Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 37, 10 Kepakemapa 1870 — Page 3
| This text was transcribed by: | Kamele |
| This work is dedicated to: | Seto and Silva Family |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KE KUOKOA, HONOLULU, SEPATEMABA 10, 1870
NU HOU KULOKO.
Oahu.
Ma ka la 1 o Sept.. ku mai ma ka o Mamala, ka moku pena pu Iakobo @, Iapana mai, iloko o na la he Ua hoolimalimaia e holo i ka hooili manu.
@ M AKA MARE. Ma ka po o ka la Sepatemaba nei ma Halawa. Ewa ua @ e Rev. Lemona Kahuna Katolika, o Wilsona (Bila) o Honolulu. me Noss @ L@pine (Sniffin) o Makawao.
WAIHO AKU --- Ua waiho aku eiima mau @ i ka lakou oihana kiai no keia kula @hale a ua hookaokoa ae ia lakou mai @ ae o ka noho inea ana iloko o na la we@ ke Kau a me ka ua noenoe lokuloku o @ e mauna ai i ke ola no na wahi @ wale iho no.
@ AHI! --- I ke kani ana o ka hele @ a mahope iki iho, o ka po Poakolu iho @ hoopuiwaia mai ke kulanakauhale e @ani koele ana a ka hele pau ahi. I ka @ ana aku, ua pio e ke ahi i pu-a iki ae @ka N@kina. . Ua mikiala mai na keiki o @ ana, aka ua maalahi nae mamuli o ka @ ana.
@ALAWAI HOOLE WAI ONA MA KAWAIAHAO. @ke ahiahi o ka la apopo (Sabati Sept. @ ma ka hora 7 1/2, he halawai hui no na eleele a elua o Kaumakapili a me Kawaiahao maloko o ka luakini o Kawaiahou. O ke kumu @ manao ana nui. "No ke ino o ka wai @. Na Rev. A. O. Polep, ke Kahu o Kaumakapili e wehewehe mai i keia kumu @.
@ MELE NA KANEOHE. --- Ma ka @ keia ahiahi e weheia ana he Aha Me@ @ o ka ia ikini o Kaneohe, Koolaupoko @ @ i ke alakai a Kiwini, kokuaia @ o ia hana @ kanaka ia Hawaii e nee @. O na pomaikai e loaa mai ana, e Hawaiia no ka luakini.
Na Ohua o "Neti" --- Ma ke ku ana mai @ kuna Neti Mele ma ke kakahiaka o ka @ aluna o ka pule i hala. ua kau mai ma@ @luna ona o Kekela, ka luaui o ko kakou @ iwahine Kanemake i aloha ia. Ema Ka- @eonalani, iaia i pili mai ai ma ka uapo, e ku ana kana milimili maluna o ke kaa, kau la ia a hoi aku ma ko laua home noho ma Kaopuoua.
KANENUU ME KANA MAKANA. --- Ma ka Poa@ aku nei i hala, ua lawe aku o J. H. Ka@ Esq., i kona mau dala kokua i ka poe i ke @ Perusia, i ke Kanikela Perusia ma Honolulu nei, aka, no ko ke kanikela manao @ i kahea ia na lahui e ae e kokua mai @aila, ua hoihoiia mai na dala ana i ma@ ai e haawi, a mamuli o kona manao @uoli loa, ua makana wale ae la oia i keka@ apana o ia mau makana ia hai ia i mea e @okoia ai kona iini o ka lilo aku o kahi @pa.
MAULIAWA "KO BENETI PONOI.". --- Ua hoo@ ka ae kekahi mau nupepa, ua waiho mai @ lunahooponopono mua o keia nupepa @ o kona mau lako pai, ua kuaiia aku ia Mr. Shaw, he haole malihini mai Nu Holani mai. Nolaila, e mauliawa paha auanei ka inoa Ko Beneti Ponoi, a he inoa e ae paha auanei. Ke ake nei makou e ike i ka uluhia loa ana o ka olelo kaulana a kekahi alii kahiko, "He Aupuni palapala ko'u."
