Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 10, 11 March 1871 — No Maikonisia Hikina. [ARTICLE]
No Maikonisia Hikina.
| O ke liukulu haie keknhi hana a na kana-j | ka o Kilibati. Kukulu l»kou i na hale, hale | | moe a noho hoi, a hale nui luakini; oia na | hale i kapaia na maneahe, a hale knhimu j hoi, a me na haie wna, a me na hale kahi e i j pee ai lakou i ka makika ; oia na hale i ku-; ! kuln ia ma ke kai muluna o koholn. i j He loina no hoi o ka nana ana i na hule | ! noho, a me na hale nui, ua kukulu ia na ha-« ; le e like nie ka moe ana o ka aina ; i na ua j i moe ka aina mai ka akau a i ka heina, pela i • no ke kukulu ana i ka hnle, i ka akau kahi I ikala,a i k.\ hema knhi knla. Ua komo no! : nne na ano hoomanamana, a me ke kilokilo! i ke kukulu ana i na hale. Aole lakou e kau mua i ka lau ma ka aoao komohana o! ka hale, aia a paa ka aoao maukn, alaila j ako ka aoao mnkai., I na e ako e ia ka ao-j ao makai, e poino ana ka poe nonn ia hale, i o ka pau i ka mano ki, ka hopena o ka mea j nona ka hale. Ua kukulu ia na hale me na j Inau puliala, a me na niu. j ; O ka mahiai no kahi hnna a na kanaka. j 0 ke kanu i na niu, a me na lala puhaia, o! ka hana i na lua kahi e kanu ai i nn bab>u, a ko laila kalo ia. He loina n« ka hana ana,' j ua hanai ia nie na lepo i lawe ia mai, mai | : kahi e mai me im opala, me ka nui 110 o ka j : hana ana, a he akamai loa no lakou i ka la-! kou mahiai nna. . i O ke knpili waa ana kekahi hana a lakou. 1 He poe akamai no i ke knpilipili ana i na ; apana papa a lilo i waa. Aole he laau okoa, o k«» papa niu, a o na puhalu i kaiaiin, a o na laau pae inai ka moana mai, nolaila mai no kekahi mau pnpn. Ua hnnaia n.i j waa liili», waa lawaia, waa holoholo, waa 1 nui hele i ke kaua, oia na waa i kapaia na \baurua ; o ka loa o na wna oia ano, he 72 ; kapuai ka ioa o kekahi, a 9 kapuai ke kiej kie, a emi mai no hoi kekahi. a oi iki aku !no kekahi. Me ka loina no ka hana ana, ! he poe kahuna kapihwaa no ko lakou, he hiki no ia lakou ke kapih i na waa holo loa. Eono iako o kahi waa, elima o kekani. O ke ama he pauku laau nui, he 31 kapuai ka ! loa. O ka pea huinakolu aoao like, ole he nuiia. A iloko o na hana ana a pau o ka j waa, ke pili la no na hana hoomanamana. j He lawaia no kekahi hana a lakou. He ' jlawaia upena, lawaia makau, a me na auo llawaia a pau a lakou i maa ai, ke pili la uo; |na hoomanaman.i ana. i j O ka hoopalau aoa i na keiki, mai ka wa 1 ■pliili» mai no e hoopalau ai, a hiki i ka wa e; ; hooko ai; a i na ua hahai kekahi aoao i ka ī hoopaiau. o ka puhipuhi ahi no ia o kekahi I aoao, iilo ka aina a me ks waa. i j O na keiki kane na keiki ano ponahele, a ! j me kahi nwu kaikamahioe i manaonuiia. ' I O ka hookeokeo aoa i na keiki kane a mej jna kaikamahine. Aole no he l;eokeo mau ! _ ia, he nanakea waie no i ka paa iloko o ka | ihale. A he mea makemake nuiia e lakou,' j ka ilikeokeo e like rae ka ili o na haole. ; I O ka lapaau kekahi hana a na kanaka o | Kilibati. He poe kihuna no ko lakou i ka-! | paia Te~ibotna t ia lakou no ka ike i na mea e hiki mai ana t a me ke kilo i na mea o ka j lani, a ine ka aina. Na na kahuna no e ike • 1 ke ano o ka mai, ka mai mai oa akua au-j iuakoa mai o lakou, oia no na ohane o na j kupuna o iakoa i make kahiko, i kapaia e | lakou, anti n% akua. Ua naoa ia e ke ka- \ !huna ka mai oa oa akua mai, a me fca mai| e ae. 1 na i mai ke kanaka, o ka hana mua I 1 oae, o ka hoailona ana a ke kahuna. Lawe ■ | ke kahona i na !au niu elaa a olelo iho " eia j kahi o lra mai, mai na akua mai; a eia kahr o oa mai e, mai aole mai na akua mai." Ui! hoohaiike ia na welelau o tta laa uiu, a i ka hipuupuu ana i na hiu niu, a i na oi ae ka! welelau a me oa hipuupuu o ka aoao, oo na !
