Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 47, 19 November 1870 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]
NU HOU KULOKO.
Oahu. oZr* Makemake anei oukou i na mele hoakaaka? Ina pela, e hele 1 Kaumakapili i ke ahiahi Poalua, a e hoolohe i na leo mele hoakaaka. O* Ma ka Poalua iho nei, ku mai la ma Honolulu nei, ke kiapa Beritania Casttehow iloko ona la he 164 mai Livapulu mai, me na iole a me na ukana e ae no Theo. H. Davies. I keia mau pule aku nei a me keia, ua hoohoihoiia ka poe puni lenlea o keia kulanakauhale, mamuli o ka hooholo mau ana aku iloko o na hale mele leo lea, hana keaka nika a hana keaka lapana. Ke hooili aila nei ka moku knlepa Hawaii lolani ma ka uapo o Ainahou, oia na loaa o keia kikina mai na moku okohola mai i holo aku nei ike anu. A piha oia ika aila, alnila, e huli hoi aku ana oia i Nu Bepeki, ke kulannknuhale hoahu aila nui o Amerika Huipuia.
O" Ma ka la Sabati iho nei, ku mai la ka moku knlepa AmeriUa Ailona, iloko o na la he 142 mai Bosetona mai, me nn ukana no ka hui nui o C. Burua mn. E hoopihaia ana oia i ka aila, a uhai aku mahope oka moku lolani e awiwi nei ka hooili.
Hoohuelo i Nu Kilani.—Ma ka la 9 o keia malama, hnnlele mai ln ke kiapa Hawaii R. IV. Wood ia Honolulu nei, a holo aku la i Nu Kilani me na ukann Hawaii, he ko-pna, Iniki me ka ili, puaa miko, kamano, a pela aku. I lawe aku nei malaila, e kuai ai. !Ma ka Poaono aku nei i hala, ma knhi hoomoana kuai i-a o na kanaka Hawnii ma Ulakoheo, ua hiki ke oleloia ae, o ka helu akahi ia o ka la piha loa i na kanaka no kekahi mau manawa loihi i hala. O ka paa no ia ī na kanaka mai kai a hiki i ka palena o Aienui e hui ai me Alanui Nuuonu.
Halawai ohi dala.—Ma ka halawai o ka ekaJesia Koma ma ke knkahiaka la Sabati aku nei i hnln, un pilia ]on kn lunkini i na makaikai, no ka lohe e r«mi hoi paha kekahi he poe mele leo lea kekahi e himeni ana. O na dala i ohiia no ke kokua ana i na koa Farani ) hoehaia ma ka aina mnmao aku, maloko oia halnwai, ua oi nku mamua o $700.
ĒKOLU MOKUAHI IKA WA HOOKAHI.—I keia pule ae, ua manaoia, he ekolu mau mokuahi e ku mai ana ma ke awa o Honolulu nei, oia kein mau moku : 41 Mose Tela " mai Kapnlakiko mai, " Kulanakauhale o Melebona " mai Kikane a me Nu Kilani mai a me ka mokuahi kaua Amerika Huipuia " Saginaw " mai ka mokupuni mai o Brook.
(C7" E hoomanao i ka Ahahui Mele ma Kaumakapili, no ka pomaikni o ka Halepule o Wnikiki kai, i na pela e hele ae.
1 keia mau la iho nei, ua ike iho makou i na niuhi o ka hale kepa kanaka, e hahai loloa ana mnhope o na luina poho lima piha i ke dala a me na luina makemake e kepa. Oia iho la no hoi paha, oko lakou la ola no ka hoi ia.
KAHUNA LAPAAU HAWAII PEPEHI KANAKA. Un iaweia imua o ka lunakanawai Hoomalu o keia kulanaknuhale, he kanaka Hawaii o Kalaikoa kona inoa, i ioaa e lapaau ana i ka mui, me ka palapala ne ole e lapaau mai ka Papa Ola Hawaii aku. Ua make ka mai ma kana lapaau ana, a nolaila, ua hopuia oia, a ua hoopaiia he $>100.00.
