Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 26, 29 Iune 1872 — He wahi Haawina ia Rev. Toana. HEAHA KA POMAIKAI I HOIHOI IA mai maluna o na Ekalesia, a me na kala o Hawaii nei, no ka hoouna ana i na Misionari i na aina e? [ARTICLE]
He wahi Haawina ia Rev. Toana. HEAHA KA POMAIKAI I HOIHOI IA mai maluna o na Ekalesia, a me na kala o Hawaii nei, no ka hoouna ana i na Misionari i na aina e?
Ua oleio kekahi poe, he mea iapuwaie ka hele ana o na misionari i na aina pegana, a ua poho hoi na d*ia i haawiia no keia han*. Okoa nie ka manao o kekahi poe he nui loa, a okoa hoi ka manaoo ka Haku ihoikeia ma ka Btibala. Ua oielo o lesu ma Mat 9 : 36, 3S, i kona ike ana i na kinaka, •• ua auana iakou e like me na hipa kahu oie; he nui ke kihapai ai ua hapa no nae ka poe iawe hana. No la mea, e noi oukou i ka Haku nana ke kihapai ai, e hoouna oia i na lawe hana iloko o kona kihapai." Ma ka mokuna 13 : 3S, ua oielo me nei—"O ka mahinaai, oia ke ao nei." Nolaila kana ao'ana ina haumana e pule. " E hiki mai kou aupuni, e malamaia kou makemake ma ka honua nei, e like me ia i enalamaia maka lani 'la." Mat 26 : 10. Nolaila hoi kona kauoha ana i na hnumana, u E hele ae oukuu e t»oohaumana aku i na iahuikannka a pau," me ka i ana ai ; 41 Ua haawi ia mai īa'u ka mana a pau ma ka lani a ma ka honua nei. Oia hoi, owau no me oukou i na manawa a pau, a hiki i ka hopena o keia ao. Mat 28 : 18—20. Ma ia mau oielo a lesu, ua akaka lea koiu manno e hoouna aku i kona mau eiele ma na aina a pau, a e hoohuli i na lahuikanaka a pau, mai ka hewa a i ka pono. Ua Jike me ia ka manao o Pnulo mn Homa 10 : 12—16. " Hookuhi no Haku maluna o na mea a pau, he waiwai nui kana na kn P°e a pau i kahea aku ia ia, no ka mea, o ka mea e kahea aku i ka inoa o ka Haku, e ola ia. A peliea la hoi lakou e kahea aku ai i ka mea a lakou i manaoio ole ai ? A pehea la hoi lakou e manaoio aku ai i ka mea a iakou i Johe ole a i ? «i pehea la hoi lakou e lohe ai ke ole ka mea nana e hai, A pehea la hoi e hii aku aj lakou ke hoouna ole ia aku ?" Eia hi)i ka manao kokua ma Isaia 62 : 6, 7. '• Oukou hoi, kn poe hookaulana ia lehova, mai hoomahi oukou ia oukou iho, aole hoi e haawi ia ia i ka hoomaha, a hoala hou oia ia lerusalema- a hoolilo ia ia i mea nani j ina ka honua." j Eia paha ke ano o keia olelo ; E hooika-| ika mau ma ka haiolelo, a ma ka hana a ka Haku. a e pule mau ia lehova, a kukulu ia kona aupuni a hoomnuia hoi kona inoa rna na aina a pau o ka honua nei ; a kukuli na i knli a pau, a hoomaikai na olelo a pau i ke ' Akua Ola. ! Ma na pauku nu i heluhelu ai, a ma na J pauku like hoi he nui loa, ua akaka lea ka hana a ka Haku ihaawi mai ai i na ekalesia a pau ; e heie a e hoohaumana i na lahuikanaka n pnu. A ina e ninau mai kekahi, •' Heaha ka pomaikai o na mea i haipai ia hana ?" Eia ka ke Akua haina. M E hoolei i kau harena maluna iho o ka wai, no ka mea, a hala na ia he nui, e loaa hou mai no ia ia oe." Kekahuna 11:1, I
" E hanwi aku, a e haawiia mai ia oukou, ine ka ana i kaomiia iho, i pilipu i ka hooluliiuli a hanioi ia iwaho. M Luka 6 : 33. Eia hoi na pono au i ike ai e pili ana i na mea i hana oluolu mamuli o ke kauoha a iesu—E hoohoumana i na kanaka a pau. I Ua mahalo ia, a ua hnomaikai ia i na kanaka ponoa pau. E like me ko kakau mahaio ana i ke kanaka no Samaria, i kona kokua ana i ka mea i powa ia ; a ine ko kakou hoomaikai ana i ke kanaka lokomaikai ; pela ka hooinaikai ana i na ekalesia, i na kula Sabati, a me na nha misionari ikaiU maoli i ka uoi ana, hoouna ana, a me ka malama mau ana i na elele no ka Haku iwaena o na pegana. a me na kanaka ike ole i ke Akua oiaio. Ua iike keia maa ekaiesta me ke kulaoakauhaie maluna o