Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 28, 15 July 1871 — Ka Baibala wale no ka Kula Oiaio no KA MANAOIO A ME KA HANA. [ARTICLE]
Ka Baibala wale no ka Kula Oiaio no KA MANAOIO A ME KA HANA.
HĒLU 2. 2. Ma ka Buibāla, ua loaa mai ke kumu poa, no ko kākou mannoio, no ka hookumu ana o keia ao, i kinohi. E nana kakou ina moolelo a me na kāao kahiko o ka poe naauao. Pohihihi. Ua like me ka hookolo ana o ka moku me ke Panann ole.. " Ma ka mannoio ua ike kakou.ua hana ia ka lani a rne ka honua i ka olelo a ke AUua. Heb: 11 3." 1 kinehi hana ke Akua i ka lani a me ka honua ? Kin. 1: 1. Ma keia pauku pokolei ua maopopo lea ka mea nana i hana i ka ln«i a me ka honua nei. Aoeno e lehova, o oe wale no ; a nau no i hana ka lani a me ka lani o nn Inni, a me ko laila mau mea n pau, i ka honua, n me nn mea a pau tnaluna iho ona ; i na kai a me na mea a pau i/oko olaila, nnu no hoi e malama ia niau mea a pau—a ke hoomana nei ko ka lani in oe." Neh. 9: 6. "Ma ka olelo a iehova i hnnaia'i n« Inni, o ko laila Jeholehu no hoi, ma ka ha ana o kona woha. No kn mea, i iho la m—a o ka hana ia no ia. Kauoha iho la ia, a o ke kupna mai ia no ia." Hal. 33: 6—9. Eia ke kumupaa no ko kakou manaoio. O kela hale keia hale a pau, ua hanaia ia e kekahi, a o ka mea i hana na mea a pau, o ke Akua no ia. Heb. 3: 4. A pau ka ke Akua hahn ana i na mea e, hana mai la ia i ke kanaka makainua. "I iho la' ke Akua e hana kakou i ke kandka e ku ia knkou ma ka like ana me kakou iho; a e hoalii iaia maluna o na i-a o ke kai, a malunu hoi o na manu o ka lewa, maluna hoi o na holoholona lakn, a maluna o ka honuo n pau, a mniuna no hoi o na inea a pau e kolo ana ma ka honua. Hana iho la ke Akua ma kona anoiho, nia ke anoo ke Akua oia i lnna'i ia ia, hana mai la ia i kane a i wahine." Kin. 1: 26—7. Maanei, ua nkaka lea ka hana arm o ke kanaka makamuo, a ua akaka hoi kona ano i Kinohi. He ano maikai, hemolele io. Ua paiia ke kanawai o ke Akua ma ko laua mau naau; aua hiki pono no laua ke malama ia kanawai. A ma keia Baibala, ua rpo»ikBka lea ka haule ona o ko kakou kupuna makamua,a o kakou pu hoi iloko o laua, mni ka ano hemolele o Kinohi mai, a mai ka launa pu ana me ke Akua, a make iho la iloko o ka hewa. No kn mea, ua haPa ke Akua me na kupuna makamuā o kukou i berita e ola'i lauama ka hana a me ko Inua mnnaō pu me laua. Aka, ua hele hewn lauh i ka hoowalewale ana o Satana. i Ua ni loua i ka hua i papa ia mai. Ai ma keia hewa, ua haiule laua, a ua ili mai keia hewn o keja lawehala ana, me ke ano ino, me ka luhi. kn inake, uie kona mau poino a pnii loa, maluna o nn konaka a pau i loa. "No ka mea, ua hoolohe ae ka leo o kau wahine, a un ai hoi i ko ka lanu a'u i papa pti ai ia oe, i ka i ana, mai ai oe ia j mea. Ua hoahewaia ka aina nou ; me ka , lohi oe e oi ai i kana, n pau nu la o kou ola ana ;" a pela nku. Kin. 3: 16—17. Nolai-| la, aole loa he kanaka pono, mai ka haule ana o £dumu a hiki ia nei, nole hookahi. " Me ka puka nna mai o ka hewa iloko o ke ao nei. ma ke kanaka hookahi, a mai ka he\va niai ka make ; a pela i kau mai ai ka mnke maluna o nakanaka n pau.no ka mea, uit pnu lakou i ka hana hewa." Kom. 5: 12 19. " Un papnpau pu na mea a pau ika Palapnla Hemolele malokoo ka hewa, i haawiia mai ai ka olelo ma ka manaoio ia lesu Karisto na ka poe mannoio nku." Gn1.3:22. Eia hoi kekahi. Ma keia buke wale no, ua weheia, a ua hoohamamaia ka pukae ola ai na kannka lawehala e noho pio nei. Luhi makehewa wale, ka imi ana i ke ola ina kaKi e. " Aole loa he ola maloko o ka mea e ae;—no ka mea, aole inoa eae i haawiia mai maloko o ka lani, iwaena o na kanaka ī mea e ola'i kakou." Oihan 4: 12. •* Ria hoi ka olelooiaio. e pono