Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 2, 14 Ianuali 1871 — Ke Koa oi o Farani. [ARTICLE]
Ke Koa oi o Farani.
He mea oiuolu no na makn, ke ku hoike ana no kekahi kanaka koa wiwo ole, oiai e uluaoa kipikipi ana ka aina, e auhee nna na puali koa, a e hehi wale ia ona o Farani, ka ike ana aku i kekahi kanaka koa hnokahi, e ku ana me he pohaku la ka neeu ole, e paa aku nei i ka hamo ana mai a na Gerefoania lanakila, a he kanaka hoi e upu ia aku nei ena puuwai Farani, e eoana iaia hemau kaua, a e hoohuii ana oia i ke kahe holo moku ana o ke au a ka lanakila ma ka aoao o kona aina ponoi īho ; a o ua kanaka la, oia no o Generala Trochu, (Karoku) ke Kiqaina koa o Parisa, a he Alihikaua nui o ka puali kaua nui. He koa hanohono a wiwo ole oia, a ina e holo pono ana kana mea e manao nei, e puka aku mawaena o na laina koa Geremania, e hoopuni la 7a Parisa, e liks me ka lono lauahea hope ioa n ka la 13, alaila, e palulu mai auanei na koa mahope ona, malalo o kana alakai ana ; a maha paha o huli aku ke au o ka lanakila rna kona aoao, no ka mea, i keia wa, aohe alakai kupono o Farani a na kanaka e hilinai ai. 0 Gen. Lui Jules Trochu, he kanalima kumamalima na makahiki -ona i keia wa. He haumana oia no ke Kula Koa kaulana o Sana Sai, (St. Cyr) a he haumana oia i puka pono. Ika makahiki 1840, hookiekieia oia i Lutanela, a i ka makahiki 1843, hookohuia i Kapena. O kana hana mua, he ukali malaio o kela koa kaulana a hanohano o Farani, oia o JBugeaud ma Alegiera. 1 ka t846, he alii nui no kekahi barigade, a he Mekia pu r.o hoi, a he Lutanela Kanela inai ika 1853; a o kana kaua mua i komo ai, oke kaua me Italia. Ma keia kaua o Solferino, ua hauwiia iaia ke alakai ana o kekahi mahele koa. Ama ia alakai ana, ua loaa iaia ka mahaioia no ka moho koa like ole me ia, ma ke ano he koa Farani io. Ua oleloia, ua hoohaahaaia e ia kekahi Alii" koa kiekie, no ka henehene ana i kekahi luahine ilihune "akolau palula ano ia mea, ua mahaloia oia ma na wuhi a pau a kona mau kapuai e hele ai, no ka hoopoiuo ole aku ī na hale e keakea ana ma kona mau kuamoo a me ke kua ole aku i na laau Moraboro, i uhiia a luiuu na lala e na hua waina. 1 ka hoomaka ana o ke kaua ma Sabasabolo ma Kukini, ua kohoia oia i Poo no na ukali, (ahaiolelo)a i ka nana aku i ka Kingluke moolelo no ia kaua, e maopopo no, tna na kukakuka ana a pau me Haku Kagian, o Trochu ka mea ikaika i ke kamailio ma ko Fnrani pono, aole hoi o Sana Arnaud a me Canrobgrt na Alakai Kiekie ma ko Farani aoao. JVla ia kaua a pau. ua hookohuia oia i Generala no kekahi b.irigade, i ka makahiki 1854. Noho oia ike kulana, he Aliikoa ukali o ka Ahhikaua Nui, ma ke ano he hilinaiia kana kehikuhi ana ; he kulana i ano like me ko Gneisenau, malalo o 13lucher. 1 haawiia keia kulana no kona ike a naauao koa maoii no. 1 ka 1864, akahi no a hiki i ke kulana, he Generala no ka Mahele koa. Eha makahiki mahope iho. ua hanwiia aku iaia ka mana, e hoomakaukau no ke kahea hou ana ina koa, a no ka hapai hou ana. Aka, mamua oka hookoia ana o ka mea mua i haawiia aku iaia e ha. na, ua komohia e ia uku la ka mahaloia a me ka hiliniiia o ua Generala la, iloko o ,ko ka Emepera mau inanao. Ua ikeia o Gen. Trochu, oia kekahi i komo kino mai i keia kaua, mawaena o Farani a me Perusia. He kokua ikaika loa o Gen. Trochu, no ka ohann alii Oliana, a ua manaoia, ua kohoia oia iloko o ka pupuahulu e ke aupuni o Farani. Aka, oia kekahi ona kanaka maikai o Farani, i hoopau ole i kona noho'na koa ku mau ; a o kona ano, ke ku nei ma ke ano mahaloia e na kanaka Fararii a pau. (T7* Mamuli o ke kono nna mai a ko'u puuwai ehakukoi ana in'u iho, nolaila, ke hoikeia aku nei ka lono i na hoa puni mea hou, mai Hawaii a hiki aku i Kauai, ua hookoawaleia mai ka Poakahi a hiki i ka Poaono, ona la no ia o ka lealea, i ka la Sabati, e naue aku ma kona halepule, e' hana iko Akua makemake. la'u i naue aku ai i k& halawai ma Kalepolepo, ike aku la au e piha ana kekahi poe rna ka lanai o ka Hale puhi palaoi, ua lohe no au i ka lakou mau olelo no na mea e pili ana i na mea lealea; e o'u mau hoa e manao ana i ka pono kau like, o ka hana kupono anei keia 1 no ka la Sabati ? He mea maopopo, ua pi- | ha ka hapalua o ke Keneturia o ko kakou [ noho ona iloko o ke ano maikai, a me ka j malamalama oke au hou. Nolaila, ua makemake au e hoouna nku i kumu e ike lea ai ka hana pela, alaila, heaha ka hopena o ke aupuni mokuahana iaia iho ? O auhulihia anei i lnlo ika po, a e aha hoi ? Kupanaha ka hana a ko kakou mau lima akau i ua kanawai, a kii mai no na lima hema a haihai liilii, i na me keia kakou e noho wale ai, aole e hoikeia kekahi kumu pono imua o knkou, nlaila, e hoomahui mai ana na kanaka oia ano, e lealea i ka la Sabati, e like me na aupuni Pope a pegana a keia ao. Ke * hoopau nei au i ko'u kakau ana, a nau ia e hohola ae i ke akea me kou mau eheu lahilahi. Me ka mahalo ika Luna HooponoP ono - H. K. Kauakanilehua. Piikonua, Hilo, Dekemaba 16, M. H. 1870. Kuene houia ae.—Ua lohe mai nei lnakou, o ka hale hnlawai o Moanalua i hoonēeia'i e na hana a ka makani a ine ka wai mainua iho nei, na lalau aku na liina o na hoahanau, a ke hooneenee hou aku la e ku ma kona kahua i puhiia mai ai.