O* l keia mnu kakahiaka aku nei o kela pule a me keia, he kaoo nui ka makou i ike aku ai e hoaia ae ana i ke Keena o ka Lunakanawai, a mawaena o ia poe, he ona ka nui ona hihia. He nui wale o keia ano i keia manawa mawaena o kakou, no ka nui mai nei paha hoi kahi o na keiki o ke kai, huikau loa ai.
Aole pela e hana ai.— Ua lohe mai makou, ua haawiia na nupepa •« Kuokoa " mahope iho o na anaina Sabati i ka poe lawe. No ia poe ka makeu e papa aku nei, mai hana pela, no ka mea, aole i manao makou he mea pono ke haawiia na nupepa i ka la Sabati, oiai e kaawale ana na la e ae. Oko makou manao no keia mai kinohi mai.
Ke kuna poino " Luka."—Ma ke ku ana mai o ke " Kilauea " nmi Kona mai i ka auina la Poalima i hala, ua loaa mai he palapala ia makou, mai ka maknmaka mai ma Kailua, e hoike ana, ua ika-ia ke kuna Luka ma kahi iae ma ke kaalo ana aku maanei o ka lae e hoi ae ai e komo i ke kaikuono o Kuilua ma ka Poaliina. Ua hai pu kona hoe uii. —Ma ka Poaono iho nei, ua hoounaia aku ke kuna " Annie " e ukali aku, ina paha he inea hiki e loaa mai a ia aku he niau kokua ana. —Ma ke ahiahi Poakahi iho nei, Nov. 14, ua ku mai o Luka ma Honolulu nei me kona hoe poioo, a i maiauia a paa no ia huakai. Ua p.ilekana ua Luka nei, a aohe ona wahi poiuo e ac oia wale nu.
He hapalua dala wale no!! He hapalua dnla wale no!!! Aia i hea!! 1 bea!!! E hele io i ka hoolohe mele i Kaumakapili i keia nhiahi Poalua ae. C7* Ua lohe lauahea mai makou, ua hoomaka ke Kahukula nui hou i ka hoike i na kula aupuni kanaka o ka apana o Kona nei, ma ka Poaha iho nei, ma na kula la mawaho o Kamoilnli ma. O ka makamua keia, mai ka wa mai o Aberahama. Hf.o akh la.—O na iio nui hulupala o ka Moiwahine Kaneinake H. K. Kapakuhaili, i inake aku nei, ua kuai kudalaia ma ka Poalima iho nei e Adamu a me Waila, mamuli o ke kauoha a na Lunahooponopono Waiwai o ka mea aie i make, a ua heo aku ia i ka mea hopohopu ole i ke koho, no na $310.00. Alaa ke kudala wale ia o na waiwai i ka puni haole na Inkou e mahima ka waiwai. He ike ole loa no ka paha ko kakou poe i ka malama dnla, e pahemo wale nei ia hai. Ka olelo ae like kepa Luina.—Ua ike iho inakou, ua hooponopono hou iaiho nei ka olelo ae like kepa Luina Hawaii; ua hoopauia na huuolelo e haawi wale ana no i ka mnna i ke Kanikela Amenka e hoonoho ai i ke kumukuni o ka aila. Ma ka olelo ae like hou, aia o ku mea e hooholo like la ai e ke Knnikela Amenka me ka Luna Kepa Luina Hawaii; alnila, oia iho la ke kumukuai e hoopaaia ai no ka hookuu ana i na Luina Hawaii e hoio »n;i ina na moku okohola mslalo o ka hae Amerika. AuOkoa.
Wahi anaina uuku hookupu nui.—Mawaena o na aina uuku e like me kakou, nole no e hiki ia makou ke upiki iho, i ka hoike ana aku ina mannwalea a Hunolulu nei. Ika wa o ke kaua huiiamahi iho nei ma Amerika Huipuia, oia ka mnnawa e kipi ana ka Hema i ka Akau, ua hookupuia a ohiia na dala he $30.000 ma Honolulu nei, no ke kokua ana aku i ka poe i eha mn ke kahua ka« ua. I keia kaua mnwnena o Farani ame Perusia, ua ohiia e na haole Geremania maanei no ke kokua nna aku i ko lakou inau makamaka i hoehaia ma ke kaua, ke hui pu ia me ko ka fea nui, na elala he 88.000 a e hiki ana pnha i ka $400. hou. Ma ka la Sabati iho nei, ua ohi ae hoi na haole Farani mnloko o ka luakini Koma, i na dala, he $700. a oi ae, no ke kokua no hoi i ko lakou mau koa eha ma keia kaua. Nolaila, ena na i keia wahi unaina uuku mnnawalea.
