Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 35, 2 Kepakemapa 1871 — Ka Mare hanohano a hookiekie ma Wailuku. [ARTICLE]
Ka Mare hanohano a hookiekie ma Wailuku.
1 ka Ni'pepa Kookoa ; Aloha oe: E oluolu oe a me kou Lunn Hoopon ipono e hookomo iho i keia niau pua lolie o na wai eha nei, i ike i* e na kini o kaiia, ka poe hoi i naue mni e ike i ka houhui .ia ana o na iueu ma ka berita mnre. k Ma ka po ola In 23 o Augate, ma kn hor« 8, ua rnareiu o Samuela Pukn opio, a rue iVliss. Panana Hionhloli, he hii alo *na H. Kuihelani, he papa no ka aina, maloko 0 ka luakini hoole pope o Wailuku nei. Ma ke ahiahi oia la, ua haliiia ke alanui i ka palapalai, mai ka puka mai o ka hale laau o H. Napela, a hiki i ka puka o ka Luakini, a maluna iho, iw haliiia oluoa iho i ka iole ie huluhulu, a mamua iho o ka hora 8; ua koino na kannlea iloko o ka hale, a ua piha loa a kuku na knnaka iluna, .aole i pau na kun'aka i ke komo iloko. 1 ka hoomaopopo aku i ka nui o na kanaka ma ka 800 paha. iN'o na wai eha nei ka nui o na kaoaka a mai Lahaina mai, a mai Mafawao mai; a hiki i ka hora 8, ua hele mai na mea mare, a me ka poe pili pono ia laua, a me ka huakai a me ka poe puhiohe. Ua hapai lakou 1 ka maikai o ka mare ana, mai Hawaii mai no keia poe puhiohe. 1 ke komo ana o na mea mare a me na opio i palua ia, e ku pu nna nla kela aoao keia aoao o na mea mare, a o ka |)oe puhiohe mawaho o k« pukao ka hale. O ka laleou hana o ke kani honehone a na» ohe tqmebala, a mahope iho o ka wa a Bev. W. P. Alekanedero i hooohui oi, a me na oielo ao ia laua ma kn olelo haole, ku mai o Kev. J. P. Gerina a pule ma ka olelo haole. 1 ka pau nna o ka mare, un hoi aku j na mea mare, a me na haole, a me na kn- j naka i hele a ohuohu i ka palapalai, a ine na pua o kela ano keia ano, ma keia po.| Aole au i ike i kekuhi haunaeie ; i ka hoi ana a hiki i ka' hale ua makaukau ka inea ai a na haole malaloiho o ka hale laau o H. Napela. la manawa komo aku la > na mea marp, a me na haole a paina, a pnu ka paina, koiao ae la lakou īloko o kekahi la.iai i hana ia, a ua kapiliia o inlo i ka papahele. ike hou ia aku la na mea mare a I me na haole i komo pu mai e hulahula, elua I haole, he kane a me ka wahine, me ka laua | mau mea kani, mai Honolulu mai 'laua. A maiuna o kekahi papa i hana ia a kiekie malaila lau« i hookanikam mai ai me ka pila 010010 i ke kane, a me ka pila hnhau i ka wahine. Ua ku i ka hanohano ka iakou mau hana. Ua lilo ia po, i po lealea no ka poe makaikai 'mawaho akno ka lanai ( ua ala la a hiki i ka hora 12 o ka po, ua hoi na haole, a me na kanaka. Ma ka Poaha ae, ia 24, ua hoomakaukauia ka papa aina, a. 'na kanaka a mena haole pu no iloko o ka lanai, a ma ka hora 12, ua ai na kanaka, a me na haole. Pela a hiki i ke, ahiahi. Ma ia la no, ua ku mai o H. Napela Panaoa, a me kekahi niakuahine o Nele Evalete, a aloha mai ua kaika >hine nei i ke anaina, me ka olelo ma<, e kaawale ana k\kou a pela aku. Ua haule no ka waimaka o ke anaina, he nui no na m«a ai,o ka poi, uala, puaa, moa, pelehu, i-a, opihi, limu. Ma ia po ua komo hoU na haoie e hulahula e like no me ka po mua, a no kuu lohe mai i kekahi poe no na makana, ia Punana, nonoi aku la au ia H. Napela e pii e nana i na makana, ae mai no kela. Pii aku la au a hiki iUko o 'ka hale, i ko'{i ike aku i na makana, he mau makana kumukuai oui,he mau ipu kala, he mau ipu guia, a he mau komo daimana. Hookahi a'u makana i mahalo aku, o ka Baibala, ka waiwai popopo ole e keia ao. - U«t ninau aku no au ia Napela a me Kiki i ka mea nana ua makana la. Na ka ohana o ke kane, a me ke kane, ka hapa nūi o na makana. A na Kuihelani kekahi mau makana, a na H. Napela kekahi, a na ke kaAamahine a Moanauli he pa guia, a na Kiki ka Buk« Baibaia.
Elua pakaukau i piha pono i keia 'inau •makana,'i ko'u koho wale aku, he $2.000 malalo mni paha na waiW.ii io \tt; hoi aku la au a ka lanai, e nana ana' i ka hulahula, ua olelo iho au aole paha a'u mare maikai i ike mai ko'u hanau ana a hiki i keia la e like me keia, ua nui loa na kanaka amd ka poe hanohano. Oke Kiaaina pu no kekahi'o na mokupuni o Maui nei i hui pu mai. Oia iho la na mea a'u i ike ni no ka mare nna. Ika nina aku e noho ana na makua me ka luuluu a me ke kaumaha o ka naau. O keia kaikamahine no loko mai o ka puhaka o Kiki a me Napela e lilo ana paha he hana no ko lakou nnau i ke kaawale ana mai o lakou aku. Me ka rpahalo ika Luna Hooponopono. S. W. Kaleikau. Lupeloi, Wailuku, i\laui, Aogat£ 26,- 1871. [He keu paha keia a ka hookiekie loa, no ka mea, he w'ahi mauu wale no kai haliija no na Alii i mare mamua aku nei, a i keiā Alii aimoku hoi o Wailuku, he mauu me ka lole ke uhiia maluna o ka.lepo. Aohe hanohano ma ia koe. L.