KA LEHULEHU MAKAIKAI HEIHEI WAAPA. --- @ ke ahiahi o ka Poakahi aku nei, he anai@ lehulehu o na kanaka kai hoakoakoa ia ae @ Aina Hou e makaikai no ka heihei ana @ waapa o na Manawa, e ku ana ma ma ko lakou awa. I ka heihei ana, ua lilo ke eo @ i ka waapa o ka manuwa nana i hahai @ moku kipi Alabama. Ua hoomaka ka @ ana mai loko aku o ke awa ma ka uapo @ Ainahou, kahi e pili nei ka mokuahi @ , ua hele a hoopuni i ka hoe i waho @ a hoi mai a hiki i kahi i holo aku ai.
NUPEPA HAOLE HOU. --- Ua ike iho makou @ hoolaha ae o Balaka a me Olo o keia ku@ pakaukale, e hoopuka hou ia mai ana he nupepa haole hou ma ka inoa Elele Kalepa. @ ka haole no ka pono o keia pepa, a he @ pono e kali aku kakou e ike i kona pu@ ana aiai, i ua ma ka pono o ka lehulehu @na kalakalai olelo ana, a i na paha ma ka @ maikai o ka poe kakaikahi; aohe a makou @lo hoahewa e waiho aku ana, aka, ua @ihoia ka lunaikehala iloko o ke kanaka, @oa e hooponopono i kahi a kona mau iini ai.
MAU MOKU LOLE HOU. --- Ma ka Poalima o hebedoma i hala, ua ku mai ma ke awa o Honolulu nei, ke kiapa Conrier, iloko o na @he 117 mai Livapulu Euelani, mai me @ lole a me na ukana e ae no T. H. Davies, Ma ke kakahiaka Poakahi iho nei, komo mai la ke kalepa Hawaii Iolani o ka Laina Kale Burus ma, iloko o na la he 122 mai @ awa mai o Bosetona, me na ukana lole @ ano e ae no Burus ma o keia kulanakau@ale. O ka poe makemake kuai nui i na @, pono no ka naoe e i keia wa.
UA HUI NA HILU. --- Ma ka po o ka Poaha @o nei Sept. 8, maloko o ka luakini o Kawaiahao, ua hoohuiia ma ka berita hemolele @ ka mare, ka Rev. M. Kuaea o Lahainaluna me Miss Tamara Makaike, kekahi o na @lu o ke Kula kaikamahine o Miss Lilia D. @anamu, e Rev. A.O. Porepe i kokuaia e Rev. H. H. Pareka. Ua nui ke anaina i kuakoa ae e ike kumaka i ko laua mare @oa. Mahope iho o ka hoohuiia ana o na @ akau, ua naue aku ka poe mare e luana ia ke Keena Hookipa o ke Kula. He mea maopopo ua loaa i ka mea imi kokoolua, he papale mahiole nona, a e like me ka buke nui, ua pono e mahaloia laua.
E HAI ANA NA NUPEPA aupuni o keia pule ua haole he kanaka mailuna iho o kona lio ma ka ihona o ka pai o Nuuanu, ma ke ahiahi Poaono o ka pule i pulelo aku, aka, i ke pahu ana iho o ke kanaka i ka honua, naha ae la he omole ma ka poli (omole aha la ia?) a moku iho la kona opu. Me e no ka ua pee poli ana o keia omole lilo o ka poli. He omole eepa paha a ka poe e wala mai nei. Ina o ia, alaila, ke uwalo aku nei makou ia poe e hoopau loa, o lepe e auanei ka opu.
NELE NU HOU KEIA PULE. --- Ia makou i hoi ai e pai i ka kakou nupepa o keia la, aole no a makou wahi puolo mea hou o na aina e, e hoouna aku ai, oiai aole he wahi moku Kaleponi i ku mai i keia pule. aka, he mau moku auwana wale no e imi ukana ana a e hookomo mai ana i kekahi mau waiwai maloko nei o kakou. Aka, e hoolana i ko kakou manao, e loaa ana he mea hou o ke kaua, ma ke Kuokoa, o Sepatemaba 17, ina e ia ka Ethan Allen maluna o ke ala moana e ku mai ai i Honolulu nei. Ke lana nei ko makou manoa, mamua o ka hiki ana aku o keia mau olelo imua o kekahi poe heluhelu, e unuhi ana makou i na mea hou ia wa.
Kauai.
