Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 7, 12 Pepeluali 1870 — I na makua mea keiki. [ARTICLE]

I na makua mea keiki.

I a ku[H>r.o kekah i poe e kanu aku a hooi«iha ae; a o kekahi ke hele ae fa i ke ku- - puno, ua puka iho i>ei kekahi poe, a *j# t kaau ai kekahi mau niea o lakou, aka, o kekahi mau pulapula, ua kanu it a e ka* ou ia aku ana uia ka « lepo u*t»u** kela lej>o hoouiu ; oia, ua mare ia ae mare la aku ana me ka Nolaila, aia aie na malui nei e hooniare » ka Ukou mau na haole, ke kumu nui oko'u §»nao K |aole no au 0 \cailanaw , ke ati f 1 keia nioau ia oukou ; Heaha la kjij&unHfr i nui o ko oukou manao ana e onooiiou' a ,hoomart i ka e r*mare me fta haole ? Ua maopopo no ia'u > ma ka hoomat>*o ana, i t>a oielo a kekahi tpoe e kakau nei ma no nupepa; "ika • uhi ole ia o ke kikala o na wuhine e na - Lahainaluna." o na L. he mau Hawaii ; ioiaio maoli no lakou, malia, ua like ko 1 'oukou manao me ko lakou la, a makau ; honua e wale no oukon, o olohelohe io • auonei na kaikamahine a oukou ke marc ;aku me ka Hawaii, ina pela ua umopopo ' | iea keia manao liai. O ka puni waiwai a puni hanohano, ke humu 0 ko oukou manao ana pela. • Aole no i pili i na Komu nana e maiama nei na kaikamahine a oukou keia manao no ka mea, ua hni nkea ae lakou, " he | kuia hooulu Lahui Ila%vuii keia. M Aole no hoi paha i pili i na kaikamahine, no I ka meo, ma ka nana nna ma ke aumaka ja me ka aieihi ana o na iihilihi, ua akaJka , aia no no maka o na knikumahine a !oukou mniuna o Hawaii- A, eia hoi, ua ;lohe pono mai au mai kuu pokii mai, oi;ai oia e hoi mai ana m;»i ke Kiowai mai jo Alelele ma ke alanui Aupuni, a kokoke ma ka Halekuoi o Pika, haiawai oia me ( kela kaikamahine i moreia ia miu la iho , no, a ninau aku la oia, 44 Ua more iho nei kn oe me ka haole ? ae, aohe no ou ( jmakemake e mare u»e ka haole, o ka o |fioonou no hoi a kuu mau makua. A, he- _ |aha no hoi kou mea i mare ai ? Maknu au ( jo pepehi ia au e kuu mnu makua." A, j(aa la, ike ia ka noa a oukou, ua pili >vallenoiaoukou kela manaohai. ' i , . Eia hoi, e hoakaka ae hoi au ia oukou , j i kekahi mau mea mawaena o na haole a . | me na kanaka Hawaii. He oiaio aohe ! mea nana e hoole ae, he poe waiwai io 1! no na hnole, paa pono io no ke kino o I j na kaikamohine a oukou, a me na wahi p je ae o ke kino a koe iki ka ihu, paa na ;wawae i na kamea nu hou }hiu olalo. 1 A, mnanei la e ku iho kakou e na ma- (( ku'i a hoalu iki iho, e kuiiikuhi nku hoi s |au ia oukou no na kanaka Hawaii, nole ijnae au e kuhikuhi aku i na knnaka Ha- , ;waii ma kahi e, ia oukou no i na makua ! nnno na "pua rose mohaha maikai ** (oia kaikamnhine) e noho mai la i ke kula : kaikamahine o Makawao." E hoopulu ( j ia h e na kulu wai o ka ua 44 Ukiukiu," e ( | pa kolonahe ia la e ka makani " Ulalena." , 1 Na ka haole anei ? Na oukou no ia e hoole iho, aoie na ka haole. A, pehea, aolo anei i paa pono ka oukou mau wahine i ; - f,a kalnko kupono i na wahine e like me , ka na haole a kakou i ike la maluna ? , j Na'u hoi ia e hai aku, ua hele a " maiiI ikihilina ka hola o Panaewa," u;i paa po- , • no loa a koe no kahi i koe i ka ka haole. | Eia hoi, Nawai e uku nei i ke kumu i ke jao ana i ka oukon mau kaikamahine, ka 1 hanai ana, ke kapa, ki holoi ana a me na II kahiko nani o ka oukou mau kaikamahi- < ne e hoohehelo nei ma na Kaiaulu o Makawao nei ? A, ina ua hiki ia oukou na kanakn Hawaii maoli, ke hana e like . me ka ka haole, a pela na kanaka Hawaii noiaio maoli a puni Hawaii nei ? Ua hiki • no. , Ma kela mau mea i oleloia. ua okaka , ia oukou e na makua, a ina i hoopapau 1 e like me na makua o kela kaikamahine > a kakou i ike ae la maluna, alaila, ua ku 1 ia oukou kela olelo a Paulo, ma ka hooi maka ana o ko kakou kamailio ana. Eia r hoi, ina aole oukou e huli a nana mai ia , > Hawaii, e kau nei na maka maluna o na kaikamahine a oakou, me ka manao nut eola ana o Hawaii i oa kaikamahioe a ouknu, e like me ka manaohna e noho I aku nei, ahila, aole au e maloelne ke !»♦»- le kukala a puni na mokupuni o llawaii • nei, me keia mau huaolelo, " Na oukou na makua mea kaikamahine, e noho U i iloko o oa* Kula Kaikamahine, e pe}»ehi II oei i ka Lahui Hawaiino ka mea hoi, jua kamau kahi hanu o Hawaii i na kat(kamahine a oukou. A ina pela, alaila, aofe pahi e hala ae he hapaiua Keneiuaole e llawaii maluna u na p»fia-