akua m\i ka mai. a i na ma ka aoao o na | mai wale mai no, alaila he mea okoa ia. I ka maopopo ana o ka mai oa na akua n»ai, alaila o ke kaumaha i na mohai ka mea nu». O ka lakou mau mohai o oa hua niu- opi-; opio. a me na hua hala, a me te bab-ii, a me le kabubu, oia kahi mau mohai. a he mau i mea eno kekahi a iakou i mohai aku ai.; Ua lawe ia keia mau mohai i kahi o na he-; ana kupapau i waiha ia ai. ma kahi i kukuln ; ia ai na akua pohaku i ka wa kahiko, a ha-; nai m aku na akua ma ka pule ana. Ua manao ke kahuna ma kana hana, ua buhu ; na akua i ke kanaka, noUila ka ioaa i ka j mai, a o ka manaoio aku ia no ia o ka mai,; a ma ia hana ake kahuna, ua na ka huhu , 0 ke akua no ka puie a me ka mohai i kau»; inaha ia aku ai; ai na iona ka niaha oka | mai a ola ae, ua oielo no lakou, '• na ke; akua mai no ke ola," no ka ke kahuna puie | ana. Aole no he iaau inu, aole no hoi he j iaau iapaau maoii me iakou; me iakou nae : ka aila mu i mea hamo i ke kino. j 0 ka hoomanamana oia kahi hnna nui a j iakou, ame ka hoonohonoho akua ana. Ua • hiki no ka ia Ukou ke kamailio no ka maka-; ni, a me ka ua, a me ka hekiii, ka uwila. j 1 na he makani mai ku hema mai; almla e j loli auanei ia ma ka akau ma ke kamaiiioj ana ana kahuna; aina he inakani inai ke j komohana mai, a e hiki niai no mai ke ko-; mohana mai, ua manaoio nu kanaka no ka ! oielo a na kahuna, aka, i na e pa io mai J ana ka makani ma kahi i oieio ia, o ke ka* pa aku la no īa, no ka hoomanainana ana ka pn aua mai (>ela. nae pela ka lesu, 11 Ke pa nei ka makani i kana wahi i makemake ai," wahi ana. j No na aku.i o Kilibati. He nui no na | akua i koomanaiaaku e ko laiia poe kana- j ka. Oka inou o kahi mau akua o iakou:j *2uriaria< Tabuariki, TekaburorotUeuii, nei j Tikuūbine, nei Tetcenei, nei Kama, Eiki a ! me Kaohuna. lloko o keia mau inoa akua, I he mnu aku.i kane kekahi, a he mau akua j wahine keknhi. Oke akua kaulana nae o ' lakou, o Tabu-iriki, he akua kaua in, ua, hoomana pinepine ia i nn wa kaua, he kino : pohaku keUahi kino o Tabuariki, a he kino ; laaa kekahi, a he kino mano kekahi, noiai-! Iu i kapaia'i iakou Tabuariki-te bakoa. J. H. Mahoe. j