MAI ANAHOLA MAI. --- Ua loaa mai ia makou kekahi mau mea malalo iho, i kakauia ma ka la 31 o Aug., ma ka aina nona ka inoa maluna ae, a penei no ia : "Eia na mea hou o ke kuaaina. Maloo loa ka aina Hui o Moloaa. Ke make nei na bipi a me na lio no ka ai ole ; a no keia pilikia, ua hooholo iho na hoahanau o Anahola, e hookaawale i kekahi la hookeai me ka pule i ke Akua no keia pilikia nui."
HOOMAKA PAHA KA WI. --- No kela pilikia hookahi no i haiia ae la, o ka nui o ka la, nolaila, ua aneane mai no ka pilikia i ko ke kanaka ola kino. Ua kokoke e maloo loa mai ua aina mahi kalo, i ahona nae i kahi wai kahawai, pipiwai, iki ai. Ua kamau nae o kekahi poe i kahi ai aʻweu, (kalo makanahelehele) i keia mau la. Oia iho la no kahi mea hou o ke kuaaina. J. NAWELA
HOIKE KULA HAOLE. --- E wehe akea ia'na ka Hoike o ke Kula haole o Anahola, malalo o ke alakai a S. H. Haaheo ke kumu oia Kula, ke hiki aku i ka 20 o keia malama, maloko no o ka luakini hoolepope ma Anahola. Nolaila, ua kono holookoa ia ko ka mokupuni Kaili la o lalo, e naue ae e ike no lakou iho i na pakake ana a ia mau io Hawaii ponoi ma ia la, a ua hamama ka ipuka no kela a me keia.
Maui.
HAHANA KA LA MA WAILUKU. --- Ua loaa mai kekahi palapala mai kekahi mai o ko makou hoaloha ma ka malu hekuawa o Wailuku, e hai ana no ka wela ino loa o ka la malaila, a ua oi aku mamua o ko Lahaina.
PUALI KAUA -- LIO. --- Ua hoala ae na keiki hui o ka uapo o Lahaina he Puali Kaualio, a ua koho ia kekahi oia hui i Kapena a i mea nana e hooponopono mawaena o lakou, oia no o Mr. M. Kuaana, he keiki no ua ike ia kona ano makaukau iki ma Lahaina nei.
UA HOOPAU IA AKU LA. --- Ua hiki mai ka lono o ka Hope Kiaaina a Kakauolelo hoi a ka mea hanohano P. Nahaolelua o ka Mokupuni o Kama, ua hoopauia aku oia mai kana Oihana ae, a ua pani ia iho la kona hakahaka e L. Aholo. Aole nae i maopopo ke kumu o kona hoopau ia ana.
INU WAI ONA MA LANAI. --- Ua loaa mai ko makou lohe mai ka makamaka oiaio mai, o ka mokupuni o Kaululaau, o ka hana a ko Lanai poe, o ka inu Papipi i hanaia me ka wai i waihoia a awaawa. O ke kumu o keia hana ana no ka wi, no ka mea, aohe ai, i ahona i ka palaoa.
AUMEUME KA WAI. --- Ma ke kaona o Lahaina, he aumeume ka wai e noho ia nei, @ kekahi manawa, hao aku la no na kanaka hoolimalima o na haole wiliko, maloo loa iho la kahi kaupapaloi ; o ka ua ole iho oki loa. Pela ka hana mau a ku a hakaka maoli, nolaila, hoomanao ae la no i ke kaona o Honolulu, aia no i Kapena ke kumu o ka wai. hihipea kai o ke kaona i na piula wai.
HE WI MA LANAI. --- Mai ka mea mahaloia mai Sam Opeka ka Lunakanawai o ka Mokupuni o Kaululaau, ke ai nei ka na kamaaina oia aina i ka hua kalakala (Papipi), o ka poe ka he wahi waihono iki, ua hala kekahi ai ana. I ahona iki i kahi eke palaoa ka kekahi poe, ola kekahi mau la maka poniuniu a ka pololi.
LAWE WALE I KE ANO O KE KANE. --- Ma ka la 6 o Augate, ua kukuluia he Ahaaina ma Makawao, ma ia Ahaaina i ike ia aku ai na wahine e komo ana i ka lole- waewae me ke kuka ekekei maluna. I ka hele ana aku o ka poe makaikai Ahaaina, e noho mai ana lakou la me na Aahu o ka poe Pikimana. O ka hana a keia poe wahine, he hana hoohilahila keia , nolaila, ke papa aku nei makou i na wahine o ka Uaukiukiu o Makawao mai hana hou i keia hana hilahila.