kahi kiekie, a ua iike hoi ro« ka malamalama. Ua liio ia i Alakai, a i pookela no na ekalesia, e me na kanaka palaka. a ine na mea hiaaioe, a me ke kumu hoi e ao i ka poe naaupo. ii Ua liio hoi kaia hana i mea e oui ai ka helohelu o ka Baihal«, me na nupepa, a me na palapala e ae e naauao ai na makua a me na kamalii mn na mea o lee aupuni o ka Haku. Ikaika loa ka hoii ana o oa hoahanau, a me na haumana kula henui walema Amerika, Beraaoia, a me na aioa o £uropa, i na mooleīo oo oa miāiona, ma Aaia, Afenka, oa mokopuoi o ka moaoa o Pakipika, loii, a me na wahi a pau o ka hooua. lii Eia hoi kekahi pooo i hoihoi ia iloko o ka poii o ka poe haaa oāaio ma keia haoa. Ua mahuahua ka maoao pu(c lioko o iakou, a ua paie oaauao hoi. Oa hoomaopopo lakou i ka iapuwaia a me ka inakehewa o ka pole a ke kaoaka i im, ole i ke aupuni o ke Akua ma oa wabi a pau
j o km honoa ; no ka mes, pehe* la e malama' ; ia ai ka inakeoaake o ke Akoa rea ka honua ' a pau, e Hke me ka malama i» aoa rna ka lani, ke puie waie ka hoahanau me k* hana | ole, a roe ka bele ole ? He pole lalao. a be j puk boo«rahawaba i« oa pok a pou a ka poe sras o!e ka mea e laba aku ai ka oielo euaneiio tn« na aioa a pau o ka honun. He poie pono, ahe pule bewa; be puie i hoolohe, he pule hookuii ; he puie inaoaoio, I a he pule hoomaloka ; he pole lanakiia, a : he pule pio na ka ekaleaia, ] Ua inoakiia ka puie ana hoahauau i hoo- : iohe, a i hana hoi e iike me ke kanaka o ka | Haku. I IV Ua iike ke daia kokua oka poe i boo- ; una aku i na misionari me na hua i kanuia. j Ua uju. a ua hua mai he pakanakoiu, paka* ! naono, pabaneri. Aole anei i uiu mai ma ! Beritania ? ma Europa a puni ? ma Ameri- [ ka ? mn Hawau nei ? He mau aina hooma- | # \ nakii keia mau aina a pau i ka wa kahiko., Nui loa ka pouh, ka lalau, ka haunaeie, ka j ilihune, ame ka make. Aka, i ka heleana, a na mi«ionari ma Beritania, ma Geremania,; a aia kela a me keia aioa, ua uiu mai na - anoanoa lakou i luiu ai, a kenui nei ka ike, ka waiwai, ka ikaika, a me ka pono <■ piii ana i ke oia inau ioa o na uhane. Ke uiu nei hoi ma Aferiko, ma lnia, Kilona, Kina, me Maikonisia. Oko kakou barena i hooleiia mnluna o ka menna ina; Ebon, Butaritari, Bonabe, me Ualan», ke i Uoi hou ia nei i keia wa, ma na kuia, ekak* |sia, palapala, kokua i ka mahinn hou, n la , ; mea aku, a ia mea aku. V r Eia hoi. Aole i emi mai ka hana pono oka misionari i kona aina hanau uo kona ( heie ana i ka aina pegann. Ke inanao nei ka poe i noonoo, ua oi nui aku ka me neia. 1 I kona hele ana, ua nui na kanaka i launa mai, uwe mai, aloha mui, kokua mai, a pule hoi i ke Akua nona. 2 Aia a ia, nui ke aloha a me ka hoomanao ia ia ; nui hoi ka puie a me ka | heluhelu i na piiapala e naauao ai no kona ; aina e hele ai, a me ke ano o konn noho ana, j me kana hana nna. j 3 Aia a palapaia mai ka misionari, nui ka J poe i ike a i iohe hoi ia palapalu ; a ua nui | ke aioha, a me ka manaolana o na makamaj ka, a me na hoahanau oiaio ; a ua lilo ia he
iuea e ikaika ai,ae huuoli ai naekalesia.' A ina ua pai ia kana mau palapala, ua nui loa na mea i heluhelu, me ka waimaka aloha . kekahi, me ka pule hoi. a me ka mahalo. 