka makua. Ina nae he keiki mai paha, a makemake ka makua e hanai i kahi laau awaawa. i wahi ai paha, hana paha ka makua me ka maalea, a leo paipai ikaika paha, i ai, i inu, i ola. Malama he poe mai kekahi o oukou, a ono ole ka laau, ka olelo a ke Akua, he awaawa ka, a poho i ke kahuna ke hana maalea, me ka leo ikaika hoi, i ai a inu oukou a ola. Pehea nae e hiki ai ke hanai, ke hoohainu, ke lilo oe i ka hiamoe ?
Hiamoe oe no ke aha ? no ka ae ia Satana e pani i ka pepeiao, e hoohiamoe, i ole oe e lohe. e ai, e inu i ola. Nona mai ka opiuma e moe ai.
4. Ma ka hoala ana i ke kanalua. a me ka hoomaloka
iloko o ka naau. Lohe no kekahi poe i ke olelo ; aka, kanalua i ka oiaio ; malama he oiaio ole keia, aole i hookapuia ka rama, ka baka, ka hula, ka lealea, ka moe manuahi, ka holoholo ma ka Sabati ; aole paha e make ana ke hana i keia mau mea ; aole paha he la hookolokolo, aole paha he lua ahi pio ole. He Makua ke Akua, aole paha e hiki ke hoopai i na keiki, no ka nui o ke aloha, e hoola ana no ia lakou a pau ma ka lani.
E, o Satana keia, ka Moo kahiko i hoowalewale ia Ewa ma. Mai hoolohe iki i kana ; e kipaku koke aku, o paa loa oe iloko o kona pahele.
Hele pela e Satana,
Moo hoowalewale e,
Moo kahiko, ke’lii mana
O ka po ma ke ao nei ;
Deragona—ulaula,
Ka liona kaa uwo
Ma na aha, ma na kula,
Hele pela, ano no.
(Aole i pau.)
Haawaina Kula Sabati.
1872, Hapaha Hope. Olelo ao a Daniela.
Helu XLV. Novemaba 10.
Na Koa Ui Iloko O Ke Ahi.
Pauku Baibala. Daniela 3: 19—26.
19 Alaila, piha ae la o Nebukaeza i ka huhu, a ano e ae la kona helehelena ia Sadaraka, a me Mesaka, a me Abedenego ; a hoolale ae la oia e hoaa i ka umu ahi a pahiku ka enaena ana i kona e enaena ai.
20 A kena aku la oia i na kanaka ikaika o kona poe koa, e nakinaki ia Saderaka, a me Mesaka, a me Abedenego, a e hoolei ia lakou iloko o ka umu ahi e aa ana.
21 Alaila, nakinakiia iho la ua poe kanaka la me ko lakou mau lole wawae, a me na palule, a me na kapa nahu, a me na kapa e ae, a hooleiia lakou iloko o ka umu hi e na ana.
22 A no ka ikaika o ka ke alii kauoha a me ke okoko loa o ka enaena ana o ka umu ahi, nolaila, ua make i ke apoia e ke okoko ana o ke ahi ka poe kanaka nana i hapai o Saderake, a me Mesaka, a me Abedenego.
23 A o keia mau kanaka ekolu i nakinaki ia, o Saderaka, a me Mesaka, a me Abedenego, haule no lakou iloko o ka umu ahi a aa ana.
24 Aiaila, pihoihoi iho la o Nebukaneza ke alii, a ku koke oia iluna. olelo aku la oia i kona poe kuhina, i aku la, Aole anei kakou i hoolei aku i ekolu kanaka i nakinakiia iloko o ke ahi ? I mai lakou iaia, E ke alii e, he oiaio no ia.
25 Olelo aku oia, i aku la. Aia hoi, ke ike nei au i na kanaka eha, aole i nakinakiia, e hele ana iloko o ke ahi, aole o lakou wela ; a o ka ha, ae like ia me he keiki a ke Akua.
26 Alaila, hookokoke aku la o Nebukaneza, ma ka puka o ka umu ahi e aa ana a olelo aku, i aku la. E Saderaka, a me Mesaka, a me Abedenego. e na kauwa a ke Akua kiekie loa, e puka oukou, a e hele mai ia’u : alaila puka mai o Saderaka. a me Mesaka, a me Abekenego, mai loko mai o ke ahi.
Pauku Makai. —Mai makau oe. no ka mea. owau pu no kekahi me oe. owau no ko’u Akua.
Kumu Noonoo. —Ka noho kokoke mai ana o ka aneia o ka Haku, e hoopakele i kana mau keiki oiaio.
Ninau ano Nui. —E loaa anei ia kakoa ke ola ma ka malama ana i ka ke Akua, e like me keia mau keiki ?
Manao Wehewehe. —He moolelo maopopo a pololei no keia, me kna olelo ao maopopo no. O ua alii nei o Babulon, aia ia iloko o ka hohonu loa o ka pouli. ke manao la e pepehi i ka poe i hoomana ole e like kana kauoha. Ina i make kela mau keiki, ina no aole ia i weliweli i kana mea i hana ai, ina no aole i mahalo nui i ko lakou kupaa. Ua hoolaia keia poe ekolu i mea e weliweli ai kela lahui. Oiai o ka lahui kela nana i lawe pio ia Iseraela, aole no e ae ana o lehova e kaena wale lakou. no ka pio ana o kona lahui ponoi ia lakou.
Mahope mai, ua nui ka poe pono i make mainoino no ka pono, me ka hoopakele oleia o ko lakou ola kino. Ke ninau nei anei kakou, no ke aha keia ? Eia kekahi, ua loa no ke ola oiaio ia poe pono mahope o ka make. Eia hoi kekahi, ua loaa ke kuleana e mahalo ai na kanaka, me k menemene no hoi. Ina e pakele ana na Keritiano a pau, aole i ano nui loa ko lakou wiwo ole.
