Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 27, 8 Iulai 1871 — He wahi manao kumu no na mea nui MOLOKO O KA KE AKUA OLELO. [ARTICLE]

He wahi manao kumu no na mea nui MOLOKO O KA KE AKUA OLELO.

Na Davida Malo. Un lobe nu, un olelo iho oukou, Aole eala hou mui ke kin'. Alia oukou e olelo ae pela, a e noonoo iho, i akaka. Pehea la oukou i ike ai ia mea? He mnna no ko lehovn e hann'i pela ; he manao no kona e hana'i pela, no ka mea, ua paa ma knnaolelo i ke kakauia. E noonoo pono oukou, ua kanu iho pnha oukou i kekahi kumu muia uuku ; ua kunuia ma ka lepo, aohe mea eaee kokoke nna, o kn lepo a o ka lewn. A ulu mai no ia i kumu main nui, elua paha nnana ke kiekie, a hua mni i kn opuu maia. Nohea mui keia mea nui ? Aoloko mai nnei o ka lepo ? E i mai pahn oukou, ua ulu wnle mai no ia. Ae aku ,no nu, ae, ua ulu wale no, a pehen kona ulu ana ? E hi» ki anei ia oukou ke hooulu mni, n e hoonui mai i ka mea kanu, ia ouliou wnle no ? Aole no e hiki. A heaha ia mau mea, e lilo 1 kumu main ? Mn ka milimili ana, he wai ka nui, a o ka lepo maoli kekahi. A o ka mea e hiki ia in ke hoolilo i ka lepo a me kn wai i kumu inaia, aole anei e hiki ia ia ke hoala hou mai i ke kino o ke kanaka ? E nana oukou i ka ululaau ; nawai i hooknpu mai kolaila mau laau ? 1 ka ulu a na. heaha kn mea e komo oku ai i mea e hooulu mni ai ? O ka mea nnna a hiki ia in ke hooulu mai a nui, aole anei e hiki in ia ke hoala mai i ke kupapau, a e hookomo hou i ke ea iloko o ia mea ? O ka meu naua i hana rr.ua na mea a pau, aole anei e hiki ia ia ke hana hou i kekahi mea ke naha ia, a ke make paha? Ua hiki no. A o ka mea nana i hana na mea a pau, oia no ke Akua. a ua hiki no ia ia ke hoala hou mai i ke kupapnu, e like me kona hooulu nna mai i ka maia maloko mai o ka lepo, a e like hoi me kona hookupu ana mai i ka ululaau noloko mai o ka lepo. Nolail», o ka oukou oleloana, nole e ala hou mai, ra, ua hala ia manao ana. Ua maopopo ia mea i ka poe noonoo, no ka mea, i ka po e hiamoe ai na kanaka, a i kakahiaka, ala mai, a pela no na hua i kanuia ina ka lepo e ka poe a waiho no ma ka po o ka lepo, .ri ka ulu ana mai, ulu mai no rna ka la, pela no ke ala ana mai o na kanaka i ka la mahope, no ka mea, ma ka po e moe ai, rna ka ia e ala ai. lna e paa ko oukou manao, aole he Akua, e wale mai no na mea kanu, nole na ke Akua e hookupu mai, aole anei e ala wale hou mai ke kupapau kekanuia? Owai ka mea e hiki ke hoole ? Aoie e like ka manawa e ulu mai ai ka anoano ke kennia, ulu koke mai kekahi, a loihi loa kekupu ana o kekahi me be niu ia. A pehea la oukou e ike ai, aole e ala hou mai ke kupapau kanaka? Aina ehaalele oukou ia manao, a hooiaio mai be Akua no, aole aneie hiki ia ia ke hoola mai i ke kupapau e like me kona hookupu ana i ka laau a me ka weuweu, a me kela mea keia mea ? Ua maopopo, e hiki no.' Eia ka ke Aleuo olelo : " E ninau mai auanei kekahi, Pehea la e hoolaia mai ai ka poe make ? E hele mai lakou me ke kino

