Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 26, 25 June 1870 — NA HANA A KA AHAOLELO. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

NA HANA A KA AHAOLELO.

Mamua ka iioapoimi;! ana oka inoolelo o ka Ha)e n>a ka Pnali» o ko pule i ltaia, ua ike iho inakou i ka mikiala o ke 'Ui Ka Mea Kiekie \V. C. Lunalilo i ka

hoopoiolei ana ae i kekahi mau tnea i puka epaepa maloko <> ka nupepa ha«»le oke Aupuni, Ua ike pu iho Imi uiakou 1 ko ke Kuhina Kalaiaina lioaliewa ana i ka mea i puka, a u>a ka olelo ponoi i puka ma kona waha, "Ua pihu ka nupepa ina mea hewa.'' Oka ponoi.i oka ike i ka hewa a nnlii. Nui na eiiia i iilo i ke la Hale Pai. a nni no hoi ka hewa.

Ma ka pule lubile, aole he innu hona ain> nui i hana ia e ka Ahaoleln, i»o ka inea, ua hoomaha lakou he elua niau la o ia hebedoma.

Ma ka la 16 o keia malaum, ua waiho uiai ka Luna Hanohano o Kona Hema, he olelo hooholo, e hoopanee ka Hale, no ka ike ana aku i ka la knlaia o ka aoao Honiaim Katb'ft.kS," Aa la " Helemahhini" i kapaia.

I ko mnkoii hoomaopopo un:«, aole uo i ike ia ma ua mooielo o ka Hnle, he Bilo Kannwni kekahi i kakauia e ka Mana Nt»i. He 4*2 na la oka Ahaoielo i noho ai, a hookahi w.ile 110 tnea i lona kn hooia in mai, oia nn lilo o ka Ahaolelo.

Ke kanikau pu aku nei makou i ka Bila Kaoawai imi mahaloia inai, e kauoha nnu i ke Kuhiha Kalaiaina, t4 e kuai i

na kat lawaia a pau, a hoonoa aku no ka leliukhii." no kona liaule anu mai ka vveIhii a poholo pu ilalo, oiai he kaunooa v\ale no ia hila, aohe kumu o kona hihi aua. Mai oi loa nku ka pono iua "Luna naauao la o Hilo," ina ia i kannn mua

i kona io n me konn iwi mamua o k(>na lawe nna mni e hoikeike. Aka, he men maikai no nae psiha inin ka hoomnikeike e nua, "i e mea elala no ka nele." a i ka hooko ana, he ole.

Ua waiho mai la ka Luna Hanohano o Molokai, Mr. Kaiue, he B»la Kanawai e papa ana i ka hookomo ana mai i na piahana o na aiua e iloko o keia aupuni. Ke kanalua nei makou i kn h»>lo o ka- a Bila, no ka mea, o ka mole kahi i kukulu ia iho ai kela Kanawai ana e ake aku nei e hoopau. ua lalama kona liina ilunn. a ua lohea kona leo ma ke Kanawai o na Haku a me na Kauwa, mn ka aoao hoopaa no i ke Kannwai. Uu olelo ia inaloko o kela Kanawni o nn Haku a me na Kauwa, "Ona palapnla hoopaa no ka hookauwa aoa na kekahi i hanaia ma na aina e. e hookoia no ma keia Pae Aina. (Hawaii nei) Ina he makemake ko ke keiki Molokai e hookoio i knnu inea i ae ai, e hoole i ka hoopne «n» m«i i na pnke, alaila, ua hala ka wn pono. Aka, ina he makemake oia e ike ia mai i kumu nona e palekana ai, alaila, aia no iaia ka hatm aku. Eia paha ka mea pono iaia e hana aku ai; ina e laweia mai ka Bila Kanawai a Mr. Matina no ka hoololi i na pauku mai ka 1417 a hiki 1420 o ke Kanawai Kivila, alaila, ma kahi e olelo an» t "o na palapala hoopaa no ka hookauwa ana na kekahi, i hanaia ma ka aina e, e hookoia no ia ma keia Pae Aina," a e hookomo iho ia ina ke ano hoololi, i n»ea kul'ke ole t»ie kela. K aho no ia mamua o ko kakou aioha nna aku ia hai inalihioi. Eia ka olelo a ka Buke Weliweli, « E aloha aku oe i knu hoalauna, e like me oe ia oe iho.*' Nolaila, un keia, ua kauohnia oe, e «loha oe la <«iho,oia kou Uhut puuoi. kou aiun ;» iih' Moi. ma-

mua o kou aloha an» aku ia hai. loa «Ole ou ainha la oe iho. alaiia, he k'ipooo . oīe ke aloha wale aku no ta hai, oiai aoie. ou aioha ia iho. \ Ua waihos i inai imua o ka Haie e ki ? H<>n. le Kamikana, i)e Biia Kana j wai e hoopau ioa ana i ka pauku 1420 oke Kanauai Kiviia. A:a ma ia pauku ka hookauwa kuapaaia ana o ke kannka iiihune a kauwa hoi. I ka heluheiuia ana aku nae. ua ruia kue mai ln nae ka H«v pe Peresidena H. R. Hikikoki, i kela bi-l ia, no ka mea, ma ke ano o ka oieio ho<v | • hoio a ua Hope Percsidena la, ua kuei ka | rula. Ua hoopiiia kana oleio hooholo, a ua ko kana rula ana, mamuli o 18 ae. 17 hoole. Ua minamma makou i ke kamailio ae ma keia wahi, ua hoohaiaia he mau ho* ra e ka Ahaoleio, ma kn Poakoiu iho nei, no ka hoopaapaa ana i kekahi oieio hoohoio, e mahaio nua i ku laweia ana aku j o na Laia o ka Ahaoieio e ua waupa n! 1 kau iiuna o ka moku o ka Adimaraia ; a koe aku nae ka mohaio no ka hookipaia :ana ; oiai ma ka manao o kekahi poe, ao--1 le uo i ku i ka hanohano a me ka maikai :ka hookipaia ana. Ua kakau ko makou ; men kaknu moulelo, aka. mahope ioa, ua | papaia aoie e hoopuka ma ku mooieio o ;na hana o ka Ahu<»lelo, nolnila, ua lawe | inai makou ma walii o ka pepa, e j hoikeike aku i ka hana a na Lunamakajaina a kakou, i ike pu mai ni khkou, oia ' hana no ka ia e pomaikai i>i kak(»u.