E ka nuplpa Kuukoae; Alohaoe:— Ua knuoha mai o Pauio ia oukou ma kana paiapala i ko Epeso poe, penei kanß, Ep. 6:4. O oukou hbi, e na makua, mai hoonaukiuki aku i na keiki a oukou, aka, e alakni ia lakou ma ka hoopono a me ka hoonaauao a ka Haku. Ua pili no keia oieio i na lahui a pau kahi e iaha aku ai keia olelo ; i na makua mea keiki hoi a pau, aole nae au e kamailio ana no iakou a pau ma keia kakau manao aoa, aka, na na makua e hookomo nei i ka la* kou mau kaikamahine i ioko o na kola kaikamahine; E hai t»ou ae hoi ou ma keia kakau manao ana, i ke Kahua, ke Kumu, ka mde, ke aa> i kukuiuia'i o na kula kaikamahine, " he mau j.uUtpu\a t he mau Kaipowo e hooiaha a e iioomahuahoa hou ae i ka Lahui Hawaii." Ue oiaio no, ua ku, ua hoiopono, ua makaukau, ua ma» kaaia, ua mikiala, ka poo nana e maiama nei, ea mau pulapuh la, pela ka f u ike ma ke kula kaikamahiueo Makawao i poiuo.

lina o na mokupuni o Hawaii nei, k® mea i eha ni ka ili o na kupuna ou. O na puu, na awawa, na kaliawi momona, no kula oliuli, na papu maikai. aole lakou e eba hou i kou mau kapuai; o iia kaupapaloi, na kiko, na laau hua ono T iiohe Hawaii nana e omo i ko ookou mcvmona ; na kahakai nohenohea. nn lae. na uwq a me na kaikuooo, aohe mau waa nana e holoholo ko oukoo mau aekai , o na mak?»ni oloolu e pa kolonahe nei. o na ea huihui maikai c,lawe mai ana i ke ala o na lau nahele o na kuahiwi. aohe Hawnii nana e honi hou ko oukou mau moani ala. A nawai e noho, e hehi, e omo, e holoholo, a e honi keia mau mea a pau ou e Hawaii ? Na lakoih la ae, ka poe a na makua mea kaikamahiue e makemake loa nei. Ina aole o oukou manao i kela maluna, afaila v e hnaiai ae hoi ay i keia ; o M. ke kane, a o K. ka wohine, hanau mai o K. he kaikamahine na laua. A nui oE. marc aku la oia ia S. he haele, a hanau mai o f,. he kaikaoiahine, he hapa haole nae. A nui ae la oL. mare aku la oia i kekahi haole. o W. kona inotf, a hanau enai ka laua keiki ; a i ka nnna aku nae, he Iwole maoli no. Ke hooki nei ao. J, W. Mahlka. [Aole o ka mare aoa i ka haole ka mea e emi ai ka iahui. Oia kou kuhihewa. L. H.]