Ahahui Mele ma Kai'Makapili.—Ma kekahi olelo hoolaha o ko kakou pepa o keia la, e ikeia, e malamaia ana he Ahahui Himeni, ma Kauinakapili, e ka Poe Hui Mele Leo Lea o Carandmi, ma ka hora 7<V o ke ahiahi Poalun e hiki mai ana, Novemaba 22. Aole a makou mea a ae e kamailio aku ai, o ke kono wnle aku no i na kanaka a pau e hele ne e hoolohe i ka lakou mau leo mele kani oeoe a hoohaihai. O napomaikaiej loaa mai ana ia po, e hoahuia no ia no ka hoolawa ana i na lilo no ke kukulu ana i ka hale halawai o Waikiki-kni. Uku komo he āO keneta wale no. Nn noho i wae ia he $1.00 wale iho no. E miki ae, e hele ae, a e hoopiha ae i ka hale e like ka nui ine ka lawa o ka hale a kuku iluna.
Ke ake mare o ka mea mauliawa. —Ua lohe mai makou, ma kekahi la o keia pule, i ka wa i aneane ai o kekahi kanaka Hawaii e hele aku i ka make, a c waiho ana ia i kana wahine manuahi mahope nei, i noho pu he mau makahiki loihi me ka mnre ole, ua kupu ne ka manao o ka mea niai, he pono e mare ia oia me kana wahine, mnmua o kono maneleia ana aku mn kela ao. Nolaila, ua kauohaia ke kahunapule e hele mai e hooko i ka oihana maiuna o laua, aka, i ka hiki ana mai o ke kahunapule, aohe i loaa ka palapala mare, nolaila, ua hooikaika ke kahu. napule e loaa ka palapala ae mare mai ka Luna mai o Honolulu nei, a ua loaa 10 nu mahope iho. Aka, ma ke awakea luamua iki iho o ka inanawn a ke kahuna e hookaulua ana mn kona hale, a hele aku e mare ia laua me ka mea ola, ua lawe e ia aku la ka mea niai e ka make, a ua koe ka paiapala ae mare nona a ine ka wahine. No KA PLPII O NA PAI-KALO 1 KEIA MAU LA. Aia ma ka ia o ka hoomnka ana mai o ka ua, a hiki wale mai i keia manawa, malaila au i ku ai, a nana, a makaikai i ke kuai ona kanaka o Koolau i ka lakou mau pai-ai, a o na kumukuai o na pai elua, he $15,00 kekahi a o kekahi hoi he $16,00, a emi hoi malalo o ka 14 dala kekahi a malaio iho hoi kekahi. Pela mau aku eia kahi olelo hai aku ia oukou e na kanaka nona keia mau pai-ai pipii loa i hai ia maluna. Mai hoohalike hou oukou me keia, a oukou e hana nei, he hoopilikia ia i ke ola o na kanaka o Honolulu nei. Eia ka lua, oka manao oke kanaka e hoopii ino loa ana i kana mea kuai, eio ka haina nona he nele mau loa kona a hiki i kona hopena, a me ka hohono a pelapela maloko o kona hale. No ka mea,ua ike mau ka makua o ka iani i kou waiwai, a he mea hiki no iaia ke hoopuehu i kou waiwai a lilo i mea ole. Eia hou keia olelo ake Akua, e aloha oe i kou hoa launa e like roe koa alo* ha ia oe iho, e kuai i na wahi pai-liilii elua, me ke kumukuai kupono, e kau like ana na paona oka mama, ona aoao elua, alaila o ka ponoia. £ nana kakou ina haole ik>ko ona la ua, ame na la eae iloko oka wa malie, aole lakou e hooemi i na ooroa palaoa elima no ka hapaha, ke hiki mai na ia ua a iloko hoi o na la inalie, oia mau no ke kuai ana he elima no omaoma palaoa, hapaha he keu loa nea ka mea waiwai he haole, ao ke kanaka hoi he pipii loa na pai-ai elaa ika $16,00, aole nae he waiwai iki. Me ka mahalo, Kawananakon. S. H. Koia.