OLIOLI NA HAOLE GEREMANIA KA MALU ULU
I ke ku ana aku o ke kona Neti Mele ma ke awa o Lahaina mahope iho o kona kali loihi ana ma Honolulu nei, no ka makani iloko o ka pule i hala aku, a hiki pu aku ka lono o ko Perusia lanakila maluna o Farani ma na hoouka kaua ana a pau, nolaila, ua hoike ae na haole Geremania o keia malu ulu i ko lakou olioli no ko lakou aupuni, he olioli ka lakou hana nui me ka walaau leo nui ana, aka, eia kahi mea maikai ma kolakou mau wahi noho wale iho no, keia mau hana.
HE WAHI KIA HOONANAO "UA HALA."-Ma ke kakahiaka Poaha. la 25 o Augate, ma ka bora 7 A.M. O mai na kukuna welawela o ka make ia Janes Lanihuli Puhihale. a lawe is aku la kona ola kino ana ma keia ao. a ke noho nei kona mau Papa a me kona Mama e pai au ma ana ma keia kae o ka lua kupapau, me ka ehaeha o ha naau i ka mea o ke aloha kamalei. O kei wahi keiki, he mau wahi la uuku wale no kona i noho hooluolu ai ma keia ola ana. oiai hoi. he 12 wale no wahi la, a ako mai la na lima menemene ole o ka make iaia. Nolaila, ua hoohalike is ke ola o ke kanaka,, "Me he maku la i pua ae a nalo aku." nolaila, he mea menemene a me ka ehaeha o ka naau, mo ka lawe is ana aku o kahi kama a keia mau wahi mea kama ole. Nolaila, o ka hua mua no keia o ko laua mau puhaka, a ua hoonele ia nae laua i ke kia hoomanao ole. Aloha ino na mea kama ole no na la mahope.
ENOKA KAPIHE.
HAWAII.
MEA HOU MA PUNA. Mai ka Mea Hanohano J.W. Kumahoa mai o Keahialaka, Puna, i loaa mai ai keia mea hou malalo iho penei: "Ma ka la 19 o Augate, ua, ikeia aku ka pii o ka wai mailalo ae o kekahi loko kai ma Kalapana. O ka inoa o ia loko, o Waiakolea. Aohe kumu nui o ka pii ana me ka ikaika o ka lele ana o ka wai iluna. Aole nae i ana ia ka loa o ka pii haa o ua wai la, aka, ma ka manao wale ana, ua haneri a oi. O ka hoi ana iho o ka wai i lalo, eha mana. Ua like me ke kaikoo nui o ka moana a me ka mea i paila ia i ka ipu hao wel o ka wai. He wahi makani no ka malaila. O na inoa o na kanaka nana i ike i keia mea hou, o Keawe, Poohiwi a me Kealaimua. He wahi keiki ka inea nana i hookani, a oia ka mea i ikenia ai e keia mau kanaka. E kahuimu ana laua, aka, i ko laua ike ana, eehia loa iho laua"
HANAU.
Iune 23, ma Auwaioluou. Honolulu, mohala ae la a popohe maiwa, kekahi @ hou i kapaia, Liwai K. Kali k.
Aper. 7, ma Kawailoa, Waialua, hanau o Haalilo k oa Haalilo me Kauhikane.
Mei 30. malaila no hanau o Loheakawai w, na W.B. Kaiolohia me Keakea.
Iune malaila hou no, hanau o Kahooluhiluhi w, na S. Kahulupae me Kalike.
Iulai 27, ma Honokaa, Hamakua. H., hanau o Keoki Kupa k, ua Kekaawela me Kanakaole.
Aug 2. malaila no hanau o Aha w, na Kamelamela me Dina.
Aug 14. ma Hanamaulu. Kauai, hanau o Hinala Makua w, na S. Sehahuna me Keoheo.
MAKE.
Apr. 8, ma Kawailea Waialua make o Haalilo 2-Pikoula w.
