Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 45, 11 November 1871 — Na Mea Hou o ka Lai malino o Ehu. [ARTICLE]

Na Mea Hou o ka Lai malino o Ehu.

E KA Nūpepa Kuokoa e ; Aloha oe; — Mamuli o kou ahonui a me kou lokomaikai; ke nonoi haahaa aku nei au i kahi kaawale o ka nupep» Kuokoa, e hookomo iho i ka'u mau wahi hunahuna mea heu o ka "Lai malino o Ehu" nei, iloko o keia mau la e naue nei. Ke ano o ka aika. He ano maikai no keia aina i ka nana'ku, a paluhaluha hoi; a ua kupono keia aina no ka pohu,oia lai malie wale iho la no i na manawa u pau, nolaik mai keia inele a ka poe kahiko i haku ni : 4, 0 Kona kai opua ika lai. Opua hinano ua malie, Hiolo na wai nao a ke Keh»u." Ua hiki pono no na mea ulu ke kanu ia ma keia aina, kalo, oala, ko, ahini a aie ke kope. &c. Aka. he mau kumu keakea no nae i ko ke kanaka mahi ana'ku, oia hoi ke* ia, ka wela loa o ka la iloko o neia (Imu la, aole o kana mai —A o kekahi o ka maluhia ole no hoi o na holoholona, o ka pae mea holoholona. Iloko o keia mau la, ke kikikiki loa nei ka wela a ka la, aole loaa iki ia makou ka ike ana i kekahi wahi paka ua mai na ao kaalelewa mai o ka lani, a i na hoi i ua iho, oia paki liilii wale iho la no ; oia no ka mea i kaulana ai koonei ua, oia hoi keia:

" Palahi puaa ka ua o Kona." I ka wa a kekahi mau kanaka i hele aku ai, a e hoopau pilikia ana kekahi alii, aole nae i maopopo ia laua e he alii la, aka, ninau mai kela ia laua, "Pehea ka ua o Kona?" Pane aku la laua, "Palahi puaa ka ua o Kona." A ninau hou no ua alii nei, "Pehea ke Aku o Kekaha ?" Pane hou no laua, "Aku no, hi no ka pa hi no ka malau." A e hele ana olua i hea ? E hele ana o ianei i Ou-hi a i Pahiloa aku hoi au. No KA Hale. Ma na kapakai o keia «ina, ooi no na hale i hanaia i kupono no na kamaaioa. Aole no he nui loa o na halelaau, aks, aia mauka o Kainaliu Kona-waena, kahi nui o na balelaau, a malaila kahi i ku ai o ka wiliko o Mr. Hughes i keia wa.

