Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 27, 8 July 1871 — Hoike Kula o Hamakua. [ARTICLE]

Hoike Kula o Hamakua.

E ka Nupepa Kuokoa k ; Mohaoe:— Ua hoomaka ka Hoike o na Kulao Hamakua nei ma ka la 1, a me 2, o keia mala. ma; oia hoi ka Poaha, a me ka Poalima. penei ke ano; «a maheleia na kula a pau i elua mahele, na Kula o Haniakua H, A, a me Hamakua Komohana. mua na Kula o Hamakua Hikina, ma ka Poahn, ma ka Luakini o Maunahoano, A kokua

mai na Kula i Hoolaia; oia hoi, Kaala Ma> unahoano, Paauhau, ame Honokaa, uleu liue mai no hoi na Kumu, a me na Makua, a me ka poe makaikai. Ka mua, kahea ia ka nui o na Haumana o kela Kula.a me keia kula, Kaala 14, H; Maunahoano 23, H; Paauhau 9, H; Honokaa 22, H; oia iho ia ka nui o na Haunmna o kela kula keia kula i hiki mai; huiia 68 Haumana. Noho ria hoa oka fypa; oia o G. W. D. Halemanu.a me P. Kaaekuahiwi, a me S. Kamelameia, Komite Hoike P. Kaaekuahiwi.

Hoom'ika na hana o ka la ma ka Himeni ana ake Kula o Paahau ; Leo ; —"Naue i ka lai.' ? Ke kumu, I. B. Noa; a pau ia, Pule o P. K.A i ke kuu ana iho o ka Pule. Hoomaka ka Heluhelu Buke ona kula a pau ; A i ka hoomaopopo aku, ua koe-e no i ka heluhelu, koe nae ka hoomaopopo loa ana i ke ano o ka lehulehu ana, n me na Kiki. (Aka, nae, he wa e hiki mai ana, ua ninau ia i waena o na Hamana na mea e pili ana ia lesu a me loane, a i ka nana aku ua makaukau na keiki. "Olioli no ka oaau ona makua." A pau in, Himeni ke Kula o Maunahoano, Leo; —"Kuu Home." Ke kumu, 1 Waiohinu, a pau ia, Hoomaka ma ke Kumu Mua a ma ke Pela ana ua koomaopopo iho au, ua uleu na opio i ka npo ana mai ina e Pela in nku ana, knpae ia 'la keia. Himeni na ke Kulft o Honokaa; Lfo; — ♦'Koa liilii o lesu." Ke Kumu, S. Kamelamela. Aī ka nana aku ina keiki, puukani maoli, me ho io 'la no. "Ke koa no o lesu." Ai ke kuu ana iho o keia leo mele. Ia wa i komo hou iu mai oi ke Kula o Maunahoano e Himeni ia. "Eineie! E i nei hoi. p A pau ia. Hoomaka ka Helukamalii, a i kaana ana iho me ko'u inau hoa, ua holo pono no ka ike o na keiki ma kuhi i ao ia e ke kumu, a pela pu me ka Lehulehu, puu keia; Himeni na ke Kula o Knala, Leo ; —"Nani 0 Hawaii." Ke kumu, P. W. Evāliko, pau keia ; Uimeni hou ke Kola o Paauhau. Leo ;— 4 Lei momi Daimana." Pau keia ; Hoomaku ma ka Helunaau, a i ka makaikai afia i ka ma'kaukau o na keiki, ua maikai no, aohe hoopaapaa nui mawaena o na keiki o na kula, (a elua nae mau wahi koa opio o ke kula o Honokaa i uleu iho ma kekalii ninau,) penei; ' Lawe 3no ioko o ke 6.; koe ehia?" Ka kekahi hoi koe 3- A o ka kekahi hoi koe no 6; nolaila : ua nui ko iaua hoouka hahnna nna, a ua pau nae ko laua kipikipi ana ma ka hoopau ana mai a ke Komite, a hai mai ke Komite i knna 01010 lo Hooholo no keia ; "He olelo oiaio ka keia mau keiki, me kona wehewahe mai, penei ; Ina 6 alani, lawe 3 alani no loko a 6 koe 3 alani' o ia kekahi. A o ka kekahi hoi. Ina 6 alani ina kekahi wahi, ae 3 alani ma kekahi wahi mai, nolaila ; lawe 3 no loko mai o ke 6 koe no 6 ; pela iho la ka wehewehe a ke Komite, a pela iho la no hoi ke ano o ka hoopaapaa ana a ua mau wahi Ukulii nei." la wa, ua piha koke ka Hale 1 ka haukamumu no ke koa o keia mau wahi keiki. lioko nae oka Hoike ana oka Helunaau, aole i huli ka Buke, ua pau ka Hoike ana i kein Euke ma ko mokuna 13. Kapaeia Buke ma kulakula." He Himeni hou na ke Kula o Honokaa. Leo papa kou Kula Sabati, pnu keia, Hoomaha ke Anaina i wahoe paina, hapalua hora.