Apr 17, malaila no make o Hokuaulani k
Mei 28, malarial no make o Ludia Laumauna w
Iune 7. ma Paalaa Waialua, make o Kaneanini k
Iune 11, ma Kawailoa make o Miss S. Kaluli.
Aug 24, ma Kakaako make o Kapahu W
Aug 6, ma Kailua Koolaupoko, make o Makaloa k
Sept 3, malarial no make o Aberahama Kaaialii Kea k
OLELO HOOLAHA.
OWAU o ka mea nona ka Inoa malalo iho, ke papa aku nei au i ka poe waiwai a pau, mai hoale mai oukou i kuu wahine mare oia o
MRS. LUUKIA,
no Waimea nei, no ka mea, he kapekepeke kona pili ana me a'a, a o ko maua wahi moe, owau haokahi kai hoopunana iho. Nolaila, ina oukou e hoaie iala , maluoa no o oakou ia poho, aole au e hookaa. ALO (Pake).
Waiahole, Waimea, Kanai, AUg 31, 1870. 455-3t
OLELO HOOLAHA
O KA MEA NONA KA INOA malalo, ke hoike aku nei oia i na kanaka a pau, i na haole a me na Pake a pau e noho ana ma Honolulu a ma na wahi e ae o keia aupuni, ke hiki aku o MARARA (w) a me LAUKOA k (Pake), me kekahi Palapaha Sala Nut, ma ka inoa o MALE (k) i make, no Kaulawela, Honolulu, Oahu, me ka manao e hoolimalima a e Moraki paha, a e kuai paha. Ke hoike aku nei au, mai haawi mai i ka oukou Dala, o poho oukou no ka mea, eia no na keiki ponei a Pualele w, ka hooilina o Male i oleloia maiuna. ke noho pa nei me a'u. PAPA k, kona X kaha.
Honolulu, Oahu, Sept 9. 1870.
458-1t
HE NINAU!
HEAHA KA MEA E AIE nui nei na kanaka o KONA i ka wa e loaa ai na LOLE MAIKAI i emi loa ke kumukuai. loa ka uku ana mai ma ke DALA MAOLI, a i ole, me ke KUPE. ma KEOPUKA, KONA HEMA. a ma PUULOA, KAILUA KONA AKAU
457-1m H. K. M.
OLELO HOOLAIIA.
OWAU o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au i na kanaka a pau, na Haole, Pukiki a me ua Pake, mai hoaae mai oukou i kuu wahine mare oia o
MRS. KELIIHA
e noho la iloko o ka Papa-hana a Kuaina, Hope Makai mua o Kau, e noho la no ma Kau, mokupuni o Hawaii. Ina e heaie wale aku oukou iaia. e ili no malaua o ka mea hoaie mai kona poho. (437 3t) MAHIWAHINE.
I KA LEHULEHU HELUHELU!
E NANA MAI! E NANA MAI!!
[Ua hui mai me makou ke Alakai o ka Papa Pai Aupuni, e kuka pu no ka hooemi ana i na uku nupepe Kuokoa a me Ke Au Okoa; a mamuli o ka ae like ana ia manao, nolaila, ke hoolaha iho nei makou malalo iho. L.H.]
MA KEIA MANAWA AKU, E LOaa no no nupepa "KUOKOA," i ka poe e
MAKEMAKE HOU MAI ANA,
penei:
Ina o ka poe e hui ana. a he UMI ko lakou nui, e hoounaia aku nae ma ka inoa o ka mea hookahi ka lakou pepa, he $1.85 ka uku pepa pakahi no ka makahiki hookahi.
Ina he KANALIMA ko lakou nui, me ka hoounaia aku ma ka inoa ka mea hookahi, he $1.70 ka uku pepa pakahi.
Ina he HOOKAHI HANERI, he $1.50 ka uku pepa.
O keia mau uku PEPE emi, e hookaa kuike pono loa ia mamua o ka loaa ana aku o na PEPA. O keia uku, aole no ia i pili iki i ua NUPEPA e hoounaia nei i na Luna Pepa; aka, pili wale no keia i ka poe e hui ana. a na lakou no e koho i kekahi mea nona ka inoa e hoounaia aku ai.
OLELO HOOLAHA!