hea ? Ke, he lapuwale! Aole i hoouluia ka mea au e lulu nei, ke makeole ia." 1 l\orinelo 15: 35, 36. "Pela no keala ana mai oka poe make. Ua kanuia oia ma ka palaho, ua hoalaia mai oia ma ka palaho'ole. Ua kanuia oia ina ka ino, ua hoalaia oia nia ka nani; ua kanuia oia nia ka nawaliwali, ua hoalaia inai oia uia ka mana ; ua kanuia oia he kino maoli, ua honiaia mai oia, he kino uhane." 1 Korineto 15:42—44. No ia mea, o ke Akua, o ka mea e hiki i« ia ke hookupu mai i ka laau a me na mea kanu a pau, mailoko mai o ka lepo, e hiki no ia ia ke hoala hou mai i ke kupapau kana> ka ma kana olelo, ua akaka kona manao e hana pela ma keia hope aku. 4. Ua lohe au. ua olelo iho oukou, Aole he la nui mahnpe. Alia oukou e olelo ai pela. No ka inea, aole paha oukou i ike i na mea e hanaia ma keia hope aku. E ike pono ana anei oukou 1 na mea n pau e hanaia mai i ka la apopo? Aole paha kakou i ike. Nolaila, e noonoo pono, aole hoi e olelo wale, aole he la nui mahope. Ina paha e Unu aku ai ke alii nui i kekHhi kanawai, aole hoi he hope o ia kanawai, malama no kekahi poe a malaina ole kekahi, aole e nhewaia ka poe malama ole, pehea īa kanawai ? Aole» anei he mea ole ? A ina he mea ole ke kanawai, pehea keano o ke ulii nana i kau ai ke kanawai ? He mea ole no hni ia. A ina he mea ole ke alii, a hē mea ole hoi ke kanawai, aole anei he haunaele, a he ku e, a he kaua, a he inoino ka noho ana ! Oia no; pela ke ano o na aina a pau lem ina aole hope o ke kanawai, he haunaele, he ino ka hanaana, aole maluhia ikiNo ia mea, h<? mea maīi no i na olii maikai a p»u, e kau pu me ke kanawai i kekahi hope, ke malania ole ia ke kanawai. Pili kekahi ukn anā o ke kanaw.ii i ka paahao ana, pili kekahi i ka uku ana i na dala. a i ka hemo ana o ka aina, a pili no kekahi i ka make. Ao ka hope o ke kanawai, ea, oia ka mea e maluhia ai keknhi nupuni, i haunnele ole. A oln la hooKolokolo, oia ka la e hoike mai i ka poe malama, a me ka poe mulama ole i ke kanawai. I ole he la hookolokolo, oole heinea e hoomaopopo ai ka like ole oka poe hewa me ka poe pono. No ia inea, ka la hookolokolo, oia ka mea a ponoai ke aopuni.

A ua nkninni nnei nn nlii o kn lionua nei rnu kn hooinnu nnn i ke aupuni, n ua liawa\va o leliova o ke alii nui o na alii u pau ? He mea pono nnei i na nlii ma kela | eina ina keia aina Ue hookolokolo pinepine i nn kaonli'n, i Innaiia ka hewa, i uluin kn po> nu, i iinilahiu hoi ke aupuoi, aole nnei hc pono in lehova ke hookolokolo mai i ke ao nei i mea e pono ni kona aupuni nui? Auhea ka hewa? Nolaila, inn he mea maikai kn hookolokolo tna nn aupuni o keia 00. he mea maikui no hoi ia i ka p;>u anu o kn honua nei, a i ka noho pono ana i keln ao. Owai ka niea e ike pono, a e hiki ia in hoi ke hoole, aole pela ? Aole la nui mahope, aole la hookolokolo ? Nui na mea e nleaka ai ka manao, hela nuino mahope. He la hookolokolo no. A ma ka ke Akua olelo, ua maopopo. E heluhelu oukou mnlaila. '•Aka. i keiu' manawa, ke olelo mai nei i kanuka a pau ma na wahi n pau loa, e mihi. ISio ka mea, ua paa i kona (ko l<e* Akua) manao ku la e houkolokoio ai i ko ke ao nei me ka pono na ke kanaka (o lesu Kristo) ana i olelo ai; ua hoike pono mai hoi ia i ka oiaio o in mea i na kanaka n puu, i kona hoala ana mai ia ia, mai ku muke inai." Oihann 17: 30,31. "Aia hiki mai ke keiki a ke kanaka me kona oani, a o na auela a pau pu me ia ; alaila, e noho iho ia maluna o kona noho alii nani. A e hoakoakoa mui na lahuikanaka n p u loa imua o kona alo; u e hookaawule ae ia ia lakou, i kekahi poe mai kek»ihi poe ae, e like ine ke kahuhipa i hookaawale aku i na hipa a me na kao. Mataio 25: 31, 32. Auhea oukou e ka poe e hoole an*,aole uhane o ke kanaka, he kino wale no ? A me ka olelo ana ae, aole o ke Akua mu kaHani ? A me ka olelo ona ae, oole e ola houmai he hino a hui hou me ka ? Aole hoi he la nui viuhope? E noonoo oukou, no ka mea, eia ka manawa ike un ha.'a ka mannwa naauA ke inaina mai la ke Akua i ka poe e manao ana pela, ke kau mai la ka hoohewaia maluna o oukou, a ke noho nei oukou malalo pono iho o ka hoohewaia, no ka mea, aia no maloko o ka naau kahiko u me ka manao kahiko. Auhea oukou e ka poe naau hoomaloka? He Akua no maluna ma ka lani, a ma na wahi eaenoa pau, o lehova ka inoa. A he Akua nui o lehova, aole he Akua e ae, oia no ka .Haku maluna o na mea a pau, ke Aiii maluna » na 'lii, oia no ka mua loa, oia no ka ka hope loa, oia no ke kumu i paa ai na mea a pau, oia ka mea pau ole a inau loa aku no, aole loa oia e pau iki. A no ke kipi wale ana o na kannkn ia ia ine Ka naalele ana, ua inaina io mni oia. Aka, ua haawi mai kana keiki ia la iho i kalahala no na kanaka, a ua lilo o lesu Kristo i mea uwpo mawaena o ke Akua a me kekou, oia no ka i mnke ma ke kea no ka poa hewa e like me kakou nei. Auhea oukou, ea, ke kali mai nei lesu ia kakou a pau, a ke imi mai nei ia kakou a pau, a ke ao mai nei oia ia kakou, ke huli mai nei oia ia kakou, ua makemake oia e ola no kakou a pau !oa. Ea, pehea kakou ? Ke kupu ae nei anei ko kakou manao ia ia ? Ke mnnao nei anei kakou e hahai maluna ona ? A ina e hahai kakou mamuli o na me ka manao oiaioaku ia ia, ke hoomau nei kakoa ma ka naau hou a me ka manao hou, a ioa