e malama nui ia maiua hele mai o Karisto !esu i ke ao nei, e hoola i ka poe hewa;—Owau ko lakou mea oi." Tim. 1: 15. " Ua hoakaka mai ke Akua i kona aloha ia kakou, no ka inea, it:a wa e hewa ana kakou, make iho la o Karisto, no kakou." Rom 5:8. * - J r " No ka mea, ua aloha nui mai ke Akua i ko ke āo nei, nolaila, ua haawi mai oia i ka> na Keiki Hiwahiwa i ole e make ka mea manaoio ia ia, nka, e loaa ia in ke ola mau loaA' loane 3: 16. Nolaila—ina e ninau mai ka poe luhi i ko lakpu hewa—Pehea la e hoaponoia'i kē kanaka imua oke Akua ? A pehea la e maemae ai ka mea i lianauia e ka wahiri<Lf,
Me ke aha la wau e hele aku ai imua o iehovn? A kuiou iho iinua o ke Akua. Kiekie ? E hele anei au imua ooa ine na mohai kuni. " Me' na keikihipa o ka makahiki hookahi. . E olublu anei o lehova i na tausani hipa tane ? A me ka umi tausani muliwai aila ? Ē haawi anei au i ka makahiapo no kuu hala ? I ka hua o kuu kino no ka hewa o ko'u uhaine? He ninau nui hookahi keia. A eia ka haina. uDa hoike mai no ia ia oe, e ke kanaka,i ka meai innikai.'' " E nana i ke Keiki hipa a ke Akua, nana e lawe aku ka hala oke ao nei." loahe 1: 29. " E manaoio aku i ka Haku ia lesu Karisto, a e ola oe, ko ka hale ou." Oihana 16: 31.— E hele mai e kike kakou, wahi a lehova ; ina pah.i i like ko oukou hewa, me na kapa ula, e hookeokeoia me he hau la ; fnn jjaha i ula loa, e like me'ka ulaula, E likeaiianei ia me he hulu hipa la. lsaia 1: 18. Jk Na ke koko o iesu Karisto, o Kana Keiki, e huikala mai ia kakou i ko kakou hewa a pau." 1 loane 1: 7 — | Ma keia ruh hookahi no, ka manaoio ua | pomaikai na lahuikanaka a pau. Eia no ke 1 kumupaa no ka manaoiō, no na hanauna, na ; lahui, a me na ohana a pau o keia ao. Ein «ie ola mau loa no na miliona kanaka e noho ana ma ka honua, itiai ka hikina a hiki i ke komohana. Nolaila, oke kauoha hope loa keia o ko kakou H'aku o lesu, mahope o ko na ala hou ana mai ka make mai, a mamua o kona pii ana'ku ; — 41 E hele oku oukou i na aina a pau, e hai aku i ka euanelio i na kanoka a pau ; o ka mea e manaoio mai a bnpetizoin f e hooia ia oia ; aka, oka mea manaoio ole mai, e hoohewaia oia." Eia hoi —E ao ana ia lakou e malama i na mea a pau a'u e knuoha aku ni ia oukou. Mareko 16: 15. Mat. 28: 20.— Ua hoolilo no lesu ko kakou Haku i ka Baibala ka rula oiaio, hookahi wale no, no ka haiolelo ana, no ka manaoio ana, no ke kukulu ekalesia ana, a me na hana maikai a pau t pili apa ika pono. Aua hookoia Ueia ao ana a ka Haku, e na Lunaolelo, a me |na Bihopa mua. Ua hele aku lakou ma ka j mana o ko lakou Haku i ala hou ia, oiai e j lapalapa ana ko lakou naau i kona aloha ku- , panaha, ua hai aku lakou j ka olelo maikni |no ke Akua. Oka ka palena oko lakou ao ana. Kauoha aku la lukou i na kanaka a pnu e huli i ka Palapala Hemolele ; na'Lii a me na mnkaainana, ka poe nkamni i o keia ao,. a me ka poe ike ole, e manaoio | aku i ke Akua e like me ka n»ea iao ia, a j kauohaia, a ; papaia ma ka Baibala. I m»i o Paulo, i koua hele ana jko Koririeto, aole lau i heje aku me ka hoohanohano olelo, a j me ka hoakamai. . No ka mea, ua paa ko'U, aole e hoike i keknhi mea e ae iwaena o oukou, īa iesu Knristo wale no. n me kona make nna ma ke Kea. Oka Eunnelio no Karisto,—ka makeanao- Knristo lesu nia.-ke Kea, n me kona ala hou nna mai ka make mai, oia ka a me ka Ompga o kona haiote|o ana ; ka make ana o Karisto, oin ka |La mawaenakonu o na mea a pau i ao ia |ma ka oleio ake Akua. A o ka Baibala [waleno ke kanawai he-ipona no ko kakou maneoio.