Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 39, 24 Kepakemapa 1870 — Palapala mai a Rev. O. H. Kulika mai. [ARTICLE]

Palapala mai a Rev. O. H. Kulika mai.

lIIKLU I.] I ka Luna Hoopuka o ke Kuokoa ; Alohaoe:a me ka lehulehu o na hoalauua o'u na ko baua one hanau. Haalele makou ia Honolulu i ku l.i 23 o lune, he Poaha ia, inaluna o ka inokuahi Ekake (Ajax.) n i keia Poahn la 21 o iului, hiki mai makou iNu loka nei. Eha wale no pule o ko makou holo ana mai a hiki ia nei. Eia hoi keia, na hoomaha makou ma Kaleponi ehiku la, a ma ke kulanakauhale o Kikuko (Chicago,) eha la. Eia ka nui o na la a me na hora i lilo i ka holo ana me ka helu ole ia o na la i hoomaha wale ai makou. Mai Honoluiu a Kapalakiko he 2,100 mile, 11 la me na hora 4. Ma na kaaahi mai Kapalakiko a hiki mai i Nu loka nei he 3.368 mile, 6 la me na hora 14. Hui-

na pau o na rnile ī hnla mai ia mnkou mni Honolulu a hiki i Nu loka nei 5.463, a o ka manawa i lilo i ka holo mau an*t he 17 la me na hora keu he 18.

Nam ka holo i keia wa maluna o na mokuahi a me na kaa-ahi. Puhipuhiahi ka hana a keia mea, o ka holo nui i keia kau. Ma ke kau wahi, holo na kaa-ahi he 20 mile i ka hora hookahi, oia ka holo akahele loa. Ma kau wahi hoi, ua holo he 40 mile ika hora hookahi. Me he la, ua haalele na kaa-ahi ia Hooolulu i ka hora 9 o ke kakahiaka a i ka hora 10 ua hiki aku i Kahuku ma Koolauloa, a i ka hora 12 o ke awnkpa, ua hiki hou mai i Honolulu. Puni ka mokupuni o Oahu i na hora elua ! Ku aku niakou i Kapnlakiko i ka la 4° lulai, a haalele aku makou ia laila i ke kakahiaka oka la 11. Ika hora 2 oia auina |a, hiki aku inakou ma Sakarnmeta ke kulanaknuhale o na ululnnu, e ku ana ma kapa o ka muliwāi o Sakarameta, nona na wai lepolepo ī hoaleale maii ia e ka poe eli gula ma na kahawai a me na awawa he lehulehu o keia aina. Haalele makou ia kulanakauhale kaulana o Kaleponi, a hala mai i ke kau wahi, hoomaka ka pii nna i na mauna o Kaleponi oia na Mauna Siera. Ua uni nui ia kalii kupono o ka pii ana i hiki na kaa-ahi e pii akahele loa. (Ja elieli ia kau wnhi, ua huopiha in knu wahi, ua hana nlahaka ia ma kau wahi. ua eli ia ma na aoao o na pali ma kau wahi, a ua eli poopoo ia maloko o kekahi mau pali a komo aku na kaa ilo!;o o ka pouli a puka aku ina kela aono. Me ka nnonoo nui a me ka ik.iika !oa i hana ia ai ke nlanui hao n»a keia ain* mauna. Mai kuhihewa kekahi ua pii ku aku na kaa-ahi i kekahi pali. Aole loa pola. Ua imi nuiia kahi pono, aua aknhele loa ka pii ana. He 96 kapuai ka pii'na ilok» o ka milo hookahi, a oin ka oi o ka pii ann.

1« po mua o ko makou haalele ana ia Kapalakiko, loaa aku ia makou ma na mauna 0 Siera, na hale i uhi ia maluna okenlanui, 1 mea e pnle aku ni i ka hnu iloko o ka hooilo, i ole e uhi paaia a nalowale ke alanui i ka hau. Ika hai ia mui, he 27 uiile i uhi paa ia i ka hale maluna. I ka Poiilua, iwaena makou o na Mauna Pohaku j aole nae i hookokoke loa mai na mauna, ua kaawale lakou ma kela aouo keia aoao, a e moe aku ana ke alanui ma. na awawn ame na wahi papu mnwaena. E kau mai ana no kau wuhi hau uuku m;iluna o na mauna, aole nae he kokoke mai. 1 ke kakahiaka o ka Poakolu, ike aku makou ia Loko Paakai oia ka aina i noho ia e na Moremona. Aole nae makou i hele iko lakou kulanakauhale nui. Hele kikaha ne ke alanui ma ka aekai ma ka Akau o Loko Paakai, alnila, holo loa mai i ka Hīkina nei. O ka poe i makemake, ua hiki ia lakou e kau aku ma kekahi alanui e moe aku ana i ke kulanakauhale Alii o na Moremona, aka, oke alanui pololei, moe loa mai no ia. O ka nui o ka aina, ma kahi i hala mai ia makou mawaena o ua mauna he aina panoa wale no, aka, ma kapa o ka Lo'«to Paakai he moinona ka ainn i ka nana aku. Holo hou aku makou i ka Hikina, he aina palahalaha panoa hoi ka nui, a he waoakua kanaka ole kekahi. Ua knkulu ia he mau hale ma ia wahi aku, ia wahi aku, ma kapa oke alanui, no na kiai oke alanui; ano na paahana ma ke kau wahi, e hooponopono hou ana ike alanui. He niau hale paina hoi kekahi, he $1.00, a .75, ka uku no ka ai hookahi ana. Ua hoopiha mua aku ma-

kou i ko makou laulau i na popo palaoa a me na mea ono o Kaleponi ka aina makepono o ka ai, nolaila. he uuku ka lilo i ke alanui. O kahi kiekie i loaa ia makou he 8,242 kapuai maluna oka ili o ke kai. Malalo iki mai no ia oke kiekie o ka piko o Haleakala. Poakoln ike makou i kahi i hoomoana ai kekahi ohana Ilikini. Hookahi paha haneri hale lole a me na lio, a me na kane, me na wahine. Ia la no, loaa mai ia makou he mau papa koa o Amerika i noho mai e hoomalu i na hana a na liikini. Poaha, loaa ia makou na aina momona o Nebaraseka,a ike uiakou i ka muliwai o Palata. Ika Poniima, hiki makou ike Uulanakauhale o Omaha, ma kapa o ka muliwai o Misouri. Kou makeu ma kela kapa maluna o kekahi mokuahi, a holo hou aku ma lowa. Kakahiaka Poaono, ioaa ia makou ka muliwai Misisipi, a holo hou aku ma ka mokuaina o Ilinoi, a hiki i ke kulanakauhaie nui o Kikako (Chicago.) Malaila makou i noho ai me na makamaka, a noa ka !a kapu. He mau mokuaina momona loa keia o Nebaraseka, lowa, a nie Ilinoi. Uliuli na hilitaya me na mala kulina, momona na holoholona. Me kealoha no. O. H. Kulika. Nu loka, lulai 21, 1870.