|eui«« Kakou mainuli oia mau uiea, ea. ke i noho nei kakou malalo oka hooponoia uialu. ' na ponoiho o kakou a pau. j Auhea oukou ? Ke ola nei ka Mesia i w ». i ena o kakou. Owsi ka Wesia hou a kakou ! e kali nku ui ? Owai ka inoa ola e ae i haii» ma ke ao nei ? Owai ke kalahala eae a ka- ' kou e lohe ai ? Owai ka mea uwao e ae iwa. ena o kakou a ine.ke Akua ? Owai ka mea e ue i make ma ke kea no kakou ? Owai U mea nnna kakou i kuhikuhi inai i ke aUnui e hiki aku ai i ka lani, a tne ke alanui e hiki aku ai ilalo o ka po mau loa ? Owai ka mea nana kakou e hoopakele inai keia ao ino aku ? Ovai ka mea i lanakila maluna o ka make u me ka hewa ? la wai la i h&awiia mai ai ka mnna o ka lani a ine ka honua nei ? Nawai la e hookoiokoio i na nnela o ka Inni a me na anela o ka po ? Nawai la e lawe aku ku honua nei a me ka lani mai o knkon aku ? Nawai la e heluhelu mai ka buke o ka make, a me ka buke o ke ola a ke keiki hipa ? Aole anei ia I-su wale no keia mau mea ? He oiaio no. ia lesu wale no keia mau mea a pau loa. Ua i mai ka palapala hemo' lele. "oia no ka Haku o na mea a pau." O ka malama ana i kana, he naauao io: oka hoopili aku ia lehovu, un maemne; o ka pauiele malunn nnn, un ola loa oia ia ao aku ia ao.aku. oka hoopili ana mamuli o kana mau kauoha wale no, ua iukeia i ke ola mai keia oo aku a i keU no. Aka, ina e hoomalnka kakou, e lona auanei ia kakou ka hope oia mea. lna e hoomau kakou r<ia ka munao kahiko, a me kn nauu kahiko, a me kn hoole Bi>a, aole Akua, aole he uhane, aole he la hookolokolo mahope uku, ua maopopo no, he poe ka(i.nliī kakou na ke diabolo, a ke hoomakaukau la ia kakou ilio no kn lua ahi, u me ka make mau loa. Kealoha aku nei kuu naau ia oukou no ko oukou make ana. Ke menemene nei kuu naau no ko oukou holo kikiana ma ke ala e hiki oku ai i ka mnke, a me ko oukou pee ana ma kahi 1 hookapuia'i e lehovn. Auheo oukou ? E hele koke kakou io lesu la, e halele loa i ko nnnu kahiko, a me ka mnnao kahiko, am? ke kuko kahiko. A hele kakou me ka nanu aloha imua ona a me ka hauwi 10 maoli aku ia kakou iho nona, nona wale no, noua mau loa. Ano ln, henha ka mea i koe ? Heaha kn mea pohihihi ? Heaha ka mea ekali akuai? Henlia ka mea e hookaulua aku ai ? No ka hemahema nnei ? No ka ilihune «• nei ? No ka lako ole nnei ? Aia ia lesu ka waiwai a |me ka hanohano, me ke ola lon no ka uha- | ue. Auhea oukou, ea ? Ke liuki ikaika nei ko'u manao ia oukou. a ke hoolohe nei 110 oukou. E make nuanei oukou ma ko oukou liewa, nolaila i palapaln ihowu i keia inanao. Qa pau ko'u ia oukuu oUa ouUou wale iho no ka i koe.