Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 41, 14 October 1871 — Ka Moolelo o ke Kula Ao Kamu. [ARTICLE]

Ka Moolelo o ke Kula Ao Kumu.

Kawaiahao Honolulu, La Kula 1, Sept. 28, 187U { Hoomaka ke Kula Ao Kumu Akolu o ka Mokupuni o Oahu ma ka Halekula o Kawaiahao, i ka Poaha la 28 o Sepatemaba, A. D. 1871, i ka hora 9 A. M. e like me ke kauoha i ikeia ma ka Papa Hoike. O ke Kahukula Nui, ke alakai o keia Kula Kumu. Kahea ia ka Papa inoa o na kumu ma ka inoa o na Halekula, pau ia, pule o S. P. Kahukula, kumu o Kaumakapili, a mahope iho o ka pau ana o ka pule, koho iho la ke Kahu ia Z. P. Poli i Kakauolelo, ua wehe pono ia na hana. Eia na kumu i hiki mai. No Honolulu, S. Kaili, no Wailupe, G. Kekipi, no Kamoiliili, J. H. Kanepuu, rro Waikiki, (i ka Poaono wale no kona hiki ana mai, elua la kula i haule) S. P. Kumalaa, no Makiki, S. Kamokuiki, no Manoa, A. Kalauli, no Kawaiahao, (k) Mrs. E. N. Kalauli, no Kawaiahao, (w) K. Lapilio, no Roma, (k) Mrs. S. M. Ciritirva, no Roma, (w) S. P. Kahukula, no Kaumakapili, M. Kekahuna, no Kamakela, S. K. Kuhano, no Maemae, Mrs. Pililua Kanuha, no Pauoa, (w) Mrs. Mary. L. Poli, no Kapalama, (w) D. W. P. Kahananui, no Kalihikai, G. W. Kamakea, no Kalihiuka, G. M. Kalauli, no Moanalua 2. Na kokua kumu i hiki mai, B. W. Kekapa, no Kaumakapili, J. Hao, no Koma, (k) Miss. M. Auwana, no Roma (w) Kekuinae, (he kokua hou loa keia, i kohoia e ke kumu, no keia kula.) No Ewa a me Waianae, L. K. Haloalani, naKulauao, J. Kahulukaei # no Waiawa.no Waipio, aohe i hiki mai ke kumu, ua noho i ka hana aHanina, (no ka manao paha o keta kumu, he hoa no ka Papa kula, haalele wale i ke kauoha a ke Kahukula Nui,) F. Pomaikai, no Pualoa, J. M. Kamakahonu, no Honouliuli. no Waianae, aohe kumu, ua no» ho ia i ke aha, J. B. Kaula, no Makua, «ohe kokua kumu o keia apana. Na kumu o Waiaiua, S. H. Petero, no I Kawaula, J. Haalilo, no Kawaihapai, no Ka•mooloa, aohe kumu, (aohe tnakou i īke i ke kumu o kona hiki ole ana mai.) Hon. S. M. Naukana, no Kawalloa, aohe kokua kumu 0 keia apana. Na kumu o Koolauloa. No Waimea, aohe kumu, no Waialee, aohe kumu, no Knhu R. O. Nainoaelua, noLaie, (b) aohe kumu, ua noho i ka mai, no Laie, (w) Mrs. L. Kahaiao.no Hauula, H. Umiamak#, no Wbiono, W. Kealakai, no Makaua, D. Awaa, na kokua kumu i hiki mai, D. Anuunuu, no Waimea, S. W. Keau, no Waialee. Na kumu o Koolaupoko. Hev. P. W. Kaawa, no Kualoa, Mrs. Lilia, A. Kaaw», no elua la i haule, E. P. Ekue, no Waiohole, Mr. Kahlkina, no Kahaluu (k) Miss. Kuku, no Kahaluu, (w) G. K. Paulina no Heeia, (k) no Heeia, (w) aohe kumu, ua noho i ka hanau keiki, o Awa Akona ke ko* kua kumu o keia kuln, J. Kaaia, no Kaneo-he,-(k) no Kaneohe, (w) aohe i hiki mai ke kumu, ua lohe mai makorf ua hiki m«i no i Honolulu nei, aka, i Waikahalulu nae kahi 1 noho ai me ka apiki, aoie i fcomo ae ke poo i ka Halokula, ina he oiaio keia hiki ana i kahi o ka hana, na ka Lunakola o keia apana e nana i keia kumu kue i ke kauoha a ke Kahukuia, John Kea, no Waimanalo, S. W. Polani. Ka bana mua. O ka haawi ana i oaapa* na pepa i na kumu, a ua kaoohaia lakoa e kakau iho i kahi i hiki aku ai o ke ao ana iloko o ka Helanaau, me ka Arimatika, Ao

