Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 5, 4 February 1871 — Ua hala e mamua. [ARTICLE]

Ua hala e mamua.

Ma Honoiuiu, ian. 24, make astu la o Debora Kamailk, ka wahine aloha a T. Pahau o keia kulauakauhaie. He moolelo waiwai ka i waihoia mai e keia kauwa a ka Haku, a e oiuulu ana paha ka poe heluhelu i ka nupepa Kuokoa ke iohe i kekahi mau mea e pili ana i kona oia me kuna make ana. Ua hanauia o Kaiuaile ma Waikoloa, Waipio, i Hainakua, Hawaii, iluko paha o ka makahiki 1798, a ua hiki uku oia Kanahikukumamaiua o koua mau makahiki i kona wa i make ai. Ua oieioia ua nohopu ia me kana kane hoao m'ia ilok» o ka makahiki ISIS. Ua hoi pu oia me kekane a i kona wahi i Kaiiua, Konn, Hawaii. A oiui laua malaila, hiki mai U ka moku nana i lawe mai na Kumu mua i Hawaii nei ; oia ka makahiki 1820. O Kamaile pu kekahi maluna oka waa i holo aku i ka moku, i ka la i ku mua ai ma Kailua, a ua hai mai oia i kona ike i ka uwe ana o na kumu wahine ia lakou i ike ai i na wuhiue Hawaii inaluna o na waa. Aole poina iki iaia ia ia. Malia paha ua hooinakaia ka hana a ka Uhane iloko o kona naau, ma īa la no i ku inua ai ka moku me na kumu u»a Kuilua. Ua maopopo, he hua mua ia no ka Euaueiio o Kristo mu keia pae aina. Iloko o ka makahiki 1529, ua make kana kane. Ai ka makahiki IS'lO, ika ia 2 o Mei, ua hooknmoia oia iloko o ka ekalesia ma Kawaiahao e Rev. H. Binamu Makua ; a ua bapetisoia, a kapaia kona moa o Debn« ra. Mai ia \va mai, ua noho hihia ole oia iloko o ka ekalesia a hiki » kona la i niake ai, he kanaha.makahiki. 1 ka makahiki 1331 mare hou oia i ke kane, aoie nae liuliu a make aku ke kane. Noho kane ole mai oia a hiki i ka makahiki 1535, inar? ia oia me T. Pahau, ake ola nei la. He waiune mulama kane oia, a ma ka pono wale no oia a hiki i

kona make ana. Ua hoomaka kona inai hope ana iloko o ka inalama o lune. 1569. Iloko nae o kona nawaiiwali kino no na manawa he nui. ua ikaika kona manaoio iloko o ka Haku. Paipai mau oia i kona ohana e huli ma i»a pono. He mau pule maruua o kona make ana. oia paha ka )a 3 o lanuari, kahea mai Ja oia i kona ohana e houluulu aku, no kona makemake e hooikaika ia lakou ma ka pono. I kir akoakoa ana mai o kon» oharia,pule inuaoia ike Akua. A j>au in, haliu ae oia i kana keiki me ka i aku, 4 * E kuu keiki, ke make nei au me ka nui o kuu kaumaha nou, no kuu ike ole ia oe e huli ana ma ka pono rna» mua o ko'u make ana. Aohe no n'u raea e ae e hooili nku ai ia oe, no ka mea, ua ike no oe aohe a'u waiwai, o keia Baibala wale no, oka u waiwui ia—a e huli oe ma kn pono." Huli ae la ia rae ka wniniaka, a i aku i

kana mau keiki hanai me na moopuna, " E haalele ana au ia oukou iloko o ka ilihune, no ka mea, aohe a'u waiwai, aohe dala aone aina, aohe he lako; aka, eia ka'u kauoha ia oukou, e huli e oukou i ke Aupuni o ke Akua a ine kana puuo ; a'aila, e pau ua mau mea ia ika haawiia ia oukou." Pela kona noho paipai mau i ka ohana. 1 ka la mamua ae o kona make ana, kauoha oia i ke keiki e kii i kana huke, a e heluheiu aku inia i ka Halelu 6. A pau ia, kau«>ha hou oia e heluhelu i ka Halelu 23, a pau ia, pule no a pau. E kona wa nawaiiwali lua no la. A i kekahi la mai, ua kokoke ioa aku oia i ka muiiwai, aole nae he kanalua. aohe hoopohopo o kona naau. Hookahi hora mamua 0 kona n\ake ana puie oia me ka hoomaopopo; e noi ana i ke Akua e ahonui mai iaia, a e kala i kona mau haia. A j*au pule ke kane, a me kekahi hoahaoau wahine, a ia wa no hookuu maikaiia aku la kona uhane, mailoko aku o ka haie kioo lepo. e hoi aku 1 kona maha, e noho pn me k,u»a mea i aioba nui ai, me lesu. Pomaikai ka poe make, ke make iloko o ka Haku. Me ka mahalo. Honolulu, lan. 31, IS7I. •