AOLE LOA AU E UKU I KEKAHI AIE @ @ @ @
@ @ ma @ @ @ ku'u @ @ @ ma ka @ @ @
@ Sept. @ @ @
HE PAPA I KA WAI O MAKIKI.
KA @ aka nei ka @ papa i na @ J N O. KAKAHI.
@
@ Aug @ @ @
OLELO HOOLAHA.
OWAU O KA MEA NONA KA INOA MAlalo nei, ku koolako aka oe ia i ka @@@@@
HALE HUMUHUMU KA MAA, HELU 70. ALANUI NUUANU, HONOLULU
E lawe mai no hoi i ko oukou mau KAWAA kakeka a oia no e hana hou aku i na HILA @@@@@@
UMEKE ! UMEKE !! UMEKE !!!
KE kakea leo nui aku nei au i na kanaka a pau loa. na @ a me na haole e makemake ana e kuai UMEKE POI. e @ no au ma Kaumakapili. ma Alanui @.
JOHN KAPUAHELANI KALUA
Augate 25, 1870. 456-3@
OLELO HOOLAHA.
UA HOOKOHU AKU AU IA J.D. HALAI a me D. KAHANU, i mau Hope @ nu'u. na lana e ohi mai i na @ a pau o ka poe i aie i na Papa, Laau a me ua Lako Kukulu Hale. Nolaila. Ke @ aku nei ka poe a pau i aie, e hookaa koke mai. o @ @ ma ke Kanawai.
KIMO PELEKANE. (DOWSETT @ @.)
Honolulu, Aug. 17, 1870. 434-3m
HE HANA
OLUOLU A KUPONO HOI I KELA MEA keia mea o ka poe opiopio a me ka poe elemakule, a he hana e loaa ai ke Mala i ka poe e hoeikaika ana. ma ke @ mauu ma ka aina o L. MAKALE. ma Pawaa. Waikiki. Ma ka puolo Mauu ka uku. @ e @ aua k poe hana. O ka poe a pau e makemake ana. e hele mai ma kahi o ka mea nona ka inoa malalo. L. MAKALE.
Pawaa, Waikiki, Aug. 12, 1870. 434-3m
KUAI EMI ! KUAI HOLO !
Ma ka hale o @.
Hale Kuai Ala @ o Uilama (@.)
431 ly Ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu a nie @ uka
EMI KE KU IKE !
Emi loa me ke Dala
NA
MEA HAO
MA KA
HALE KUAI HAO O NUKA,
UA LILO IHO NEI LA
MR. BILA KONAWELA
ua mea hao a pau o loko o keia Hale, a e kuaiia aku ana ma ua
KUMUKUAI HAAHAA LOA.
Nolaila, o na kanaka a pau mai Hawaii a Hiihau. e makemake ana i
Na Laka. na Kui, na l.u,
Na Kuaina Ahu lawaia,
Na Lako Kamana,
Na mea hoonani Noho lio a Kaulawaha,
Na lako mahiai pa mea kanu,
A ME NA ANO UAO E AE A PAU MA KEIA OHIANA,
He pono i na kanaka a pau ke komo e mai maloko o keia hale kuai, mamua o ke kikihi aua aku i ua Hale e au.
E HOOMANAO
AIA MA KA HALE KUAI O NUKA,
MALALO O KA HALE MU.
Honolulu, Iulai 2, 1870 448-0m
HALE MU !
HALE KUAI MEA AI !
HE OLUOLU OA KE KUAI ANA O NA mea ai ma keia hale, i lohe oukou e na makamaka Pa waia a pau !
RAIKI no Waimea. Kauai mai,
PALAO maikai loa,
KAMANO io ula no Keamolewa mai
BIPI uahi no Kaleponi mai,
KOPA keokeo- KOPA ulaula,
AILA Honua ! AILA KOHOLA,
KOPE-PAAKAI,
AI no na Lio me na Moa
Na mea ono he nui wale o kela ano keia ano.
PIA NO HAWAII MAI,
PIA AI-
A he nui loa no na mea ai maikai e ae.
Nolaila la ea e ua makamaka, e hele mai no me kahi dal e ike maka no oukou i keia mau mea i haiia ae la maluna
Me ka mahalo
I. BATALETA
HALE KUAI BUKE
-O-
HENERE M. WINI.