Kiko, Hoikehooua, a pela aku, iloko o ka Hapaha i hala iho nei, koe wale no Le Ku-. mumua, a me ka heluhelu buke. A pau keia hana, heluhelu mai la ke kakauolelo o ka halawai i hala, a ua kauohaia ka poe oana ia mau Haawina, ma ka hora l 0 ka auina la e heiuhelu mai ai. Mahope iho o ka heluhelu ana o ke kakauolelo i ka Haawina a na kumu, ua haawi bou ia oa apana pepa, e kakau i kekahi mau inoa i Haawiia mai eke Kahu—i ka Akiona 3—ka Akiona 7—a sne na hopunaolek) okoa ekolu. A pau na apana pepa ika ohiia. Ua Kdla ia ma ka Arimatika. Ina kumu o Ewa, me Waianae, a me Waialua. ka mua, ua kaheaia o S. Kamokuiki, kunau e Maooa, nana ka ninau, a me ke ao ana ia lakea ina na Kumuhana a pau o ka Mokuna 1. Hu ka aka ikeao ame ka hoomalamalama ana a kahi kanaka, a no ke powehiwehi o ke aiakai ana ma kekahi mau mea o keia Mokuna, ua hoihoi ke Kahu ia ia a ma na olelo hoike mua o ka buke. A pau ke kumu « Manoa, ua haawiia ia S. P. Kumalaa, kumu o Makiki ka ninamnau ana ma ka Mokuna 1. He eleeieu ikiia. A pau keia, i na kumu o Koolauloa, a me Koolaupoko, ua kahea ia ka Mea Hanohano S. M. Naukana, nana ka ninau ana ia lakou ma na olelo hoike mua—A pau lakou. 1 na kokoa kumu iho, a me kekahi hapa o ko Honolulu mau kumu, mai Kapala-ma aku a hiki i Moanaiua, a na D. Awaa, Makaua, me K. Lapalio, kumu o Roma k. ame A. Kalauli, kumu o Kawaiahuo k. ka ninau ana ia lakou iloko o ka Mokuna 2, /na na Kumuhana a pau o ka houluulu. O ke koena iho i koe o na kumu o Honolulu, Pauon, Maemae, a hiki loa aku i Wailupe, na J. Haalilo, kumu o Kawaihapai a me ka Hope Lunakula o Honolulu nei, ka ninau ana ia lakou, iloko o ka Mokuna3, ma na Kumuhana a pau o ka Hoolawe, a na G. K. Paulina hoi ke alakai ana ina na Komohana o kn hoonui. Ma keia kukulu ana i na kumu, a ao aku 1 kona mau hoa ine ka buke ole, ua ikeia no ka lalau, a me ka hemahema nui o ke kumu, o keia lalau ana, o ka imi ole no i ka buke. A paū keia, ua kaheaia ke kumu o Kamo iiiili, Kaiiua, Kahi/ku, Kualoa, Honouliuli, Puuloa, Kamooloa, Kaneohe, Kalihikai a ine kona kokua, na kokua kumu o Waialee, a rae Waimea, a na ke Kahukula Nui no ke alakai ana ia lakou ma keia mau ninau. Heaha ka Arematika, ka Metematikn—na lala o ka Matematika—ka Akiona 11—ka Nanehai—na kakauhehi eiua ka Arabia me ka Koma, a pela aku. (Aole ipau.)