Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 13, 1 April 1871 — He Kanikau a me ka Moolelo no Mrs. MAKEHEWA KAAHANUI. [ARTICLE]

He Kanikau a me ka Moolelo no Mrs. MAKEHEWA KAAHANUI.

■ E KA Ncpepa KUOKOA £ ; ALOHA OS :— j Ke hoounaia aku oei ma ou la keia wahi ! puoio a ka waimaka, i ike maiai na kini • makamaka o ka mea non« keia wahi niooie- ; 10, e noho inai la ma ke kauwahi o keia mau ; mokupuni, mai Hawaii nei o Keawe, a Kau- = ai o Manokaianipo ; oia hoi keia : Ca haj nauia o Makehewa Kaahanui, ma Kealia, j Kona Hema, Hawaii, M. H. ISSO. A iloko |o na U o kona ola «ina ma keia ao, ua ikeia j kona ano huipuie io. h ua komo oia iloko o ; ika Ekalesia oka Haku, i ka M. H. 1566. jma ka Apana o Pukaana, « he hoa oia no j ka Papa Himeni o keia a he hoa'io-1 | ha kupono hoi no ka poe Kristiano oiaio, ke; | kipa ma kona hule. Ua mareia oia me a'u, | |ma ka la 1S o IS6S, a i ka po o ka | |ia2s o Feberuari iho nei, ua kiiia mai ht! ) oia e kii make, a ua m ineleia aku |a ma ke » alanui hiki oie ke hoi hou mai. He hanau keiki ke kuinu o kona makeana, no ka mea,.' ua hannu mai oia mai kona puhaka mai, he ' ;elua kaikamohine i ka manawa hookahi, he hookahi e ola ana. a hookahi ua make ; a ia : manawa hookahi no, i haalele mai ai oia i keia ola ana. He hapilua hnra nae mamua ae o kona haaleie ana mai i keia ao, eia ka-: |na olein hope, "E pole kekahi o kakou." A I ia mannwa koke no, un hooinakaia ka pule \ e like me ke noi. Ai ka p.«u ana oka pu-i I le, o ka wa no ia i lel* loa'i ke ea o Oiepau. j Ma keia wahi au i huomanno ae ai i kela | olelo ma ka Bnibala—he oielo hoolana nae,; a penei i palapalaia : *• E ake au e make, i j ;ka make ana o ka poe pouo, i like hoi kuu ; | hope ute kona." Okn huina o kona inau la ! ma keiu ao, he 20 inakahiki, 1 inalama me 25 in. Pela no hoi i hookoia ai keia oleio : j | •' A hala ka huina o na ia, nlaila, e hele aku |au i ke aia aole e hiki ke hoi hou mai." He ! leo no hoi keia e pnipui mai ana ma ka aotao o ke knnaka, e noonoo iaia iho no keia jo!a ana, i ko ai ka me>! i oieioia, " E nana loiikou nno. Ownu, Owau no ia, Aohe Akua e ae ; Owau ke pepehi, Owau ke hooh, Owau ke hoeha, Owmi ke iioola, Aohe niea nana e hoopakele ae mai kuu lima aku." Ua waiho iho oia he kane a he keiki inakuaoie, he inau makua hoi i hooneleia i ke j keiki e.le, a waiho pu iho l.i hoi i kona mau j kini maknmaka mai o a o, i keia ukana nui' he aloha ; a nolai'a, ua haku iho makou he ; whhi kanikau nona maialo nei : ! He kamkau aloha keia nou e M. K:iahanui, i Kuu wahine i ka pne op«u\ mnkai—e, He hoailuua ua in no ka lai a Ehu—e, j Kuu wahine mni Ua muUnni onmi i ke kaī—e, ' Ke iawe la oe e ka Eka i ka hoa la liio—e, 1 Liio ke aia'lilo pu no uie ke onaona—«% < j Kuu wnhine mai ke kula o Ahulili—e, | J Aloha ia kula n kaua e hele ai—e, i \ Hoomaha aku ika mnlu hala o A-i-kahi—e, { j Hele hookahi ka uhane aohe koelua—e, | i Elua hana nui a loko e hana nei—e, i |0 ka u me ka ininamina pau ole la oe—e,! | Auwe kuu w.ihinehoi! ! ; Kuu wahine mai ka la weia o Nauiu—e, i I Mai ka piina Vca la e Pohakupalahalaha—e, | | Hoouiwha «ku i ka oiu o A-wa—e, I Aloha la wnhi a kaua e noho ai—e, j I Kuu wahine mai ka piina loa e Kukuihaa-e,!

I He wahi nanea ia na ko laila kupu—e, i | Auwe kuu wahine hoi ! ! j Aohe wahine he ho* pili no ke anu—e. j i Kuu wahine mai ka uka anu o Ka-hope—e, j

l hope au i nkaii no ko aloha ke hiki inai-e, A hiki mai ko aioha e uwe no au—e, I | K«u wahine mai ka n»alu kukui o Hoolati-e j ; Mai ka ua hehi mai iluna o ka laau—e, '