K7* E weben ana na poka ma ka bora *» no ia mea» e hele e mai i ioaa ka noho o auanei oe i luna—bm KaumakapiU s ahiahi Poalua ae. 07®" E hooomanao, e bala«rai «aa ka Aka hui Kuokoa maloko o Kaumakapii). | hom 1 o ka po Pookahi e hiki aai aa« Noremaba 21. 03?* Elua mau Aha Kuk p tt hi Hoooiulu nei. Hookahi tto kt aopu 01 4 hookahi n» ka aoao Kalolika. e mau nei i ke puhi ohe, i maamaa Ua l£7" Ua lohe lauahea wafe mai mako«. umikumamahiku ka nui o n* t»aku e hoi loa ana i ka kame, a aolaila» i ket« kina ae, e hapa !oa raai ana p#ba M rnoku pepehi kohola e ku mai a«a. 87 Ua k>he makou, ke aahuMi» aei kuia kanaka ma Makiki, Koea net, e kanaka ui Hawaii ; a o kona oku, mai o ka auhau aku i na makua •»«« a mai kahi kokua aku a ke aupaai. B7" O ka aie o kela a me keia pakpak hoopaa o ka pake hookahi i (o«a aka i M hakn malama pake o ka moku Sol», be $154.. 00; a e ukuia lakou ina ka la 20 o X,**. maba n>a ka Hale Kuai Kudala o Adamti« nie Waila. 010010 no ka boi ka puu 0 ka pake hookahi. Kaiehūīa ae.—Ua lo»»e mai rttt makoa. ua olepeia ae o ka mea » kapa ma ibo: noho ana o * * * ma na oihaaa aapam <> ka "i-a hainau leo»" mai kooa kuiaaa k, a ke knliia nei o ka loaa o kooa panina ma ka oihana. Ina luika Hawaii.—Ke knaoia aka t» t oukou e inuaa ae ma ka W»Uir»ī o Kaum«b. pili ma ka po Poalua aenei. «* hooiohe t k» kani a na knhuli ili puakea ka m** 1 na oukou e hele ae e hook>hr. ua lawa o». kou i ka olioli no keia kikinn » hm b«u m«i i kela kikina aku.
HALA AKU la. — O kek'«S( « t«a kaauiM Hawmi ma keia kulaoakauhal* » Htw«tiuiu nei, oia o J. Maluaikoo, he luna kepa kamka i kekahi mao makahik». a he kaiepa anm uiu i keia inau la hope laai uei % t*a m«i la i keia ao, a ua lawe >a ak» la e U Mea nana ia i hana ma ka Poak»iu tko m*u Novernaba 16.
j Ka inu ona ma na Pau Koolav.—Ma k\ G. YV. Kahipa palapala ia makou o fc& la, t hala iho neī, ua ikem iho, ua k»kuhtta be ahaaina mn Kahuku, e kekahi mau kaoaka Hawaii. Ua nui ka poe i naue aktt. aka. inawaena oia poe. ua ike ia iho, ua inu Ukou i ka mea ona, a ua hele aku b a kuko na iihilihi maka. Ua minamioa oae makuu i ka iohe ana mai, o kekahi mau mea oaa o ia poe, he mau kumukuia aupouu Ina pela io ka oiai'>, aiaiiu, ke koaoik auu mi ka meo nana e malaina ka oihaoa hinmaaiia» r kapae aku i ka poe alakai be«« t ka opiopio. Aohe no i ka.na nai.—Ke ike aka ar makou, ke kau koke » iho la no ke kaupeku poo-puioa o ka Haie L«>ta hou, t noi i» iho nei a nui na dala i keia K«ib Ahaeieio aku nei, aoie hoi me ka maaao i kmaa ioihiia ai, he ekolu hale ke kiekie, eta no ka auanei he eiua wale no. "Mn» alaaia ika ua a ka waahila," ka ua mea o ka pow ««• O" He bebedoma ano oai ae keia u hiki mai, no ka mea, ma ka po Poahm, he Ahahui Himeni ma Kamaakapiii, mk» pxuitkai o ka Halepule o Waikiki kai. —Ala ka hora 11 oke kakahialu Peaha. maloko o Kaukeano, e maiamaia he halaarai haipule e na puuwai Amenka, ne ka hael»he ana i ka olelo kuahaua a ko lakoa Ptfe« sidenn, e haipule aku i ke Akaa, ao kea* oioha waie mai.