0 ka hoahanau.a o ke kahuna paha e noho nna ma kona one hnnau, ao!e nui ka poe i lohe i kona leo, a ua hapa ka poe pule i ke Akua nona. 4 A ina i hoihoi inai kekahi misionari i| kona (thok iho, me ka pono io, nui loa ka ' manao o na eknlesia ia ia ; a ua nui ka olioli a me ka pomaikai i ka launa ana me ia, a i ka lohe ana i na huna a Jphova, nna i ike ai mawaena ona lahui naaupo. He waiwai nui keia. He inea hoi p naauao ai,a e hau-! o!i ai na ekalesia, n me na kamalii no na! aina e. Nui loa ka hauoli ona hoahonau ma Amcrika, me Beritania, 1 ka hoī ann o na . Elele a lakou i hoouna ni i na nina pegana, e hai la lakou i na mea a lakou i ike ni. a me na mea a lehovu i hana ai iwnena o na lahuikanaka e. Pela ka olioli nui ona hoananau o lerusalema a me Anatioka, i kn hoi ana o Paulo, o Barenaba,e S.la, a me na kumu e, mai na aina a lakou iheleakuai, e hni i kn olelo a lesu. VI Aole emi iki ke dala a me ka waiwai o na ekalesia i hoouna aku i na misionari i na aina naaupo ; aka, i ko'u nana aku oi, he mea ia e nui hou ai. 1 iho la ka Hakn, Hoohelelei kekahi a nui • hou nae ; Aua hoi kekahi i ka me<* ku ole i ka pono, a o ka nele ka hope. Oka mea hoomanawalea aku, e momona ia, ao ka !• mea e hoomau aku, e hoomau ia mai oia. Solomona 11 : 24, 25. ; Aole paha ike kakou i ke kanakn i hooilihune la no ke kokua ona ike aupuni o ka ! Haku me ka naau oiaio. iNuiloa na kanaka ilihune, a pilikia hoi; no ka hoomaunauna i ka waiwai, a no ka hana kolohe ana. Nele hoi kekahī poe no ka molowa ame ka palaualelo. Aole pela ka poe hooikaika nui no ke aupuni mau 10-.» ; aole molowa lakou, aole noho wale, nole hoi hoopoho lakou i ka waiwai ma na lealea la-
puwale, a me ka uhauda. E like me ke kanaka i aloha nui i kana wahioe, a me na keiki.nui hoi kooa ikaika e hoolakoai ia lakou,peia no ka met i mokeenake ai i ke auponi ol ka Haku, oa hooikaika ia e kokua mau, a ' ua hoolako o lehova ia ia e iike me kana 1 olelo i ka mea lokomaikai. T)a emi mai,a oa iiihune anei na ekalesia 0 Hawaii nei, no ka hoouoa ana i na misionari i NukOhira, a i Maikonisia ? aole toa.\ VII. E like me ka ikaika a me ka oiaio o 1 kekokua ana 1 ko lehova aupuni ma na' aina e, pela ka nui o kona kokua ta kakou 0)8 keia aina iho nei. 1 oa i hooilihune kakou i ka waihooa roisionari, e hooihhune ia kakou. I na i hoonawaliwali, a i hoopalaleha kakou ia bana a ke Akua i b»awi m»i ai, a!ai!a, e oa-i waliwali maoli, a e hua ole hoi oa hana loa- l anei. Aka, ina oa hooikaika mau na kabo*| na, a me na ekaleaia o Hawaii oei, ma na| mea e laha ai ī ka euanelio, a e kaolaoa ai| t ko ieho** inoa iOo ma »a nma a piu, me! ka makemake e ho&hanMWHA i na kanaka a 1 pto, aUila e ulu mai ka poao io ma Hawaiil nei; a piha pono na kula Sabati, na aoaioa! pule, a me na ekaleaia. g hio mai hoi o* \ keiki a kakou i poe hoolohe, a i kawowo oo
ke aapooi oka Haku ; « « lilo hoi lakoa i • poe e hūopa* m\. ■ e hoom*a »i Wa pono :o o Havr*ū nei. a i poe e hooUha aka hoi i ka olelo a k* Hakn i na aina e ; a e hoi m ktbana a mt na hoahaoaa i ke aloba oui, a me ka Uh»ne Hemolele. Heaha ke kumu o ka hapa o na kane a ; rae na «rahtne ui i iioi nut e hele aku i na ' aina e i k*ia wa ? ao!e »nei no ke kaoalua, a do ka hoooawaliwali o na kahu ekalesia t a rae na makua. na kumo kola, a me na hoahanau ? iSui ke kih«pai, a ua hapa na la\vehsna. Ina e aia oie kakou, na kaburm, e pule i ka Haku, leio hoi i na ekslesia. me na kuia Sabiti. a me na kanaka ui, c maloo auanei ko kakou mau mala, a e (uimino ka hua. E s!a hou kakou a e hoolohe i ka leoe kauoha ani,-' E kih ae AaoAaumana i iia kanaku a pau." O iilo auanei na eicaiesia ika hiamoe, o m kanaka opiopio i ka lealea, o na keiki i kahookuli a me ka auwana.a uhimai ka hoomaloka maluna o Hawaii nei ; a hoohewa mai ko kakou Pookeia Nui u kakou i ka ia hookolokoloia ai, me ka olelo aku—»» Poioli ao, aole no oukou i haawi mai i ai na'u, a makewai au, aole hoi oukou i hoinu mai ia'u, malihini au, aoie ouwou hookipa mai ia'u, he kapa oie ko ? u, aole hoi oukou i hoaahu mai ia'u, he mai ko'u, a iloko hoi o ka hale paahao, aole hoi oukou i ike mai ia'u. No ka mea, i ko oukou hana ole ana peia i kela poe naaupo ma na aina pouli, ua hana ole mai hoi oukou pela ia'u.