No KA WI. Ua koalilii mai iiae i keia wa ka make a ka aī ma o makou nei, aole hol e like me na ia cracn«a aku nei, ka ai i ka hapuu o na kanaka, aka, i keia wa, ua ai i na hua mua 0 «a lau ai a kahi poe, aohe i ai ka kekahi, aoa pau ka kekahi poe ika ai ia. No ka iiooikaiki nae o na kanaka, ua loaa ia lakou ka pono e noho nei. Ua ike no au, aole .pabm he kumu e ae i uhai ai ka wi i ko Kona oei poe. Penei ka hana a kahi poe : Ina e waeie aku o B i kekahi maia a pau, alaila, maoao ka ai uala o ua kanaka la o B, aka, oleio aku o O iaia, "Pehea, o ka pau ae la Du ka ia o kao enahiai ana." "Ae," wahi a B, "he ai auanei kela a'u i kanu aku nei, he ai oa ka iole paha eai inai ia ai." O kona kakali no ia a oo kaeia uala. o ka ai ae la no ia ■ p*u, aohe hoi he wahi waena <hou aku i koe, o lea wi iho ia no ia. He -enake a kanaka no ko Kona nei poe, aoieno ka aina a ke Akua i haawi ma< a< ko iakou nele, aole, no ka palaualelo maoli no. No ka Ona. Ua lono lauahea aku nei no paha oukou i ka ooa oko Kona nei poe. Ke hai aku nei aa me ka hookamani ole, pela no. Aole no oae paha ina kau mau wahi e aku, he la hiiahila no, aka, ma Kahaluu kuu wahi e ike nei ika hana mao ole oka inu ona. Ua kapa aku lakou i ka >poe kiu oBa, <he poe "PeruBia," a<i ka ,poe inu ona ole, toe poe -Farani." He elua no mau mea >hana nui ia paha, oka uaia a me ka pamni (pa-pipi). 1 ka nana'ku he ula okoa no, aole e loaa ka lua—£ia kekahi. o na Luna Aupuni o keia apana, aoie no i ikaika ioa ko lakou hoema* iu ana i eia haunaele o keia apana. 0) na makai, me he mea la i ka nana'ku ia lakou, ua maiama hapalua i ka hana i haa-wiia n a ko lakou iinaae hana, a nalaila no paha kekahi kumu «hooiana ioa ona kauaka. Nolaila, he hiki pouo ia'u ke ku iluna a olelo iho me ke kaoa4ua oie o "Kahaiuu," ka makuahīoe o ka ena ma Kona Akau i>fieia<mau la. No na £kalesia. Heekaiu £kalesia kahu ole i keia manawa, oia hoi ka £kaiesia o Helani, Kona-wa-ena a me Kailua, o Rev. J. P»risa no ka makua nana e inalama nei i ka £kalesia o Kooa-waena ame ko laila mau luna paha. O Rev. D. S. Kupahu no ke kahu o ka £kalesia o Helani inamua iho nei, a no kona waiho ana i ka £kalesia pela, nolaila, ua hakahaka keia £kalesia aohe kahu ; o £ev. G. W. Pilipo ke kahu o ka £kalesia o Kai- j iua, aka, no <ke kaiiea ia ana mai e ka Eka-1 ieaia o Kaumakapili, noiaila, ua ae aku oia j ia kahea, a waiho wale keia kihapai o ka j Haku peia aohe kahu. O fiev. <2. P. Kao- j nohimaka ke kahn o Kekaha, a nana e ma- | lama nei ia £kaiesia a hiki i keia wa. I He nahu manamana uma. j Aia ma ka po o ka la 27 o keia inahina, ua nahuia ae ka manamana miki poi o ka lima akau o Keoinolio (k) a me ku manamana waena konu o ka lima hema o Laa j (w)-eMff. Kanoa (k). 0 kahi i hanaia'i i keia nahu manamana lima ana ma Makolea, i Kahaluu. lia moku aku ko Laa (w) j mananiana lima, me toe mea la hookahi ini-1 ha ka loihi, oia ka īniha kahi i piii ai o ka : makiao. Ao ko Keomolio (k) hoi, ua puka ! pu ma ka imha no e pili ana me ka makiao! oka manamana miki poi; a oia uae o laua ka mea i mauie ika wa i nahuia'i. O ke kumu o keia nahu ana, penei no ia : O Laa {w), he wahine inare ia oa Kaooa (k), a o Keomoiio (k) he kane manuahi ia na Laa ; a ua ioaa pono iaua ia Kanoa maloko o kekahi papupu hale iau niu, manuli o ka hakilo mata ana & Kanoa ia iaua ; a o ka wa no ia i nahuia'i. Pehea ia keia mea i ka oukou ike ? He Haole o Kukamokuikahaulepu. Ua hoomakaia keia wahi kula haole ma ka maiama o lanuari, 1870 i haia aku ia. A maeiuli o ke aiakai loea ana a kahi haole oa hele a ku iipolipo iloko o ka elemakule, oia o Mr. H. Connat. Oka nui ona haumana ī ka hoomaka ana, aneane kanalima ; a mahope mai ua emi iiiiii, a i keia wa ua emi loa. Ua hanaia nae he palapala hoopaa mawaena o na aiakua mea keiki a me ke kumu.e uku aku na makua i «mi dala no ka makaiiiki heokahi; me ka heokaa mua ia oia uk« hapaha i ka pau ana o keia a me keia hapaha makahīki. A raa ka ia 23 o Sept., 1871, ua hoike ia «a kola ia; a o ko iakou hoike hope no paha ia, me he mea ia, hookahi makahiki me eiwa malama ke oia ana me ka mahunehuneo keia kuia. O ke kumu nae paha o keia haule pu ana, aia ma o na makaa la, no ka &anai pono oie i he aiakai o ka iakou mau keikl Maluhia olk ka la Sasati. Ma ke kakahiaka ia Sabati, oia paha ka la 29 o Od., o keia makahiki. Maloko o ka luakini o Helani nei kuu ike ana i ka poe **Perosia" i komo mai i (ta wa a ke anaina Ko\a Sabat\ e hana ana i ka lakou hana; ua hana paha lakou i kekahi hana aoo e a komo mai. ua heie a olalau ka olelo, a olehaieha na maka o kamaiii a ke oiehaieha o £aniku. He hihina like ia ia maluna ona «oho; nolaila paha keia wahi lahai mele la: " O ke aha ka oukou, £ na Perusia, £ koiana e hihina nei, Malana o na noho." S. WILLIE KEKAULEO. Keatfhou, £oia Akau, Okatoba 31,1871.