Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 26, 29 Iune 1872 — Ke Kanaha o ka Hoike Makahiki o na Kula Waimea. Hawaii. [ARTICLE]

Ke Kanaha o ka Hoike Makahiki o na Kula Waimea. Hawaii.

\ O keii mau hoike makahiki he 40. noko'u manawa no ia i noho ai roa Waimea. He mau hoike makahiki piha mamua aku. i ka wa ia Tatina a Bihopa, a Haiauina, aole p3ba. Hookahi no hoike nui, a hoike hui ona koia o Hamakua, o Kohala, a o Waimea. ma Waimea mamua o ko'u puka ana mui ! maanei, oia ka hoike la Bsiuina ina Feb. ! 1832. Aoie au e nana ana ia hoike. £ na<; na ana au i ka mua o ka hoike makahiki i ! īoan mai ia'u. Ua kukuiuia ia hoike mua : ; ma Waimea, ma Nov. 5, 1532. a ii(o eiua ia i ma ka hoike ana. • O keia hoike hope ona makahiki he 40, | ) ua kukuiuia ma lune 3, 1572 a liio no na ia i | eiua ma ka hoike ana, kekahi ia ma Ka\vai-j | hae, n o kekahi ia ma Waimea. Aoienae! |au i ike i ka hoike ma Kawaih»e, kn Luna I | h'uia S. H. «Mahuka a me ko'u hope Rev. S. | j Aiwohi ka i ike. j ! Ma keia meoielo hoike e ike ana ka poe 1 heluhelu i ka iike, ka iike oie paha o nn ho- j I ike eiua, ka hoike mua, a me ka hoike hope. | 1 Aia no na hoike eiua maiaio iho o ka j malu o ke aupuni, ka mua maialo iho o ka | maiu o Kamehameha 111., ka iua, inai«io ihoj jo ka malu o Kamehameha V., j ! " E oia ka Moi ike Akua." j 2Ke kumo oka Hoike. Ke eupuni no ke kumu o ia mana no na hoike elua, j Aoie nae i iike. Ma ka wa hoike mua, na j ke aupuni no i ae, a paipai i *a kanaka, i na j | kamalii e hele i ke ku!a, e huii i ka palapa-1 | ia, aole nne he kanawai kula, he Oihana Ao I j Paiapaia, aoie he hoopai ke iiele oie i ke ku-! la ; aole he Papa Hoonaauao, a Kahu Kuia i j iS T ui, a Lunakuia, a papa kuiii apana. Aia ' no ka inana o ka hooponopono ana i ni kula ' | iloko o ka iima o na niisionari, ma ka ne olu* . I oiu ana mai o ke Aupuni. Lakou uo ka Pa-i j pa Hoonaauao, a Knhu Kuia Mui, a Luna-! 1 kuia, a papa kula apana. Na iakou i kuko-' : ia i ka wa hoike, a ine na hana e pili ana i jka hoike. Na lakou no i kii ina haumana , j ke hele ole mai me ke kokuaia mai e na Ko-| | nohiki. Aoie nae lakou i kau i kanawai hoo-! ] pai ke hele oie mai na kanaka, na kamalii. i | Me ke aloha, a ahonui ka hana ana. Ma keia hoike hope, he ano okoa ke kumu I oka mana hoike. He Oihana Ao Palnpala,! he Pnpa Hoonnuuao, he Kahu Kula Nui, he! Lunakuia, he papa Uula apann, he Kannwai kuia, a no lakou mai ka inana hoike. Na-| j ni ka iike oie ! | 3Na Luina Hoike. Ma ka hoike mua,, j na misionari wale no na Luna Hoike, maua | no me BiUuina kuu hoa, me na wahine a ma- j / un. Aohe mea e ae ; no ke aha ? no ka mea, jaohe mea e ae i makaukau e hoike ia hai.' . He hapa ka naauao ia wa. j Ma keia hoike hope, ka Lunakula, S. H. | | Mahuka ka iuna hoike, a kokuaia e ke komi-l |te hoike, oia hoi ka papa kuia apana. Owau!