Heolaau niai ana ke nloha ia'u—e, Kuu wahine mai ku ua lei (ehua o Kona—e,! Ke knhiko mai la i kn lau o ke kupukupu-e t ; Kupu halia loko i ke aloha—e, j Kuu wahine i ka luna o Puuhinahina—e, ' Mai kaihona loa ia e Pohokimkini—e. | Hoomnha «ku i ka malu haleo Umihale —e, ! l hale kipa ke alohn na ka waimaka —e, | Auwe kuu wahine hoi ! Aohe wahine he hoa pili no ke anu—e. J. K. O. 1 He kanikau aloha keia nou e M. Kaahanui. i Kuu kaikamahine mai ka iai o Kona—e. Mai ka ua pepehi i ka maka o ka opua—e, Ke hoohanini ae la mnuka o AUnapo—e, ] Po ae U luna o na ulu a Weli—e, j j Waiiwaii loko pepe 1 ke aioha o ke keiki—e, | Auwe kuu kaikamahine hoi—e! ] •Kua knikamahine mai ke koU loa o Papn>! ! Aohe ioa o ia kula ia kaua—e, [loa —e,! Kuu kaikamahine mai ka pali o Maknnuna-e j £ huna iho ana i ko aloha e o e naio—e, | Auwe kuu kaiWamahine hoi—-e ! K. Olopama (r). Kanikau aioha keia nou e Makehewa. ! Kuu kaikamahine inai ka ua maka upiii—«, | E hoi e piii me ka ua Waahia—e, (Me kuu hoa'loha i Paiepalehala—e. 1 Hala ke aloha naue nie ka anoi—e. | Anoi aku «u o ke kino o ke Aahi—e, 1 aiii ke aloha ke maUma—e. Amo Haili i ka mamaka a ke aloha—«, Au«re kuu kaiknnanhine hoi—e ! Aohe kaikamahioe he boa pili no ke anu—e. Pihenci (w>. Kaoikau aleha keia nou e Makehewa—e, 1 Kuu kaikamahine mat ka wai luu poo o ka

Kua hw piiī o ka pono o ke Aku*—e, Uioa, Ho<slo&e awu kau« o ka feo o Pukaana Beie. 1 ke kaoi bone mai ī ka i»a o ki mu—e, E bea mai ana i» k*o* e hele—e. Aloha koa hoa kui hma o ke ooe o Neoeue,: Auwe o—e hoi mas kaua—e ! He aloha ko kmo, i ka naio aoa—e, • Noho au me ka u me ke aioha pau o!e ia oe t E uumt iho ana i ka waitn«ka a o e paa—e. Koa hoa o ka piha kanaka oui o Kapukako* ■ Hoolohe i ka nehe a ke ka« o Pioelae, (10-e,; Oia kai aloha a kaua e bele »i—e, | Kou hoa heie i ke Kuia Pa, ko, ii—e, O kahi akaaa t imi ai ika ike a ioaa—e, j Kuu kaikamahine boi—e! Hoi mai kaua—e! Kuu kaikamahme mai ka ola ulu o Puakala : Huli naoa ia Hahiioa—e. \ Elua ukana nai a loko e malama nei—e, E piiia nei i kuo puowai—e, ! Kuu hoa mai ka oa hehi mai iluna a ka iau Ke nehe ae la īluna o ke leakuī—e, [ki —e Kuu hua mni ka uka anu o Moolau—e, Aioha la w%hi a kaua e noho ai—e, Auau aku o ka wai o Kaloi—e, i Hooluana aku o ka iai o Kahikiee—e, ! Huli nana oka iele ake kai o Laeloa—e, j Kuu kaikamahioe mai k* pili o Papaloa—e, i inu aku o ka wai o Newai—e, j Hopu hewa ana au o ke ahe a ka makani-e,i Auwe kuu kaikamahine hoi—e ! j Aohe kaikamahine he hoa pili no ke anu—e. Kapaho (w). He kanikau aloha keia noo e 51. Kaahanui, 1 kuu kaikuaana mai ka ua kualau makai—e| Ke nihi ae ia mauka o Paahuuia—e, ! Elua ukana a loko e h'ana nei—e, O ke kuko o ka lia i ko alohs—e, He aioha ko kino i ka nalo ona—e. O ke aka o ko kino ka'u i ike—e, Auwe kuu kaikuaana hoi—e ! Kuu kaikuaana mai ka ua kuaiau ma ka moana—e, Ke hooipo ae la me ka maka o ka opua—e, He pua iani oe na ka manao e hana nei—e, He hnlia he haupu kai hiki mai—e, Apo hewa ana au o ko aloha —e. Auwe kuu kaikuaanu hoi—e ! Aohe kaikuaana he hoa pili no ke anu—e. Kaaiawaawa (w) Kanikau aloha keia nou e M. Kaahanui—e, Kuu kaikaina nann opua ua o Kona —e, Ke nihi ae la mauka o Hikiau—e, A hiki mai no ko aloha uwe nn au—e, Kuu knikaina mai ka pihe uwa lua o KalahiMai ke one panee o Pohnu—e, }kihaie —e, Aloha ia wnhi a kaua e hele ai—e. Kuu kaikaina mai kn nilu poi o Lanai—e, E hoolohe ana i ka owe a ke kni o Hawele, Hele oe haule iho nei ka lei uloha a kaua he kane —e. He kane aloha ka waimaka na'u e malama Auwe kuu kaikaina hoi—e! [nei —e, Kuu kaikaina mai ka lau o ka niu o Kuula, He lua ole ke aioha ia loko e hana nei—e, Kuu kaikaina mai ka hale paa mau i ka ohu He kahiko ia no ka iai a Ehu—e, Kuu ka'kaina mai ka hale iewa i ke kai —e, Oia kai aioha a kaua e hele ai—e, Elua kaua me na iei aloha pu no a kaua-e, Auwe kuu kaikaina hoi—e, Aohe kaikaina he hoa pili no ke anu—e. Nauhaneelua (w). He kanikau aloha keia nou e Makehewa-e, Kuu wahine mai ka hale lewa i ke kai-e, Mai ka makani popo kapa o ka aina-e, Aloha ka wahine ka hoa piii he kane-e, Auwe kuu wahine hoi-e ! Aohe w r ahi-ne he hoa pili no ke anu-e. J. O. Kawaapolaole. Hookena, S. Kona, Mar 20, IS7I.