—Ma ka po Poaba 00, maioko oka Hk)v Hooikaika kino, e malamaw a&a he e na wahine bao)e o keia kaisnakaobale.
—>la ka Poaooo ar. be papft sbaama irtt» ke hoholaia ana ma Kawaiahao oo kei<« » me keia e kele ae »na. Ona k>aa • t» i*. no kekahi mau ba»a pono.
Ka hoka o ka ai*. — Ua loh« nabs aaa> mua iho nei, i ka olelo otti hiwmm m kekahi poe, i ka uku ia ana o kekahi omh k>u» Hawaii, ma ka manawa i ohi ai ke kaki* «a )oaa i kekahi kanaka, he SU.OO ; i fcefcafe» be 31.50; a i ke kolu o na kaoaka, b« 50 ke~ neta waie no. 1 ko luakou ioi* mam, be ow» ku aiia ka moku nooa keia mau Utma Hawaii, a pela ia iho ia ka e ukuia aū <m k»> nalua mako». Aka, raabope o ka aiaaaaM pono ana, oa hoike maopopo ta a*i b n makou, ua aie nui iakoo i ka Mē a ae m mea e ae maluna o ka moko, a peart ke tt»: I ka malama o Mei ke komo aoa aku • k» iakou moku i ke kai o i-a a hik» Ueko o ka mnlnma o Aug»te. aohe wahi koholn » ku * ke o. Noiaila, manao ua mau luiaa iiawaii nei, e boi nele ana ka rooku ī HoooUiiu oet» e nie nui ibo ana kkou a nui loa. iho o ia manawa, ua hoopomaikaiia mat ka moku ma ka loaa ana o na a «« bo» mai nei me ka iualuu i ka aila. aluu ua aa e nae ka aie mamua. Noiaih, be aele kimopo keia. ■ He mau Hawau opto Kavka.—Kaasii • ke kamaiiio pu ana me ke kaomao, oa maepopo mai la ia makou, o ko kako« Bfck»ff*~ ka i noho ioihi ma Hawaii aei, i i punahele na oa'iii i bala e aku i ka po, » hanau be mau keiki a kaoi moopuoa. i «*•- maalea hoi ma ka oieio Hawau. a ī ha«Jltk» e noho maaoei a hauie nku n« rw» i ka a*> ao mau o ka hooua, oia o Ka«fea» (6» PJadd) oa hookoha» ae aei i Kmmmm E+ uka no na keiki Hawaii «p, e Hk» »• k» Kanawai i boohotoia. O ka n»k*taak*» ke kumu, o ka lawe pakah» mai t aa k«ik* Hawaii i loaa na hoomaikaWa. «a* »
mai keia mokupuni mai, i hiki aku ai ka huina i ka umi paha, a e ao ia (akou roa na mea piii i ka iapaau haoie, ma ka olelo Hawaii, no na makahiki eiua. Mahope o ka pau ana o ia mau makahiki, e hookuuia ua poe keiki la, e hoie hoomaamaa i ka lapaau nia ke ano haole, ma na apana kahi i hoounaia mai ai lakou. Aole no paha e pau |oa ana na hihimanu o ke leauka, aka, he wahi ike no nae e kupono ai no ka malama ana aku a no ka haawi ana paha i na iaau ma na apana kuaaina, i nele ioa i na leauka akamai maoli. U ko makou makemake, o ka hookoioia ana o keia mea i upu loihiia no na makahiki i hala, a e kumaka hoi ka ike ia Hawaii ponoi, e lawelawe ana ma ia oihana nui, e like me ka hiki i kona ike. la niakou nae i kakau ai i keia, loheia mai la, U a inakaukau ka hnle alua 3 luna ae o ka Hale Kauka o Minuteole, rae na moe he 10, no ua poe la e maiamaia ai. Hawaii. Na paka ūa ma Hilo.