i hoi keknhi lala o ia Papa, n he nmu kokua ! ; kekahi a ka Luna Kuia i koi>o ai, no ka mea,, ! j ua nui ka poe naauao i keia wa, a hiki ke ! | kokua ma ka hoike ann. Nolaila, owau no ! kekahi luna hoike ma ka hoike mua, a, ownu | hoi kekahi luna hoike ma keia hoike hopeJ ! Nani ke ahonui o ke Akua ! I 4 Na Kumu. Ma ka hoike mua ma ka \ nnna nun i ka'u huke knkau la, ua 19 kuia, ! 19 kumu i akoakou ma Waimea, no Waimea j no Knwaihae, a no Puako. Eha kumu Mi- ; sionnri ; maua me Baluinn, me na wahine a ; I maua. Na kumu e ae he poe kanaka Ha-j ! waii no, he mau kane, he mau wahine. No | hea mai ko lakou makaukau ? Aohe kula | nui ia wa i maknukau ai kannka no ka oiha- j na kumu. Noloko mai no o na kula misio*| nari na kumu mun, a noioko mni o na kula ! ja keia mon kuiuu inua i ao ai na kumukuia.l | He kuia kumu ne nae ma Waimea, ma Fe- ; beruari 1532. Baluina ke kumu, ua lōO a joi paha na kumu mn ia kuln, no Kohaia, no I Hamakua, a no Waimea me kawaihae. Oia j | paha ke kula kumu mua ma ka mokupuni o| i Hawnii. Ma in kuia, ua ioaa kekahi makau-j i kau iki i na kuinu ma ka heluheiu, ma na ni- i i nau Helu, a ma ke kakauiima pah». Uuku ; . kahi ike, uuku hoi kahi uku. Aole no hoi I | he uku i hoomaopopoia. Hana wale na ku- ; niu me ke aloha, me ka makemake e ike na j | haumana, me ka uku ole ia. Auhea ka wai-j j wai e uku aku ai ? Aohe daln, aohe ioie ia ; | inaoawa. Ilihune ke aupuni, iiihune na ka/naka. He wahi waiwai nae o ke kaio, ka ; • uula, ka puaa, ka moa, ke kapa, kn ia, ke 010- ■ j na, ka paakai, &c. Aole nae i ukuia na ku« | ; mu ma ia mau mea. ina aioha na misionari j : a haawi aku i wahi palapala, oia waie iho no j ! ka uku o na kumu. He poe hoomanawanui | I I lakou iwaena o ka luhi. a me ka piiikia po-! loli. &c, He poe hoahanau ole ka nui o la-l : kou ia wa. Eiua, ekoiu paha hoahanau. He , poe pule nae. Hookahi no aoao pule. Hoo- » kahi no inoa o ka pule, ka puie KarisUanoJ i Aoie i mokuahana, he pule Katolika, he pu-| i 1 te Kalavina, he pule Moremona. Aole lohe| _ i« ia mau inoa pule la wa. Pule lakou m le- | '; hova, ia leao, me ka makau ole o hoahewaia : ; e kekahi aoao pule. Auhea lakou i keia wa ?j • Ua pao ka nui i ka make. Eiu». ekoiu pa-1 ha kumu kaoaka Hawaii \ koe ma Waimea.! . Ao\e nae he koleana o Ukou iloko o ka oiha* i; na koia. Aom kumu misiooari, oa hala j a; ka'u wahine i ka hni; Halaina wahine, aia j i,jt*a Honolulu, he palopaiu }oa; o Eaiuina

kaoe, kuq hoa, aia oo i'a-;*. be kurua no na kooa īnau moopona. Eīa bo? aa la, keiuau oei oo ke aao koaia roa ke ao ana no i na komu >upuoi, ma ke ao aaa Uoi iioko o oa KuU Sab*ti, Aeo., icc., me ka p*iupalu oo oae. sia kei« hoike hope. aoo e nn Uuma roe na kuia- Ewaiu no kuU, ewaio kumu. Eko!u kuiōu no Waimea. wahine ke kolu, aoie nae he kuia aupaoi keua. aole boi 1 ho* )kem kona kuia. no ka mea. he mana«ra hoomaha ia. Ehoia kuina mat Puako a Kawai-hae-uka. He pee kumu makaukau keia. {Ao?e i pau.)