Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 28, 9 July 1870 — Moike o ke Komite no ka Malama Ola. [ARTICLE]

Moike o ke Komite no ka Malama Ola.

I ti IkieA Krers P. ) Feratdena e ka Hak AhaMo. \ Uo 000000 ko ookou Komite no oa mea i w«ihoia aku ia Ukou r aLe iawne mai o«i i keia Hoike. Ma ka imi o ke Aopuoi. i kokuniu tnai e na Ahnoielo i haia ae oei. e keakea īoa i ka laba aoa o ka mai iepera ma Hawaii nei. ea aoeaoe oo e holo pono loa ia haoa. No ka nui o ka poe o ia ano i akoakoa i keia maoawamai» kuiaoakauhaie iepera ma Moiokai. e nui aoa oo oa iiio. Aoie nae e mahuahua hou aoa ia inau liie. 1 mea e hiki ai ke hoakoakoaia mai na mai iepera e kaoiiiiii oei ma oa wabi kaawaie o pae aina, ke ma* oao ne» ka Peresidena o ka Papa Ola eiawe mai i Bila, ma ia Bila e kauohaia na kapeoa a pau o oa moku hoio piii aioa e ae e iaweia niai no oa lepera i Houoiuiu nei maiuoa o ko lakoo mau moku me ka maiama pono ia oo ooa mea e iaha ai ua mai nei. ive maoao nei ke Komiie ina uo e maikai ia maiama ana he mea kupono no e hoohoioia he Bila o ia aoo.

Ua'luaaaa 'no boi ka Papa Oia e iiio ia !akōu ka mana e hoomaiu pono ai kahi e noho nei na iepera ma Molokai. Ma ka oana ana i na piiikia o īa noho ana. me he ia he mea kupooo ioa no keiu. no ka mea, aoie no e ioaa ka pomaikai i manaoia ma ia hookaawale ana aku i na mai iepera, ke ole keia mana hoomaiu ia iakou. Aoie ne he pilikia nui e manaoia he pono o ka iuua iaia m wahi he kahuna lapaau, eia nae e pono e loaa iuia na makaukau kupono oia noho ana, i hiki ia m ke hoomaiu me ke ano kapulu ole, a me ka oiuoiu pu no hoi. Ina paha e manaoiu he Hawaii maoli no ka iuna malama, ina uo he pono. He oihana piiikia no ia oka maia* ma ana ia wahi. Me he ia aohe no pomaikai nui o ka Haiemai lepera ina Kaiilii. Aohe no hoi i ike ke Komiie i ke kumu kupono no ka hooiii oieia aku o ia m;\u mai lepera e noho nei maiaila, i Molokai. He mea pono paha e maiamaia kekahi mau rumi ma Kaiihi no ka

poe i laweia mai na mokupuni e mai a e kaii ana he mau la a holo nku i Molokai. Ina peia, alaila, e pono e huomak<iukau pono la, a ina no he mau mai malailn, e pono e 01 aku paha ko iakou maiamaia ana maiiiua o ko kela poe e noho nei, i mmkai ai ka inoa au« puni ma ia ;nea, a i oluulu ai no hoi lakou. Ma ka nana ana i na iilo a me na huma haawina no na mai lepera, e ikeia, aole no e 01 aku inamua © ka SlOO pakahi ka hlo no keia mea keia mea. Aoie no keia hemahuahua kupono ole, oiai, ua komo no malaila na hlo no ka maiama ana a me ka hoio nioku» a peia aku. O ka Halemai Pupule, me he la ua malama pono ia no. He mau nooponopono hou no nae i hiki Le haua uUu, aka nae, aoie paha e hiki ke hapai ia lakou a pau iloko o keia kau makahiki eiua. O ke kukuluia ana o kekahi keena nui, i hiki ai i na mea mai e no'no ana ke akoakoa inalaila i na manawa a pau, a i ka manawa ua p.»ha, ua hiki no mailoko ae o na elala i noiia mai, a he mea pono ioa no ia. O kekahi hana hou i kupono ma keia hope aku oia ka hoakea iki ana i na rumi moe no kekuhi poe iane oiuolu ko iakou ako.

Aole o ku poe pupule e inpa ino ana, he pono no lakou ma ka raini lako ole olokoaku o ka poe i hapa oluolu, e pono e hooha, like ia ko lakou mau keena me kekahi mau keena ano ahona iki e waiho nei. Oka hapanui o na keena me he mau keena halepaahao la ke ano.

ina e loaa elun paha mau mai pupule hao* le hou a aoie no i ike ia ka manawa e loaa ai, ina paha e haiki ana Uahi e noho ai ka mea malama hale. Ke manao nei ke tvomite i puu dala e houkea iki ia aku kona hale.