—Ma ka pule hope, o Okatoba 30, ua haule koikoi mai la na paka ua. mai ke k&kahiaka mai, a hiki i ka la eono o Noemaba. ua hoohakui mai la ka hana a ka wahine alii hehili, me ka uiia pu kekaki. Akahi no a ike ia ka ua o Hilo, ua ha lana ia na wahi a pa» e ka wai, a ua kahe ikaika mai ka wai o Wailuku, a koe uuku na mauu a Paao, o ke ana puni ekoiu anana ua lawe mai ka wai i na laau o ke kua-hiwi, a i kuu ike aku, nui a makenn o ua mea he kanaka e luu mai ana i ka wahie, ua pau nui mai na kane me na wahine na keiki, no ka lawe ana mai i ka wahie, a iloko o ke ia mau la ua, ua (oaa kekahi poe i ka mai, a make. Noiaiia, e maiama kakou i ko kakou m«u kino, akaka no hoi o Hiio, aina uaa po ka la, e Hakukeie ana i ka i-puka hale. Me ks mahaio. H. K. Kauakanilehua. Hiio, Hawaii Novemaba 7, 1870. Maui. E ka Nopepa Kuokoa ; —Ma kou Buke IX Helu 40. Ua ike iho nei au i kau mau oleio hakukole na ka mea i kakau inoa J. N. Waialee o Wailuku Sep. 16, 1870. No ko'u ike ole ia inea nona ka inoa ina Wailuku nei. Nolaiia, ia oe no au e pane ai penei. Ua makaukau loa au e kamailio pu me ua mea inoa hemahema 'la ke hoike mai oia i kona hoa ōiaio ma ou ia ia'u, ma ke ano maikai nae, aole ma ke ano hakukole, e like me keia ana e hoomaka nei. No ka mea, he hana ia na ka poe naaupo a lapuwaie no hoi, aka, o ka hoopaapaa maikai, me ka oiaio, oia ka hana a ka poe naauao a o ko'u makemake ioa no ia. A eia no hoi, o ka hapanui o kana mau oleio e hai nei me ka olelo ana na'u ku ia mau olelo, he wahanee ioa, noiaiia, he kanaka wahahee keia, no ka mea, eia no na mea a pau ia'u kahi i waiho ai, ae hooia mai ana ko Waiiuku nei e like me au he wahahee ia. Owau mau no. W. H. K. • He mau hale pau ahi ma Waikapu.—Ma ke ano ahiahi o ka po Poaiua, o Novemaba Ja 1, ua kani kuiiua inai ka leo o ka bele, e hoike ana he hale pau ahi. Hooho ana na leo. He ahi! He ahi!! aia la ke a mai la!!!. 0 ke kuenu o ka pau ana o keia mau haie i ke ahi, penei no ia : Aia ma ka haie ma ka aoao akau o ka lua o ka hale, ua hoaia he ahi kupa kalo, a moa ke kupakaio, ua ai paha ka poe nana ua kupa-kalo nei, a ua maona, a kau aku la ke poo i kauluna o Welehu ka malama. Aole nae i kinaiia ke ahi ma ka hale i hoaia ai ke ahi. A pau lakou la i ka hiamoe, hoomaka mai ana ke ahi e a ma ka hale i hana hemahemaia ai ke ahi, aole nae he kaoaka ma ia hale, a o ka hana ae la noia o ke ahi i kana hana. Aneane e pau ioa ia hale, lel« ae ana ke ahi i ka lua o ka haie a ma keia hale aia maiaila ekolu kanaka ua hiamoe ioa. Hookahi luahine, a he kane me ka wahine. la ike ana o na kanaka i ka a ana o ke ahi ma ka hale mua, kii aku lakou hoala i na kanaka o ka haie aiua, a nia mai ia iakou me ke kunewa hiainoa. Ua pau aku i ke ahi ka nui o na ukana, a he wahi pahu lole wale no ka ī pakele mai. Mai hoohemahe hou e na makamaka 1 ke ahi. Ina paha i ke aumoe ka pau ana i ke ahi o keia mau haie, i na ia paha aohe kanaka nana e ike aku i keia piiikia. A ina la ua pau keia mau kanaka i ke ahi. He kauwa maikai ke ahi ke maiama ponoia, a he haku ino boi ke malama oie ia. He mau haie pili maoli keia i pau iho ia i ke ahi. He ma'u mea hou ia. W. K. Kaualililehua. Woikapu, Nohoikaiu home, Nov. 1. 