Aia ma Honolulu Hale, oia ka Hale Leta. aia malaila he wahie kuai aku ai i na buke haole he nui wale
O KELA ANO KEIA ANO.
BUKE Kula haole,
KUHIKUHI o ke kanaka Hawaii,
NA OLELO kike. (Phrase/Book)
BUKE PA. KO. Li, (@)
A ME NA BUKE KULA E AE GE NUI WALE.
Malaila no na Buke no ke Kakau Waiwai no kela oi hana keia oihana, mai ka mea nui a ka mea liilii.
AIA NO HOI
NA KANANA leta rulaia a rula ole ia,
PENI hao maikai loa,
INIKA Ipu-inika,
PENIKALA ULIULI, eleele a ulaula,
KUMU Peni,
@ ulaula a eleelee,
WAHI palapala ulaula. keokeo a @ (mea kakan)
PAPA POHAKU a me ka penikala pohaku,
INIKA ELEEEE, ulaula a uliuli.
Me kekahi mau mea a ae no he nui no na Kula a me
ua Oihana Kakau. A he makepono no ke kuai
ana malaila no keia mau mea. E hiki no i
ua kanaka maoli mai Hawaii a Niihau
ke hele malaila e kuai ai.
@-@
MAHEA LA KA POE IKE OLE IA AKE ?
MAHEA HOI ?
Nolaila, makehewa ke hai aku ia oukou i @ @ @ @ @ @
aka. no kekahi @ @ i ka ole @ @
Aia ma Monikahaae.
Aia ma ke Alanui Nuuanu.
Aia ka Halekkuai nui mauka ae o ka Halemahoe.
HE WAHI MANAO KONA IA OUKOU E NA MAKAMAKA.
Ua loaa mai iaia na pahu lole a nui loa, a ua @ ua @ o kela ana keia ana.
AOLE NELE IAIA KEKAHI KAINA LOLE IKI
E KUAI EMI LOA ANA. HE KUAI MANUAHI NO HOI
UA IKE OUKOU I KA MAIKAI O KONA MAU HALEKUAI.
UA IKE NO HOI I KA OLUOLU O KANA MAU KUPAKAKO
Nolaila. e hele nui @ e ohi i kona waiwai makepono
NU HOU MA EUROPA.
NU HOU MA WAIPIO.
Ua lohe mai lakou. he kaua nui i keia manawa @ & @.
IA WAI LA KA LANAKILA ?
Aka, ua maopopo ia oukou e na makamaka o'u ma Waipio ma Waianae. @ a me
Hawaii a pani. aia no ka HALEKUAI LOLO O KAUA, e hu ana ma keia awawa olu olu o
WAIPIO NEI !
Ua makaukau au i ke kuai manuahi ia oukou i na ano lole a pau me ka oluolu loa e like
ME KO HONOLULU.
Ina paha e loihi ke kaua ana maloko, e pii ana paha ke kumukuai o ka lolo e like me mamua, molaila, ua kahea ia oukou e kuai nui i keia wa oluolu
"UA HOI KA OLU I WAIPIO."
AUHEA OUKOU E NA KAMAAINA O KA MOKU O KEAWE.
Anuhea oukou e na makamaka o KUPA e noho ana ma ka aina na @. e hele mai e nana i ka makepono o na Lole ma na Halekuai Manuahi o KUPA ma
KAILUA A ME KEOPUKA,
Ua hiki ia'u ke kuai ia oukou i na mea a pau me ka oluolu, a emi iho na kumukuai o na Lolve o'u mamua o na mea e. Eia kekahi; makemake au e kuai i ke KOPE. a ua hiki ia'u ke haawi i ke kumukuai pii loa a oi aku mamua o na mea e ae. Nolaila, e lawe nui mai i ke KOPE, a kuai mai ia'u, a ohi iho i ka Lole, alaila ike maka oukou i ka oiaio o ua hoolaha nei.
JOHN NEILL, Na Mea Hoohiehie o na Wahine
MEA HANA A PU HOI,
MA KA HELU 40, ALANUI PAPU ! MA NA MOKU I KU
E HANA no ola loa @ HOPE MAI NEI, UA LOAA
@ MAI I KA MEA NONA KA INOA MALALO
@
OLELO HOOLAHA OLELO HOOLAHA.
@ @
NAAPUAI
@