O lesu paha keia i ka po me lakou, o kekahi anela paha.
Ninau. —No keaha ke ano e o ka maka o Nebukaneza ? Owai keia poe ekolu i hoole i kana ? Ua aha ia ka umu ahi mamuli o kona kauoha ?
Pehea ka hooleiia ana o keia poe keiki iloko o ka umu ahi ? Nawai i hoolei ? I aha ia ka poe nana i lawe mai ia lakou e kiola ? Ua paa na keiki i keaha ?
24 I puiwa ke alii i keaha ? Ia wai kana olelo ? Pehea ?
25 Ehia kanaka a lakou i ike ai iloko o ke ahi enaena ? Ua like pu ka ha me wai la ? Owai la ia ?
26 Nawai i kii i ua poe nei ? Pehea kona kii ana ? Ua kapa aku ia lakou ma ka inoa hea ? Ua hele mai lakou ma ke ano pehea ?
No keaha ko ke Akua hoopakele ana ia lakou ? Ua hoopakeleia anei ka poe pono a pau ma keia ano ? No keaha ?
Ka “Nupepa Kuokoa.”
Hoopuka mau ia
I Kela Poaono Keia Poaono.
$2.00
No na mahina he Umikumamalua !
$1.00 no na mahina eono.
Me Ka Hookaa Mua Mai.
NA OLELO HOOLAHA—aole i oi mamua o 10 laina no ka hoo puka hookahi ana, $1.00 i aina komo ana. he $1.50 ; hoo kahi malama, $2.00. Kuku mua ia mai ke dala o na oleo hoolaha a pau e hoounaia ana mai e pai.
KANIKAU—he 4 keneia no ka iaia a i hookahi—panei : he 26 lalani, $1.00 ; 50 lalani, $2.00 ; a pela’ku.
KA UKU NO KA OLELO HOOLAHA—ka uku pepa, a me ka oi u o ke Kauikau, e haawiia no ma ka lima o na Luna o i e Kuokoa, a i oleia, e hoouna mai ia Pokue.
KA UKU PEPA A PAU KA HOOKAA MUA MAI NO—aole e kauia ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha, ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. Na poe o ke kilpoila keia mau pela, no ka mea, he emi no ka auhau no kei nupepa.
AIA KE KEENA O KA NUPEPA KUOKOA—ma ke keena i noho mua ia iho nei e J. W. Aukina, maluna ae o ka Iiale Leia. O na hova hana, mai ka eiwa o kakahiaka, a i ka ha o ke ahiahi.
H. M. Wini, Luna Hoopuka.
“ Ka Nupepa Kuokoa.”
Is published in Honolulu
Every Saturday,
$2 00 per annum, or $1.00 per six months, in advance.
ADVERTISEMENTS not exceeding 10 lines, inserted once for $1.00 twice for $1.50 ; and $2.00 for one month ; all advertisement must be paid for in advance.
KANIKAUs will be charged 1.00 per page, or 4 @. a line.
PAYMENTS FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions or Kanikaus, may be paid to any of the Agents of the Kuokoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.
ALL subscriptions must be prepaid. No names, either of foreigners or natives. will be inserted on the subscripts list. until paid for. This rule must be strictly adheird to on account of the low subscription price
THE OFFICE OF THE KUOKOA over the Post Office. Office hours from 9 A. M. to 4 P M.
H. M. Whitney, Publisher.
Bound Volumes of the KUOKOA, for sle at the office over the Bookstore—$3.50 each.
Persons having complete sets of the above, can have em bound by paying $2.00 each.
Na Buke.
Hoolahaia E Ka Papa Hawaii.
Baibala Hemolele Nui ili gula nani me na kuhikuhi ma na aoao……………………………..$12.00
“ “ Nui ili eleele kaekae wai gula…….6.00
“ “ uuku iki iho “ “ ………….8.00
“ “ panana iki iho ili elelele…………..4.00
Kaaoha Hoa ili gula nani me pa kuhikuhi…...3.00
“ “ eleele kaekae wai gula………………..1.00
“ “ “………………………………… .75
Kaaoha Hou @ Haole…………………….. .75
Lira Hawaii 1843 me ke kanawai…………. .25
“ “ 18@5…………………………… .35
Moolelo @kale@@a …………………….. .50
Haole ili lahilahi …………………………. .10
Hele malihini ana ………………………… .25
No ko ke Akua ana ………………………. .25
Lira Kamalii ……………………………… .25
Buke Palapala Hemolele …………………. .25
Moolelo o Heneri Opukahaia …………….. .25
Buke Akua ………………………………… .25
Wehewehehala …………………………….. .25
Ninau Buke ili manoanoa ………………….. .10
“ “ “ lahilahi ……………………. .10
K@@@ Kula Sabati ………………………. .10
Buke Lawe Lima …………………………... .10
He haku no ka Pope ……………………….. .10
Ui Kahu Sabati Helu 3 …………………….. .25
“ “ “ “ 4 …………………….. .25
“ “ “ “ 5……………………….. .25
Buke @ko a Ioane ………………………….. .10
Himeni ……………………………………… 1.00
Himeni @@ nani …………………………… 1.75
Na Kauoha Hou Pakeke.
Ili Gula nani ………………………………… 1.50
Ili eleele kaekae nani ……………………….. .50
Ili eleele ……………………………………... .25
Kauoha Hou Pakeke me na Halelu.
Ili Gula nani ……………………………………… 1.75
Ili eleele kaekae wai gula …………………………. .50
Ili eleele …………………………………………… .50