1970. Ke koena.—He pono e ae mai ia'u e hoo pau ioa aku i ke koena o ko'u manao aioha i ka poe opiopio, no na kumu i hoike ia ma ko kakou heiu mua no na mea e piiiana mawaena o ke kaoe, a me ka wahine, a i mea e piiipaa ioa ei ka noho aloha ana, mawaena o na mea eiua, nolaila. £ nana mai, i ka umi kumamaha, o ko'u mau makahiki ua mare ia maua me ke la Kahoopii i oielo ia raa ko kakou helu mua, i ko maua manawa e noho pu ana, he kane, a he wahine, he nui ke kuee, mawaena o maua, a eia ka ninau ? heaha ke kumu, hama, oia no kona, nohopu ana me ka wahine a kona kaikuaana, a me ka wahine a'u i hopu &i ma ke kanawai. Nolailā, ke ao mai nei keia mau manao i hoike ia maluoa, ia oukou e ka poe opiopio, mai ielepau, mamuli o ka manao o ka makua wale no, koe ko keiki, o piii na kekeke auanei, noiaila, e na opiopio e noho ana mai Hawaii a Kauai. e nana mai, o na kanawai, a me na hapa kanawai, he mea iuii wale, a o ka mare ana o ke kane, me ka wahine, ua manao au he mea paa ioa, nolaila, na ka hua o ka laau e hoike mai i ka Ia mahope, oiai, o ko ke Akaa makemake no ke hooko ia, aoie o ko
kanaka. NoiaiLa, ke noi ae nei au, 1 kekahi 0 na Lunakanawai apana, e haawi mai i kekahi palapala ae, e hiki ai īa'u ke huli i o!a nou a rae ke keiki a maua no ka niea, aia i ka poho o kuu lima ke ola o keia manawa e noho ia nei oiai aole ka pono i ka makua, ika lima no. Nolaila, ke ike mai ia oukou e ka poe opiopio, i ka lanakiia ana o ka mea pono, maluna o ka mea hewa. Nolaila, o ka mea pono, e tnau no kona pono, a oka mea hewa, e mau no kona hewa. Nolaila, ano la, ua kalne ka iani, ua ahuwale na kiowai o Kulanihakoi, ua pa kolonahe mai na niakani olu o ke koalau, e aloha auanei ena koko Hawnii. Mrs. Kahoaica. Waiiua-nui, Koolau Maui, Oct. 9, 1870.
Ua ino KE alanui Aupuni.—Ua ino ke alanui aupuni. Aia ma ka apana o Kahikinui au i ike iho ai, ua oi aku ka ino o ke aianui aupuni o ke ia ino na ka ua, a me ka wai kahe. Aia nae ma kuu hele ana a hiki ma Kahikinui, ike aku la au ua ino ke alanui aupuni. He ahua pohaku ke ku ana, i ke alanui, ua nihi ka hele ana aka lio, a hala ia ino, ike hou aku la au i na lapa pohnku, a me na awaawa nunui, a hohonu a ma kuu manao koho wale aku, e S a e 9 paha kapuai, ka hohonu, aoie he kupono o ka heie ana o ka huakai malihini, a kamaaina, ua pilikia ke alanui no ka ino. Nolaila, ke noi aku nei au ike Aupuni, e kokua inai no keia piiikia nui, e hoolimalima ke kumu e hiki ai. Ua oki aela au maanei ke hoi nei au e auau ika wai o Kukahuelo. Ua lawe o Lehua i ka ia, me ke aloha i ka Luna Pai a me na keiki hoonoho hua, ka lei alii o ko'u aloha. J. Kealohapauole. Kahikinui Maui, Okataba, 25, 1870.