— , Nolaila, e nn hoa lawehnna, eao oukou ia oukou iho, e kukulu ko oukou manaoio a me ka oukou mnu hnna maluna o ke kahua oiaio hookahi; nole rula e ae. O ka B«ibala wole no. Eia ka rula oinio hookahi, no ka manaoio ana, no ka haiolelo ana, a me na hana a pau e pono oi ka oihana kahunapule, a kahu eknleeia paha. E huii oukou i na pnlapnlH e ae, a ka poe naauuo, no na mea pili-kino. No ka mnhiai lana, ka lawaia, kapili moku, kukulu h»le 1 nna, a me na oihana aknmai n pau o keia ao. E huli ikaika, me ka noonoo aknhele i na kanawai pna e pili nna i na mea ikemaka, i | ka honua nei, i ka la, a me ka mnhina, a me na hoku ma ka lani. E lele ana inaluna o nn eheu o ka mnkani a me ka mahu e mnI kaikai i na hana akan.ai o kanaka, a me na | hana kupaiar\aha maoli o lehova, pau ole i jka helu ia. " He mnna no na hana a lehova ; A ua imiia hoi e ka poe a pau i makemake aku ia mau mea. He nani, ahe hanohano hoi kana mau hana," Halelu 3: 2.3. Aku, e lawe pu ka olelo a iehova ma ko oukou mau iima akau —ka ohe nana i ka mea ike maka ole ia, fta mea nana i hana keia mau mea a pau. " A iloko o kou malamalama e ike ni makou i malanlalama." Ma ka Baibala, ua.hoakakaia oa mea "po> hihihi nui oka manuo i ke Akua, ua hoike ia mai ke Akua ma ke Kino, ua hoaponoia mai e ka Uhane." " Ua hoikeia mai i na kanafca a pnu i ke ano o ka mea pohihihi, i haPaia mai ke ku> | mu mai, iloko o ke Akua, nana i hana, na mea a pau mā o lesu Karisto la." Ua ike powehiwehi na kanaka naauao a paii o keia ao. Nani ke kuhihewa, e hele hio ana, oiai e hele ana lakou ma ka malamalama o keia ao, a e paulele ana ma ko lakou naauao iho. " O ka lapuwale o ke Akua, Ua oi aku ia mamoa oke akimai P kānaka. Adhfch ka mea akamai ? Auhea ke kakauolelo; Auhea ka mea hoopaapaa Pkeiaao? Aole ahei i hoolilo,ke Akua ike akamai o keia ao, i mea lapuwale No ka mea, i ke akarfiai d ke Akua/ i ike aku tcp ke ao nel i ke Aku«, ko
kou naauao q,na ; alaila mao»9 iho la .ke A kiin, ma Jka lapuw;tle ,o ani e h'obta> i ka |oe, ihhnaoio.** Col. Ji 210, £l?™§s. Eia ka " mona o ke Akua, a me ke aka"mai o ke Akua 1 ka poe ola "-—ka mea e hoohiolo nna i na pe>baun, i na inanao hookiekie, e kue i ka manao o ke Akua ; e kai pio ana i na manao a pau i ka hoolohe aku ia KnriBto. 2 Cor.-10: 4. 5. E hele no kela a me keia hoomana ma ka malam&lama mai na ihakua mui, (a rhai ft.i pookela ekaleaia mai;) E heie no na hoomaioka, na kanaka akamai o keia ao, ma na kukuha malamalama o ko lakou mau ** lamaku iho, a lakou i kuni ai Ua like lakou a pau me na hotku welowelo, e lele ana i o, a ianei. E moe auanei lakou a pau ilalo, iloko o ka eha." Aka, o li3r mea iwaena o oukou, ~i makau aku ia lehovaE hoolilo i ka tf«ibala, na mea i palapalaia maloko o keia buka, i ko* mupaa, &. i rula oiuio no a me kana mnu hana. I inai ka Pookela nui pe- , nei ; " Ina e hoomau oukou ma ka'u olelo t alaila he poe haumana iooukou na'u, Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku-nei ia oukou, Q ka mea e hoolohe i ka'u olelo. a e manaoio hoi i ka mea nana au e hoouna mai, he ola mau loa Uona, «ole ia e lilo i ka hoahewaia j aka, ua lilo ae ia mai ka make ae i ke ola." loane 5: 24. 8; 31. " E hlo nna ka lani, a n»e ka honua, aka, aole loa e lilo ka'u inau olelo." Mat. 24: 35. Nolniln, e na hoahannu o'u, e kupaa ko oukou manaoio a ene ka oukou mau hana a pnu, m-iluna o ka olelo oinio o ke Akua. Mrti hookui mai i ka mea hou me keia mau olelo maikai, a m.ii lawe aku i kekahi olelo o ka buke o keia wunana. No ka mea, e huli ana na kanaka a pau, miii ka hewa a i ka pono—'• aole ma ka maoa, aole ma ka ikaika, aka, ma kuu uhane, wahi a lehova o na Knua," a kona uhane na hai pu n»e ka olelo. 41 Oka poe naauno e alohilohi auanei lakou rne he maiamalama la ma ke aouli; a o ka poe i hoohuli i na lehulehu ma ka pono, e like me na hoku īa ao aku, ia ao aku." Da'n. 12; 3.