Ua manaoia 0 ka Pelesidenu o ka Papa Ola e hooioli iki i» he kanawai no ka Hale

Pupule, i mea e hiki ai i na pupule e ola ole una, uka nae uole he ano ino kekahi 0 iakou, e ae ia e hoi a noho pu me na niukamaka o . iakou ke manao ia pela. Ke manao nei ke > Komite he mea kupono no keia. ; O ka mea ano nui oi aku, a i iawem mai imua o keia Hale Ahaoleioe ka P.ipa Ola oia ; ; 00 ka hookohu ana a me ka maiama ana 1 mau kahuna lapaau kaahele no ke aupuni.' ; Ina e pono maoli a noonoo pono m ke kohoia 0 la poe, a ina e loaa no ka poe 1 kupono \ , loa. alaiia, e lilo ana keia i mea e pomaikai ) ai ka iehuieh. Ma kekahi mau apana he ] ioui waie aoie no i ioaa ka n.ea nana emaia-i ina i na kanaka ke mai lakou, a ina he mai : > ano ahulau, alaila, ua pilikia ioa, me ka ma-' | ke no. Ina e hele kaapuni ana kekahi ka- j | huna iapaau, e hiki no iaia ke īmi i ka poe I ano naauao e kokua iaia ma keia apana ke-1 | ia apana, a maiaiia ua hiki no ia ia ke hoo-; | nui i kona ikaika iho ma ke ao ana aku ia ! i lakou, a ina ka waiho ana no hoi ma ko ia- j ! kou mau lima i na laau iapaau i hooiako ia { \ mai e ke Aupuni. Pela hoi iole e hoomau- i ; naun*ia ia mau iaau lapaau. O kekahi ha-1 | na nui nae a ia mau kahuna lapaau oia ke | jao ana i oa kanaka e maiama pono ia lakou i ,ho ' l | Aole no e loaa ana na kahuoa iapaaui] | oieloia maiuna me ka uku oie ia me ka mea j I kupono. Ua hai ia maiaio na puu dala | | kopooo. He daia lilo makepono nae keia. j ■ E noonooia aia uo mamua o ka Hale he Bi- j I ia e hoomahoahoa iki ana i ka auhau mama : j loa e kau nei maiuna o na waiwaia pau. Ma j ia mea paha e lawe ai keia haawina daia. ! | Ua hoike rau aku 00 ke Komiie 00 na Halemai. aka nae e hiki 00 ke hai hou ia maanei kekahi mea i oieioia malaila, oia keia; 0 ka hoao aoa e koho i na kahuna iapaau kaapuaai, a i uti Halemai pu kekahi ma keia a

me keia mokopooi, he hana koikoi ioa ia. aole paha e biki maiioko ae oka waihona daia oke aopuoi. Ao ka mea » oieioia oi« oo ka mea eoi ana ka pooo ioaa. Ina e kukuiuia ka Halemai. e iiio aoa aoie paha eemi inaiaio o ka 86000 i ka makahiki no keia Haie keia Haie o ia ano. O kekahi mea i kupono paha ke hoike keia Koraite. oia no la haawai aoa i fca paia« paia iaikmi ioa kahuna Hawaii. Aole no keia he mea pono ole e like me ka manao o kekahi. No ka mea maiioko ae o ka aneane hookahi tausani i hoopn mai, he 18 a 20 paha na paiapaia hookohu i haawiia. Peia e ma* iamaia maiaio o ka maiu o ke aupuni ka haoa a ia poe kahuna Hawaii ma ko iakou hoike mau ana. Noiaiia, ua maiama pono iakou i ka iakou mau bana. i mahaioia niai. Ua hoike e no hoi ke Komiie no ka Awa. O ka Bila e waiho neī no ia mea imua o ka Hale, ina e liio ia i Kanawai. eoie no e p%pa aoa i ka inu aw«, oiai he mea hiki oie paha i«, aka, ua hooponopooo hou ia i mea e hiki ai ke hooko pono la na mea a pau iioko oia Kanawai, le hoomaiuia no hoi oa kuai ana a pau maiaio o ka hooponopono anao keaupuni. Aoie no e hooieia, oka inu iauiaha ia ana o ka awa, e iik« nio ia e inu i« nei, he mea no ia e poino ai ke oia kmo oka Lahui. Ke hoapono aku nei ke Komue i ka hoopuka ana i buke iiiiii i hana maikai ia ma ka oielo Hawaii e hoike ana i na ano o ka

enalama pono ana o ke ola kmo« ka noho ana, a me ka nulama ana i na ohua keiki. a e ao ana no hoi malaila na mea i olelo ia xna ka Hoike a ka Papa ohi no ka hoiohoio iio puiepine o na makuuhine Hawaii.

Ua nianaoia e ao aku i kekahi pt)e H«waii ano nanuao, ina ka Haiemai Moi Wahine. ma keia maUuna ana i ka po« mai, a me na mea a pau e pili ana ma ia uiea. He mea maikai loa keia ke hana ia pela. E pono o ka puu daia ma kh lima o ka Papa Oia e nui kupouo no no ke»a hana. K'e waiho aku nei ke Komite i keia mau haawina d.tlae houkomo ma ka Biia Haawina. Na Lilo no na mai Lepera .... S 25 000 • 4 "no k\ Halemui Pupule 14.000. " " uku mak»hiki o na Kahuna L*paau Kaopuni ]SOOO. Keia hlo keia o ka Pupa 0!a 12.000. O ka noonoo ana no keia Haawina no na Kahuna Lnpaau Kunpuni penei: Ma Hawau eiua $2,000 no ka makahiki $ S,OOO. Ma Maui hookaiii 4.000. 44 Oahu. " Sl5OO, o ka mak. 3 000. 44 Kuuai, 4 - •• 44 3.000. $ is,oōa O keia iiio keia lilo penei: No na Laau Haawi Aku S 6.500. No ka o ana, 1.000. Ka ir.aiama ana i mau Hawaii e aoia ma ka Halemai 2.500. Na iiio huikau 2.000. 8 12,0Ōā Ua hoohoioia no e ka Haie ka Haawina no ka Halemai iMoi Wahine. I mea e maopnpo ai ka Haawina no na Mai Lepera e nana ka Haie ma ka Hoike o ka Papa Ola. Me ka mahalo, C. J. Lyons. W. P. Ka.makau. J. Komoikehoehu. D. Kahaulelio. JSIMON K. KAAI.