A pau ka paina ana o na keiki, a ine ka lehulehu i na mea ai i hoomakaukauia e na makua, ia wa kani hou ka Bele, liomo mai na mea* a pau iloko o ka Hale. Hoomaka hou na hana o ke koena o ka la nia kekahi hana- "Hooikaika Kino," na ke Kula o Maunahoano, ke Kumu, 1. Waiohinu. A i ki\ hoomaopopo nku ua ane like ine ka poe "Ku-.i" a me ka poe Pale-Ihe o ka wa kahiko, a i ka nana aku i ke Anaina aohe waha koe i ka eke-ekemu ole, (pau keia me ka olioli nui.) Himeni hou na ke Kulu o Honokaa t Elua Himeni, ka mua, Leo; — \lele oli ae" a o ka lua o ka Leo; —Cristmas Song." ,i A i ke kuu ann'iho e n» leo nuhenahe o na keiki, aohe inea koe"o ka hale i hoonele ī kona hoolale ana i kona inau wawae e heibei iluna o ka pipahele, no ka piha i ka oiioli," pau keia; Hoomaka ma ka Huina Ho. lu hou" A i ka pau ana o keia, ua hooholo iho au, ua oi ka makoukau o ke Kula o Honokaa ma keia Falapa)a mamua o keahi mau Hale Kula e ae, koe nae o Maunahoano, aole nae i hiki aku i ka palena hopu o aoia'i e ke kumu,ua hoopau e ke Komite no j ka pau o ka manawa. Opeope ia 'la keia Buke; Himeni na ke Kula o Mannahoano, Leo ; — U I mua ke alo e na hoa," a pnu ia. Himeni na ke Kula o Kaala, Leo ; —"Einei e ! Einei lohe o]e e" a pau ia, Himeni na ke Kula o Honokaa. Leo ; "Aole o'u makau," ua mahalo ke Anaina no ka ikaika o na Kumu o ke ao ana i na keiki, pau keia. Hoomaka ma ka Palapala Aina, ua makuukau no na keiki ma keia paiapala, ua mahalo ko ka Hale i ka mikimiki ona keiki. Homaluia keia palapala. Hoolale koke ia mai la ke Kokaulima. A i ka hoomaopopo aku, ua pakika, a pahee kekahi mau keiki ma ke kakau ana a o' kekahi poe hoi ua holo-pekipe ki ; aka i men e uieu loa'i na keiki i ke ka kaulima. M E pono e hoolako na makua i mau Pupa Pohaku, a i ole i Buke kakaulima, i mea e hiki ai i ke kumu ke ao pono aku i ka Haumana i ke kakaulima. "Kapaeia keia; Ku mai elua mau keiki Puhi Ohe no ke Kula o Maunahoano. 1. Waiohinu Kumu. A i ka [makaikai anaina helehelenn o keia mau keiki, ua hiki'mai laua i ko laua koa me ka wiwo ole iloko o ke Anaina nui, a i ka pau ana o ka laua hookapalil ana, ua hehihehi nui ko ka Hale, a o ka pau

no ia o na hana, ku mni nae ke Koraite a hai mai i kona maholo i fea makaukau o na keiki, a pela pu no hoi me ka L. K. W. D. H;) me kona paipai mai i na makua e hoolako ina keiki i ka Palapala a pela aku, a a me kona hai pu niai ina keiki i ike ia ka makaukaa, o o lakou ka poe e hoounaia 'na i Hilo i ke Kula a D. B. Laimana, no lakou ka heluna i hiki aku i ka 5, a puu ia; Hc hooponopono ana no kahi e Hoike hou ai mawaena o ka L. K ; a me na Makua iloko o ka la 31 o Augate, a mē ka la 1 o Scpate» maba, a pau īa ; Himeni hui na na Kula, Leo; *'Marching on marching on."' Ao ka pau no ia o na hana o ka la Hoike muame ka Pulea S. Kamelnmela.

La 2, oia ka Poalima ; Hoike ia mn Waipio nu Kula o ka mahele elua ; E like me ka mea i hoakaaka ia maluna. Akoukoa mai na Kula a pau mui Waimnm a Kaw.ela, a oka nui o na Kula 7. Akoakoa pu mai no hoi na makua, a me ka poe makaikai.

Ka mua, kahea ia ka nui o na Haumana o kela Kula keia Kula, no Waimanu 12, H ; Maalapa 34 H ; Koauka 26 H ; .Nupoopoo 21 H; Eleio ame Kapuulena 20 H ; Kawela 19 H; A o ia iho lu_ ka nui n nn H; o kela Kula keia Kula i hiki mai, a kne aku no knhi i na Home no ka hiki ole ke hele i kuhi loihi, huiia 126 Huumana. (A ino ua hu hewa loa aku keia heluna mawaho o ka nui kupono ; alaila, e kala mal ia'u ; No ka hauwalanu loa oloko o ka Hale i ka wa e ninau ia 'na na Kumu i ka nui o ku lakou mau H.)

Noho na hoa o kn Papa G. W. D. Halemanu a me P. Kaaeku;ihiwi n me S. Kamelamela. Komile Hoiko 4'. Kaaekuahiwi. Hoomaka ka wehe ana i ka Hoike ma ka Himeni ana o na Ku!a hui o Waipio, mnlalo 0 ke alakai ana a [. W. Kuhnnanui, t\ i ke kuu ana iho o ka leo, Puie o P. Kaaekualii-' wi, pau keia ; lleluhe.lu i3uke, ua pakika a pahee i kaliae, aka koe ka nlnwa ana iho 1 na kiko, a me ke ano o l<a Heluhelu ana, Eia ka ka Palapala Hemolele. "ii hoomakaukau ike Alanui i pololei." Peln na Kumu e ao pono ai i na keiki ma ke anoo ka Heluhelu ana, pau keia, Himeni na ko Kula 0 Waimanu, Leo ; ,k Ho?ana Kamalii." Ke kumu Kuholowaanui, pau in. Helukamalii. n i ku hoomaopopo aku ua alamiki na keiki Ika ninau. Hoomaha ia keia, Himeni na ke Kula o Eleio a me Knpulena, Ij"*o ; "Eleu eleu." (Hehihehiia) T. Kanamu Ke Kumu. A i ke kuu ana iho o kana. He Hiineni na ke Kula.o Knwela. "A ike kuu unn iho, he Seku ana iho ka ko Anoina i ka papa hele (hehihehi.) Aole i pnu.